Derivative Acquisition Of Own Shares By Joint Stock Companies Pursuant To The Turkish Commercial Code No: 6102

Yıl 2014, Cilt: 1 Sayı: 3, 57 - 88, 01.01.2014

Ferna İpekel Kayalı

Öz

The acquisition by joint stock companies of their own shares has been regulated by the Turkish Commercial Code Nr. 6102 (TK) in a detailed fashion. While the acquisition by a joint stock company of its own shares was prohibited under the Turkish Commercial Code Nr. 6762 (eTK), the TK has introduced a limited freedom of purchase. Indeed the new provisions allow a company to purchase its own shares up to a certain limit. This however requires companies to fulfill certain conditions, except in cases expressly authorized by the TK. Such conditions include the empowerment of the board of directors, the ten per cent limit, the obligation to pay the purchase price out of distributable reserves and the allocation of a reserve which is equivalent to the purchase price. The TK also regulates the acquisition of own shares through a subsidiary. In cases of lawful and unlawful purchases of own shares, the shares held by the company do not carry any rights, except the right to purchase gratis shares.

Anahtar Kelimeler

purchase of own shares, conditions, empowerment, ten percent limit, purchase price, distributable reserves, acquisition by a subsidiary company, unlawful purchase, gratis shares.

6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’na Göre Halka Açık Olmayan Anonim Şirketin Kendi Paylarını Devren İktisabı

Öz

6762 sayılı Türk Ticaret Kanununda (eTK) anonim şirketin kendi paylarını iktisabı istisnai haller haricinde yasak iken, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (TK) ile birlikte sınırlı bir iktisap serbestisi getirilmiştir. Reform niteliğinde sayılan yeni düzenleme ile anonim şirketin kendi paylarını iktisabı sınırlı da olsa olanaklı hale gelmiştir. Ancak bunun için - istisnai haller haricinde - anonim şirket bazı koşulları yerine getirmekle yükümlü tutulmuştur. Bu koşulların başlıcaları, yönetim kurulunun yetkilendirilmesi, iktisap edilen pay miktarının sermayenin yüzde onunu aşmaması, iktisap bedelinin dağıtılabilir yedeklerden karşılanması ve iktisap edilen payların iktisap değerlerini karşılayan tutarda yedek akçe ayrılmasıdır. Kanun koyucu payların yavru şirket aracılığıyla iktisabını da açıkça düzenlemiştir. Ayrıca gerek kanuna uygun gerek kanuna aykırı iktisap halinde, anonim şirketin uhdesindeki payların - bedelsiz payların iktisabı hariç - hiçbir pay sahipliği hakkı vermeyeceği öngörülmüş, böylece söz konusu payların yazgısı eTK’ya nazaran ağırlaştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

kendi paylarını iktisap, koşullar, yetkilendirme, yüzde on limiti, iktisap değeri, dağıtılabilir yedekler, yavru şirket aracılığıyla iktisap, kanuna aykırı iktisap, bedelsiz paylar.

Kaynakça

• Böckli, Neun Regeln, Schweizer Treuhand, 2011.
• Böckli, Schweizer Aktienrecht, § 4.
• Forstmoser, Peter, Meier-Hayoz, Arthur, Nobel, Schweizerisches Aktienrecht, 1996.
• Iffland, Gesellschafts- und Kapitalmarktrecht 54 (2008).
• Kendigelen, Abuzer, Değişiklikler, Yenilikler ve İlk Tespitler, 2. Baskı.
• Kendigelen, Abuzer, Gerekçeli-Karşılaştırmalı Yeni Türk Ticaret Kanunu.
• Lenz/von Planta, Art. 659.
• Moroğlu, Erdoğan, 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Değerlendirmeler ve Öneriler, 2012.
• Moroğlu, Erdoğan, Anonim Ortaklıkta Esas Sermaye Artırımı, 1972.
• Teoman, Ömer, “Şirketçe Devralınan Payların Genel Kurulda Temsili Caiz Değildir.”, Otuz Yıl. Ticaret Hukuku -Tüm Makalelerim- Cilt I, İstanbul 2000.
• Teoman, Ömer, Anonim Ortaklıkta Pay Sahibinin Oy Hakkından Yoksunluğu, Bankacılık Enstitüsü, 1989.
• Tekinalp, Ünal, Anonim Ortaklıkta Yeni Bağlam Sisteminin Esasları, 2012.
• Tekinalp, Ünal, Tek Kişi Ortaklığının Esasları, 2012.
• Weibel, Stephan, Schweizerische Zeitschrift für Wirtschaftsund Finanzmarktrecht, 2009.
• Report of the High Level Group of Company Law Experts on a Modern Regulatory Framework for Company Law in Europe, 4 November 2002.
• The Companies (Share Capital and Acquisition by Company of its Own Shares) Regulations 2009 (2009/2022), 21.07.2009.