Görme ve Çizim İlişkisi Aracılığıyla İletişim Aracı Olarak Çizim

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 1, 161 - 188, 31.03.2021

Begüm Aktas

Öz

Günümüzde giderek yaygınlaşan çizime dayalı araçların sayısı artmasına rağmen, çizme iletişim aracı olarak düşünme, üretme ve ifade etme süreçlerinde bir temsil yöntemi olarak hala önemini korumaktadır. Fakat çizim sadece iletişim aracı değil aynı zamanda düşüncenin oluşumu, aktarılması ve temsilinde de etkili olan, kendi iletişim sistemini, sözlüğünü barındıran, bilgi yönünden zengin bir iletişim yöntemidir. Çizme bünyesinde görsel düşünmeye dayalı algı-göz-el ilişkisinin güçlü bağlarının olduğu ifade biçimidir. Algı-göz-el ilişki sistematiğinde gerçekleşen çizim, içerisinde barındırdığı görme ve çizme arasındaki ilişki ile bir nesnenin kâğıt üzerine aktarılmasında kullanılan temsil yöntemlerine ek olarak görünenin kâğıt üzerinde taklit edilmesidir. Bu bağlamda görme yetimizle çizim yapılmasına karşın, çizilmek istenen ile çizilen aynı gerçeği üretememektedir. Çizilmek istenenle çizilen arasında gerçekliğe ilişkin madde ve temsil arasında farklılıklar olmaktadır. Madde ve temsil arasında gözlenen bu farklılıklar ilk çizginin yerinden, çizime ayırılan süreye, çizilen görsele bakılan süreye, kullanılan çizim araçlarına ve çizer kişinin çizim yeteneği gibi birçok etkenlere bağlı olarak değişmektedir. Bu çalışma kapsamında, çalışmaya dahil olan mimarlık ve iç mimarlık bölümleri birinci sınıf öğrencilerinden seçilen görselleri renkli ve siyah-beyaz perspektif resmi ve renkli ve siyah-beyaz soyut resim olmak üzere dört alt başlıkta altında beş dakika içerisinde çizmeleri istenmiştir. Katılımcılar çizimlerini yaparken yapılan gözlem sonucunda elde edilen bilgiler not alınmıştır. Daha sonra elde edilen bu bilgiler, bilginin yeniden inşasında önemli rol oynayan P. Ricoeur vari üslup olan doğal bilimler ve sosyal bilimlerin sentezinde anlama ve açıklama arasındaki ilişki üzerinden değerlendirilmektedir. Bu çalışma, tasarım eğitiminde yeni bir çizim aracının geliştirilmesinde izlenmesi gereken süreç ve yöntemler ile çizim aracının taşıması gereken özelliklerin belirlemesine ön çalışma olarak yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

iletişim, Algı, Fenomenoloji, Hermenötik, Çizim

Teşekkür

Bu çalışma, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstütüsü Mimari Tasarımda Bilişim Lisansüstü programında, Dr. Öğr. Üyesi Ethem Gürer tarafından yürütülen MBL611 Sayısal Tasarımda Fenomenoloji ve Hermenötik dersi kapsamında üretilmiştir. Katkılarından dolayı Dr. Öğr. Üyesi Ethem Gürer ‘e ve çalışmaya katılan öğrencilere teşekkür ederim.

Drawing as a Communication Tool Through Relation Between Seeing and Drawing

Öz

Kaynakça

• Aydınlı, S. (1992). Mimarlıkta Görsel Analiz. İstanbul: İTÜ Mimarlık Fakültesi Yayınları.
• Brown, T. (2001). Mathematics education and language: Interpreting hermeneutics and post-structuralism. PartI: Experiencing Mathematics, 21-54. Springer Science & Business Media. Doi 10.1007/978-94-010-0726-9.
• Ching, F. D., & Birkan, Ç. (2010). Mimarlık ve Sanatta Yaratıcı Bir Süreç Çizim. Yapı-Endüstri Merkezi.
• Çelikkan, Ş. G. (2018). Modern ve Postmodern Dönemlerde Soyut Sanat Felsefesi. Cem Yayınevi.
• EDWARDS, B., (2008). Understanding Architecture Through Drawing. Second Edition. Great Britain: Taylor &Francis Group.
• Foucault, M., & Hilav, S. (1993). Bu Bir Pipo Değildir. Yapı Kredi.
• Kabir, K. H. (2012). Why is drawing important to research? Journal of Landscape Architecture, 7(1), 34-45 https://doi.org/10.1080/18626033.2012.693779.
• Kandemir,Ö & Küçükersen,F ( 2019), Mekân Tasarımcısı İçin Çizme Eyleminin Bilinci: Çizim Araçları-Ortamlarının Değerlendirilmesi, Uluslararası Hakemli Tasarım ve Mimarlık Dergisi, No. 16, Nisan 2019, s. 163-198, Doi: 10.17365/TMD.2019.1.7.
• Küçükersen, F (2019). Çizme Eyleminin Bilinci: Mekân Tasarımında Çizim Araç ve Ortamlarının Değerlendirilmesi, (Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü).
• Lostritto, C. (2012). Kompütasyonun Çizimi’nin Tanimi, Gerekliliği Ve Potansiyelleri, TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi, Dosya29, dosya hesaplamalı tasarım, ISSN 1309-0704.
• SAYIN, T. (2016). Mimari Tasarımda Bergsonculuğu Deleuzecü Bir Ontoloji Üzerinden Tekrar Düşünmek. Megaron, 11(2). DOI: 10.5505/megaron.2016.30074.
• Snodgrass, A., & Coyne, R. (2013). Interpretation In Architecture: Design As Way Of Thinking. Routledge. Chapter II: Playing by the Rules, 59-68.
• Yakın, B. (2012). Tasarım Sürecinde Görsel Düşünme ve Görsel Anlatım İlişkisine Analitik Bir Yaklaşım, (Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü).
• Zorlu, F. ( M. Ü. (2014). Dijital Anatomi Dersi: Bir Resme Yönelik İkonolojik Çözümleme. Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat Yazıları Dergisi, 31, Kasım, 143–156.
• Url-1 <https://www.flickr.com/photos/missus_magik/3755691318>, erişim tarihi 07.01.2020
• Url-2 <https://www.reddit.com/r/Art/comments/4xrdhs/suprematist_composition_iakov_chernikhov_oil_1922/>, erişim tarihi 07.01.2020
• Url-3 < https://www.wikiwand.com/diq/Saeta_kewe>, erişim tarihi 07.01.2020
• Url-4 <https://images.app.goo.gl/UwiEjvKJUnxKp5gq6>, erişim tarihi 07.01.2020