ESMER SIĞIRLARIN SÜT VERİM ÖZELLİKLERİ ÜZERİNDE ARAŞTIRMALAR

Yıl 2007, Cilt: 33 Sayı: 3, 43 - 58, 29.11.2012

Figen Çakıllı Halil Güneş

Öz

ÖZET

Bu çalışma, Altınova Tarım İşletmesi'nde yetiştirilen Esmer sığırların süt verim özelliklerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmadaki hayvanlara ortak bir bakim ve besleme programı uygulanmıştır. Verilerin istatistik analizlerinde, gruplardaki ortalama değerlerin karşılaştırılmasında Duncan testi, GLM prosedürü kullanılarak yapılmıştır. Çalışmadaki Esmer sığırların laktasyon süt verimi 6242.0 kg, 305 günlük süt verimleri ise 5953.3 kg, P21 P3:i ve P3:2 modellerine göre hesaplanan süt veriminin devamlılığı %94.35, %62.55 ve %65.87, laktasyon süresi 319.39 gün ve kuruda kalma suresi 66.57 gün belirlenmiştir. Araştırmadaki sığırların süt verimlerinin Türkiye için genellikle yüksek düzeyde olduğu, uygun bakım ve besleme koşulları ile süt veriminin daha da arttırılabileceği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Esmer sığırlar, süt verimi, persistens

STUDIES ON THE MILK PRODUCTION TRAITS OF BROWN SWISS CATTLE

ABSTRACT

The present study was carried out to investigate the milk production characteristics of Brown Swiss cattle in Altinova State Farm. A common feeding and management program was applied to the cattle in the study. In the statistical analysis of data, Duncan test for the comparisons of mean values in groups were used in GLM procedure. In the Brown Swiss cattle in the study lactation milk yield estimated were 6242.0 kg, 305 days milk yields were 5953.3 kg, persistency of milk yield estimated with P2:i, P3:i and P32 models were 94.35%, 62.55% and 65.87%, lactation duration was 319.39 days, dry period was 66.57 days. It was determined that the milk yields of the cattle in the study were generally at high levels according to the standards in Turkey and milk yields could be improved by the use of appropriate feeding and management practices.

Key Words: Brown Swiss, milk yield, persistency.

