The Effects of Becoming Entitled To Take Old Age Pension In Terms of Job Security Act

Yıl 2013, Cilt: 1 Sayı: 2, 79 - 103, 01.08.2013

Seracettin Göktaş

Öz

Old age is described in doctrine according to social security as “a biological situation that a person is not able to keep a job giving enough salary or earn his/her keep due to loosing his/her power of working partly or fully by aging”.

Whether, international labour organization(ILO) has determined the top limit of retirement age as 65 according the agreement no:102, date: 1952, it’s regulated that this top limit of retirement may describe over 65 in countries which old people keep their power of work longer.

While right of retirement pays describing, average life and the country’s demographic, geographic and economic status are considering. Thusly, the reason why Turkey’s age of retirement has determined under the average of World for long years is employment policy and shortness of human life compared to other countries. In fact, it’s occurred that describing low the age of earning right of retirement pay is not reducing the unemployment and also today in our country, average life is over 69. On the level, couses as increase of inflation and hardness of living costs are forcing the people early retired to look for a job again. Thus, opportunity of find a job of youth is prevented.

Anahtar Kelimeler

Social security, old-age pension, labor-job protection, Labour Law

Yaşlılık Aylığına Hak Kazanmanın İş Güvencesi Hükümleri Bakımından Etkileri

Öz

Sosyal güvenlik bakımından yaşlılık öğretide; “yaşlanmaya bağlı olarak, ferdin çalışma gücünü kısmen veya tamamen kaybederek düzenli ve yeterli gelir getiren bir iş tutamaz veya kendi geçimini kendi gücüyle sağlayamaz hale geldiği biyolojik bir durum” olarak tanımlanmıştır.

Uluslararası Çalışma Örgütünün 1952 tarih ve 102 sayılı Sözleşmesine göre emeklilik yaşının üst sınırı 65 yaş olarak belirlenmiş ise de, yaşlıların çalışma güçlerini daha uzun koruyabildikleri ülkelerde bu sınırın 65’in üstünde belirlenebileceği düzenlenmiştir.

Yaşlılık aylığına hak kazanmanın yaşı belirlenirken, ortalama ömürden başka, ülkenin demografik, coğrafi ve ekonomik yapısı göz önünde bulundurulur. Nitekim Türkiye’de emeklilik yaşının hem uzun yıllar hem dünya ortalamasının altında belirlenmesinin nedeni, istihdam politikası, insan ömrünün diğer ülkelere nispeten kısa olmasıdır. Oysa ülkemizde bugün ortalama ömür 69’ü geçtiği gibi, yaşlılık aylığına hak kazanma yaşının düşük tutulmasının işsizliğin azalmasını sağlamadığı da ortaya çıkmıştır. Gerçekten, enflasyon yüksekliği ve geçim şartlarının zorluğu gibi nedenler erken emekli olanları yeniden iş aramaya itmektedir. Bu da gençlerin iş bulmalarını engellemektedir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Güvenlik, Yaşlılık Sigortası, İş Güvencesi, İş Kanunu

