Katılım Bankacılığı Sektöründe Kariyer ve Yetenek Yönetimi Uygulamalarının Çalışan Performansı ve Çalışan Memnuniyeti Üzerine Etkileri

Yıl 2023, , 1 - 42, 18.07.2023

Burak Kaya , Yahya Fidan

https://doi.org/10.7596/jebm.30062023.001

Öz

Çalışmanın amacı, katılım bankası çalışanlarının kurumları tarafından gerçekleştirilen kariyer yönetimi ve yetenek yönetimi uygulamaları ve buna bağlı olarak performans değerlendirme süreçleri ile şekillenen memnuniyet düzeylerini belirlemek ve bu sayede katılım bankası sektörüne ve pazarlama literatürüne katkıda bulunmaktır. Araştırma nicel araştırma yöntemlerinden tanımlayıcı nitelikte neden-sonuç araştırması olarak tasarlanmıştır. Araştırma amacını gerçekleştirmek üzere Türkiye genelinde katılım bankalarında farklı pozisyonlarda görev alan 397 kişiyle irtibat kurulmuştur. Araştırma Şubat 15, 2022 – Nisan 17, 2022 tarihleri arasında anket yöntemi ile toplanmıştır. Beş bölümden oluşan anketin ilk bölümü katılımcıların demografik verilerine yöneliktir. İkinci bölümde, Küçük (2012) tarafından geliştirilen Kariyer Yönetimi Ölçeğinin 20 sorusu kullanılmıştır. Küçük, çalışmasında ölçeğin genel güvenirliği 0,940 olarak bulmuştur. Üçüncü bölümde, Şahin (2015) tarafından geliştirilen Yetenek Yönetimi Ölçeğinin 19 sorusu kullanılmıştır. Şahin, çalışmasında ölçeğin genel güvenirliği 0,945 olarak bulmuştur. Dördüncü bölümde, Karabacak (2020) tarafından geliştirilen Çalışan Memnuniyeti Ölçeğinin 17 sorusu kullanılmıştır. Karabacak, çalışmasında ölçeğin genel güvenirliği 0,857 olarak bulmuştur. Beşinci bölümde, Akkaya (2015) tarafından geliştirilen Performans Değerlendirme Ölçeğinin 14 sorusu kullanılmıştır. Akkaya, çalışmasında ölçeğin genel güvenirliği 0,875 olarak bulmuştur. Çalışmada, araştırma modeli ile oluşturulan tüm hipotezlerin kabul edildiği görülmüştür. Hipotezler katılım bankası çalışanlarının kariyer yönetimi algısı, yetenek yönetimi algısı ve performans değerlendirme algısının memnuniyetleri üzerindeki etkisini ölçmeye yöneliktir. Çalışanların kariyer yönetimi uygulamaları ile yetenek yönetimi uygulamalarına yönelik algıları arasında anlamlı ve pozitif yönlü ilişki bulunmuştur (r(397) = .50, p < .05). Yetenek yönetimi uygulamaları ile performans yönetimi uygulamalarına yönelik algıları arasında anlamlı ve pozitif yönlü ilişki bulunmuştur (r(397)=.51, p < .05). Çalışan memnuniyetindeki %92’lik etkinin kariyer yönetimi algısı, yetenek yönetimi algısı ve performans yönetimi algısı ile açıklandığı görülmüştür (F=14,330; p <0,05; Düzenlenmiş R2=0,92).

Anahtar Kelimeler

Katılım Bankacılığı, Kariyer Yönetimi, Yetenek Yönetimi, Performans, Çalışan Memnuniyeti

