Nursing Initiatives To Increase Sleep Quality In Indıvıduals With Cancer: A Systematic Review

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 1, 19 - 29, 29.04.2022

Tuğçe Kabak , Üzeyir Solak , Gülçin Avşar

Öz

Objective: This systematic review is aimed to examine the nursing interventions to improve sleep quality in individuals diagnosed with cancer.
Method: Full-text randomized controlled trials from ScienceDirect, DergiPark, PubMed, and Google Scholar databases were included between November and December 2021, according to the inclusion criteria by two researchers. The summaries of the studies obtained from the searches made in the specified databases were evaluated, and the studies that met the inclusion criteria were selected. The data obtained were summarized and evaluated through the data evaluation created by the authors.
Results: The studies included in the review are randomized controlled studies published in Turkish and English in 2017-2021, including nursing interventions to improve sleep quality in individuals diagnosed with cancer. A total of 975 people participated in the reviewed studies, and the data were collected in hospitals and oncology units. The sample size of the studies was determined to range from 30-227. The methods used in the studies included in the systematic review; are sleep hygiene education, aromatherapy massage, lavender oil inhalation, ear acupressure, foot reflexology, Tibetan yoga, aerobic exercise and Benson's relaxation exercise.
Use in Practice: No side effects were noted in the methods applied in the studies included in the study. It is stated in the studies that the application of these methods increases the sleep quality by affecting the physical, mental and social health of individuals. The application of these methods in cancer patients positively affects individuals' management of symptoms, improvement of self-perception, adaptation to the disease and treatment process. Therefore, it is recommended to be used in nursing care.

Anahtar Kelimeler

Cancer, Patient, Sleep, Nursing, Care.

Kanserli Bireylerde Uyku Kalitesini Artırmaya Yönelik Yapılan Hemşirelik Girişimleri: Sistematik Derleme

Öz

Amaç: Bu sistematik derlemede kanserli bireylerde uyku kalitesini artırmaya yönelik yapılan hemşirelik girişimlerinin incelenmesi amaçlanmaktadır.
Yöntem: İki araştırmacı tarafından dahil edilme kriterlerine göre Kasım – Aralık 2021 tarihleri arasında ScienceDirect, DergiPark, PubMed ve Google Akademik veri tabanlarından tam metin randomize kontrollü çalışmalar ele alınmıştır. Belirtilen veri tabanlarında yapılan taramalardan elde edilen araştırmaların özetleri değerlendirilmiş, dahil edilme kriterlerine uygun olan çalışmalar seçilmiştir. Elde edilen veriler yazarlar tarafından oluşturulan veri değerlendirme aracılığıyla özetlenmiş ve değerlendirilmiştir.
Bulgular: Derlemeye dahil edilen çalışmalar, Türkçe ve İngilizce olarak 2017-2021 yıllarında yayınlanmış, kanser tanılı bireylerde uyku kalitelerini artırmaya yönelik uygulanan hemşirelik girişimlerini içeren randomize kontrollü araştırmalardır. İncelenen araştırmalara toplam 975 kişi katılmış ve veriler hastanelerde, onkoloji ünitelerinde toplanmıştır. Çalışmaların örneklem büyüklüğünün 30-227 arasında değiştiği belirlenmiştir. Sistematik derlemeye dahil edilen çalışmalarda kullanılan yöntemler; uyku hijyen eğitimi, aromaterapi masajı, lavanta- nane yağı inhalasyonu, kulak akupres, ayak refleksoloji, tibet yogası, aerop egzersizi ve Benson’ın gevşeme egzersizi olarak sıralanmaktadır.
Uygulamada Kullanım: Çalışmaya dahil edilen araştırmalarda uygulanan yöntemlerde herhangi bir yan etki belirtilmemiştir. Çalışmalarda belirtilen bu yöntemlerin uygulanması bireylerin bedensel, ruhsal ve sosyal sağlığı etkileyerek uyku kalitesini arttırdığı belirtilmektedir. Kanser hastalarında bu yöntemlerin uygulanması bireylerin semptomları yönetmesine, benlik algısının iyileşmesine, hastalık ve tedavi sürecine uyumunu olumlu etkilemektedir. Bu yüzden hemşirelik bakımında kullanılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kanser, Hasta, Uyku, Hemşirelik, Bakım.

