Amaç: Bu çalışma, ülkeler arasında ticaret hacmi, liman altyapısı, enerji yoğunluğu ve sera gazı emisyonları arasındaki ilişkileri inceleyerek uluslararası lojistiğin çevresel verimliliğini incelemektedir. Çalışma, lojistik tipolojilerini sınıflandırmayı ve Türkiye'yi odak noktası olarak alarak ticaret odaklı operasyonların çevresel etkilerini değerlendirmeyi amaçlamaktadır.
Yöntem: Ülkeler arası ampirik bir çerçeve kullanarak, kişi başına düşen CO₂, metan, toplam sera gazı emisyonları, enerji yoğunluğu ve ticaret hacimleri hakkındaki verileri entegre ediyoruz. Dünya Liman Endeksi (2019), TradeMap (2024) ve Verilerle Dünyamız (2024) verilerini kullanan çalışma, çevresel lojistik tipolojilerini belirlemek için K-ortalama kümeleme yöntemini ve ticaret ve enerji yoğunluğunun CO₂ emisyonları üzerindeki etkilerini incelemek için OLS regresyonunu uyguluyor. Türkiye, karşılaştırmalı bir referans noktası olarak belirlenmiştir.
Bulgular: Çalışma, üç lojistik tipolojisini tanımlamaktadır: çevresel olarak verimli, geçişli ve emisyon yoğun. Regresyon sonuçları, enerji yoğunluğunun CO₂ emisyonlarının en güçlü belirleyicisi olduğunu göstermektedir (p < 0,001), ticaret hacmi ve etkileşimi ise anlamlı değildir. Türkiye, önemli ticaret faaliyetlerine rağmen orta düzeyde enerji kullanımı ve nispeten düşük emisyonlarla geçişli küme içerisinde yer almaktadır.
Sonuç ve Katkılar: Sonuçlar, sürdürülebilir ticaretin, ticaret hacimlerinin azaltılmasından ziyade enerji verimli lojistik faaliyetlerine dayandığını vurgulamaktadır. Karar vericiler, enerji kullanımını optimize etmeye ve altyapıyı modernize etmeye odaklanmalıdır. Emisyon ölçümlerinin lojistik ve ticaret stratejilerine entegre edilmesi, özellikle gelişmekte olan ekonomilerde daha yeşil dönüşümleri destekleyebilir.
Sınırlılıklar: Ülke düzeyindeki verilerin kullanımı, bölgesel eşitsizlikleri ve sektöre özgü emisyonları gizleyebilir. Ayrıca, kümeleme, karmaşık lojistik sistemlerini basitleştirebilir. Gelecekteki araştırmalar, daha fazla hassasiyet için yerel ve lojistik sektörüne özgü verileri içerebilir.
Çevresel Verimlilik Uluslararası Lojistik Türkiye Ticaret Analizi
Purpose: This study examines the environmental efficiency of international logistics by exploring the relationships among trade volume, port infrastructure, energy intensity, and GHG emissions across countries. It aims to classify logistics typologies and evaluate the environmental impacts of trade-driven operations, with Türkiye as a focal case.
Methodology: A cross-country empirical framework integrates data on per capita CO₂, methane, total GHG emissions, energy intensity, and trade volumes. The study uses data from the World Port Index (2019), TradeMap (2024), and Our World in Data (2024), the study applies K-means clustering to identify environmental logistics typologies and OLS regression to examine the effects of trade and energy intensity on CO₂ emissions. Türkiye is used as a comparative reference point.
Findings: The study identifies three logistics typologies: environmentally efficient, transitional, and emissions-intensive. Regression results show energy intensity as the strongest predictor of CO₂ emissions (p < 0.001), while trade volume and its interaction are not significant. Türkiye falls within the transitional cluster, characterized by moderate energy consumption and relatively low emissions, even with high trade activity.
Implications: The results underscore that sustainable trade hinges on energy-efficient logistics rather than reduced trade volumes. Policymakers should focus on optimizing energy use and modernizing infrastructure. Integrating emissions metrics into logistics and trade strategies can support greener transitions, especially in emerging economies.
Limitations: The use of country-level data may obscure regional disparities and sector-specific emissions. Additionally, clustering may oversimplify complex logistics systems. Future research should incorporate subnational and logistics-specific data for greater precision.
Environmental Efficiency International Logistics Türkiye Trade Analysis.
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Konular | Uluslararası İşletmecilik |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 17 Eylül 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 25 Eylül 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 27 Temmuz 2025 |
| Kabul Tarihi | 12 Eylül 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 9 Sayı: 2 |