An Application Specific to TARSİM with Multi-Criteria Decision Making Techniques

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 2, 132 - 151, 12.10.2022

Enes Pehlivan Özgür Akpınar

Öz

Purpose: It is aimed to analyze the performance of the Agricultural Insurance Pool, which is in an important position to compensate for the negativities that may occur in the agricultural sector, in the period of 2011-2020 with multi-criteria decision making methods.
Methodology: The performance of the TARSİM in the period of 2011-2020 was ranked by taking advantage of the SD and ARAS methods.
Findings: As a result of the application, it was revealed that the most successful year for TARSİM was 2020 and the year with the lowest success was 2014.
Implications: In this study, the performance of TARİIM in the 10-year period was discussed by using SD and ARAS methods.
Limitations: In the study, SD method was used to weight the criteria and ARAS method was used for performance ranking. In the study covering the period of 2011-2020, 4 evaluation criteria were used. In subsequent studies, differentiation can be made in terms of methods, periods and criteria.

Çok Kriterli Karar Verme Teknikleri ile TARSİM Özelinde Bir Uygulama

Öz

Amaç: Tarım sektöründe oluşabilecek olumsuzlukların telafi edilebilmesi noktasında önemli bir konumda olan Tarım Sigortaları Havuzunun (TARSİM) 2011-2020 döneminde sergilediği performansın çok kriterli karar verme yöntemleri ile analiz edilmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: TARSİM’in 2011-2020 döneminde gösterdiği performans, SD ve ARAS yöntemlerinden faydalanılarak sıralanmıştır.
Bulgular: Uygulama neticesinde TARSİM açısından en başarılı yılın 2020, en düşük başarıya sahip olduğu yılın ise 2014 olduğu ortaya çıkmıştır.
Sonuç ve Katkılar: Çalışmada SD ve ARAS yöntemleri kullanılarak TARSİM’in 10 yıllık süreçteki performansı ele alınmıştır.
Sınırlılıklar: Çalışmada kriterlerin ağırlıklandırılmasında SD, performans sıralamasında ise ARAS yöntemi kullanılmıştır. 2011-2020 dönemini kapsayan çalışmada 4 adet değerlendirme kriteri kullanılmıştır. Sonraki çalışmalarda yöntem, dönem ve kriterler açısından farklılaştırma yapılabilir.

Anahtar Kelimeler

TARSİM, ARAS, SD, Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV), Performans Analizi.

