Türkiye’de Bankacılık Sektörü İstihdamı: Enformasyonalizm Bağlamında Bir Değerlendirme

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 2, 37 - 60, 30.09.2018

Şenol Baştürk

Öz

21. yüzyılın enformasyonel
toplumlarında, bilgiye dayalı hizmet işlerinin istihdamdaki ağırlığı giderek
artmaktadır. Bankacılık ve finans bu yöndeki dönüşümün öncü sektörlerinden
birisidir. Yüksek eğitimli ve profesyonelleşmeyi teşvik eden işgören profili,
enformasyon teknolojilerinin yoğun kullanımı ve yoğun küresel rekabet;
sektördeki istihdamın genel özellikleri olarak değerlendirilmektedir. Bu
çalışmada Türkiye’de bankacılık sektöründeki istihdam yapısındaki dönüşüm, enformasyonalizmin
nitelikleri bakımından hane halkı işgücü istatistikleri yoluyla
değerlendirilmeye çalışılacaktır.  

Anahtar Kelimeler

Bankacılık sektörü istihdamı, enformasyonalizm, post-endüstriyel dönüşüm, esnek istihdam biçimleri

Kaynakça

• Akdoğan, A., & Karacaoğlu, K. (2003). Dış Kaynaklardan Yararlanma Ve Bankacılık Sektöründe Teknolojive Bilgi İşlem Faaliyetleri İle İlgili Dış Kaynaklardan Yararlanma Üzerine Bir Uygulama. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 17(1–2), 91–107.
• Alper, Y., Aydın, U., Arıcı, K., Gökbayrak, Ş., Özşuca, Ş. T. (2015). Tamamlayıcı Emeklilikte Bir Başarı Öyküsü: OYAK. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
• Andersen, T. (1997). Do Institutions Matter? Convergence and National Diversity in the Restructuring of Employment in British and Danish Banking. European Journal of Industrial Relations, 3(1), 107–124.
• Ayan, E. (2012). Türk Bankacılık Sektöründe İstihdam Analizi ve İstihdamın Arttırılması Olanakları. Business and Economic Research Journal, 3(1), 41–57.
• Aysan, A. F. (2009). Bankacılık Sektörü. In N. Özkaramete - Coşkun (Ed.), Türkiye Ekonomisi: Yeni Yapı (2000-2008). Ankara: İmaj Yayıncılık.
• Baethge, M., Kitay, J., & Regalia, I. (1999). Managerial Strategies, Human Resources Practices and Labor Relations in Banks: A Comparative View. In From Tellers to Sellers: Changing Employment Relations in Banks (pp. 3–30). Cambridge: The MIT Press.
• Bayır Levent, B. (2005). Bankaya Odaklanma Outsorcıng’e Yaradı - Capital. https://www.capital.com.tr/finans/bankacilik/bankaya-odaklanma-outsorcinge-yaradi, (erişim tarihi: 04.02.2018).
• BKM. (2018). POS, ATM, Kart Sayıları | Bankalararası Kart Merkezi. https://bkm.com.tr/pos-atm-kart-sayilari/ (erişim tarihi: 03.02.2018)
• BloombergHT. (2018). Bankacılık Sektöründe İstihdam 3 bin 581 kişi Azaldı - http://www.bloomberght.com/haberler/haber/2116176-bankacilik-sektorunde-istihdam-3-bin-581-kisi-azaldi. (erişim tarihi: 04.02.2018)
• Bolukbasi, H. T., & Ertugal, E. (2013). Europeanisation of Employment Policy in Turkey: Tracing Domestic Change through Institutions, Ideas and Interests. South European Society and Politics, 18(2), 237–257.
• Boyer, K., & England, K. (2008). Gender, Work and Technology in the Information Workplace: From Typewriters to ATMs. Social and Cultural Geography, 9(3), 241–256.
• Bozkurt, V. (1996). Enformasyon Toplumu ve Türkiye. İstanbul: Sistem Yayınları.
• Braverman, H. (2008). Emek ve Tekelci Sermaye. İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• Castells, M. (2005). Enformasyon Çağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür - Cilt.I Ağ Toplumunun Yükselişi. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Castells, M., & Aoyama, Y. (1994). Paths Towards the Informational Society: Employment Structure in G7 Countries, 1920-90. International Labour Review. 133(1), 5-33.
• Çankaya, V. (2014). Türk Bankacılık Sektörünün Yapısı ve İstihdam Analizi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Galatasaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çolak, Ö. F. (2012). Türk Bankacılık Sektörünün Şubat 2001 Krizi Sonrası Durumu ve Yeniden Yapılandırma Programı (No. 2012/14). http://www.tek.org.tr/dosyalar/balkanlar7.pdf, (erişim tarihi: 04.02.2018)
• Dembe, A. E. (2009). Ethical Issues Relating to the Health Effects of Long Working Hours. Journal of Business Ethics, 84(SUPPL. 2), 195–208.
• Demir, F. (2004). A Failure Story: Politics and Financial Liberalization in Turkey, Revisiting the Revolving Door Hypothesis. World Development, 32(5), 851–869.
• Doogan, K. (2001). Insecurity and Long-term Employment. Work, Employment & Society, 15(3), 419–441.
• Ekonomi, M. (2008). 4857 sayılı İş Kanunu Hükümleri Çerçevesinde Sayısal Esneklik. Sicil İş Hukuku Dergisi, (12), 5–23.
• Erkan, H. (1994). Bilgi Toplumu ve Ekonomik Gelişme. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
• Frey, C. B., & Osborne, M. A. (2017). The Future of Employment: How Susceptible are Jobs to Computerisation? Technological Forecasting and Social Change, 114, 254–280.
