Multipl skleroz hastalarında otonom sinir sistemi ile ilişkili sempatik cilt yanıtlarının değerlendirilmesi ve yorgunluk skorları [Sympathetic skin responses associated with the autonomic nervous system and fatigue scores in patients with MS]

Yıl 2012, Cilt: 3 Sayı: 3, 387 - 391, 01.09.2012

Şeyda Bayil Yetik Emine Rabia Koç Ali Kemal Erdemoğlu

https://doi.org/10.5799/ahinjs.01.2012.03.0184

Cited By: 2

Öz

Objectives: In this study, we aimed to investigate the effect of autonomic dysfunction on quality of life and symptoms of fatigue patients with MS. Materials and methods: The study included 30 patients with MS and 35 healthy subjects as control group. Disability was assessed using the Expanded Disability Status Scale (EDSS); autonomic functions were assessed by SSR; fatigue symptoms were assessed by Fatigue Descriptive Scale (FDS); effect of autonomic dysfunction on quality of life and fatigue symptoms was assessed by SF-36 scale. Results: There was no significant difference between the left hand SSR latency, mean amplitude and area between patient and control groups. Mean FDS value was significantly higher in MS group. SSR amplitude and area were significantly smaller in patients which received prophylactic treatment. There was no relation between the FDS scores and SSR values in patients receiving prophylaxis. In the patient group, a positive correlation was detected between EDSS and FDS score; and significantly negative correlation between pyramidal, cerebellar and spasticity; a significant positive correlation was found between amplitude and the size of area of the SSR and brain stem functions. There was no significant relationship between FDS with SSR area, latency and amplitude. Conclusions: SSR measurements are not sensitive in order to evaluate autonomic dysfunction in patients with multiple sclerosis. Symptoms of fatigue has a negatively effect on the activity of the patient's daily life. SSR test is not sufficient to show the relationship between fatigue and autonomic dysfunction.

Anahtar Kelimeler

Multiple Sclerosis, autonomic nervous system, sympathetic skin response, fatigue.

Multipl skleroz hastalarında otonom sinir sistemi ile ilişkili sempatik cilt yanıtlarının değerlendirilmesi ve yorgunluk skorları

Öz

Amaç: Multipl skleroz (MS) hastalarında sempatik deri yanıtları (SSR) ile otonomik fonksiyon bozukluğunu, bu sonuçların hastanın yaşam kalitesi ve yorgunluk ile ilişkisini, sıklığını tespit etmek. Gereç ve yöntem: Çalışmaya MS tanılı 30 hasta, kontrol grubu olarak 35 sağlıklı birey alındı. Özürlülük düzeyi, Genişletilmiş Özür Durum Ölçeği (EDSS) ile otonomik fonksiyonları, SSR ile; yorgunluk semptomları, yorgunluk skalası (FDS) ile; otonomik disfonksiyon ve yorgunluk semptomlarının yaşam kalitesi üzerine etkisi, SF-36 yaşam kalitesi değerlendirme testi ile değerlendirildi. Bulgular: Hasta ve kontrol grubunda sol el SSR latans, amplitüd ve alan ortalamaları arasında anlamlı fark yoktu (saptanmadı). Hasta grubunda FDS ortalama değeri anlamlı olarak yüksekti. (saptandı). SSR amplitüdü, alan büyüklüğü profilaktik tedavi alanlarda almayanlara göre anlamlı olarak küçüktü. (saptandı) MS profilaksisinde kullanılan ilaçlar açısından SSR değerleri ve FDS skorları arasında ilişki saptanmadı. Hasta grubunda EDSS skoru ile FDS puanı arasında pozitif; SSR latans ile EDSS fonksiyonel alt skalaları karşılaştırıldığında piramidal, serebellar ve spastisite ile aralarında anlamlı negatif; SSR amplitüd ve alan büyüklüğü ile EDSS alt ölçeğinden beyin sapı fonksiyonları aralarında anlamlı pozitif korelasyon saptandı. FDS ile SSR alan, latans ve amplitüdü arasında anlamlı ilişki saptanmadı. Sonuç: MS hastalarında otonomik fonksiyon bozukluğunu değerlendirmek amacıyla SSR ölçümleri duyarlı değildir. Yorgunluk semptomları hastanın günlük yaşam aktivitesini olumsuz yönde etkilemektedir. Yorgunluk ve otonomik fonksiyon bozukluğu arasındaki ilişkiyi göstermede SSR testi yeterli değildir.

Anahtar Kelimeler

Multipl skleroz, otonom sinir sistemi, sempatik deri yanıtları, yorgunluk

Kaynakça

• İdiman E. Multipl skleroz’un immunopatogenezi. Tür- kiye Klinikleri Nöroloji Multipl Skleroz Özel Sayısı 2004;(2):171-6.
• McDougall AJ, McLeod JG. Autonomic nervous sys- tem function in multiple sclerosis. J Neurol Sci 2003; 215(1-2):79-85.
• Haensch CA, Jörg J. Autonomic dysfunction in multiple sclerosis. J Neuro 2006; 253(Suppl 1):13-9.
• Linden D, Diehl RR, Berlit P. Subclinical autonomic disturbances in multiple sclerosis. J Neurol 1995; 242(3):374-8.
• Ravits JM. AAEM minimonograph as autonomic ner- vous system testing. Muscle Nerve 1997; 20(8):919- 37.
• Acevedo AR, Nava C, Arriada N, Violante A, Corona T. Cardiovascular dysfunction in multiple sclerosis. Acta Neurol Scand 2000; 101(1):85-8.
• Elie B, Louboutin JP. Sympathetic skin response (SSR) is abnormal in multiple sclerosis. Muscle Nerve 1995; 18(2):185-9.
• Baba M, Watahiki Y, Matsunaga M, Takebe K. Sym- pathetic skin response in healthy man. Electromyogr Clin Neurophysiol 1988; 28(3):277-83.
• Shahani BT, Halperin JJ, Boulu P, Cohen J. Sympa- thetic skin response- a method of assessing unmy- elinated axon dysfunction in peripheral neuropathies. J Neurol Neurosurg Psychiatry 1984; 47(4):536-42.
• Aghamollaii V, Harirchian MH, Modabbernia A, Ghaf- farpour M, Mousavi M, Tafakhori A. Sympathetic skin response (SSR) in multiple sclerosis and clinically iso- lated syndrome: a case-control study. Neurophysiol Clin 2011; 4(2):161-71.
• Zifko UA. Management of fatigue in patients with mul- tiple sclerosis. Drugs 2004; 64(11):1295-304.