Kaynakça

• AKI, Erol: "İş Sözleşmesinin Feshinde Geçerli Neden Olarak 'Emeklilik' ", Prof.Dr.Ünal Narmanlığlu’na Armağan, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 9, İzmir 2007.
• ALP, Mustafa: “Otuz Hizmet Yılını Doldurmuş ve Emekliliğe Hak Kazanmış Olmak İş Sözleşmesinin Feshi İçin Geçerli Sebep midir?”, LEGAL YKİ, 2006/2.
• ALPAGUT, Gülsevil: "İş Sözleşmesinin Feshinde Sosyal Seçim Yükümlülüğü mevcut Mudur?", MESS Sicil, 2006/4.
• ALPER, Yusuf: Sosyal Güvenlik ve Emeklilik Yaşının Tespiti, Çimento İşveren, Ocak, 1997.
• ARICI, Kadir: Sosyal Güvenlik, Ankara, 1999.
• ASLANKÖYLÜ, Resul: Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Şerhi, Ankara, 2009.
• BAŞTERZİ, Fatma: Yaşlılık Sigortası, Ankara, 2006.
• BAYSAL, Ulaş: İşçinin Yetersizliğinden Kaynaklanan Geçerli Sebeple İş Sözleşmesinin Feshi, Ankara, 2011.
• ÇELİK, Nuri: "İşletmenin, İşyerinin veya İşin Gerekleri Sebebiyle İş Sözleşmesinin İşverence Feshinde Eşit Davranma Borcu", MESS SİCİL, 2006/4.
• ÇELİK, Nuri: İş Güvencesi, Ticaret Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2003.
• EKONOMİ, Münir: “Belirli Hizmet Süresini Doldurmanın (Yaş Sınırına Gelmenin) ve Emekliliğe Hak Kazanmanın Geçerli Sebep Sayılabilmesi”, LEGAL YKİ, 2006/2.
• EKONOMİ, Münir: “Hizmet Akdinin Feshi Ve İş Güvencesi”, Çimento İşveren Dergisi, Mart 2003, C.17, S. 2, Özel Ek.
• ERGİN, Hediye: "5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun Geçici Hükümleri", Legal İSGHD, S.21, 2009.
• EYRENCİ, Öner/TAŞKENT, Savaş/ULUCAN, Devrim: Bireysel İş Hukuku, 3.Bası, İstanbul, 2006.
• GÜNAY, Cevdet İlhan: İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dersleri, Ankara, 2004.
• GÜNAY, Cevdet İlhan: İş Ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dersleri, Ankara, 2008.
• GÜZEL, Ali: “Karşılaştırmalı Hukukta ve Türk Hukukunda Sosyal Seçim Ölçütleri”, Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, 2007.
• GÜZEL, Ali/OKUR, Ali Rıza/CANİKLİOĞLU, Nurşen: Sosyal Güvenlik Hukuku, 11. Bası, 2008.
• GÜZEL, Ali/ OKUR, Ali Rıza: Sosyal Güvenlik Hukuku, 9.Bası, İstanbul.
• GÜZEL, Ali: İLO Normlarının İç Hukuka Etkisi ve Türk İş Hukukunun Gelişmesine Katkısı, İLO Normları ve Türk İş Hukuku, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Türk Milli Komitesi, Ankara, 1997.
• KAR, Bektaş: "İş Güvencesi Kavramı", Legal İş Hukuku Dergisi 2005, Sayı 6.
• KORKUSUZ, M.Refik/UĞUR, Suat: Sosyal Güvenlik Hukukuna Giriş, Ankara, 2009.
• KUTAL, Metin: ,İşçinin Feshe Karşı Korunması Kavramı, İktisadi ve Sosyal Boyutları, İş Hukukuna İlişkin Sorunlar ve Çözüm Önerileri 2001 Yılı Toplantısı İşçinin Feshe Karşı Korunması 18-19 Mayıs 2001, İstanbul Barosu Yayınları, İstanbul, 2002.
• MOLLAMAHMUTOĞLU, Hamdi: İş Hukuku, 2.Bası, Ankara, 2005.
• SARAÇ, Coşkun: Son Tasarı Işığında 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun Başlıca Yenilikleri, S.9, Mart 2008.
• SÜZEK, Sarper: “İşçinin Yetersizliği ve Davranışları Nedeniyle Geçerli Fesih”, A.Can Tuncay’a Armağan, LEGAL, İstanbul, 2005.
• SÜZEK, Sarper: İş Hukuku, 4.Baskı.
• SÜMER, Haluk Hadi: İş Hukuku, 16.Baskı, Konya, 2011.
• TUNCAY, A. Can/EKMEKÇİ, Ömer: Yeni Mevzuat Açısından Sosyal Güvenlik Hukukunun Esasları, İstanbul, 2009, 2.Bası.
• TUNCAY, A. Can: Türk Sosyal Güvenlik Sisteminde Reform ihtiyacı, Prof. Dr. Kemal Oğuzman’a Armağan, Ankara, 1997, 374-375.
• TUNÇOMAĞ, Kenan/CENTEL, Tankut: İş Hukukunun Esasları, 3.Bası, Kasım 2003, İstanbul.
• UŞAN, Fatih: Sosyal Güvenlik Hukukunun Temel Esasları, Ankara, 2009.