A DEBATE ON THE RELATIONSHIP BETWEEN THE NEW MIDDLE CLASS AS AN ACTOR OF CULTURAL ACTIVITIES AND GENTRIFICATION

Yıl 2016, Sayı: 54, 115 - 142, 20.12.2016

Safiye Altıntaş

Öz

In this article, it is intended to open up a discussion on influence of the new middle class,
who is accepted as actor of gentrification process, on it, and the relation emerged within
this context of the influence. Influence of the new middle class over gentrification and
ascribing its spatial set-up and features through coffee shops form the very basis of the
discussion. The relation between the new middle class and gentrification is addressed on
the basis of coffee shops in Balat. The study, methodologically, covers field notes and
semi-structured interviews which are based on participant observation between 2013-
2015. Genuinity of the discussion, structured on both theoretical and field research basis, stems from the fact that it is addressed through coffee shops which are part of gentrification
process in daily life, and the new middle class. In the light of existing findings three
points revealed in the study are as it follows: the first, emphasis on nostalgia designed in
different ways, preference of retro and vintage styles in coffeeshop decorations, exalting
nostalgia as political economic and cultural politic discourse; the second, the difference
based on principles of not-bothering and spending time with equivalents; and the last
one, limitation of gentrification process within specific streets and roads, including
those in which coffee shops are situated, or, in other words, the phenomenon of specific
gentrification. 

Anahtar Kelimeler

Balat, gentrification, coffee shop, nostalgia, neighborhood, the new middle class, cultural activities

Kültürel Etkinlikler Aktörü Olarak Yeni Orta Sınıf ve Soylulaştırma İlişkisi Üzerine Bir Tartışma

Öz

Bu makalede soylulaştırma
(gentrification) sürecinin kültürel aktörleri olarak kabul edilen yeni orta sınıfın (YOS) sürece etkisi ve
bu etki bağlamında ortaya çıkan ilişki üzerine bir tartışma amaçlanmıştır.
Tartışmanın temel dayanağını; YOS’ın
soylulaştırma sürecine etkileri ve kafeler
üzerinden YOS’ın mekânsal kurguları ve özelliklerinin neler olduğu oluşturmaktadır.
YOS ve soylulaştırma arasındaki ilişki, Balat kafeleri ekseninde ele
alınmıştır. Çalışma metodolojik olarak 2013-2015 yıllarını kapsayan ve katılımcı
gözleme dayanan saha notları ile yarı yapılandırılmış mülakatları
kapsamaktadır. Teori ve saha eksenli kurgulanan tartışmanın özgünlüğü; soylulaştırma
sürecinin gündelik hayatın bir parçası olan kafeler ve YOS üzerinden ele
alınmış olmasıdır. Mevcut veriler ışığında çalışmada şu üç nokta tespit
edilmiştir: İlki sahada farklı
şekillerde kurgulanan nostalji vurgusu; kafe dekorasyonlarındaki retro ve
vintage tercihi, ekonomi politik ve kültürel politik söylem olarak nostaljinin
yükseltilmesi ikinci olarak komşuluk
ilişkisinde rahatsız etmeme ve kendi gibilerle vakit geçirme ilkelerine dayanan
ayrım ve son olarak da kafelerin
açıldığı yerler de dahil olmak üzere soylulaştırma sürecinin belirli sokak ve
caddelerle sınırlı kalması diğer bir ifade ile spesifik soylulaştırma olgusudur.

Anahtar Kelimeler

Soylulaştırma, Balat

Kaynakça

• Altıntaş, S. (2014). “Balat Tanıklığında Bir Semt Pazarı Monografisi”. Doğu Batı: Şehir Yazıları I, sayı 67, 115- 133.
• Behar, D. ve İslam, T. (Der.) (2006). İstanbul’da “Soylulaştırma”: Eski Kentin Yeni Sakinleri. İstanbul: Bilgi Ü.
• Benjamin, W. (2014). Pasajlar (s. 87-107) (A. Cemal, Çev.). İstanbul: YKY.
• Doğuç, S. (2005). Yeni Orta Sınıfların Gözünden Zenginlik ve Yoksulluk. Toplum ve Bilim, (104), 73-91.
• Emeksiz, A. (2010). “İstanbul Kahvehaneleri”. Karaların ve Denizlerin Sultanı İstanbul içinde (Cilt II, s. 123-139). İstanbul: YKY.
• Ergün, N. (2006). Gentrification Kuramlarının İstanbul’da Uygulanabilirliği. D. Behar, T. İslam (Der.), İstanbul’da “Soylulaştırma”: Eski Kentin Yeni Sakinleri içinde (s. 15-29). İstanbul: Bilgi Ü.
• Fatih Bld, AB, UNESCO Dünya Mirası Merkezi ve Fransız Anadolu Araştırmaları Enstitüsü (1998). Balat ve Fener Semtlerinin Rehabilitasyonu (İstanbul Tarihi Yarımadası).