Tarımsal üretim süreci, gıda ve ham madde sağlama açısından yaşamsal öneme sahip olmakla birlikte, çevresel açıdan önemli miktarda atık üretmektedir. Hasat sonrası bitkisel artıklar, hayvansal dışkılar, işleme yan ürünleri ve tarımsal ambalaj atıkları gibi farklı türlerdeki tarımsal atıklar, geleneksel yöntemlerle yönetildiğinde toprak, su ve hava kalitesi üzerinde olumsuz etkiler yaratmakta, ayrıca sera gazı emisyonlarına katkıda bulunmaktadır. Ancak bu atıklar, uygun teknolojilerle değerlendirildiğinde hem çevresel zararların azaltılmasına hem de ekonomik katma değerin artırılmasına katkı sağlayabilecek nitelikli kaynaklara dönüşebilir. Bu bağlamda çalışmanın amacı, tarımsal atıkların çevresel sürdürülebilirlik ilkeleri doğrultusunda nasıl değerlendirilebileceğini ortaya koymaktır.
Çalışmada, literatürde tanımlanmış başlıca tarımsal atık türleri incelenmiş; bu atıkların kompostlama, anaerobik çürütme ile biyogaz üretimi, piroliz yoluyla biyokömür eldesi ve biyoplastik gibi yeni nesil ürünlere dönüştürülmesi gibi yöntemlerle değerlendirilme potansiyelleri analiz edilmiştir. Ayrıca farklı ülkelerde uygulanan iyi örnekler üzerinden, atık yönetimi ile çevresel, ekonomik ve sosyal sürdürülebilirlik arasındaki ilişkiler değerlendirilmiştir. Sonuçlar, tarımsal atıkların yalnızca bertaraf edilmesi gereken bir yük değil, döngüsel ekonomi prensipleri çerçevesinde stratejik bir kaynak olarak ele alınması gerektiğini göstermektedir. Politika desteği, çiftçi eğitimi ve uygun teknolojik altyapı ile bu dönüşümün hem kırsal kalkınmaya hem de küresel çevre hedeflerine önemli katkılar sağlayabileceği vurgulanmaktadır.
Tarımsal atık sürdürülebilirlik geri kazanım kompost biyogaz çevre politikaları
The agricultural production process is vital for providing food and raw materials; however, it generates significant amounts of waste from an environmental perspective. Various types of agricultural wastes, such as post-harvest plant residues, animal manure, processing by-products, and agricultural packaging materials, can adversely affect soil, water, and air quality and contribute to greenhouse gas emissions when managed by traditional methods. Nevertheless, when these wastes are valorized using appropriate technologies, they can be transformed into valuable resources that help reduce environmental harm and increase economic added value. In this context, the aim of this study is to demonstrate how agricultural wastes can be sustainably managed in line with environmental sustainability principles.
The study examines the main types of agricultural waste identified in the literature and analyzes their valorization potential through methods such as composting, anaerobic digestion for biogas production, pyrolysis to produce biochar, and conversion into next-generation products like bioplastics. Additionally, the relationships between waste management and environmental, economic, and social sustainability are evaluated through best practice examples from different countries. The results indicate that agricultural waste should not be viewed merely as a disposal burden but rather as a strategic resource within the framework of circular economy principles. It is emphasized that with policy support, farmer education, and appropriate technological infrastructure, this transformation can significantly contribute to both rural development and global environmental goals.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Çevre Mühendisliği (Diğer) |
Bölüm | Derleme Makalesi |
Yazarlar | |
Erken Görünüm Tarihi | 30 Haziran 2025 |
Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2025 |
Gönderilme Tarihi | 20 Mayıs 2025 |
Kabul Tarihi | 19 Haziran 2025 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 1 Sayı: 1 |
Content of this journal is licensed under a Creative Commons Attribution NonCommercial 4.0 International License