Danimarka’da İslam ve İslam’ın Kurumsal Temsili

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 15, 127 - 171, 30.12.2019

İsa Kuyucuoğlu

Öz

Bu makale, Danimarka’da İslam’ın tanınma sürecini ve bu süreçte yapılan
tartışmaları ele almaktadır. Bu ülkede İslam İkinci Dünya Savaşı’dan sonra ortaya
çıkan işgücü göçü ve mültecilik hareketlerinin sonucu olarak gündem
oluşturmaya başlamıştır. İslam, başından beri hâkim dini temsil eden Danimarka
Halk Kilisesi karşısında eşitsiz bir muameleye maruz kalmıştır. Danimarka’da
İslam, Kilise Bakanlığı tarafından dini topluluk olarak tanınmakla birlikte
kurumsal bir kimlikle henüz tanınmamıştır. Temsili bir organın yokluğu
Müslümanların birçok sorunun çözülmesini engellemektedir. Sorunlar ortak bir
akılla değil, yerel cami dernekleri ve onların ülkesel çatı örgütlerinin
çalışmalarıyla ele alınmaktadır. Güncel sorunlar arasında İslamofobi ve bunun
Müslümanlar açısından doğurduğu sorunlar en önemli yeri işgal etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Danimarka, İslam, İslam’ın Kurumsal Tanınması ve Temsili, Din-Devlet İlişkileri

