Nakit Dönüşüm Süresinin Finansal Performansa Etkisi: Borsa İstanbul’daki Şirketler Üzerine Bir Çalışma

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 1, 35 - 54, 04.07.2024

Hatice Eşelioğlu , Elif Akben Selçuk

https://doi.org/10.56203/iyd.1481818

Öz

Nakit dönüşüm süresinin firmaların finansal performansına olumlu ya da olumsuz etkileri mevcuttur. Nakit dönüş süresi uzun olan firmaların satışlarından kaynaklı alacaklarını tahsil etme süresi uzun olduğu için yüksek satış hacmi olmasının yanında uzun vadede yapılan tahsilatlar sonucu yüksek yatırım maliyetine katlanıp firma karlılığının azalmasına sebep olabilirler. Bu çalışmada Borsa İstanbul’da yer alan firmaların 2018 – 2019 – 2020 - 2021 ve 2022 yılları verilerini kullanarak panel data analizi yöntemi ile nakit dönüş süresinin finansal performansa etkisinin belirlenmesi hedeflenmiştir. Yapılan analizler sonucunda nakit dönüş süresinin aktif karlılık ve öz sermaye karlılığı ile arasında anlamsız bir ilişki olduğu, net kar marjı ile anlamlı ancak negatif bir ilişki olduğu sonucuna varılmıştır. Analiz edilen firmaların nakit dönüş süresi arttıkça stoklarının devrinde ve bununla birlikte de satışları sonucunda alacaklarını tahsil etmek konusunda sorunlar yaşar ve nakit çıkmazına girebilirler.

Anahtar Kelimeler

nakit dönüşüm, finansal performans, borsa istanbul

THE EFFECT OF CASH CONVERSION TIME ON FINANCIAL PERFORMANCE: A STUDY ON COMPANIES IN BORSA ISTANBUL

Öz

Cash conversion cycle has positive or negative effects on the financial performance of companies. Since companies with long cash conversion cycles have a long time to collect their receivables from their sales, they may incur high investment costs as a result of long-term collections in addition to having a high sales volume, causing the company's profitability to decrease. In this study, it is aimed to determine the effect of cash conversion cycle on financial performance with the panel data analysis method, using the data of the companies listed in Borsa Istanbul for the years 2018 - 2019 - 2020 - 2021 and 2022. As a result of the analysis, it was concluded that there is an insignificant relationship between cash conversion cycle and return on assets and return on equity, and a significant but negative relationship with net profit margin. As the cash conversion cycle of the analyzed companies increases, they may experience problems in the turnover of their stocks and, accordingly, in collecting their receivables as a result of their sales, and they may encounter a cash impasse