Kaynakça

• Abraham, S. (2011). Talent Management Strategies of an International Bank in the Middle-East. International Conference on Technology and Business Management, (28)30, 608-617.
• Açıkalın, A. (2000). İnsan Kaynağının Geliştirilmesi. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Adomaitienė R. ve Slatkevičienė G. (2008). Employee Satisfaction And Servıce Quality In Contact Centres, Economıcs And Management, 770-776.
• Agler, J. R. (2013). Employee Satısfactıon As It Relates To Corporate Socıal Responsıbılıty: A Quantıtatıve Study, University Of Phoenix, Phd Thesis.
• Akın, E. (2013). Bankacılık Sisteminde İnsan Kaynakları Yönetimi ve Performans Değerlendirme. Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Yönetimi Anabilim Dalı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Akkaya, G., A. (2015). İnsan Kaynakları Yönetiminde Ödül ve Performans İlişkisinin Değerlendirilmesi ve Banka Çalışanları Üzerinde Yapılan Bir Çalışma, Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı İnsan Kaynakları Yönetimi Bilim Dalı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Alam, S., Sameena R. ve Agarwal P. (2012). Identification of Variables Affecting Employee Satisfaction and Their Impact on the Organization, IOSR Journal of Business and Management (IOSR-JBM), 5(1), 32-39.
• Altınöz, M. (2009). Yetenek Yönetimi, 1. Baskı. Ankara: Nobel Yayın ve Dağıtım.
• Ambreen, U. (2013). Employee Satısfaction In Retail Banking At Lahore: A Case Study Of HBL, International Journal of Information, Business and Management, 5(1), 157-175.
• Atlı, D. (2012). Yetenek Yönetimi, İnsan Kaynakları Yönetiminin Yeni Vizyonu. İstanbul: Crea Yayınları.
• Aytaç, S. (1997). Çalışma Yaşamında Kariyer Yönetimi Planlaması Geliştirilmesi, Epsilon Yayıncılık, İstanbul.
• Aytaç, S. (2005). Çalışma Yaşamında Kariyer Yönetimi Planlaması Geliştirilmesi ve Sorunları. Bursa: Ezgi Kitabevi.
• Barutçugil, İ. (2004). Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi. İstanbul: Kariyer Yayınları.
• Bilge, Hürriyet (2014). Bankalarda, İnsan Kaynakları Uygulamaları ile Çalışanların Motive Eğilimlerinin Yapısal Eşitlik Modelleriyle Araştırılması, 6. Uluslararası Balkanlarda Sosyal Bilimler Kongresi Bildiriler Kitabı, Cilt 1
• Blau, P. M. (1964). Exchange and Power in Social Life, New York: Wiles.
• Bob L. (2010). Best Practice Talent Management, Training Journal, 5, 45-49.
• Budak, G. (2016). Yetkinliğe Dayalı İnsan Kaynakları Yönetimi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Cantekinler, M. (2007). Bankacılık Sektöründe Performans Yönetimi ve Özel Bir Bankada Performans Yönetimine İlişkin Uygulama, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Konya.
• Çekmecelioğlu, H. G. (2007). Örgüt İkliminin İş Tatmini ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisi: Bir Araştırma, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(1), 79-97.
• Ciorbagiu-Naon, R. (2010). Modalities of Non-Fınancial Motivation of Employees Within Organizations, Annals Of The University Of Petroşani Economics, 10(4), 41-54.
• Cömert, E. (2005). Temel Krediler Semineri Katılımcı El Kitabı, Alfa Eğitim ve Danışmanlık, Ankara.
• Company, M. v. (2001). The War for Talent, Organization and Leadership Practice. April.
• David G C. ve Kamel M. K. (2009). Strategic Talent Management: A Review and Research Agenda, Human Resource Management Review, 19(4), 304–313.
• Dicle Ç. (2011). Yetenek Yönetiminin Çalışanların Performansı Üzerine Etkileri ve Niğde Sağlık Sektöründe Bir Uygulama, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Niğde.
• Eroğluer, K. (2011). Örgütsel İletişim ile İş Tatmini Unsurları Arasındaki İlişkiler: Kurumsal Bir İnceleme, Ege Akademik Bakışı, 11(1), 121-136.
• Ferhat Ş. (1978). Personel Yönetimi ve Beşeri İlişkiler, İ.Ü.Kitabevi, İstanbul.
• Fidan, Y. (1995). Hizmetlerin Üretim ve Pazarlaması, Pazarlama Dünyası Dergisi, 53, 27-38.
• Fındıkçı, İ. (2006). İnsan Kaynakları Yönetimi, Alfa Basım Yayım, İstanbul.
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E. ve Hyun, H. H. (2012). How to Design and Evaluate Research in Education (8th Edt.). New York: McGraw-Hill.
• Gazioglu, S. ve Tansel, A. (2006). Job Satisfaction in Britain: Individual and Job Related Factors. Applied Economics, 38(10), 1163-1171.
• Geylan, R. (2007). İnsan Kaynakları Yönetimi, Anadolu Üniversitesi Yayını, Eskişehir
• Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2018). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Hale D. (2010). Organizasyonlarda Yetenek Yönetimi ve Finans Sektöründen Bir Uygulama”, Kocaeli, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli.
• Igbaria, M. ve Laku C. (1997). The Impact of Gender on Career Success of Information Systems Professionals, Information Technology & People, 10(1), 63-86.