Anahtar Kelimeler

Esmer sığırlar, süt verimi, persistens

Kaynakça

• Alpan, O., Yosunkaya, H., Alıç, K.: Türkiye’ye ithal edilen Esmer, Holştayn ve Simental sığırlar üzerinde karşılaştırmalı bir adaptasyon çalışması. Lalahan Zoot. Araş. Enst. Derg., 1976; 16 (1-2): 3-18.
• Altınel, A.: Esmer Irk Sığırların Büyüme ve Süt Verimi Özelliklerini Etkileyen Bazı Çevresel Faktörler Üzerinde Araştırmalar. İstanbul Üniv. Vet. Fak. Zootekni Birimi, Doktora Tezi, İstanbul, 1982.
• Aslan, S.A.: Karacabey Yetiştirmesi Esmer ve Siyah-Alaca Sığırlarda, Amerikan Kökenli Spermaların Kullanılmasının Sonuçları Üzerinde Araştırmalar. İstanbul Üniv. Sağ. Bil. Enst. Zootekni Anabilim Dalı, Doktora Tezi, İstanbul, 1991.
• ASR (Arbeitsgemeinschaft Süddeutscher Rinderzuchtverbände e.V.): Jahresbericht 2006. Zahlen, Daten, Fakten/Besamung, Milchleistungsprüfung. Erişim: 13.04.2007. http://asr- rind.de/media_pdf/ASR-Jahresbericht%202006/18.pdf.
• Bachman, K.C.: Milk production of dairy cows treated with estrogen at the onset of a short dry period. J. Dairy Sci., 2002; 85 (4): 797-803.
• Bakır, G., Kaygısız, A.: Esmer ırk sığırlarda süt verim özelliklerine ilişkin genetik yönelim unsurlarının ve genetik korelasyonun tahmini. Atatürk Üniv. Zir. Fak. Derg., 2003; 34 (4): 327-332.
• Balcı, F.: Eskişehir Anadolu Tarım İşletmesi’nde Esmer Irk Sığırlarda Başlıca Verim Özellikleri ve Bu Özelliklere Etki Eden Çevre Faktörleri. Uludağ Üniv. Sağ. Bil. Enst. Zootekni Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Bursa, 1996.
• Biedermann, G., Granz, E.: Rinderproduktion. Verlag Paul Parey, Hamburg and Berlin, 1976; pp. 62-67.
• Bielfeldt, J.C., Tölle, K.H., Badertscher, R., Krieter, J.: Longevity of Swiss Brown cattle in different housing systems in Switzerland. Lives. Sci., 2006; 101 (1-3): 134-141.
• BSA (Brown Swiss Association, USA): Annual Report. Brown Swiss Production Averages - 2005. Erişim: 26.04.2007. http://www.brownswissusa.com/ann_rpt.asp.
• Çetinkaya-Arkıl, S.: Siyah Alaca Sığırlarda Laktasyonun Devamlılık Düzeyi ve Buna Etki Eden Faktörler Üzerine Bir Araştırma. Uludağ Üniv. Fen Bil. Enst. Zootekni Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Bursa, 2006.
• Doğan, M., Kaygısız, A.: Türkiye’deki İsviçre Esmer sığırlarda süt protein polimorfizmi ile süt verim özellikleri arasındaki ilişkiler. Turk. J. Vet. Anim. Sci., 1999; 23: Ek Sayı 1: 47-49.
• Duncan, D.B.: Multiple range and multiple F-tests. Biometrics, 1955; 11: 1-42.
• Evrim, M., Altınel, A.: Danimarka kaynaklı Siyah-Alaca sığırların Marmara Bölgesi özel işletme koşullarında ilk laktasyon süt verimi özellikleri üzerinde araştırmalar. İstanbul Üniv. Vet. Fak. Derg., 1988; 14 (1): 33-40.
• Frahm, K.: Rinderrassen in den Ländern der Europäischen Gemeinschaft. Ferdinand Enke Verlag, Stuttgart, 1982; pp. 19-69.
• Fuerst, C., Sölkner, J.: Additive and nonadditive genetic variances for milk yield, fertility, and lifetime performance traits of dairy cattle. J. Dairy Sci., 1994; 77 (4): 1114-1125.
• Goodnight, J.H., Harvey, W.R.: Least-squares means in the fixed effects general linear model. SAS Technical Report (R-103), Cary, North Carolina: SAS Institute Incorporated, 1978.
• Gulay, M.S., Hayen, M.J., Bachman, K.C., Bellosa, T., Liboni, M., Head, H.H.: Milk production and feed intake of Holstein cows given short (30 d), or normal (60 d) dry period. J. Dairy Sci., 2003; 86: 2030-2038.
• Güneş, H.: Kumkale Tarım İşletmesi’nde 10 yıllık Siyah-Alaca sığır yetiştiriciliği üzerinde araştırmalar. II. Süt verim özellikleri. İstanbul Üniv. Vet. Fak. Derg., 1996; 22 (2): 225-240.
• İnci, S., Kaygısız, A., Efe, E., Baş, S.: Altınova Tarım İşletmesinde yetiştirilen Esmer sığırların süt ve döl verim özellikleri. Ankara Üniv. Zir. Fak. Tarım Bil. Derg., 2006; 12 (3): 1-9.
