EVALUATION OF TURKEY’S POTENTIAL IN TERMS OF RENEWABLE ENERGY CAPACITY

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 2, 61 - 72, 28.09.2024

Enver Günay , Selvi Yildirim

https://doi.org/10.53280/jer.1548701

Öz

Turkey's renewable energy capacity corresponds to about 1,7 percent of global renewable energy installed capacity. Renewable energy accounts for more than half of Turkey's installed electricity capacity. Studies show that electricity generation from wind and solar in Turkey is above the world average, while Turkey accounts for 3 percent of global hydroelectric capacity and is among the top 10 countries in this field.
Recently, hydroelectric power plants have by far the largest share of renewable energy sources in Turkey, followed by wind, solar, geothermal and biomass energy sources. Turkey's clean energy map shows Izmir in wind energy, Konya in solar energy, Aydın in geothermal energy, Şanlıurfa in hydroelectric energy and Istanbul in biomass energy capacity.
This study aims to reveal the extent to which Turkey is able to utilize renewable energy resources. For this purpose, a map of Turkey's renewable energy resources will be created with the help of descriptive statistics and Turkey's current situation in renewable energy will be tried to be revealed.

Anahtar Kelimeler

Renewable Energy, Energy Sources, Turkey

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAPASİTESİ BAKIMINDAN TÜRKİYE’NİN POTANSİYELİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynakları kapasitesi, küresel yenilenebilir enerji kurulu gücünün yaklaşık yüzde 1,7’sine karşılık gelmektedir. Türkiye’nin elektrik kurulu gücünün yarısından fazlasını ise yenilenebilir enerji kaynakları oluşturmaktadır. Araştırmalar Türkiye’de rüzgâr ve güneşten elde edilen elektrik üretiminin dünya ortalamasının üzerinde olduğunu gösterirken, Türkiye’nin küresel hidroelektrik kapasitesinin yüzde 3'ünü karşıladığını ve bu alanda Türkiye’nin ilk 10 ülke arasında olduğuna işaret etmektedir.
Son dönemde, Türkiye’de yenilenebilir enerji kaynakları arasında en yüksek payın açık ara hidroelektrik santrallerinden olduğu anlaşılmaktadır. Rüzgâr enerjisi, güneş enerjisi, jeotermal enerji ve biyokütle enerjisi kaynakları şeklindeki sıralama ise Türkiye’nin en fazla yenilenebilir enerji kaynaklarını sınıflandırmaktadır. Türkiye'nin temiz enerji haritası ise, rüzgâr enerjisinde İzmir, güneş enerjisinde Konya, jeotermal enerjide Aydın, hidroelektrik enerjisinde Şanlıurfa ve biyokütle enerji kapasitesinde ise İstanbul’un önde gelen şehirler olarak ortaya koymaktadır.
Bu çalışma Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynaklarından ne derece yararlanabildiğini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bunun için betimsel istatistikler yardımıyla Türkiye’nin yenilebilir enerji kaynakları haritası oluşturularak yenilenebilir enerjide Türkiye’nin mevcut durumu ortaya konulmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Yenilenebilir Enerji, Enerji Kaynakları, Türkiye