• İrmiş, A. ve Bayrak, S. (2001). İnsan Kaynakları Yönetimi Açısından Kariyer Yönetimi. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 1(2), 177-186.
• Kahraman, H. B. (2017). Kariyer Yönetimi Kapsamında Eğitim ve Geliştirme Faaliyetlerine Yönelik Algıların Çalışan Memnuniyeti Üzerindeki Etkileri, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Kalaycıoğulu, E. (2018). Kariyer Uyum Yeteneğinin Çalışanların İş Performansına Etkisi, Bartın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bartın.
• Karabacak, M. (2020). Banka Çalışanlarında Örgüt Kültürünün İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkileri Gaziantep İli Örneğinde. Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Bilim Kitap Kırtasiye Yayınevi
• Kaya, Cevdet. (2015). İslami Değerlerin Çalışan Memnuniyetine Etkisi: Bir Katılım Bankası Uygulaması / The Effects of İslamic Values on Employee Satisfaction: Aparticipation Bank Application, Fatih Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Keser, A. (2012). Çalışma Psikolojisi, 3. Basım, Bursa, Ekin Yayınevi.
• Kubbealtı Akademisi. (2020). Kariyer. 03 01, 2022 tarihinde Kubbealtı Lugatı: http://lugatim.com/s/KAR%C4%B0YER adresinden alındı
• Küçük, M. (2012). Kariyer Yönetimi ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki: Banka Çalışanları Üzerindeki Etkinin İncelenmesi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale.
• Lance, A. B. ve Dorothy, R. B. (2004). The Talent Management Handbook, Newyork, The McGraw-Hill Companies.
• Levinson, H. (2004). Harvard Business Review-Kariyer Yönetimi: İkinci Bir Kariyer, (çev. Murat Çetinbakış), Mess Yayın, İstanbul.
• Mykkänen, M. ve Tampere, K. (2014). Organizational Decision Making: The Luhmannian Decision Communication Perspective, Journal of Business Studies Quarterly, 5(4), 131-146.
• Özpala, N. (2007). Performans Değerlendirme Sonuçlarının Kariyer Yönetimi Sürecinde Kullanılması. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Bölümü İşletme Yönetimi Ana Bilim Dalı Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
• Paracha, O., Ismail, W., ve Amin, S. (2014). The concept of HPWS-Performance Relationship: Framework for Education Industry. Intangible Capital, 10(3), 664- 695.
• Pazy, A. (1988). Joint Responsibility: The Relationships Between Organizational and Individual Career Management and The Effectiveness of Careers. Group & Organization Studies, 3(13), 312-340.
• Rajnish, R. ve Priyadarshini S. P. (2013). SHRM Practices and Employee Satisfaction: Study and Relationship, Amity Management Review, 3(1), 75-84.
• Reitz, H.J. (1987). Behavior in Organizations, 3rd edt., U.S.A., Irwin Inc.
• Robbins, S. P. ve Judge, T. A. (2021). Örgütsel Davranış. Ankara: Nobel Yayınları.
• Sabuncuoğlu, Z. (1995). Örgütsel Psikoloji, Bursa, Ezgi Kitabevi.
• Şahin, Ö. (2015). Yetenek Yönetimi ve Yenilik Performansı İlişkisi: Konaklama İşletmelerinde Bir Araştırma, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Turizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı Yayınlanmamış Doktora Tezi, Aydın.
• Şencan, H., ve Fidan, Y. (2020). Likert Verilerinin Kullanıldığı Keşfedici Faktör Analizlerinde Normallik Varsayımı ve Faktör Çıkarma Üzerindeki Etkisinin Spss, Factor ve Prelis Yazilimlariyla Sinanmasi. Business & Management Studies: An International Journal, 8(1), 640-687.
• Singh, K. (2004). Impact of HR Practices on Perceived Firm Performance in India. Asia Pacific Journal of Human Resources, 42(3), 301-317.
• Super, D. E. (1980). A Life-Span, Life-Space Approach to Career. Journal of Vocational Behavior, 3(16), 282-293.
• Taşlıyan, M., Arı, N. Ü. ve Duzman, B. (2011). İnsan Kaynakları Yönetiminde Kariyer Planlama ve Kariyer Yönetimi: İİBF Öğrencileri Üzerinde Bir Alan Araştırması. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(2), 234-250.
• TDK. (2022). Memnuniyet, 03/01/2022 tarihinde Türk Dil Kurumu Sözlükleri: http://www.tdk.gov.tr/: adresinden alındı
• Türk Dil Kurumu. (2019). Kariyer. 03/01/2022 tarihinde Türk Dil Kurumu Sözlükleri: https://sozluk.gov.tr/ adresinden alındı
• Yaprak, Ş., Hotamışlı, M. ve Gerek, M. (2010). Örgütsel Kariyer Yönetimi: Tekstil İşletmelerinde Bir Uygulama. Süleyman Demirel Üniveristesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(1), 401-423.
• Yarnall, J. (2008). Strategic Career Management.
• Yılmazer, A. (2020). İnsan Kaynakları Yönetimi ve Örnek Olaylar. Ankara: Seçkin Yayınları.
• Yüksel, Ö. (2000). İnsan kaynakları Yönetimi, Gazi Kitabevi, Ankara.
• Yumuşak, S. (2008). İşgören Verimliliğini Etkileyen Faktörlerin İncelenmesine Yönelik Bir Alan Araştırması, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(3), 241-251.