PRESENTATION OF NATIONAL PAIN ISIAS HOTEL IN THE NORTH CYPRUS PRINTED PRESS

Yıl 2024, Cilt: 2 Sayı: 9, 70 - 87, 01.02.2024

Gülay Asit

Öz

In this study, how the Northern Cyprus print media reported the Isias Hotel disaster was examined. The news published in the press about the volleyball team consisting of students, teachers and parents of Famagusta Turkish Maarif College, who were caught by the earthquake that happened on February 6th at Kahramanmaraş and remained under the rubble of the hotel, constitute the scope of this study. The sample of this study is the news published in the four best-selling left- and right-leaning newspapers (Avrupa, Yenidüzen, Kıbrıs and Diyalog) for a week (7 February 2023-13 February 2023) as of the day after the earthquake. In this study which mixed methods were used, the number of news and the space allocated to the news were analyzed with the quantitative content analysis technique, and the news on the front page were analyzed with the qualitative content analysis technique. According to the results of the study, it was determined that Avrupa and Yenidüzen devoted extensive coverage to the subject, whereas Cyprus and Diyalog, which were purchased by Turkish investors in recent years, gave less coverage. In particular, the newspaper Kıbrıs displayed the appearance of a newspaper reporting in Turkey, and placed the Isias Hotel disaster in second place in importance. It has been observed that all newspapers contained news about search and rescue activities and funeral ceremonies, and dramatic discourses came to the fore in the news texts. It has been determined that the reasons and violations behind the incident were generally not mentioned. It has been observed that the only newspaper that touched upon this issue was the left-leaning Avrupa, but at the same time it also used a very sharp language in its criticisms and made accusatory statements.

Anahtar Kelimeler

İsias hotel disaster, Kahramanmaraş Earthquake, Famagusta Turkish Maarif College, North Cyprus Press

ULUSAL ACI: İSİAS OTEL FACİASININ KUZEY KIBRIS YAZILI BASININDA SUNUMU

Öz

Bu çalışmada, Kuzey Kıbrıs yazılı basınının İsias Otel faciasını nasıl haberleştirdiği irdelenmiştir. 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremine bu otelde yakalanan ve otelin enkazı altında kalan Gazimağusa Türk Maarif Koleji öğrenci, öğretmen ve velilerinden oluşan voleybol kafilesiyle ilgili basında çıkan haberler bu çalışmanın kapsamını oluşturmaktadır. Çalışmanın örneklemi yazılı basında sol ve sağ eğilimli, en çok satan dört gazetede (Avrupa, Yenidüzen, Kıbrıs ve Diyalog) depremin ertesi günü itibariyle bir hafta boyunca (7 Şubat 2023-13 Şubat 2023) yayımlanan haberlerdir. Karma yöntemin birlikte kullanıldığı çalışmada, haber sayıları ve haberlere ayrılan alan nicel içerik analizi tekniğiyle, ön sayfada yer alan haberler ise nitel içerik analizi tekniğiyle çözümlenmiştir. Çalışmanın sonuçlarına göre Avrupa ve Yenidüzen’in konuya geniş yer ayırdığı, buna karşılık son yıllarda Türkiyeli yatırımcılar tarafından satın alınan Kıbrıs ile Diyalog’ta ise daha az yer verildiği belirlenmiştir. Özellikle Kıbrıs Türkiye’de habercilik yapan bir gazete görüntüsü sergilemiş, İsias Otel faciasını önem derecesinde ikinci sıraya koymuştur. Tüm gazetelerde konuya ilişkin arama-kurtarma faaliyetleri ve cenaze törenleriyle ilgili haberlerin yoğunlukta olduğu, haber metinlerinde dramatik söylemlerin ön plana çıktığı görülmüştür. Olayın arka planındaki nedenlere ve ihlallere ise genellikle değinilmediği saptanmıştır. Bu konuya değinen tek gazetenin aşırı sol eğimli Avrupa olduğu ancak onun da eleştirilerde çok keskin bir dil kullanarak suçlayıcı söylemlerde bulunduğu gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

isias otel faciası, kahramanmaraş depremi, kuzey kıbrıs basını, gazimağusa türk maarif koleji

