Ekonomik Katma Değer ve Pay Getirisi İlişkisi: Borsa İstanbul’da İşlem Gören Bankalar Üzerine Bir Analiz

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 1-2, 92 - 112, 20.12.2019

Kevser Cinskızan Şenol Babuşçu Adalet Hazar

Öz

Bu çalışmada 2008 küresel krizi sonrasında geçen 10 yılda Türk Bankacılık Sektöründe faaliyet gösteren bankalar açısından öz sermaye üzerinden yaratılan Ekonomik Katma Değer (EVA) hesaplanarak, aynı dönem için söz konusu bankaların pay değerleri ile ekonomik katma değerleri arasında bir ilişki olup olmadığı araştırılmıştır. Temel amaç bankaların pay değerinin yine bankalar ve bankacılık sektörünün ürettiği EVA ile nasıl açıklanacağını ortaya koymaktır. Araştırmada 1 adet bağımlı ve 5 adet bağımsız değişken kullanılarak panel veri analizi yapılmıştır. Bağımlı değişken bankaların pay değeri yani dönem sonu piyasa değeridir. Bağımsız değişkenler ise bankaların öz sermayelerinin ürettiği EVA değerleri ile enflasyon, döviz kuru, faiz oranı ve para arzı olarak belirlenmiştir. Sonuç olarak bankaların öz sermayeleri üzerinden hesaplanan EVA değerleri ile pay değerleri arasında pozitif ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Ekonomik Katma Değer (EVA), Pay Getirisi, Firma Değeri;, Firma Değeri, Panel Veri

Economic Value Added in Measuring Financial Performance and Relationship of Stock Value: An Analysis on Banks Traded at Borsa İstanbul

Öz

At this study, for the banks operating in the Turkish Banking Sector in the past 10 years after the 2008 global crisis, the Economic Value Added (EVA) created over equity was calculated to determine whether there was a relationship between the stock value of these banks and their economic value added for the same period. The main purpose in this study is to reveal how the share value of banks will be explained by the EVA produced by the banks and the banking sector. Panel data analysis was performed using 1 dependent and 5 independent variables in the study. Share value of dependent variable banks (period end market value); independent variables also, the EVA values produced by the banks calculated within the scope of the study were determined as inflation, exchange rate, interest rate and money supply.