Anahtar Kelimeler

CASH, FINANCIAL PERFORMANCE, BORSA ISTANBUL

Kaynakça

• Akbulut, R. (2011). İMKB’de İmalat Sektöründeki İşletmelerde İşletme Sermayesi Yönetiminin Karlılık Üzerindeki Etkisini Ölçmeye Yönelik Bir Araştırma. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergis, 195-206.
• Akgüç, Ö. (1998). Finansal Yönetim. İstanbul.
• Aksoy, A. (1990). İşletme Sermayesi Yönetimi. Ankara.
• Al-Abass, H. S. (2017). Relationship between Cash Conversion Cycle (CCC) with Firm Size and Profitability. International Journal of Academic Research in Accounting, Finance and Management Sciences, 296-304.
• Alipour, M. (2011). Working Capital Management and Corporate Profitability: Evidence from Iran. World Applied Sciences Journal, 1093-1099.
• Al-Mohareb, M. M. (2019). Cash conversion cycle and profitability evidence from Jordan. Asian Journal of Finance & Accounting, 81-95.
• Apan, M., İslamoğlu, M., & Bozkurt, O. (2021). Nakit Dönüş Süresi ve Karlılık: Borsa İstanbul Ticaret Endeksi’ndeki Firmalar Üzerine Ekonometrik Bir Analiz. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 20-38.
• Aygün, M. (2012). Firma Performansı Üzerinde Çalışma Sermayesinin Etkisi: Türk İmalat Sektörü Üzerine Bir Uygulama. EGE AKADEMİK BAKIŞ, 215-223.
• Ayrancı, A. E. (2022). In N. T. İrge, Nobel Akademik Yayıncılık.
• Aytekin, S., & Güler, S. (2014). Nakit Dönüş Süresi ve Karlılık Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi: BIST Taş ve Toprağa Dayalı Sanayi Endeksi'nde ( XTAST) Ampirik Bir Uygulama. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 79-98.
• Başkan, T. D., & Kandil Göker, İ. E. (2018). Firmalarda Nakit Dönüş Süresinin Sermaye Yapısına Etkisi: BİST’e Kayıtlı Çimento Sektörü Üzerine Bir İnceleme. Sosyoekonomi Dergisi, 11-22.
• Bhutto, A. N., Abbas, G., ur-Rehman, M., & Shah, S. M. (2011). Relationship of Cash Conversion Cycle with Firm Size, Working Capital Approaches and Firm’s Profitability: A Case of Pakistani Industries. Pak. j. eng. technol. sci., 45-64.
• Çakır, H. M. (2013). Nakit Döngüsünün Firma Karlılığına Etkisinin Sektörel Analizi. Yaşar Üniversitesi Dergisi, 4948-4965.
• Çanakçıoğlu, M., & Ersan, O. (2020). İşletme Sermayesi Yönetiminin Firma Performansı Üzerindeki Etkisi: Çimento Şirketleri Üzerine Bir Araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 2749-2763.
• Ceylan, I. E. (2021). Does Cash Conversion Cycle Affect Firm Profitability? Evidence from the Listed Small and Medium-Sized Enterprises. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 110-123.
• Coşkun, E., & Kök, D. (2011). Çalışma Sermayesi Politikalarının Karlılık Üzerine Etkisi: Dinamik Panel Uygulaması. EGE AKADEMİK BAKIŞ, 75-85.
• Demirgüneş, K., & Şamiloğlu, F. (2008). İşletme Sermayesi Yönetiminin Karlılık Üzerindeki Etkisi. 12.Ulusal Finans Sempozyumu, 238-250.
• DEMİRKALE, T. Ö. (2021). Faaliyet Döngüsü ve Nakit Akış Döngüsünün Türkiye’deki Çimento Endüstrisinin Finansal Performansı Üzerindeki Etkileri. İzmir İktisat Dergisi, 27-41.
• DEMİRKALE, T. Ö. (2021). Faaliyet Döngüsü ve Nakit Akış Döngüsünün Türkiye’deki Çimento Endüstrisinin Finansal Performansı Üzerindeki Etkileri. İzmir İktisat Dergisi, 27-41.
• Dizgil, E. (2020). Çalışma Sermayesi Üzerinde Etkili Olan Firma Düzeyli Faktörler : Borsa İstanbul Bilişim Endeksinde Yer Alan Firmalar Üzerine Bir Araştırma. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 449-463.
• Dong, H. P., & Su, J.-t. (2010). The Relationship between Working Capital Management and Profitability: A Vietnam Case. International Research Journal of Finance and Economics , 59-67.
• Eljelly, A. M. (2004). Liquidity ‐ profitability tradeoff: An empirical investigation in an emerging market. International journal of commerce and management, 48-61.
• Eskin, İ., & Güvemli, B. (2020). Çalışma Sermayesi Yönetiminin Kârlılığa Etkisi: Borsa İstanbul 50 Endeksi Örneği. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 65-76.
• Garanina, T., & Petrova, O. (2015). Liquidity, cash conversion cycle and financial performance: Case of Russian companies. Investment Management and Financial Innovations, 90-100.
• Gill, A., Biger, N., & Mathur, N. (2010). The Relationship Between Working Capital Management And Profitability:Evidence From The United States. Business and Economics Journal, 1-9.
• Gövez, A., & Uysal, B. (2021). Nakit Dönüşüm Süresinin Karlılık Üzerindeki Etkisi: Sektörel Bir Analiz. 5. Lisansüstü İşletme Öğrencileri Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 198-213.
• Güler, S. A. (2014). Nakit Dönüş Süresi Ve Karlılık Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi: BİST Taş ve Toprağa Dayalı Sanayi Endeksinde ( XTAST) Ampirik Bir Uygulama. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi , 79-98.
