Ways to benefit from folk songs in classical kemenche training; example of Hisarli Ahmet’s folk songs

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 3, 189 - 202, 12.09.2021

Filiz Kaya Işık

Öz

Choosing a repertory coherent with the register, technical properties and the timber of the instrument, along with applying a systematic methodology, is quite important in professional music education. Today, the Turkish Music instrument education, as well as the European Music instrument education, still lacks systematical methods and repertories designed specifically for different instruments. In classical kemenche education, not only there are not enough systematic methodology studies, but also the number of repertories systematized according to classical kemenche with special notation is insufficient. The traditional tunes are being used in many phases of music education. Concerning how classical music makes use of traditional music, we may argue that we can also make use of folk music in classical kemenche education.The general aim of this search is to provide academic level research of systematic and scientific methods of performing and playing of Hisarlı Ahmet’s folk songs with a classical kemenche which is a traditional instrument. Both for this purpose the data collecting used in the research, as well as accessing the resources that make up Hisarlı Ahmet’s folk songs a literature review conducted, Hisarlı Ahmet’s folk songs from the repertoire of the Turkish Radio and Television(TRT) institution were scrutinized and from these studied folk songs five of them considered suitable for classical kemenche training as handled as sample groups.In this context, this study will choose five works of Hisarlı Ahmet through a study of their modal and rhythmical structures and will provide a special notation for classical kemenche via identifying the bow and performance techniques of these works. These studies were shared with some experts in their field by making necessary corrections following their views. This study aims to bring these five works in classical kemenche education and concert repertory by providing a notation peculiar to kemenche. Folk songs have been uploaded to the youtube social media platform and made accessible to everyone.‘Mus 2’ was used to note and edit folk songs.Keywords:classical kemenche, instrument education, Hisarlı Ahmet, folk music, repertory.

Anahtar Kelimeler

classical kemenche, instrument education, hisarlı ahmet, folk music, repertory

Klasi̇k kemençe eği̇ti̇mi̇nde halk ezgi̇leri̇nden faydalanmanın yolları; Hi̇sarlı Ahmet türküleri̇ örneği̇

Öz

Mesleki çalgı eğitiminde sistemli bir metot uygulamasının yanında, çalgının ses sahasına, teknik özelliklerine ve ses tınısına uygun repertuvar seçimi de büyük önem taşımaktadır.Klasik kemençe eğitiminde, istenilen ölçüde sistemli metot çalışması bulunmamaktadır. Bununla birlikte yine klasik kemençeye uygun sistemleştirilmiş, özel notasyona sahip yeterli sayıda dağar da yoktur.Müzik eğitiminin birçok safhasında halk ezgileri kullanılmaktadır. Klasik müziklerin geleneksel müziklerden beslenmesinden yola çıkarak, klasik kemençe eğitiminde de türkülerimizden faydalanmak mümkündür. Bu bağlamda araştırmanın amacı, Hisarlı Ahmet türkülerinin, klasik kemençe çalım teknikleriyle işlenerek eğitim repertuvarına kazandırılması ve Hisarlı Ahmet türkülerinin klasik kemençe ile akademik düzeyde, sistemli olarak icra etme ve üslup ile yorumlama yöntemlerinin araştırılmasıdır. Verileri toplamak için literatür taraması yapılmıştır. Türkiye Radyo Televizyon (TRT) Kurumu repertuvarında yer alan Hisarlı Ahmet türküleri taranmış ve bu türkülerden klasik kemençe eğitimi için seçilen beş türkü, örneklem grubu olarak ele alınmıştır. Türkülerin makamsal ve ritimsel yapıları incelenmiş, notalar üzerinde sağ el teknikleri (yay teknikleri; Detaşe, legato, staccato, tremola, pizzicato vb.) ve sol el teknikleri (pozisyonlar, vibrato, glisando, çarpma vb.) yazılarak klasik kemençe eğitimi için uygun hale getirilmiştir. Yapılan bu çalışmalar alanında uzman olan üç eğitimci ile paylaşılmış ve onların görüşleri doğrultusunda gerekli görülen düzeltmeler yapılmıştır. Seçilen türkülerin notasyona uygun icrası youtube sosyal medya platformuna yüklenmiş ve herkes tarafından ulaşılır olması sağlanmıştır.Türkülerin notaya alınması ve düzenlenmesinde ‘Mus 2’ programı kullanılmıştır