Kaynakça

• Akgül, S. K. (2017). Olağanüstü durumlar, iletişim ve habercilik yaklaşımları. TRT Akademi, 2(3), 6-47.
• Althusser, L. (2014). İdeoloji ve devletin ideolojik aygıtları. (Alp Tümertekin, Çev.). İthaki Yayınları.
• Asit, G. (2019). Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti medyasında etik sorunsalı: Kürtaj Davası haberleri örneği. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 7(1), 321-344.
• Atabek N. ve Uztuğ F. (1998). Haberde çerçeveleme ve öne çıkarma. Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi, Kurgu Dergisi, 15, 96-105.
• Bayraktar, Ü. (2016). Annan Planı Referandumu sürecinde Rauf Denktaş’ın ötekileştirilmesi: Yeni Düzen gazetesi örneği. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, (42), 298-321.
• Bayraktar, Ü. A. (2015). Kıbrıs sorunu çözüm sürecinde Annan Planı ve Referandumu’nun KKTC ve Kıbrıs Rum basınındaki stratejik sunumunun Analizi. İstanbul Arel Üniversitesi İletişim Çalışmaları Dergisi, 4(8), 13-50.
• Budak, E. (2023). Türk medyasının depremle imtihanı: Kahramanmaraş depremini afet haberciliği üzerinden değerlendirmek. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 11(2), 1087-1113.
• Ceylanlı, B. ve Kanlı, İ. (2020). KKTC’de yaşanan kadın cinayetlerinin basındaki yansımaları: Ana akım ve alternatif gazete karşılaştırması. Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi, (35), 238-261.
• Creswell, J. W. (2017). Karma yöntem araştırmalarına giriş. (M. Sözbilir, Çev.). Pegem Akademi.
• Çakmak, F. (2019). Medyada dezenformasyon sorunsalı ve manipülasyonun gücü: İdeoloji ve söylem açısından seçim haberlerinin siyasal iletişimdeki rolü. Selçuk İletişim, 12(2), 1127-1154.
• D’Angelo, P. (2017). Framing: Media frames. The international encyclopedia of media effects, 1-10.
• Demiryürek, M. (2003). Ankebut ve millî mücadele. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 37-52.
• Devran, Y. (2010). Haber söylem ideoloji (Vol. 15). Hiperlink.
• Dolunay, A., ve Kasap, F (2017). Basın hak ve özgürlüklerinin yeni medya üzerinden değerlendirilmesi: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti örneği. l. Uluslararası İletişimde Yeni Yönelimler Kongresi.
• Dolunay, A., ve Kasap, F. (2020). İletişim etiği ve temel yasal kodları göz ardı eden yeni medya haberciliği: Siyasi haberlere yönelik bir araştırma. Journal Of History Culture And Art Research, 9(2), 511-531.
• Dural, A. B. (2012). Antonio Gramsci ve hegemonya. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(39), 309-321.
• Ercan, E. E. (2019). KKTC basınında dava ve barış politikalarının günümüzdeki durumu. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, (30), 193-214.
• Ercan, E. E. (2020). Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (KKTC) basının kültürü: Gazeteciliğin tarihsel, mesleki ve etik değerleri üzerine bir alan araştırması. Doctoral Dissertation, Anadolu University (Turkiye).
• Ercan, E. E. (2021). Kıbrıs Türk basınında 1960 Kıbrıs Cumhuriyeti: Bozkurt Gazetesi. Akademik Hassasiyetler, 8(16), 89-114.