• Güngör, H. Y. (2022). Çalışma Sermayesi Yönetiminin Firma Finansal Performansına Etkisi: Havacılık Sektörüne Yönelik Bir Çalışma. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 866–878.
• Karakozak, İ. E. (2016). Nakit Dönüşüm Süresi Analizi: BİST -50 Endeksinde Yer Alan Şirketler Üzerine Ampirik Bir Uygulama. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 179-193.
• Kargin, H., & Alp, S. (2023). İşletme Sermayesi Yönetiminin Firma Performansına Etkisi., (pp. 156-160). Lazaridis, I., & Tryfonidis, D. (2006). The relationship between working capital management and profitability of listed companies in the Athens Stock Exchange. Journal of Financial Management and Analysis, 25-26.
• Mathuva, D. M. (2014). An empirical analysis of the determinants of the cash conversion cycle in Kenyan listed non-financial firms. Journal of Accounting in Emerging Economies, 175-196.
• Mohamad, N., & Saad, N. (2010). Working Capital Management: The Effect of Market Valuation and Profitability in Malaysia . International Journal of Business and Management , 140-147.
• Muscettola, M. (2014). Cash Conversion Cycle and Firm’s Profitability: An Empirical Analysis on a Sample of 4,226 Manufacturing SMEs of Italy. International Journal of Business and Management, 25-35.
• Nguyen, L. P., & Mohanlingam, S. (2018). The Effects of Cash Conversion Cycle on Profitability: An Insight into the Agriculture and Food Industries in Thailand. Asian Journal of Business and Accounting, 97-119.
• Niaz Ahmed Bhutto, G. A.-u.-R. (2015). Relationship of Cash Conversion Cycle with Firm Size, Working Capital Approaches and Firm’s Profitability: A Case of Pakistani Industries. Pakistan Journal of Engineering Technology & Science, 45-64.
• Nwude, C., Agbo, E., & Ibe-Lamberts, C. (2018). Effect of Cash Conversion Cycle on the Profitability of Public Listed Insurance Companies. nternational Journal of Economics and Financial Issues, 111-117.
• Okka, O. (2018). Finansal Yönetim. Ankara.
• Padachi, K. (2006). Trends in Working Capital Management and its Impact on Firms’Performance: An Analysis of Mauritian Small Manufacturing Firms. International Review of Business Research Papers, 45-58.
• Rehaman, A., & Nasr, M. (2007). Working Capital Management And Profitability – Case Of Pakistani Firms. International Review of Business Research Papers, 279-300.
• Şahin, A. (2020). Sürdürülebilir Büyüme Oranına Göre Hızlı ve Yavaş Büyüyen Firmalarda Finansal Kaldıraç Etkisi:İSO 1000 Üzerine Bir İnceleme. Ekonomi, Politika & Finans Araştırmaları Dergisi, 620-642.
• Şahin, E. E., & Vergili, G. (2019). Nakit Dönüşüm Süresinin Firma Karlılığına Etkisi: Küresel Lojistik Firmaları Üzerine Bir Uygulama. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Dergisi, 370-383.
• Şamiloğlu, F., & Akgün, A. İ. (2016). The Relationship between Working Capital Management and Profitability: Evidence from Turkey. Business and Economics Research Journal, 1-14.
• Söylemez, Y. (2020). Teknoloji Sektöründe Nakit Dönüşüm Süresinin Firma Karlılığı Üzerindeki Etkisinin Analizi : BIST Uygulaması. BMIJ, 2476-2502.
• Taysı, K. (2022). Muhasebe ve Finans Alanlarında Seçme Konular/Faaliyet Karı Nakit Dönüş Süresi İlişkisi Üzerine UFRS Etkisinin İncelenmesi. İstanbul: Efe Akademi.
• Teruel, P., & Solano, P. (2007). Effects of working capital management on SME profitability. International Journal of Managerial Finance, 164-177.
• Topaloğlu, E. E., & Nur, T. (2016). Nakit Dönüşüm Süresinin Finansal Performansa Etkisi : Kurumsal Yönetim Endeksinde Bir Uygulama. Akademik Bakış Dergisi, 304-317.
• Uyar, A. (2009). The Relationship of Cash Conversion Cycle with Firm Size and Profitability: An Empirical Investigation in Turkey. International Research Journal of Finance and Economics, 186-193.
• Wang, Y.-J. (2002). Liquidity management, operating performance, and corporate value: evidence from Japan and Taiwan. Journal of Multinational Financial Management, 159-169.
• Yanık, Y. A. (2015). Çalışma Sermayesi Yönetimi Türkiye’deki KOBİ’lerde Karlılığı Nasıl Etkiler? Muhasebe ve Finansman Dergisi, 157-168.
• Yenisu, E., & Yenice, S. (2022). Nakit Akış Döngüsünün Belirleyicileri: Türkiye İmalat Sanayi Örneği. Bankacılık ve Finansal Araştırmalar Dergisi, 43-56.
• Yılmaz, İ., & Acar, G. (2019). The Effect of Cash Conversion Cycle on Profitability in Omani Companies. International Journal of Economics, Management and Accounting, 269-290.
• Yüzel, T., & Kurt, G. (2002). Nakit Dönüş Süresi, Nakit Yönetimi ve Karlılık : İMKB Şirketleri Üzerine Amprik Bir Çalışma. İMKB Dergisi, 1-15.