SOSYO-EKONOMİK DEĞİŞME VE SİYASAL KATILMA: KAHRAMANMARAŞ ÖRNEĞİ 1950–2002

Yıl 2008, Sayı: 39, 207 - 229, 22.11.2011

Haluk Alkan Hakan Bağcı

Öz

Bir ülkedeki siyasal hayatın işleyişi o ülke yurttaşlarının siyasal katılma eğilimleri ile
yakından ilişkilidir. Bu eğilimler bilgi, psikolojik unsurlar ve sosyo- ekonomik arka plan
tarafından belirlenmektedir. Bu nedenle siyasal katılma araştırmalarında saha çalışması ya da
seçim sonuçlarının analizi yoluyla katılmaya yönelik eğilimlerin belirlenmesi öne çıkan
araştırma alanları arasındadır. Türkiye’de genel durumu yansıtan çeşitli çalışmalar yapılmış
olmakla birlikte, yerel düzeyde bu tür analizlerin sayısı oldukça sınırlıdır. Bu çalışma
Kahramanmaraş örneğinde, şehirdeki sosyo-ekonomik değişme ile partilere yönelik oy tercihi
değişimini belirlemeyi amaçlamaktadır. Öncelikle 1950–2002 genel seçimleri sonuçları ile
genel sosyo-ekonomik değişme süreci incelenmekte, daha sonra başlıca dönemler bazında
partilerin aldıkları oylardaki değişimin sosyo-ekonomik arka planı incelenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Siyasal Katılma, Seçimler, Sosyo-Ekonomik Değişme, Kahramanmaraş

