ESKİ EKONOMİDEN YENİ EKONOMİYE YAŞANAN YAPISAL DÖNÜŞÜMÜN TÜRKİYE EKONOMİSİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

Yıl 2011, Sayı: 2, 26 - 38, 10.04.2012

Burcu Kılınç Savrul , Cüneyt Kılıç

Öz

ÖZET

Bilişim teknolojilerindeki hızlı ve büyük gelişme, ülkelerin iktisadi ve sosyal

hayatını derinden etkilemekte, dünyada eski ekonomiden yeni ekonomiye geçişi

sağlamaktadır. İnternet, tüketicileri ve üreticileri bir araya getirmekte, ekonomik

iletişim ve faaliyetler elektronik ortama taşınmaktadır. Geleneksel ticaretten farklı

olarak, mal ve hizmetler daha büyük kitlelere ulaşmakta ve malların maliyetlerinde

büyük düşüşler yaşanmaktadır. Bazı meslekler önemini yitirirken, diğer yandan pek

çok yeni meslekler de ortaya çıkmaktadır. Rekabetin küreselleşmesi, işletmeleri

bilgi teknolojilerine daha fazla yatırım yapmaya zorlamaktadır.

Bu nedenlerle çalışmada öncelikli olarak eski ekonomiden yeni ekonomiye

geçişte gerçekleşen yapısal dönüşüm üzerinde durulacak, yeni ekonomi sürecinde

bilişim sektörünün Türkiye ekonomisi üzerindeki etkilerine değinilecektir. Bilişim

sektörü çerçevesinde bilgi ve iletişim teknolojilerinin Türkiye'nin milli gelirine,

rekabet gücüne, araştırma geliştirme harcamalarına, dış ticaretine, e-ticaretine, telekomünikasyon

yatırımlarına ve istihdamına olan katkıları ele alınacaktır.

Anahtar Kelime: Bilgi ekonomisi, yeni ekonomi, e-ticaret, e-dönüşüm, küresel

ekonomi, bilgi toplumu.

ABSTRACT

THE EFFECTS OF STRUCTURAL TRANSFORMATION FROM THE

OLD ECONOMY TO THE NEW ECONOMY ON TURKISH ECONOMY

Rapid and great developments of information technologies affect the economic

and social life in countries profoundly and provide transition from the old economy

to the new one in the world. The internet brings consumers and producers together,

and the economic communication and activities are transported to electronic

environment. Unlike traditional trade, goods and services reach to larger audiences

and their cost declines greatly. While some professions lose their importance, many

new ones arise. Globalization of competition force companies to invest more in

information technology.

In this respect, first the emphasize will be put on structural transformation in

transition from the old economy to the new one and effects of IT sector on Turkish

economy in this transition process in the study. The effects of information and

communication technologies on electronic commerce, national income,

competitiveness, research and development expenditures, foreign trade,

telecommunication investment and employment of Turkey will be discussed in the

framework of IT industry.

Keywords: Information economics, new economics, e-trade, e-transformation,

global economy, information society.

Anahtar Kelimeler

Bilgi ekonomisi, yeni ekonomi, e-ticaret, e-dönüşüm, küresel ekonomi, bilgi toplumu