Anahtar Kelimeler

Economic Value Added (EVA), Stock Return, Firm Value, Panel Data

Kaynakça

• Akbaş, H.E. (2011). Ekonomik Katma Değer Yaklaşımı ve Hissedar Değeri. Mali Çözüm Dergisi, 106:115-132.
• Akgüç, Ö. (2010). Finansal Yönetim. İstanbul: Avcıol Basım Yayın.
• Aksoy, A. ve Tanrıöven, C. (2007). Sermaye Piyasası Yatırım Araçları ve Analizi. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Baraz, E.H. ve Daşbaşı, B. (2016). Finansal Performans Ölçüm Yöntemi Olarak EVA ile BİST’te İşlem Gören Bankalar Üzerine Bir Uygulama. The Journal of Academic Social Science, 4(29): 520-537.
• Bayrakdaroğlu, A. ve Şamiloğlu, F. (2011). Performans Ölçümünde Öz sermayenin Ekonomik Katma Değeri (E-EVA): İMKB’de İşlem Gören Bankalar Üzerine Ampirik Bir Uygulama. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(1): 19-35.
• Birkan R. (2015). Finansal Performansın Ölçülmesinde Ekonomik Katma Değer ve Bankacılık Sektöründe Piyasa Değeri İle İlişkisinin Analizi (2004-2013 Borsa İstanbul Uygulaması (Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Boddie, Z. (1976). Common Stocks as a Hedge Against Inflation. The Journal of Finance, 31 (2):459-470.
• Copeland, T., Koller, T. and Murrin, J. (2000). Valuation: Measuring and Managing The Value of Companies (2nd. Ed.). New York: John Wiley & Sons Inc.
• Çakıcı, C. (2008). Ekonomik Katma Değer (EVA) Yaklaşımı. İstanbul: Beta Yayınları.
• Çelik, O. (2002). İşletmelerde Bir Performans Ölçütü Olarak Ekonomik Katma Değer (EKD) ve Türk Telekom A.Ş.’de Uygulanması. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Tartışma Metni. 4 5:1-37.
• Damodaran, A. (2002). Investment Valuation: Tools and Techniques for Determining The Value of Any Assets. New York: John Wiley & Sons Inc.
• Eki̇m Kocaman, B., Hazar, A. ve Babuşcu, Ş. (2018). Türk Bankacılık Sektöründe Sorunlu Kredilerin Yapılandırılmasının Banka Karlılığı Üzerine Etkileri. Ekonomi Politika & Finans Araştırmaları Dergisi, 3(3), 226-242.
• Ercan, M.K. ve Ban, Ü. (2018). Değere Dayalı İşletme Finansı: Finansal Yönetim. Ankara: GaziKitabevi.
• Ercan, M.K. ve Öztürk, M.B. (2006). Firma Değerlemesi: Banka Uygulaması. Ankara: Literatür Yayıncılık.
• Ergincan, Y. (2001). EVA (Economic Value Added) ve MVA (Market Value Added): İMKB’deki Pay Fiyatları Üzerine Ekonometrik Bir Analiz (Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü, İstanbul.
• Fama, E. (1981). Stock Returns, Real Activity, Inflation and Money. The American Economic Review, 71(4):545-565.
• Fama, E. and Schwert, G.W. (1977). Asset Returns and Inflation. Journal of Financial Economics, 5(2): 115-146.
• Fernandez, P. (2002). Valuation Methods and Shareholder Value Creation. London: Academic Press.
• Geske, R. and Roll, R. (1983). The Fiscal and Monetary Linkage Between Stock Returns and Inflation. The journal of Finance, 38(1): 1-33.
• Gujarati D.N. ve Porter D.C. (2012). Temel Ekonometri. İstanbul: Literatür Yayıncılık.
• Gültekin, N.B. (1983). Stock Market Returns and Inflation: Evidence From Other Countries. The Journal of Finance, 38(1): 49-65.
• Gürbüz, A.O. ve Ergincan, Y. (2004). Şirket Değerlemesi Klasik ve Modern Yaklaşımlar. İstanbul: Literatür Yayıncılık.
• Haddad, F. S. (2012). The Relationship between Economic Value Added and Stock Returns: Evidence from Jordanian Banks, Amman, Jordan. International Research Journal of Finance and Economics, 89: 6-14.
• Kaul, G. and Seyhun, H.N. (1990). Relative Price Variability, Real Shocks and The Stock Market. Journal of Finance, 45(2): 479-496.
• Klinkerman, S. (1997). Cost Study: EVA at Centura Banks. Banking Strategies, 1: 58-59.
• Klinkerman, S. (1998). Meet in Wall Street’s Expectations. Banking Strategies, 5: 14-18.
• Köroğlu, A. (2008). Bankaların Tasfiyesinde Ekonomik Katma Değerin Hesaplanması ve Türk Bankacılık Sektöründe Uygulanması (Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Nelson, C.R. (1976). Inflation and Rates of Return on Common Stocks. The Journal of Finance, 31(2): 471-483.
• Pearce, D.K. and Roley, V.V. (1988). Firm Characteristics, Unanticipated Inflation and Stock Returns. Journal of Finance, 43(4): 965-981.
• Stewart, G.B. (1999). The Quest for Value. New York: Harper Collins Publishers.
• Şakar, Ü. (2001). The Concept of EVA and Its Application to Arçelik A.Ş. Maltepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 1: 58-70.
• Uyemura, D. G., Kantor, C. C. and Pettit, J. M. (1996). EVA for Banks: Value Creation, Risk Management, and Profitability Management. Journal of Applied Corporate Finance, 9 (1): 94-115.
• Verma, B. P. (2002). Economic Value Addition by Indian Banks: A Study. Paper presented at the Capital Markets Conference Mumbai, UTI Institute of Capital Markets, Mumbai, December, 19-20, 2. Retrieved from http://www.utiicm.com/Cmc/PDFs/2002/bpv%5E59.pdf.
• Yazgan, G. (2014). Performans Ölçüm Aracı Olarak Ekonomik Katma Değer: BİST’te İşlem Gören Bankalara Uygulanması (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• https://www.kap.org.tr/tr/Sektorler, Erişim Tarihi: 19.09.2020.
• https://www.kap.org.tr/tr/Bildirim/863370, Erişim Tarihi: 18.09.2020
• https://data.worldbank.org, Erişim Tarihi: 05.11.2020