AFETLER VE SOSYAL HİZMET

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 1, 47 - 54, 23.04.2020

Taner Artan , Aydın Olcay Özkan

Öz

Afetler, topluluklar açısından tehdit unsuru oluşturan, büyük can ve mal kayıpları ile sonuçlanabilen ve beklenmedik bir şekilde gerçekleşebilen durumlardır. Afetlerin nerede ve ne zaman gerçekleşebileceği çoğu zaman tahmin edilebilir olmamakta ve gerçekleşmesi halinde yıkıcı etkisi toplumun tüm kesimlerinde derinden hissedilmektedir. Sonuçları bağlamında değerlendirildiğinde afetler, pek çok insanı dezavantajlı konuma sürükleyebilmekte ve bu insanlarda profesyonel bir yardım alma ihtiyacını ortaya çıkarabilmektedir. Bu noktada, afetlere ilişkin gerekli koruyucu tedbirlerin alınması ve afet yaşanması durumunda ihtiyaç duyulan yardımların sunulması adına görev alan meslek gruplarından biri sosyal hizmet uzmanlarıdır. Sosyal hizmet uzmanları, gerek afet öncesinde yürütmüş oldukları koruyucu ve önleyici çalışmalar, gerekse de afet sonrasında gerçekleştirmiş oldukları psikososyal destek hizmetleri gibi pek çok faaliyet kapsamında afet alanına ilişkin olarak görev ve sorumluluk üstlenmektedirler. Bu çalışma, sosyal hizmetin afetlerle ilişkisini mevcut literatür bağlamında değerlendirmeyi ve sosyal hizmet uzmanlarının afetlerle ilgili mesleki uygulamalarını incelemeyi amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda çalışmada öncelikle afet kavramına değinilmiş, afetlere yönelik sosyal hizmet uygulamasına ilişkin değerlendirmelerde bulunulmuş ve sosyal hizmet uzmanlarının afetlere ilişkin olarak gerçekleştirebilecekleri mesleki çalışmalara yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Afet, Sosyal Hizmet

Kaynakça

• 1. Türk Dil Kurumu. Bilim ve Sanat Terimleri Sözlüğü. https://sozluk.gov.tr/ Erişim Tarihi: 22.02.2020
• 2. AFAD. Açıklamalı Afet Yönetimi Terimleri Sözlüğü. https://www.afad.gov.tr/aciklamali-afet-yonetimi-terimleri-sozlugu Erişim Tarihi: 22.02.2020
• 3. IFRCRCS. World Disasters Report: Focus on Reducing Risk. London: Eurospan; 2002. https://www.ifrc.org/Global/Publications/disasters/WDR/32600-WDR2002.pdf Erişim Tarihi: 22.02.2020
• 4. UNISDR. Terminology on Disaster Risk Reduction. Geneve, Switzerland; 2009. https://www.preventionweb.net/files/7817_UNISDRTerminologyEnglish.pdf Erişim Tarihi: 22.02.2020
• 5. Acar H, Çamur Duyan G. [The emergence and development of social work profession in the world]. Toplum ve Sosyal Hizmet. 2003;14(1):1-19.
• 6. Yanay U, Benjamin S. The role of social workers in disasters: The Jerusalem experience. International Social Work. 2005;48(3):263–276.
• 7. Zakour MJ. Disaster research in social work. Journal of Social Service Research. 2005; 22(1-2): 7-25.
• 8. Nikku BJ. Living through and responding to disasters: Multiple roles for social work. Social Work Education. 2015;34(6):601-606.
• 9. Mathbor GM. Enhancement of community preparedness for natural disasters: the role of social work in building social capital for sustainable disaster relief and management. International Social Work. 2007;50(3):357–369.
• 10. TMMOB. Oda Raporu: Türkiye’de Deprem Gerçeği ve TMMOB Makina Mühendisleri Odası’nın Önerileri. Ankara: TMMOB Makine Mühendisleri Odası; 2012. https://www.mmo.org.tr/sites/default/files/gonderi_dosya_ekleri/63af2a601624879_ek_0.pdf Erişim Tarihi: 22.02.2020
• 11. Kunii O, Akagi M, Kita E. The medical and public health response to the great hanshin-awaji earthquake in japan: A case study in disaster planning. Medicine & Global Survival. 1995;2(4):214-226.
• 12. Lindell MK, Prater CS. Assessing community ımpacts of natural disasters. Natural Hazards Review. 2003;4(4):176-185.
• 13. Boon HJ, Pagliano PJ. Disaster education in Australian schools. Australian Journal of Environmental Education. 2014;30(2):187-197.
• 14. Karabulut D, Bekler T. [Effects of natural disasters on children and adolescents]. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi. 2019;5(2):368-376.
• 15. Benson C, Clay E. Economic and Financial Impacts of Natural Disasters: An Assessment of Their Effects and Options for Mitigation: Synthesis Report (Vol. Final Report). London: Overseas Development Institute; 2003. https://www.odi.org/sites/odi.org.uk/files/odi-assets/publications-opinion-files/6149.pdf Erişim Tarihi: 22.02.2020
• 16. İnmez İ. Doğal Afetlerin Ekonomik Etkisi: 17 Ağustos 1999 Marmara Depremi Örneği. (Yüksek Lisans). Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli; 2005.
• 17. Tuncay T. Afetlerde Sosyal Hizmet 1999 Yılı Marmara ve Bolu-Düzce Depremleri Sonrasında Gerçekleştirilen Sosyal Hizmet Uygulamaları. Ankara: Özbay Ofset Matbaacılık; 2004.
• 18. Alakara Özcan G. Afetlerde Psikososyal Destek Hizmetlerinin AFAD’da Çalışan Sosyal Çalışmacılar Tarafından Değerlendirilmesi. (Yüksek Lisans). Hacettepe Üniversitesi, Ankara; 2018.
• 19. Kadıoğlu M. Modern, Bütünleşik Afet Yönetimin Temel İlkeleri. Kadıoğlu M, Özdamar E, editör. Afet Zararlarını Azaltmanın Temel İlkeleri. Ankara: JICA Türkiye Ofisi Yayınlar; 2008.
• 20. Soliman HH, Rogge ME. Ethical considerations in disaster services: A social work perspective. Electronic Journal of Social Work. 2002;1(1):1-23.
• 21. Erdener M. Afet Alanında Çalışan Profesyonellerin Psikolojik Dayanıklılık ve İkincil Travmatik Stres Düzeylerinin İncelenmesi. (Yüksek Lisans). Hacettepe Üniversitesi, Ankara; 2019.
• 22. Pyles L. Community organizing for post-disaster social development. International Social Work. 2008;50(3):321-333.
• 23. Javadian R. Social work responses to earthquake disasters. International Social Work. 2007;50(3):334-346.
• 24. Yueh CC. ‘Social Workers’ involvement in Taiwan’s 1999 earthquake disaster aid: Implications for social work education’, Online Journal of Social Work and Society. 2003;1(1):14-36.