DANSÇI AYILARIN REHABİLİTASYON ÖNCESİ VE SONRASI YAŞ VE CİNSİYET YÖNÜNDEN SERUM BİYOKİMYA DEĞERLERİ

Yıl 2002, Cilt: 28 Sayı: 2, 255 - 266, 02.08.2013

Nazmiye Güneş

Öz

Özet

Bu çalışmada İstanbul ve yöresinde ya/ sezonlarında ticari amaca yönelik olarak bakıcıları ta­rafından eğitilip, yetiştirilen dansçı ayıların bu ortamdan alınarak uygulanan rehabilitasyon programı ile yarı-vahsi onama bırakılabilecekleri duruma gelmeleri sağlanırken, rehabilitasyon Öncesi ve sonrası yaş vc cin­siyet yönünden serum biyokimya değerlerinin araştırılması amaçlandı. Bu amaçla 12'si erkek 6'm dişi toplam 18 adet ayı halk elinden alınarak. U.Ü. Veteriner Fakültesi Vahşi Yasam Araştırma Merkczi'nc (VYAM) geti­rildi. Cinsiyet yönünden inceleme için erkek ve dişi, yas yönünden ise yetişkin, genç ve yavru gruplarına ay­rıldı. Bu gruplardan rehabilitasyon öncesi ve sonrasında Viliaci'den antikoagülantsız vakumlu tüplere kan alındı. Kan örneklerinden ayrılan serumlarda glukoz, üre, ürik asit, kreatinin, total kolesterol, trigliserid. total protein, albümin, globülin, sodyum (Na), potasyum (K), klor(Cl), kalsiyum (Ca), fosfor (P), magnezyum (Mg) düzeyleri ve aspartal aminotransferaz (AST), alanin aminotrasferaz (ALT), alkalen fosfataz (ALP), gamma glutamil traspeptidaz (CGT), laktat dehidrojenaz (LDH), kreatin kinaz (CK), amilaz enzimi aktiviteleri otoanalizör kullanılarak ölçüldü. Rehabilitasyon öncesi ve sonrası elde edilen değerler tablo haline getirildi. Tab­lo 1 'de dişi, erkek gruplarının rehabilitasyon öncesi ve sonrası serum biyokimya değerleri. Tablo 2 ve 3'te re­habilitasyon öncesi ve sonrası yetişkin, genç ve yavru gruplarının serum biyokimya değerleri verildi.

İstatistiksel olarak gruplar arasındaki farklılıkların önem dereceleri hesaplandı. Buna göre rehabilitasyon sonrası erkek, dişi grupları arasında magnezyum değerinde, rehabilitasyon öncesi yetişkin, genç ve yavru grupları arasında AST, LDH değerlerinde, rehabilitasyon sonrası üre, total protein, albumin, ALT de­ğerlerinde p<0.001 derecesinde önem belirlenirken, yaş ve cinsiyet açısından diğer parametrelerde istatistiki yönden dikkate değer derecede önem saptanmadı.

Dansçı ayıların rehabilitasyon öncesi ve sonrası biyokimyasal değerlerinde cinsiyet açısından önem­li bir değişiklik olmadığı, yaş yönünden ise rehabilitasyon öncesi ve sonrası istatistiki öneme sahip farklılık­ların bulunduğu gözlendi. Bu öncül çalışma ile hem ayılarda detaylı kan parametreleri sunuldu, hem de ayıla­rın doğal ortama bırakılmasında fizyopsikoiojik durumlarının yanı sıra kan biyokimyasal değerlerinin de önemli olabileceği belirlendi.

Anahtar Kelimeler: Ayı, serum kimyası, rehabilitasyon, cinsiyet, yaş

 

SERUM BIOCHEMICAL VALUES OF DANCING BEARS WITH REGARD TO SEX AND AGE AT PRE AND POST REHABILITATION

 

Summary

In this study serum biochemical values of dancing bears on the İstanbul region with re­gard to age and sex were investigated. Dancing bears were trained in summer seasons for dancing by their care givers while they were removed from this environment and a rehabilitation program was applied for them to be released to a semi-wild environment. For this purpose, a total of 18 (12 male, 6 female) dancing bears were confiscated from local trainers and brought to Uludağ University, Faculty of Veterinary Medicine Wild­life Research Center. The bears were divided into male and female groups for their sex. Meanwhile adult, young adult and cub groups were distingted from the point of view of their age. Blood samples were taken from V.iliaci before and after rehabilitation programme and vacuum tubes without anti-coagulant were used for this purpose. Levels of glucose, urea, uric acid, creatinine, total cholesterol, triglyceride, total protein, albu­min, globulin, sodium, potassium, chloride, calcium, phosphate, magnesium and aspartate amino trasferase (AST), alanine amino trasferase (ALT), alkalene phosphatase (ALP), gamma glutamyl traspeptidase (GGT), lactate dehydrogenase (LDH), creatine kinase (CK), amilase enzyme activities in the blood sera were measured by using an auto analiser .Values concerning with pre and post rehabilitation programme were presented in the tables. Datas related to serum biochemical values of female and male groups for pre and post rehabili­tation were shown in Table 1, whereas the same values for adult, young adult and cub groups were demostrated in Table 2 and 3.

Statistical significance among various groups were calculated and it has been provided evidence for the presence of a significant level of difference at post rehabilitation period for Mg level among male and fe­male groups. Similarly, a significance for AST and LDH levels at pre rehabilitation period and urea, total pro­tein, albumin, ALT (p<0.001) at post rehabilitation period was observed among adult, young adult and cub groups. Meanwhile no statistical significance was observed for the other parameters of sex and age groups.

In conclusion, it was suggested that sex has no significant influence on pre and post rehabilitation va­lues, but contrary, age has statistical significance especially at post rehabilitation period. With this novel study, both detailed blood parameters were presented and that the biochemical values will be of importance besides their physiological and psychological status, when they were releated to their nature! environments.

Key Words: Bears, serum chemistry, rehabilitation, sex and age.

Anahtar Kelimeler

-