Kaynakça

• AKAY, Seda (2004), "Bilgi Toplumu ve Türki­ ye'nin Gelişme Sürecine Olası Etkileri", Osmangazi Üniversitesi Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi. Yayın No:108: 29-38.
• AKTAN, Coşkun Can ve İstiklal Y. Vural. (2004), Yeni Ekonomi ve Yeni Rekabet, Türkiye ve İşveren Sendikaları Konfederasyonu, Rekabet Dizisi:1, Yayın No:253, Ankara.
• BANKALARARASI KART MERKEZİ (BKM) (2009), Banka ve Kredi Kartı Kullanım Alışkanlık­ ları Araştırması Kart Monitör 2009, İstanbul, 2009.
• BARIŞIK, Salih ve Oya Yirmibeşlik. (2006) "Türkiye'de Yeni Ekonominin Oluşum Sürecini Hızlandırmaya Yönelik Uyum Çabaları", ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:2, Sayı:4, 39-62.
• CANPOLAT, Önder (2004), "Türkiye E-İmza Kullanımına Hazır mı", Bilişim Kültürü Dergisi. Yıl:33 Sayı:90, Haziran-Eylül: 45-49.
• CHAUHAN, D.S. (1952) Agricultural Eco­ nomics, Printed at The Modern Press, Agra, India.
• ÇAKIR, Mesut, Fatma Yüksel ve Abdullah Özı demir. (2005) "Türkiye'de Hizmet Sektörünün Genel Yapısı (Girdi-Çıktı Yaklaşımıyla)", Öneri Dergisi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sayı:24, Yıl:12, Cilt:6, 229-241.
• DPT, (2010), Bilgi Toplumu İstatistikleri 2010, Ankara, 2010.
• DIŞ TİCARET MÜSTEŞARLIĞI (DTM), (2000),"Yeni Ekonomi", DTM Dünyada ve Türki­ ye'de Ekonomik Gelişmeler. Sayı:3, Temmuz: 19-31.
• FREEMAN, Chris ve Luc Soete, (1997) The Economics of Industrial Innovation, Massachusetts Institute of Technology (MIT), Great Britain.
• GÜRAN, Tevfik, (1999) İktisat Tarihi, Acar Matbaacılık, İstanbul.
• HAFTACI, Vasfi ve Sami Karacan. (2006) "Bilgi Ekonomisinde İşletmelerin Yeni Zenginliği: Entelektüel Sermaye ve Muhasebe Bakış Açısından Bir Değerlendirme", Bilgi Ekonomisi ve Yönetim Konı gresi, Bildiri Kitabı II, Kocaeli, 967-983.
• HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI, (2011), "Türkiye Ekonomisi", Hazine Müsteşarlığı Yayını, Ankara.
• KAPLAN, Zeynep (2004)"Avrupa Birliği'nde Bilim ve Teknoloji Politikaları ve Adaylık Sürecinde Türkiye'nin Uyumu", Osmangazi Üniversitesi Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi. Yayın No:108: 187-195.
• OKTAY, Ertan; A.O. BALKANLI ve A. SALEPÇİOĞLU (2004), "Bilgi Toplumunda Yeni Ekonomi ve E-Dönüşüm Stratejileri", Osmangazi Üniversitesi Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi. Yayın No:108: 155-166.
• ÖCAL, Nilay. (2006) "Yeni Ekonominin Yeni İktisat Politikaları", Bilgi Ekonomisi ve Yönetim Kongresi, Bildiri Kitabı I , Kocaeli, 749-762.
• ÖLÇER, Ferit ve Adnan, Özyılmaz (2007), "Elektronik Ticaret ve Sanal Organizasyonlarda Uyguı lanması", Süleyman Demirel Üniversitesi İ.İ.B.Fakültesi Yayını, C.12, S.2, ss.67-94.
• olojileri.pdf, 16.02. 2011.
• NASEH, Ceylan (2002),"300 Bin POS'a Daha İhtiyaç Var", Digital Capital. Yıl:2 Sayı:5, Eylül: 30ı 34.
• (2003), "M-Ticaret", Digital Capital. Yıl:3
• Sayı:2, Haziran: 28-34.
• NORDHAUS, William D. (2001) "New Data And Output Concpets For Understanding Productivity Trends", NBER Working Paper Series, Working Paı per: 8097, Cambridge, 1-35.
• ÖZGÜLER, Canbey (2003), Yeni Ekonomi Anlayışı Kapsamında Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülkeler: Türkiye Örneği. Eskişehir: Anadolu Üniver­ sitesi Yayınları Yayın No:179.
• PALA, Emre ve Burak Kartal, (2010), "Banka Müşterilerinin İnternet Bankacılığı ile İlgili Tutumları­ na Yönelik Bir Pilot Araştırma", Celal Bayar Üniversi­ tesi İ.İ.B.F Yönetim ve Ekonomi Dergisi, Yıl:2010, Cilt:17, Sayı:2, Manisa, ss.43-61.
• SAYGILI, Şeref (2003), Bilgi Ekonomisine Geçiş Sürecinde Türkiye Ekonomisi'nin Dünyadaki Konumu. Ankara: DPT Yayınları Yayın No:2675.
• SÜZER D.Hande (2005), "Telekomda Yeni Dö­ nem", Digital Capital. Yıl:13 Sayı:12, Aralık: 212,213.
• (2003) "Bilişimden İş Yağmuru", Digital Capital. Yıl:3 Sayı:8, Aralık: 14-17.
• TÜBİTAK (2002), Bilgi Toplumu Politikaları Üzerine Bir Değerlendirme (Dünya ve Türkiye), Ankara.
• TÜİK Yıllık Sanayi ve Hizmet İstatistikleri Araştırması
• Araştırma Geliştirme Faaliyeti Anketi Sonuçları
• www.bilgiyonetimi.org/cm/pages/mkl gos.php? nt=235, 10.02.2011.
• http://www.bkm.com.tr/istatistik/sanal kredi kartı islemleri.asp (1), 15.02. 2011.
• http://www.bkm.com.tr/istatistik/sanal pos ile yapilan eticaret işlemleri (2), 09.02.2011.
• www.uzay.tubitak.gov.tr/Web 2002 v1/commo n/yayinlar/bilisim%20bildiri%20rukiye.pdf, 11.01.2011.
• www.tisk.org.tr/yayinlar.asp?sbj=ic&id=710, 18.02.2011.
• www.igeme.org.tr/tur/haber/uzmantez/bilgitekn
• http ://akgul.bilkent. edu.tr/btstratei i/BTS%20- %20MDT%20-%20Bilgi%20ve %20Iletisim%20Teknolojileri%20-%20Nihai.pdf (1), 08.01.2011.
• http ://akgul.bilkent. edu.tr/btstratei i/BTS%20- %20Strateii%20Belgesi%20-%20Nihai.pdf (2), 11.12.2010.
• http://212.154.21.40 /2000/07/09/Toplum/toplum.htm, 16.02.2011.
• www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?tb id=8&tb adi= AR-GE%20%DDstatistikleri &ust_id=2, 04.02.2011.