Kaynakça

• Akeren, Z., & Hintistan, S. (2021). Kanser hastalarının semptom yönetiminde aromaterapi kullanımı. Sakarya Üniversitesi Holistik Sağlık Dergisi, 4(3), 136-154.
• Alem, L., Ansari, H., & Hajigholami, A. (2021). Evaluation of sleep training effectiveness on the quality of sleep in cancer patients during chemotherapy. Advanced Biomedical Research, 10(1), 11.
• Arabacı Baysan, L. (2021). Temel Hemşirelik Esaslar, Kavramlar, İlkeler, Uygulamalar (M. Kaşıkçı Kara & E. Akın, Eds. Vol. 1). İstanbul Tıp Kitapevleri.
• Aslan, F., Olgun, N., & Uzun, Ö. (2020). Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım (E. A. F. Karadakovan A. , Ed. Vol. 5). Akademisyen Kitapevi.
• Aygin, D., & Şen, S. (2019). Acupressure on anxiety and sleep quality after cardiac surgery: a randomized controlled trial. Journal of PeriAnesthesia Nursing, 34(6), 1222-1231.
• Bilsin, E., & Özalp, G. (2018). Çocukluk Çağı Kanserlerinde Uyku Bozukluğu. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 11(1), 61-64.
• Chaoul, A., Milbury, K., Spelman, A., Basen‐Engquist, K., Hall, M. H., Wei, Q., Shih, Y. C. T., Arun, B., Valero, V., & Perkins, G. H. (2018). Randomized trial of Tibetan yoga in patients with breast cancer undergoing chemotherapy. Cancer, 124(1), 36-45.
• Hamzeh, S., Safari-Faramani, R., & Khatony, A. (2020). Effects of aromatherapy with lavender and peppermint essential oils on the sleep quality of cancer patients: a randomized controlled trial. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 2020.
• Harorani, M., Davodabady, F., Farahani, Z., & Rafiei, F. (2020). The effect of Benson’s relaxation response on sleep quality and anorexia in cancer patients undergoing chemotherapy: A randomized controlled trial. Complementary Therapies in Medicine, 50, 102344.
• Hayati, M., & Afiyanti, Y. (2019). “AeRop exercise” can improve the sleep quality of Indonesian pediatric cancer patients. Enfermeria clinica, 29, 342-345.
• Kırca, K., & Kutlutürkan, S. (2020). Progresif gevşeme egzersizlerinin kanser ve tedavi sürecinde kullanımı. Adıyaman Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(2), 258-267.
• Kurt, S. (2018). Onkoloji hastalarında refleksolojinin kullanımı. Sakarya Üniversitesi Holistik Sağlık Dergisi, 1(1), 28-38.
• Lafcı, D. (2018). Meme kanseri, uyku ve müzik tedavisi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 44(1), 61-64.
• Maşa, D. C., & Ceylan, B. (2020). Destekleyici ve Tamamlayıcı Bir Bakım Türü Olan Yoganın Hemşirelik Araştırmalarındaki Yeri: Bir Sistematik Derleme. Journal of Traditional Medical Complementary Therapies, 3(3), 331-344.
• Mogavero, M. P., DelRosso, L. M., Fanfulla, F., Bruni, O., & Ferri, R. (2021). Sleep disorders and cancer: State of the art and future perspectives. Sleep Medicine Reviews, 56, 101409.
• Nazik, E., Öztunç, G., & Şahin, B. (2014). Kemoterapi alan meme kanserli hastalarda progresif gevşeme egzersizlerinin uyku kalitesi ve ağrıya etkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 17(3).
• Rambod, M., Pasyar, N., & Shamsadini, M. (2019). The effect of foot reflexology on fatigue, pain, and sleep quality in lymphoma patients: a clinical trial. European Journal of Oncology Nursing, 43, 101678.
• Sateia, M. J., Buysse, D. J., Krystal, A. D., Neubauer, D. N., & Heald, J. L. (2017). Clinical practice guideline for the pharmacologic treatment of chronic insomnia in adults: an American Academy of Sleep Medicine clinical practice guideline. Journal of Clinical Sleep Medicine, 13(2), 307-349.
• Sulistyawati, E., Allenidekania, A., & Gayatri, D. (2021). Effect of Progressive Muscle Relaxation on Sleep Quality and Side Effects of Chemotherapy in Children with Cancer: Randomized Clinical Trial. Open Access Macedonian Journal of Medical Sciences, 9(T4), 300-308.
• Şentürk, S., Bıçak, D., & Akça, D. (2018). Kanserli hasta yakınlarının yaşadıkları sorunlar ve hemşirelik yaklaşımı. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 5(1), 35-39.
• Tang, H., Chen, L., Wang, Y., Zhang, Y., Yang, N., & Yang, N. (2021). The efficacy of music therapy to relieve pain, anxiety, and promote sleep quality, in patients with small cell lung cancer receiving platinum-based chemotherapy. Supportive Care in Cancer, 29(12), 7299-7306.
• Teskereci, G., & Kulakaç, Ö. (2018). Kanserde aromaterapi masajı: sistematik literatür incelemesi. FNJN, 26(2), 115-130. TUİK. (2019). Ölüm nedeni istatistikleri. Retrieved 29 Aralık 2021 from https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Olum-ve-Olum-Nedeni-Istatistikleri2019-33710
• Uğur, Ö. (2019). Olgu senaryolarıyla iç hastalıkları hemşireliği (S. Özer, Ed.). İstanbul Tıp Kitabevleri. Uysal, N., & Kutlutürkani, S. (2016). Kanserli bireylerde semptom kontrolünde refleksoloji uygulaması. Medical Journal of Bakirkoy, 12(3), 103-106.
• WHO. (2020). Global Health Estimates: Life expectancy and leading causes of death and disability. Retrieved 29 Aralık 2021 from https://www.who.int/data/gho/data/themes/mortality-andglobal-health-estimates
• Yavuzşen, T., Alacacıoğlu, A., Çeltik, A., & Yılmaz, U. (2014). Kanser ve uyku bozuklukları. Türk Onkoloji Dergisi, 29(3), 112-119.
• Yoon, H. G., & Park, H. (2019). The effect of auricular acupressure on sleep in breast cancer patients undergoing chemotherapy: a single-blind, randomized controlled trial. Applied Nursing Research, 48, 45. Zengin, L., & Aylaz, R. (2019). The effects of sleep hygiene education and reflexology on sleep quality and fatigue in patients receiving chemotherapy. European journal of cancer care, 28(3), e13020.