Kaynakça

• AA (Anadolu Ajansı), (2024). https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/turkiyenin-enerji-kaynak-cesitliliginde-yenilenebilir-enerjinin-payi-artiyor/3254747 (Erişim Tarihi: 22.08.2024).
• Ağırkaya, M. B. (2022). Türkiye Ekonomik Büyümesinde Yenilenebilir Enerji: Mevcut Durum, Gelecek Beklentileri, İstihdam ve Yatırım Fırsatları. ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 12(3), 2327-2350.
• Bayramoğlu, T. (2018). Yenilenebilir Enerji Potansiyeli ve Etkileri: Bayburt Örneği. İşletme Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2018(1), 1-15.
• Çınar, S., & Yılmazer, M., (2015). Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Belirleyicileri ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Gelişmekte Olan Ülkeler Örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 30(1), 55-78.
• Demirbaş, B. (2022). Türkiye’de Yenilenebilir Enerjinin Durumu, Ekonomiye ve Çevreye Etkilerinin Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
• Demirgül, B. & Birol, Y. E. (2020). Yenilenebilir Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye İçin Bir Toda-Yamamoto Nedensellik Analizi. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(1), 68-83.
• EPDK (2022). Enerji Piyasaları Düzenleme Kurumu- Elektrik Piyasası 2021 Yılı Piyasa Gelişim Raporu, https://www.epdk.gov.tr/Detay/Icerik/3-0-24/elektrikyillik-sektor-raporu, (Erişim Tarihi: 20.06.2023).
• Ergün, İ. (2020). Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Mali ve Ekonomik Boyutu: Avrupa Birliği ve Türkiye Karşılaştırması. Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İzmir.
• http-1. Yenilenebilir Enerji Sistemleri, https://fbe.bingol.edu.tr/programlar_/yenilenebilir-enerji-sistemleri/, (Erişim Tarihi: 08.09.2024).
• http-10. https://www.enerjiatlasi.com/ruzgar-enerjisi-haritasi/turkiye, (Erişim Tarihi: 10.08.2024).
• http-11. https://www.enerjiatlasi.com/jeotermal/, (Erişim Tarihi: 10.08.2024).
• http-12. https://www.enerjiatlasi.com/biyogaz/, (Erişim Tarihi: 10.08.2024).
• http-2. Kısa kısa yenilenebilir enerji kaynakları, https://www.wwf.org.tr/ne_yapiyoruz/iklim_degisikligi_ve_enerji/yenilenebilirnerji_ve_enerjiverimliligi/kisakisayenilenebilirenerjikaynaklari/, (Erişim Tarihi: 08.08.2024).
• http-3. Türkiye Yenilenebilir Enerjide Hedeflerini Yakalamaya Başladı, https://www.aa.com.tr/tr/cevre/turkiye-yenilenebilir-enerjide-hedeflerini-yakalamaya-basladi/2618705, (Erişim Tarihi: 09.08.2024).
• http-4. Yenilenebilir Enerji, https://www.aa.com.tr/tr/yesilhat/yesil-sozluk/yenilenebilir-enerji/1814900, (Erişim Tarihi: 09.08.2024).
• http-5. Türkiye’nin Enerji Haritasında Yeşilin Payı Artıyor, https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/turkiyenin-enerji-haritasinda-yesilin-payi-artiyor/2280401, (Erişim Tarihi: 09.08.2024).
• http-6. Şehirlerin Elektrik Santrali Kurulu Güçleri ile Üretim ve Tüketim Bilgileri, https://www.enerjiatlasi.com/sehir/, (Erişim Tarihi: 10.08.2024).
• http-7. Elektrik, https://enerji.gov.tr/bilgi-merkezi-enerji-elektrik, (Erişim Tarihi: 22.08.2024).
• http-8. https://www.enerjiatlasi.com/hes-haritasi/turkiye, (Erişim Tarihi: 10.08.2024).
• http-9. https://www.enerjiatlasi.com/gunes-enerjisi-haritasi/turkiye, (Erişim Tarihi: 10.08.2024).
• Kavaz, İ., & Kaya, B. (2023). Türkiye’de Yenilenebilir Enerji Tüketimi, Ekonomik Büyüme ve Co2 Emisyonu Arasındaki İlişkinin Analizi: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı. İşletme Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2, 219-243.
• Kavcıoğlu, Ş. (2019). Yenilenebilir Enerji ve Türkiye. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 11(21), 209-227.
• Kılıç, R., & Urgun, N. (2016). Türkiye'de Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına Yönelmenin Ülke Ekonomisine Etkileri ve Türkiye'nin Enerjideki Dışa Bağımlılığının Azaltılmasına Yönelik Katkılar. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 47, 148-166. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/269042
• Özkaya, S. Y. (2014). Yenilenebilir Enerji Kaynakları, Yenilenebilir Enerji Kaynakları / T.C. Dışişleri Bakanlığı (mfa.gov.tr), (Erişim Tarihi: 09.09.2022).
• TEİAŞ (2023). Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi, Türkiye’de Elektrik Üretim-İletim İstatistikleri, https://www.teias.gov.tr/, (Erişim Tarihi: 20.06.2023).
• TSKB (Türkiye Sınai Kalkınma Bankası), (2021). Enerji Görünümü 2021, https://www.tskb.com.tr/i/assets/document/pdf/enerji-sektor-gorunumu-2021.pdf, (Erişim Tarihi: 07.09.2022).
• TÜBA (Türkiye Bilimler Akademisi), (2022). TÜBA Biyokütle Enerjisi Raporu, Ankara.
• Yılmaz, E. A., & Öziç, H. S. (2018). Türkiye’nin Yenilenebilir Enerji Potansiyeli ve Gelecek Hedefleri. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 8(3), 525-535.