• Erdoğan, İ. (2006). Türkiye’de ulusal ve yerel gazetelerin habercilik anlayışları: deprem haberlerinin karşılaştırmalı analizi. Selçuk İletişim, 4(3), 51-64.
• Güngör, S. (2001). Althusser’de ideoloji kavramı. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2). 221-231.
• Hall, S. (2004). Foucault and discourse. Social Research Methods Reader, 345-349.
• Hançer, E. (2006). Kıbrıs Türk basınında sahiplik yapısı ve haber üzerindeki etkileri. Küresel İletişim Dergisi, 1, 1-13.
• Howarth, D. (2000). Discourse. McGraw-Hill Education.
• İrvan, S. (2006). Kıbrıslı Türk gazetecilerin mesleki ve etik değerleri. Küresel İletişim Dergisi, 1, 1-14.
• Kalkan, F., Şafaklı, O. V. ve Günalp, Ö. S. (2015). Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde medyanın bugünkü durumu ve geleceğe ilişkin hukuki ve toplumsal altyapısı üzerine bir araştırma.
• Kazaz, M. ve Gülnar, B. (2017). Different countries different news: Changing “ideology building strategies” and “ways of expression”, (H. Arslan, M. A. İçbay, M. Tomescu, Ed.). Communicaton and Digital Media. 187-194.
• Keser, U. (2012). 1958–1963 Mücadele sürecinde Kıbrıs’ta basın ve Nacak gazetesi. Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, 12(24), 305-348.
• Kolukirik, S. ve Meyrem, T. (2009). Türk medyasında deprem algısı: Marmara depremi örneği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(28), 286-298.
• Kütükoğlu, E. (2021). Afet gazeteciliğine gündem belirme kuramı ve İzmir depremi haberlerinden bakış. Uluslararası Medya ve İletişim Araştırmaları Hakemli Dergisi, 4(2), 211-233.
• Maden, S. (2023). 6 Şubat 2023’te Kahramanmaraş’ta yaşanan depremler ekseninde Türkiye’de deprem haberciliğine bakış: Prof. Dr. Süleyman İrvan ile söyleşi. Etkileşim, (11), 406-420.
• McQuail, D. (2010), McQuail’s masscommunication theory, 6.th Edition. Sage Publications.
• Miller, S. (1990). Foucault on Discourse and power. Theoria: A Journal of Social and Political Theory, (76), 115-125.
• Oçak, Z. (2018). İdeoloji kavramına Marksist ve Post Marksist yaklaşımlar: Karl Marks, Antonio Gramsci ve Louis Althusser. Dördüncü Kuvvet Uluslararası Hakemli Dergi, 1(2), 56-74.
• Özaşık, O. (2023). Harid Fedai’nin Kıbrıs gazetesinde yayımlanmış “Eski Basınımızdan” başlıklı köşe yazıları. Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 10(5), 1713-1728.
• Özejder, İ. (2018). Kamusal bir değer olarak haber ve internet kaynaklı sorunlar: Kuzey Kıbrıs örneği. Turkish Online Journal Of Design Art and Communication, 8(2), 216-231.
• Özkır, Y. ve Şişman, B. (2014). Soma maden kazasının internet gazetelerinde aktarılmasının haberde ideoloji bağlamında değerlendirilmesi. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (6), 65-81.
• Purvis, T. ve Hunt, A. (2014). Söylem, ideoloji, söylem, ideoloji, söylem, ideoloji... Moment Dergi, 1(1), 9-36.
• Sezgin, M. ve Karagöz, B., S. (2023). Kahramanmaraş depreminin konaklamai işletmelerine etkisi ve fay tehdidi. (Ç. Ünüsan, M. Sezgin, A. Köseoğlu, Ed.) Deprem ve Turizm (Maraş Depremi Sonrası Turizm Sektörü Değerlendirmeleri). Eğitim Yayınevi, 105-118.
