Türkiye’de Hanehalkı Eğlence ve Kültür Harcamaları: Karşılaştırmalı Bir Analiz

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 1, 47 - 60, 30.12.2020

Sibel Selim

Öz

Hanehalkı bütçe dağılımı, ekonomide en geleneksel konulardan biridir. Son yıllarda bu konu uygulamalı ekonomistlerin çok fazla dikkatini çekmiştir. Farklı ülkelerde hanehalkının tüketim kalıpları konusunda pek çok çalışma yapılmıştır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye geneli, kentsel ve kırsal kesim için hanehalkı eğlence ve kültür harcamalarını belirleyen unsurları analiz etmektir. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından gerçekleştirilen 2007 ve 2012 yılı Hanehalkı Bütçe Anketi verileri kullanılarak gerçekleştirilen analizlerde sıralı probit model kullanılmıştır. Bu çalışmadan elde edilen bulgular, eğlence ve kültür harcamalarının en önemli belirleyicilerinin hanehalkı reisinin eğitim durumu, cinsiyeti, hanehalkı büyüklüğü ve hanehalkı kullanılabilir geliri olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Tüketim harcamaları, Hanehalkı eğlence ve kültür harcamaları, Sıralı probit model, Türkiye

Destekleyen Kurum

Manisa Celal Bayar Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi

Proje Numarası

2015-124

Teşekkür

Bu çalışmaya sağladıkları maddi katkı nedeniyle Manisa Celal Bayar Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi'ne teşekkürlerimi sunarım.

Household Spending on Entertainment and Culture in Turkey: A Comparative Analysis

Öz

Household budget allocation is one of the most traditional topics in economics. In the last decades, this topic has received a lot of attention by applied economists. Many studies have been done on the consumption patterns of households in various countries. This study aims to analyze the factors that determine household spending on entertainment and culture for overall Turkey, urban and rural area. The analysis is performed by using ordered probit model and Household Budget Survey data conducted by Turkish Statistical Institute in 2007 and 2012. The findings reveal that education of household heads, gender, household size and household income are the most important determinants of household spending on entertainment and culture.

Anahtar Kelimeler

Consumption expenditures, household spending on entertainment and culture, ordered probit model, Turkey

Proje Numarası

2015-124

Kaynakça

• AGRESTI, A. (1990). Categorical Data Analysis, John Wiley, New York.
• AHÇIHOCA, D., ERTEK, T. (2000). Consumption Patterns of Households in North Cyprus. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 1(1), 1-6.
• AYSU, A., BAKIRTAŞ, D. (2013). Seçilmiş OECD Ülkelerinde Kültürel Kamu Harcamalarının Sosyo-Ekonomik Belirleyenleri Üzerine Bir Analiz. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(3), 349-374.
• BARIGOZZI, M. L., CAPASSO, A. M., FAGİOLA, G. (2009). The Distribution of Households Consumption-Expenditure Budget Shares. Working Paper Series, No 1061:1-52.
• BUTRICA, B., GOLDWYN, J., JOHNSON, R. (2005). Understanding Expenditure Patterns in Retirement. CRR Working Paper, Sayı 3: 1-41.
• EMEÇ, H. (2001). Türkiye’de Bölgelerarası Tüketim Harcamaları Tobit Model Yaklaşımı. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(16), 61-73.
• GÜMÜŞSOY, F. G., DOĞRUL, H. G. (2018). Emekliliğin Hanehalkının Eğlence Ve Kültür Harcamaları Üzerindeki Etkisi: Türkiye Üzerine Bir İnceleme. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 53 (2) : 369-394.
• LIAO T.F. (1994). Interpreting Probability Models, Logit, Probit and Other Generalized Linear Models. International Educational and Professional Publisher, Series/Number: 07/101, Sage Publications, London,
• LONG J. S. (1997). Regression Models for Categorical and Limited Dependent Variables. Sage Publications, Thousand Oaks, CA.
• MCKELVEY R.D., W. ZAVOİNA (1975). A Statistical Model for the Analysis of Ordinal Level Dependent Variables. Journal of Mathematical Sociology, 4, 103-20.
• ÖZER, H., AKAN, Y., ÇALMAŞUR, G. (2010). Atatürk Üniversitesi Öğrencilerinin Gelir-Harcama İlişkisi. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 1(11), 231-249.
• ŞENGÜL, S., ÇİLER, S. C. (2013). Türkiye’de Hanehalkı Tüketim Harcamaları: Pseudo Panel Veri ile Talep Sisteminin Tahmini. International Conference on Eurasian Economies, 279-288.
• ŞENGÜL, S., ŞENGÜL, H., LOPCU, K. (2018). Türkiye'de Hanehalkının Eğlence-Kültür Harcamalarına Katılım Kararları. Business and Economics Research Journal, 9(1):15-24.
• TARI, R., ÇALIŞKAN, Ş. (2004). Kocaeli İli Hanehalkı Tüketim Harcamaları Profili (Engel Eğrisi Analizi). İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 54(1), 83-94.
• TARI, R. ve PEHLİVANOĞLU, F. (2007). Kocaeli İlinde Tüketici Davranışlarının Gelir-Harcama Grupları İlişkisi Açısından Analizi(Tüketim Harcamaları Profili). Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1, 192-210.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Haber Bültenleri, 2007 ve 2012.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2007 ve 2012 Bütçe Anketi
• UYGUR, S. (1999). Econometric Models For Household Disposable Income & Consumption Expenditure For Selected 7 Province Centers in Turkey. http://www.stat.fi/isi99/proceedings/arkisto/varasto/uygu0945.pdf. 24.05.2015.
• ÜÇDOĞRUK, Ş., AKIN, F. ve EMEÇ, H. (2001). Türkiye Hanehalkı Eğlence Kültür Harcamalarında Tobit Modelin Kullanımı. Gazi Üniversitesi iktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3, 13-26.
• YÜKSELER, Z. (2014). Türkiye’de Tüketim Harcamalarının Yapısı ve Gıda Harcamaları (AB Ülkeleri ile Karşılaştırma). ResearchGate, www.researchgate.net/publication/267623266, 12.01.2016.
• YÜKSELER, Z. ve TÜRKAN, E. (2008). Türkiye'de Hanehalkı: İşgücü, Gelir, Harcama ve Yoksulluk Açısından Analizi. Yayın No: TÜSİAD-T/2008-03/455.