Kaynakça

• Akbulut, O.Y. (2019). CRITIC ve EDAS Yöntemleri ile İş Bankası’nın 2009-2018 Yılları Arasındaki Performansının Analizi, Ekonomi Politika ve Finans Araştırmaları Dergisi, 4 (2), 249-263.
• Akbulut, O.Y. (2020). Gri Entropi Temelli PSI ve ARAS ÇKKV Yöntemleriyle Türk Mevduat Bankalarının Performans Analizi, Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5 (2), 171-187.
• Aydın Ünal, E. (2019). Özel Sermayeli Ticari Bankalarının Finansal Performansının SD ve WASPAS Yöntemleri ile Ölçülmesi, Ekonomi Politika ve Finans Araştırmaları Dergisi, 4 (3), 384-400.
• Bayrakçı, E. ve Aksoy, E. (2019). Bireysel Emeklilik Şirketlerinin Entropi Ağırlıklı ARAS ve COPRAS Yöntemleri ile Karşılaştırmalı Performans Değerlendirmesi, Business and Economics Research Journal, 10 (2), 415-433.
• Bielza, M., Conte, C., Dittmann, C., Gallego, J. ve Stroblmair, J. (2008). Agricultural Insurance Schemes. Europian Commission. https://ec.europa.eu/info/sites/default/files/food-farming-fisheries/key_policies/documents/ext-study-insurance-full-report-rev_2008_en.pdf, (26/05/2022).
• Çiftçi, T. (2014). Tarım Sigortalarının Devlet Tarafından Desteklenmesi ve Tarım Sigortaları Havuzu Sistemi, Ankara Barosu Dergisi, (4), 525-540.
• Çiftyıldız, K. ve İsel, M. (2020). Türkiye’de Tarım Sigortalarının Gelişimi TARSİM’e Geçiş Süreci ve Sigorta Sektörü İşgücü ve İstihdamı Açısından Değerlendirilmesi, ETÜ Sentez İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 1 (1), 105-119.
• Çınaroğlu, E. (2022). Entropi Destekli EDAS ve CODAS Yöntemleri ile Bireysel Emeklilik Şirketlerinin Performans Değerlendirmesi, Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (1), 325-345.
• Diakoulaki, D., Mavrotas, G. ve Papayannakis, L. (1995). Determining Objective Weights in Multiple Criteria Problems: The Critic Method, Computers & Operations Research, 22 (7), 763-770.
• Durgut, İ. ve Dumanoğlu, P. (2019). Türkiye’de Tarım Sigortalarına Devlet Desteğinin Etkileri, International Journal of Social and Economic Sciences, 6 (1), 94-99.
• Günal, S. ve Çalışkan R. (2021). Tarım Sigortacılığı ve TARSİM’in Önemi, Reasürör Dergisi, (120), 4-18.
• Gür, O. (2019). Çiftçilerin Tarım Sigortası Yaptırma Kararlarını Etkileyen Faktörlerin Analizi: Mersin İli Mut İlçesi Kayısı Üreticileri Üzerine Bir Araştırma, Kırıkkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Işık, M. ve Kan, A. (2007). Türkiye’de Zorunlu Tarım Sigortalarının Uygulanabilirliği, Sosyoekonomi, 6 (6), 29-42.
• Işık, Ö. (2021). AHP, CRITIC ve WEDBA Yöntemlerini İçeren Entegre Bir ÇKKV Modeli ile Axa Sigorta Şirketinin Finansal Performansının Analizi, Uluslararası İşletme, Ekonomi ve Yönetim Perspektifleri Dergisi (IJBEMP), 5 (2), 892-908.
• Işık, Ö. (2019). Türk Mevduat Bankacılığı Sektörünün Finansal Performanslarının ENTROPİ Tabanlı ARAS Yöntemi Kullanılarak Değerlendirilmesi, Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4 (1), 90-99.
• Kırkbeşoğlu, E. (drl.). (2015). Risk Yönetimi ve Sigortacılık, Gazi Kitabevi, Ankara.
• Lukıć, R.M. (2021). Application of ARAS Method in Assessing Efficiency of Insurance Companies in Serbia, Tokovi osiguranja, 37 (3), 9-36.
• Mahul, O. ve Stutley, C. J. (2010). Govenrment Support to Agricultural Insurance. Washington D.C.: The World Bank. https://openknowledge.worldbank.org/bitstream/handle/10986/2432/538810PUB0Gove101Official0Use0Only1.pdf?sequence=1&isAllowed=y, (26/05/2022).
• Özdemir, A. ve Baylan, G. (2017). Türkiye’de Tarım Sigortacılığının Gelişimi ve Yarattığı Etkiler, Kesit Akademi Dergisi, (12), 89-115.
• Özeş Özgür, R. (2019). Türkiye’de Tarım Sektörü Sigorta Sistemi: Problemler ve Çözüm Önerileri. Muhasebe ve Finans İncelemeleri Dergisi, 2 (2), 104-117.
• Pattnaik, C.R., Mohanty, S.N., Mohanty, S, Chatterjee, J.M., Jana, B. ve Díaz, V.G. (2021). A Fuzzy Multi-Criteria Decision-Making Method for Purchasing Life Insurance in India, Bulletin of Electrical Engineering and Informatics, 10 (1), 344-356.
• Pehlivan, E. ve Akpınar, Ö. (2022). Türk Sigorta Sektöründe Faaliyet Gösteren Hayat Dışı Sigorta Şirketlerinin Performans Değerlendirmesine Yönelik Ampirik Bir Uygulama, Öneri Dergisi, 17 (58), 516-548.
• Petrović, M., Tomić, V., Radišić, R. ve Ljiljanić, N. (2020). Analysis of Insurance in Agriculture of the Republic of Serbia in the Period 2009-2018, WBJAERD, 2 (2), 69-152.
• Praseed, T. ve Anju, A. (2018). Importance, Scope and Status of Agriculture Insurance in Nepal, Journal of Agricultural Economics and Rural Development, 4 (1), 365-371.
• Singh, P. ve Agrawal, G. (2020). Development, Present Status and Performance Analysis of Agriculture Insurance Schemes in India, International Journal of Social Economics, 47 (4), 461-481.
• Sümer, G. ve Polat, Y. (2016). Dünyada Tarım Sigortaları Uygulamaları ve TARSİM, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18 (1), 236-263.
• Tekin, M.K. (2015). AB, ABD ve Türkiye'de Tarım Sigortacılığı Uygulamalarının Karşılaştırılması, T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Yayınlanmamış AB Uzmanlık Tezi.
• TOÇ BİR-SEN, (2021). Rakamlarla Tarım Sektörü 2021, https://www.tocbirsen.org.tr/uploads/documents/RAKAMLARLA_TARIM_SEKTÖRÜ_2021_WEB_(1)_compressed.pdf, (25/05/2022)
• Tümtaş, H. (2007). Tarım Sigortaları Havuzu Modelinin Geleceği, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Zavadskas, E.K. ve Turskıs, Z. (2010). A New Additive Ratio Assessment (ARAS) Method in Multicriteria Decision‐Making, Technological and Economic Development of Economy, 16 (2), 159-172.