• Şahin, Z. B., ve Birincioğlu, Y. D. (2020). Toplumsal cinsiyet ve medya: Şule Çet’in şüpheli ölümü üzerine haberlerin eleştirel söylem analizi. Erciyes İletişim Dergisi, 7(1), 189-216.
• Temiztürk, H. (2012). Türk medyasında olağandışının haberleştirilmesine etik bağlamda eleştirel bir yaklaşım. Atatürk İletişim Dergisi, (3), 39-54.
• Van Dijk, T. A. (1990). Social cognition and discourse. Handbook Of Language And Social Psychology, 163-183.
• Van Dijk, T. A. (2005). Discourse analysis as ideology analysis. In Language ve Peace, 18-35.
• Yalçın, E. (2023). Doğal afetlerin doğal olmayan sonuçları: Gazetelerin deprem haberciliği. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (78), 188-210.
• Yılmaz, M. (2018). Kıbrıs’a su temin projesi üzerinden yazılı basında söylem ve ideoloji. The Journal, 11(57). 744-756.
• İNTERNET KAYNAKLARI
• Adams, R. (2017). Michael Foucault: discourse. https://criticallegalthinking.com/2017/11/17/michel-foucault-discourse/#:~:text=Foucault%20adopted%20the%20term%20’discourse,objects%20of%20which%20they%20speak’. Erişim Tarihi: 5 Ocak 2024.
• Alçı, N. (2020). “Kıbrıs’ta Türkiye yandaşı diyalog TV’nin kapatılması garabeti”, diyalog gazetesi. https://www.diyaloggazetesi.com/kibris/kibrista-turkiye-yandasi-diyalog-tvnin-kapatilmasi-garabeti-h78092.html Erişim Tarihi: 29.10.2023
• DRR Media Hub (2023), The difference between hazards and disasters. https://drrhub.org/essential-concepts.php Erişim Tarihi: 16.11.2023
• Görgülü, M. (2023). Foucault ve söylem teorisi. https://www.linkedin.com/pulse/foucault-ve-s%C3%B6ylem-teorisi-mehmet-tolga-g%C3%B6rg%C3%BCl%C3%BC/?originalSubdomain=tr Erişim Tarihi: 5 Ocak 2024.
• Hürriyet (2002). KKTC’de İki gazeteciye hapis. https://web.archive.org/web/20180123072142/http://www.hurriyet.com.tr/kktcde-iki-gazeteciye-hapis-90411 Erişim Tarihi: 13.11.2023.
• İnan, M. (2023). “İsias Faciası böyle geldi! Boş apartmanı otele çevirdiler”. Milliyet Gazetesi, https://www.milliyet.com.tr/gundem/isias-faciasi-boyle-geldi-bos-apartmani-otele-cevirdiler-6904947 Erişim Tarihi: 5 Kasım 2023.
• Karapaşaoğlu, H. (2023), “Bir televizyon hikayesi: Kanal SİM-Halil Karapaşaoğlu” https://www.ykp.org.cy/2023/01/bir-televizyon-hikayesi-kanal-sim-halil-karapasaoglu/ Erişim Tarihi: 10.09.2023 Kıbrıs Postası, (2020). Medyada yeni tartışma… Afrika, Avrupa’ya döndü: Maymun Eşek Oldu… https://www.kibrispostasi.com/c137-GOZDEN_KACMAYANLAR/n333971-medyada-yeni-tartisma-afrika-avrupaya-dondu-maymun-esek-oldu Erişim Tarihi: 10.10.2023.
• Özadam, L. (2022). “Hoş geldin AKSA!.” https://www.kibrispostasi.com/c1-KIBRIS_POSTASI_GAZETESI/j147/a39708-hos-geldin-aksa Erişim Tarihi: 12 Ekim 2023.
• TDK (2023). Olağanüstü durum, https://sozluk.gov.tr/?kelime= Erişim Tarihi: 07.07.2023
• WHO (2023). Emergency Medical Teams supporting the health response to the Türkiye earthquakes. https://www.who.int/europe/news/item/17-02-2023-emergency-medical-teams-supporting-the-health-response-to-the-t-rkiye-earthquakes. Erişim tarihi: 6.12.2023