• Johansson, I., Hansson, A.: Causes of variation in milk and butterfat yield of dairy cows. Kungliga Lantbruksakademiens Tidskrift, 1940; 79 (6½): 1-127.
• Kaya, İ.: Siyah Alaca Sığırlarda Laktasyonun Devamlılık Düzeyine Ait Parametre Tahminleri ve Süt Verimi İle İlgisi Üzerinde Araştırmalar. Ege Üniv. Fen Bil. Enst., Zootekni Anabilim Dalı, Doktora Tezi, İzmir, 1996.
• Kunzi, N.: Zukunft der Rinderzucht. Wiewiel Milch darf bei unseren Kuhen flieβen? KB- Mitteilungen, 1995; 33 (3): 21-23.
• Madsen, O.: A comparison of some suggested measures of persistency of milk yield in dairy cows. Anim. Prod., 1975; 20: 191-197.
• Özbeyaz, C., Küçük, M.: Malya Tarım İşletmesi Esmer ırkı ineklerinde süt verim özellikleri. Lalahan Hayv. Araş. Enst. Derg., 1999; 39 (2): 7-16.
• Özbeyaz, C., Ünal, N., Çolakoğlu, N.: İsviçre Esmeri ineklerde meme ve meme başı şekil ve ölçülerinin sağılabilirlik ve süt verimi üzerine etkisi. II. Sağılabilirlik ve meme başı şekli. Lalahan Hayv. Araş. Enst. Derg., 1998; 38 (2): 1-18.
• Santus, E.C., Everett, R.W., Quaas, R.L., Galton, D.M.: Genetic parameters of Italian Brown Swiss for levels of herd yields. J. Dairy Sci., 1993; 76: 3594-3600.
• SBZV (Schweizerischer Braunviehzuchtverband): Leistungsprüfungen Herdebuch, Statistiken: Milchleistungsprüfungen. Erişim: 13.04.2007. http://homepage.braunvieh.ch/ index.html?page_id=94&l=1.
• Schneeberger, M.: Inheritance of lactation curve in Swiss Brown cattle. J. Dairy Sci., 1981; 64: 475-483.
• Sorensen, J.T., Enevoldsen, C.: Effect of dry period length on milk production in subsequent lactation. J. Dairy Sci., 1991; 74: 1277-1283.
• Sölkner, J., Fuchs, W.: A comparison of different measures of persistency with special respects to variation of test-day milk yields. Lives. Prod. Sci., 1987; 16: 305-319.
• Şeker, İ., Bayraktar, M.: Esmer ırk ineklerde bazı meme özellikleri, meme puanı ve bunlar ile süt verimi arasındaki ilişkiler. Fırat Üniv. Sağ. Bil. Derg., 2001; 15 (1): 67-76.
• Tekerli, M.: Değişik işletme koşullarında yetiştirilen sığırların süt verim özelliklerini etkileyen başlıca faktörler ve seleksiyona esas parametreler. I. Holştaynlarda çevre ve kalıtımın laktasyon eğrisinin şekline etkisi. Lalahan Hayv. Araş. Enst. Derg., 2000; 40 (1): 1- 13.
• TİGEM (Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü): TİGEM İstatistikleri, Hayvancılık, Teknik Bilgiler, Contents&ID=658 ve 480, ...PO=TigemWorking_View&ID=4.
• Tilki, M., İnal, Ş., Çolak, M., Garip, M.: Relationships between milk yield and udder measurements in Brown Swiss cows. Turk. J. Vet. Anim. Sci., 2005; 29: 75-81.
• Tilki, M., İnal, Ş., Çolak, M., Tekin, M.E.: Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nde yetiştirilen Esmer ineklerin süt verim özellikleri ve bu özelliklere bazı çevre faktörlerinin etkileri. Turk. J. Vet. Anim. Sci., 2003; 27: 1335-1341.
• TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu): Hayvancılık İstatistikleri. Erişim: 11.04.2007. http://www.tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab_id=140, 141 ve 487.
• VIT (Vereinigte Informationssysteme Tierhaltung w.V.): Jahresbericht 2006 des VIT, III. Milchleistungsprüfung, 23. Erişim: 13.04.2007. http://www.vit.de/Binaries/ Binary1610/VIT_JB_2006_3_MLP.pdf.
• ZAR (Zentrale Arbeitsgemeinschaft österreichischer Rinderzüchter): Jahresbericht Zuchtdata 2006, Leistungsprüfung – Milch, 6-11. Erişim: 20.04.2007. http://www.zar.at/ download/RiZu/ZuchtData-Jahresbericht-2006.pdf.
• Zülkadir, U., Boztepe, S.: Konuklar Tarım İşletmesi’nde yetiştirilen Esmer sığırların bazı verim özelliklerinin fenotipik ve genetik parametreleri. I. Fenotipik parametreler. Selçuk Üniv. Zir. Fak. Derg., 2001; 15 (27): 1-10.