• Fung, M. K. (2006). Are Labor-Saving technologies Lowering Employment in the Banking Industry? Journal of Banking and Finance, 30(1), 179–198. Greenbaum, J. (1998). The Times They Are A’Changing: Dividing and Recombining Labour through Computer Systems. In Workplace of the Future (pp. 124–141). Basingstoke: MacMillan Press.
• Greenhalgh, C., & Gregory, M. (2001). Structural Change and the Emergence of the New Service Economy. Oxford Bulletin of Economics & Statistics, 63(5), 629–646.
• Gültekin-Karataş, D. (2009). Hem Hasımız Hem Hısımız: Türkiye’de Finans Kapitalin Dönüşümü ve Banka Reformu. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Günlük-Senesen, G., & Özar, S. (2001). Gender-Based Occupational Segregation in Turkish Banking Sector. The Economics of Women and Work in the Middle East and North Africa, 4(4), 247–267.
• Gürbüz, B. (2014). Türkiye’de Haftalık Çalışma Süreleri Üzerine Birkaç Söz. http://haber.sol.org.tr/yazarlar/burak-gurbuz/turkiyede-haftalik-calisma-sureleri-uzerine-birkac-soz-87951, (erişim tarihi: 11.02.2018)
• Hirschhorn, L. (1988). The Post-Industrial Economy: Labour, Skills and the New Mode of Production. The Service Industries Journal, 8(1), 19–38.
• International Labour Organization. (2013). Global employment trends 2013. Global Employment Trends. Geneva: ILO Publications
• Keltner, B., & Finegold, D. (1999). Market Challenge and Changing Employment Relations in the U.S. Banking Industry. In M. Regini, J. Kitay, & M. Baetghe (Eds.), From Tellers to Sellers: Changing Employment Relations in Banks (pp. 33–62). Cambridge: The MIT Press.
• Koçak, O., & Erdoğan, Z. B. (2011). Bankacılık Sektöründe Yeni İnsan Kaynakları Yönetimi Yaklaşımları Hakkında Bir Uygulama. Sosyal Siyaset Konferansları, 60(1), 259–283.
• Koçaşlı, İ. O. (2017). Yeni Teknolojilerin Türk Bankacılık Sektörüne Ekonomik Etkileri. Journal of Current Researchers on Social Sciences, 7(3). 375-412.
• Kornelakis, A. (2014). Liberalization, Flexibility and Industrial Relations Institutions: Evidence from Italian and Greek Banking. Work, Employment and Society, 28(1), 40–57.
• Nurol, B. (2014). Beyaz Yakalı Emeğin Dönüşümü: Finans Sektöründe Emek Süreçleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• O’Reilly, J. (1992). (1992). “Banking on flexibility: a comparison of the use of flexible employment strategies in the retail banking sector in Britain and France”, International Journal of Human Resource Management , 3(1), 35-58.
• Özçelik Sözer, B. (2015). Yeni mezunların gözdesi bankacılık - İK/Yeni Ekonomi Haberleri. http://www.hurriyet.com.tr/ik-yeni-ekonomi/yeni-mezunlarin-gozdesi-bankacilik-29392363, (erişim tarihi: 05.02.2018)
• Özdemir, A. M., & Yücesan-Özdemir, G. (2006). Labour Law Reform in Turkey in the 2000s: The Devil is Not Just in the Detail but also in the Legal Texts. Economic and Industrial Democracy, 27(2), 311–331.
• Pollard, J. S. (1995). The Contradictions of Flexibility: Labour Control and Resistance in the Los Angeles Banking Industry. Geoforum, 26(2), 121–138. Rich, B. L. (1995). Explaining Feminization in the Us Banking Industry, 1940-1980: Human-Capital, Dual Labor-Markets or Gender Queuing? Sociological Perspectives, 38(3), 357–380.
• Sennett, R. (2002). Karakter Aşınması: Yeni Kapitalizmde İşin Kişilik Üzerindeki Etkileri. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Storey, J., Cressey, P., Morris, T., & Wilkinson, A. (2008). Changing Employment Practices in UK banking : case studies, Personnel Review, 26 (1/2), 24-42
• Stuart, M., & Lucio, M. M. (2008). Employment Relations in the UK Finance Sector : Between Globalisation and Re-regulation (No. 1). University of Leeds CERIC Working Paper, http://lubswww2.leeds.ac.uk/CERIC/,(erişim tarihi: 24.12.2017).
• TBB. (2017). Çağrı Merkezi İstatistikleri. https://www.tbb.org.tr/Content/Upload/istatistikiraporlar/ekler/840/Cagri_Merkezi_Istatistikleri-Eylul_2017.pdf, (erişim tarihi: 04.02.2018)
• TBB. (2018). Türkiye Bankalar Birliği - İstatistiki Raporlar. https://www.tbb.org.tr/tr/bankacilik/banka-ve-sektor-bilgileri/istatistiki-raporlar/59, (erişim tarihi: 04.02.2018)
• Uzkurt, C., Kumar, R., Kimzan, H. S., & Eminoǧlu, G. (2013). Role of Innovation in the Relationship between Organizational Culture and Firm Performance: A study of the Banking Sector in Turkey. European Journal of Innovation Management, 16(1), 92–117.
• Walsh, J. (1999). Myths and Countre Myths: An Analysis of Part-Time Female Employees and Their Orientations to Work and Working Hours. Work, Employment & Society, 12(2), 179–203.
• Watanabe, T. (1990). New Office Technology and the Labour Process in Contemporary Japanese Banking. New Technology, Work and Employment, 5(1), 56–66.
• WEF. (2016). The Future of Jobs: Employment, Skills and Workforce Strategy for the Forth Industrial Revolution. Geneva:WEF Publishing.