Anahtar Kelimeler

klasik kemençe, çalgı eğitimi, hisarlı ahmet, türkü, dağar

Kaynakça

• DEMİRBATIR, R.E. (1998). Türkiye’deki Eğitim Fakülteleri Müzik Eğitimi Bölümlerinde Viyolonsel Eğitimi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• ERTÜRK, S. (1979). Eğitimde Program Geliştirme. Ankara: Yelkentepe Yayınları, 3. Baskı, 9786055152024.
• HİSARLI, M. (2009). Hisarlı Ahmet Kimdir?, Hisarlı Ahmet ve Türküleri Sempozyumu. 10 Ocak 2009 Kütahya. Kütahya: Kütahya Güzel Sanatlar Derneği, 137-143.
• KANT, I. (2006). Eğitim Üzerine. Çeviren: Ahmet Aydoğan. İstanbul: İz Yayıncılık, 1.Baskı,9789753556262.
• KAYA, F. (2020). Elif Dedim Be Dedim-Hisarlı Ahmet, youtube.com/c/flzflz125, https://www.youtube.com/watch?v=FKD6-H7V4i8 [Erişim tarihi: 15/03/2021].
• KAYA, F. (2020). Havada Durna Sesi Gelir-Hisarlı Ahmet, youtube.com/c/flzflz125, https://www.youtube.com/watch?v=I_7z8tY74uo [Erişim tarihi: 15/03/2021].
• KAYA, F. (2020). Ben Kendimi Gülün Dibinde Buldum-Hisarlı Ahmet, youtube.com/c/flzflz125, https://www.youtube.com/watch?v=FBBQ6cISOyc [Erişim tarihi: 15/03/2021].
• KAYA, F. (2020). Duman Vardı Güzel İzmir’in Başında-Hisarlı Ahmet, youtube.com/c/flzflz125, https://www.youtube.com/watch?v=ZcnY8lhaR9A [Erişim tarihi: 15/03/2021].
• KAYA, F. (2020). Yasemen Dalına Yar Neden Eymeli-Hisarlı Ahmet, youtube.com/c/flzflz125, https://www.youtube.com/watch?v=aBdJx392svI [Erişim tarihi: 15/03/2021].
• ÖZCAN, N. (1995). “Meşk”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. c. XXIX, ss:374, Ankara: Türk Diyanet Vakfı Yayınları, 1.Baskı,9789753894159.
• SERİN, M. (1995) “Meşk”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. c. XXIX, ss:375, Ankara: Türk Diyanet Vakfı Yayınları, 1.Baskı, 9789753894159.
• ŞENEL, S. (1995) “Halk Musikisi”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. c. XXV, ss:354, Ankara: Türk Diyanet Vakfı Yayınları, 1.Baskı,9789753894159.
• TÜRKMEN, U. (2013). Hisarlı Ailesi “Mustafa Hisarlı ve Kütahya Türküleri”. Kütahya: Kütahya Belediyesi Kültür Yayınları, 1.Baskı, 9786056105661.
• UÇAN, A. (1997). Müzik Eğitimi/Temel Kavramlar ,İlkeler, Yaklaşımlar. Ankara: Müzik Ansiklopedisi Yayınları, 2.Baskı,9789757436164.
• YAHYA, G. (1997). Türk Çalgı Musikisinin Geliştirilmesi Üzerine Görüş ve Öneriler, 4. Türk Müziği Günleri-Türk Müziğinde Eğitim Sempozyumu, 15-16 Mayıs 1997 İstanbul. İstanbul: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları,70-74, 9751719321.
• YALTIRI, H. (2009) Hisarlı Ahmet İnegöllü’nün Bağlamasında Tavır ve Özay Gönlüm’e Etkisi, Hisarlı Ahmet ve Kütahya Türküleri Sempozyumu. 10 Ocak 2009 Kütahya. Kütahya: Kütahya Güzel Sanatlar Derneği,80-84.