Kaynakça

• • Akgün, Birol, 2002, Türkiye’de Seçmen Davranışı, Partiler Sistemi ve Siyasal Güven, Nobel Yayınevi, Ankara.
• • Alkan, Haluk – Biçkes, Mehmet, 2000, “İşçi Sendikaları ve Yerel Yönetimler: Kahramanmaraş Örneği”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 9(4), ss. 51-70.
• • Alkan, Haluk – Taş, Ethem, 2007, Yerel Siyasetin Dönüşümü: Afşin Örneği, Kesit Yayınları, İstanbul.
• • Bénabou, Roland, 2000, “Unequal Societies: Income Distribution and the Social Contract.” American Economic Review, 90, pp. 96-129.
• • Çelik, Adnan, 1999. Kahramanmaraş’ta Girişimcilik Kültürü Araştırması, Kahramanmaraş Ticaret ve Sanayi Odası, Kahramanmaraş.
• • Çetik, Mete – Akaya, Yüksel, 1999, Türkiye’de Endüstri İlişkileri, Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı, İstanbul.
• • Çiftçioğlu, Hüseyin, 2006, Yerel Siyaset: Göksun Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• • Dedeoğlu, Mesut, 1996a. Dünden Bugüne Kahramanmaraş, Lazer Ofset Matbaa Tesisleri, Ankara.
• • ______________., 1996b. Kahramanmaraş Ekonomisi, Lazer Ofset Matbaa Tesisleri, Ankara.
• • DİE. (Devlet İstatistik Enstitüsü), 1966. Türkiye İstatistik Yıllığı 1964–1965, Ankara.
• • DİE., 1969. Türkiye İstatistik Yıllığı 1968, Ankara.
• • DİE., 1974. Türkiye İstatistik Yıllığı 1973, , Ankara.
• • DİE., 1981. Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş 12.10.1980, Ankara.
• • DİE., 1984. Türkiye İstatistik Cep Yıllığı 1984, Ankara.
• • DİE., 1990.Türkiye İstatistik Yıllığı 1989, , Ankara.
• • DİE., 1991. Türkiye İstatistik Cep Yıllığı 1990.
• • DİE., 1998a. Milletvekili Genel Seçimi Sonuçları (İl ve İlçe Sonuçları) 15.10.1961-05.06.1977, , Ankara.
• • DİE., 1998b.Milletvekili Genel Seçimi Sonuçları (İl ve İlçe Sonuçları) 06.11.1983-24.12.1995, Ankara.
• • DİE., 2000. Milletvekili Genel Seçimi Sonuçları 18.04.1999 46 Kahramanmaraş, Ankara.
• • DİE., 2000. Milletvekili Genel Seçimi Sonuçları 18.04.1999 İl 46 Kahramanmaraş, Ankara.
• • DİE., 2002a 2000 Genel Nüfus sayımı Kahramanmaraş, Ankara, 127 s.
• • DİE., 2002b. 1997 Köy Envanteri 46 Kahramanmaraş Ankara.
• • DİE., , 2003, İstatistik Göstergeler 1923–2002, Ankara.
• • DİE., 2003. Genel Nüfus Sayımı -Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri-, Ankara.
• • DİE., 2004. Milletvekili Genel Seçimi Sonuçları 2002 46 Kahramanmaraş, Ankara.
• • DİE., 2004. Milletvekili Genel Seçimi 2002, İl 46 Kahramanmaraş, Ankara.
• • DİE., 2004. İl Göstergeleri 1980–2003, Ankara. 229
• • DİE., 2005. Tarımsal Yapı (Üretim, Fiyat, Değer) 2003, Ankara.
• • DİE., Tarihsiz, Cumhuriyetten Günümüze Milletvekili Seçimleri 1923–2002, Ankara.
• • DPT. (Devlet Planlama Teşkilatı), 1993. Türkiye’de İç Göçler ve Göç Edenlerin Sosyo-Ekonomik Nitelikleri, Ankara.
• • DPT., 1996 Yılı Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması, Ankara, http://ekutup.dpt.gov.tr/bolgesel (06.01.2006).
• • DPT., 2003 İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması, Ankara, http://ekutup.dpt.gov.tr/bolgesel (21.09.2006).
• • DPT., 2004. İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması, Ankara.
• • Erkal, Mustafa, 1993, Sosyoloji (Toplum Bilim), 5. Baskı, Der Yayınevi İstanbul.
• • Kalaycıoğlu, Ersin 1983, Karşılaştırmalı Siyasal Katılma, İÜSBF Yayını, İstanbul.
• • Klein, Hans 2005, “The Right to Political Participation and the Information Society”, Global Democracy Conference, May 29 – June 1, Montreal, pp. 1-7.
• • Ozan, Eyyup, 2000. Ekonomik ve Sosyal Rapor,. Kahramanmaraş Ticaret ve Sanayi Odası, Kahramanmaraş.
• • Özbudun, Ergun, 1975. Türkiye’de Sosyal Değişme ve Siyasal Katılma. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları No: 363, Ankara.
• • Öztürk, Alihan - Ozan, Eyyup, 2004. “Kahramanmaraş’ta Sanayinin Tarihsel Gelişimi”, II. Kahramanmaraş Sempozyumu, Kahramanmaraş, ss. 1389–1400.
• • Şahan, Hanifi, 1999. Kahramanmaraş İli Afşin İlçesi Kırsalından Kentlere Göç Olgusu ve Göçün Kırsal Kesime Olan Sosyo-Ekonomik Etkileri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.
• • T.C. Kahramanmaraş Valiliği İl Brifingi 2005, Kahramanmaraş.
• • Taş, İ. Ethem, 1996. Türkiye’de Kentleşmenin Özellikleri Sorunları ve Kahramanmaraş Örneği Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sivas.
• • Turan, İlter, 1986, Siyasal Sistem ve Siyasal Davranış, Üçüncü Baskı, Der Yayınevi, İstanbul.
• • Verba, Sidney, and Norman Nie, 1972, Participation in America, Harper and Row, New York.
• • Verba, Sidney- Schlozman, Kay L., and Brady, Henry E., 1995, Voice and Equality: Civic Voluntarism in American Politics, Harvard University Pres, Cambridge.
• • Yıldırım, Uğur - Taş, İ, Ethem., 2004. “Kahramanmaraş’ta Sanayileşme ve Kentleşmenin Çevresel Etkileri”, Kahramanmaraş Der.-Kahramanmaraş Belediyesi, I. Kahramanmaraş Sempozyumu, 2004 Kahramanmaraş, ss. 1441–1450.
• • YURT Ansiklopedisi, “Kahramanmaraş”, Türkiye İl İl: Dünü, Bugünü, Yarını, 8.Cilt, 1982–1983, Anadolu Yayıncılık, İstanbul, ss. 5643–5748.