Kaynakça

• Arkoun, Muhamad. İslam Üzerine Düşünceler, çev. Hakan Yücel. Metis Yayınları, İstanbul 1999. Baluch, Masood. Landets tjeneste: en bog om indvandringens udfordringer og muligheder for det danske samfund, Kahrius Forlag, Kopenhag 2018.
• Bektovic, Safet. “European Islam in the Light of Bosnian”, in Exploring the Multitute of Muslims in Europe. Essays in Honour of Jörgen S. Nielsen, (Ed) Niels Valdemar Vinding, Egdunas Racius and Jörn Thielmann, 2018. Leiden, Boston. ss. 212.224.
• Bektovic, Safet. ”Islamisk Kultur og Historie”, İslam og Kristendom: Konflikt eller Dialog, Red. Oddbjarn Leirvik, ss. 9-21. Religionspedaedagogisk Forlag, 2010 Frederiksberg.
• Butler, Jean ve Hoffmann, Thomas, Gads Leksikon om İslam, Gads Forlag, Kopenhag 2008.
• Ebbesen, Klaus og Sörensen, Ele, Historisk Leksikon, Munkgaard, Kopenhag 1996.
• Echammari, Aminah. Islam: Naturen Religion, İslamisk Studiebogsamling, Vejle, 1989.
• Göran, Larsson; “Muslims Accused of Apostasy”: An Ahmadi Refutation”, in Exploring the Multitute of Muslims in Europe. Essays in Honour of Jörgen S. Nielsen, (Ed) Niels Valdemar Vinding, Egdunas Racius and Jörn Thielmann, 2018. Leiden, Boston. ss.172-182.
• ansen, Torben. “Forord”, i Islam: En Religion, En Kultur, En Historie, Tiderne Skrifter, Arhus, 1989. ss. 7-12.
• Karlsson, Ingmar; Islam og Europa: Sameksistens eller konfrontation?, Den Lille Forlag, Kopenhag 1998.
• Kuyucuoğlu, İsa. Avrupa’da İslam ve Müslümanlar: Danimarka Örneği. Eski-Yeni, 2016.
• Lodberg, Peter, Danskernes Tro Gennem 1000 Ar, Kristeligt Dagblads Forlag, Viborg, 2016.
• Madsen, Abdus Salaam, Koranen, Med Dansk Oversættelse Noter, 3. Baskı, Islam Internatinal Publicacations Ltd. Borgens Forlag. København. 1989.
• Ramadan, Tarıq, At Være Europæisk Muslim: Islams Kilder i Europæisk Sammenhæng, Højberg. Hovedland, 2004.
• Sheikh, Mona Kanwal and Crone, Manni, “Muslims as Danish Security Issue”, İslam in Denmark. The Challenge of Diversity. (edit.) J örgen S. Nielsen, ss. 173-196. Rowman Littlefield Lanham, New York 2007.
• Simosen, Jörgen Beak, “İslam and Muslim Institutions in Denmark”, The Arabian Journey: Danish Connections with the Islamic World over a Thousand Years, Prehistoric Museum Moesgaard, Aarhus, 1996. Ss.157-166.
• Vestergaard, Leif, Safet Bektovic og Mogens S. Mogensen, Rapport fra lytterunde blandt muslimske organisationer og moskeer, Det Teologiske Fakultet, Arhus 2006.
• Waseem, Hussain, Naveed Baig og Fatih Alev: Moskéerne uden slør. Kronik i Jyllands-Posten 12. Marts, 2016. E. T. 06.11.2018.
• Wassem, Hussain: Imam Bag tremmer. Gyldendal, Kopenhag 2017.
• Wæver, Ole; “Securitization and Desecuritization,” in On Security, (ed). Ronnie D. Lipschutz, Columbia University Press, New York 1995.
• Asimilasyon yasası. https://www.trthaber.com/haber/dunya/danimarkadagocmenleri-zorla-asimile-etme-yasasi. E. T. 09.02.2019.
• Asmaa Abdul Hamid. https://www.kristeligt-dagblad.dk/debat/hun-h%C3%A5nerundertrykte-kvinder. E.T. 12.01.2019.
• Avrupa İslamı. http://www.religion.dk. E.T. 13.08.2018.
• Bektovic, Safet. “Stat og Religion: I den Muslimske Verden og i Danmark”, http://ikstudiecenter.dk. E.T. 24.12.2018.
• Burka ve Peçe Yasağı. https://www.trthaber.com/haber/dunya/danimarkada-burkave-pece-yasagi-yururlukte. 10.02.2019.
• Burka Yasağı İhlali Cezası. https://www.dr.dk/nyheder/regionale/oestjylland/burkaforbud-fylder-et-halvt. E.T. 11.02.2019
• Burka Araştırma Sonuçları. http://www.e-pages.dk/ku/ E.T. 12.02.2019
• Camilerde Danca kullanılması. “Dansk er vigtigt for den muslimske identitet”. Artikel i Kristeligt Dagblad 21. november 2007. https://www.kristeligt-dagblad.dk. E. T 03.11.2018.
• Danimarka’da Din-kilise İlişkileri. http://denstoredanske.dk. E.T. 16.12.2018.
• Danmarks første kvindemoske slår dørene op”. Artikel i Politiken 11. februar 2016. https:// politiken.dk/ indland/ samfund/. E.T. 04.11.2018.
• Danimarka polisi. https://www.politi.dk. E.T. 07.11.2018.
• Danimarka Radyosu. dr.dk 20. februar 2015. https://www.dr.dk/ E.T. 07.11.2018.
• Dansk er vigtigt for den muslimske identitet. Artikel i Kristeligt Dagblad 21. november 2007. https://www.kristeligt-dagblad.dk E. T 03.11.2018
• Din görevlilerine getirilen kısıtlamalar. https://www.nyidanmark.dk/da/Du-vilforl%C3%A6nge/Religi%C3%B8se-forkyndere/Religi%C3%B8s-forkynder/ E.T. 8.01.2019.
• Dini Topluluk Olarak Kabul Edilmek. http://www.km.dk/ E.T. 10.08.2018.
• Gellerup Ulu Cami https://www.gellerup.nu/aktuelt/nyheder/arkiv/dato/2016/august/10/ E.T.02.11.2018.
• Getto Yasası: https://www.evrensel.net/haber/369717/danimarkada-getto-yasasiyururluge-giriyor. E.T . 09.02.2019.
• Grundtvig. N.F.S. http://denstoredanske.dk/ E.T. 19.12.2018.
• Halk Kilisesi, http://denstoredanske.dk/Samfund%2c_jura_og politik/Jura/Kirkeret_og_kirkelig forvaltning/folkekirken. E.T. E. T. 11.01.2019.
• “Kur’an Yakan Aşırı Sağcı Meclise Giriyor”, www.Danimarka.biz. Mayıs, 2019. İlk büyük cami. https://hbkcc.dk/ E. T. 03.11.2018.
• İmam Yasası: https://www.bt.dk/politik/overblik-imam-lov-fra-sidste-aar-skullebremse-radikalisering E.T. 19.01.2010.
• Information https://www.information.dk/29.01.2019/ E.T. 12.002.2019.
• Jacobsen, Brian Arly: “Hvor mange muslimer bor der i Danmark”? Analyse bragt på religion.dk 8. februar 2018. https://www.religion.dk. E.T. 27.10.2018.
• Jacobsen, B. A.: “Islam i Danmark”, i Religion i Danmark, En E-årbog fra Center for Samtidsreligion 2012, E.T. 01.11.2018.
• Kısıtlayıcılık. https://www.altinget.dk/artikel/overblik-her-er-hovedpunkterne-iregeringens-ghettoplan. E.P. 10.02.2019
• Kilise-devletayrışması. https://www.kristendom.dk/indf%C3%B8ring/overblik-kirkeog-stat-et-forhold-i-opbrud. E.T. 12.01.2019.
• Kühle, L. og M. Larsen, “Moskeer i Danmark II”: En ny kortlægning af danske moskéer og muslimske bedesteder. Center for Samtidsreligion, Aarhus Universitet. https://ebooks.au.dk. E.T. 01.11.2019.
• Menighedsråd. https://da.wikipedia.org/ wiki/Menighedsr %C3%A5d. E.T. 16.12.2018
• Meryem Camii. https://femimam.com/om-os/bestyrelsen/ E.T. 28.02.2018
• Müslümanlara karşı ayırımcılık. Politiken 5. marts 2017. https://politiken.dk. E.T. 06.11.2018
• Müslümanların Dışlanması. tv2.dk 6. marts 2017. http://nyheder.tv2.dk/2017. E.T. 06.12.2018.
• Nielsen M.V. og L. Kühle (2017): “Nyt om Religion i Danmark i dag. Introduktion til årbogen” Religion i Danmark, Center for Samtidsreligion, Aarhus Universitet, Juni 2017. ttps://tidsskrift.dk. E.T. 06.11.2018.
• Papazların eğitimi. https://www.dr.dk/nyheder/kultur/tro/ny-maaling-flertal-viladskille-stat-og-kirke. E.T. 12.12.2018.
• Turk-vatandaslari-danimarka-yabancilar-yasasini-cokertebilir https://kuzey.dk/ / E. T. 28.12.2018.