Ecological indicator values of forest communities in Çitdere Region (Yenice-Karabük)

Yıl 2016, Cilt: 66 Sayı: 1, 278 - 287, 01.01.2016

Süleyman Çoban

https://doi.org/10.17099/jffiu.60821

Öz

Ecological indicator values of forest communities in Çitdere Region (Yenice-Karabük)

Abstract: Indicator species system, which has been used widely in Europe, has many advantages in vegetation analysis. It allows quick interpretation of ecological conditions using floristic data without doing any measurements about site conditions. Considering the amount of phytosociological studies carried out in Turkey, this system may provide important information about plants or plant communities if required modifications are done. In this study, Pignatti-Ellenberg indicator values (EIVs) modified for the check list of Flora Europea were used to analyse and compare forest communities of Çitdere region in terms of light (radiation), temperature, moisture, continentality, soil reaction and soil nutrient in order to test how effectively mean EIVs indicate ecological conditions. Main differences were found between communities which occur on sunny and shady exposures in terms of moisture, soil nutrient, light and temperature indicator values. When normal and original permutation tests were used, all of six indicator values were significant. With the modified permutation test, only mean temperature and light indicator values showed significant differences among 8 forest communities of the region. Pinus sylvestris and Quercus petraea forest communities which have relatively narrow distribution area showed higher correlation with temperature and continentality indicator values when weighted average by species cover was used.

Keywords: Ellenberg indicator values, ecology, plant sociology, vegetation analysis, site condition

Çitdere bölgesi (Yenice-Karabük) orman toplumlarının ekolojik gösterge değerleri

Özet: Vejetasyon analizi çalışmalarında, Avrupa’da yaygın olarak kullanılan gösterge tür sisteminin pek çok avantajı bulunmaktadır. Bu sistem, floristik veriler kullanılarak ekolojik koşullar hakkında herhangi bir ölçüm yapmadan kolayca yorum yapma imkanı sunmaktadır. Türkiye’de yapılmış olan çok sayıdaki bitki sosyolojisi çalışmaları dikkate alındığında, gösterge türlerle ilgili bazı değişiklerin yapılması durumunda bitki toplumlarının ya da türlerin gösterge değerleri hakkında önemli bilgiler elde edilebilir. Bu çalışmada, Avrupa florası için düzenlenmiş olan Pignatti-Ellenberg gösterge değerleri (EIVs) yardımıyla Çitdere bölgesindeki orman toplumlarını; ışık, sıcaklık, nem, karasallık, toprak reaksiyonu ve toprak besin maddesi kriterleri bakımından karşılaştırarak, ortalama gösterge değerlerin ekolojik koşulları ne oranda yansıttığı test edilmiştir. Güneşli ve gölgeli bakılarda yayılış gösteren toplumlar; nem, toprak besin maddesi, ışık ve sıcaklık gösterge değerleri bakımında farklılıklar göstermiştir. Normal parametrik ve permütasyon testleri kullanıldığında 6 gösterge değerinin tamamı, modifiye edilmiş permütasyon testi kullanıldığında ise sadece sıcaklık ve ışık ortalama gösterge değerleri bölgedeki 8 orman toplumu için istatistiksel olarak farklılık göstermiştir. Nispeten daha dar alanlarda yayılış gösteren Pinus sylvestris ve Quercus petraea orman toplumları, örtme derecelerine göre ağırlıklandırılmış verinin kullanılmasıyla sıcaklık ve karasallık gösterge değerleriyle daha fazla korelasyon göstermiştir.

Anahtar kelimeler: Ellenberg gösterge değerleri, ekoloji, bitki sosyolojisi, vejetasyon analizi, yetişme ortamı

Received (Geliş tarihi): 05.02.2015 - Revised (Düzeltme tarihi): 01.07.2015 -   Accepted (Kabul tarihi): 02.07.2015

To cite this article: Çoban, S., 2016. Ecological indicator values of forest communities in Zonguldak-Çitdere region. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University 66(1): 278-287. DOI: 10.17099/jffiu.60821

Anahtar Kelimeler

-

Çitdere bölgesi (Yenice-Karabük) orman toplumlarının ekolojik gösterge değerleri

Öz

Vejetasyon analizi çalışmalarında, Avrupa’da yaygın olarak kullanılan gösterge tür sisteminin pek çok avantajı bulunmaktadır. Bu sistem, floristik veriler kullanılarak ekolojik koşullar hakkında herhangi bir ölçüm yapmadan kolayca yorum yapma imkanı sunmaktadır. Türkiye’de yapılmış olan çok sayıdaki bitki sosyolojisi çalışmaları dikkate alındığında, gösterge türlerle ilgili bazı değişiklerin yapılması durumunda bitki toplumlarının ya da türlerin gösterge değerleri hakkında önemli bilgiler elde edilebilir. Bu çalışmada, Avrupa florası için düzenlenmiş olan PignattiEllenberg gösterge değerleri (EIVs) yardımıyla Çitdere bölgesindeki orman toplumlarını; ışık, sıcaklık, nem, karasallık, toprak reaksiyonu ve toprak besin maddesi kriterleri bakımından karşılaştırarak, ortalama gösterge değerlerin ekolojik koşulları ne oranda yansıttığı test edilmiştir. Güneşli ve gölgeli bakılarda yayılış gösteren toplumlar; nem, toprak besin maddesi, ışık ve sıcaklık gösterge değerleri bakımında farklılıklar göstermiştir. Normal parametrik ve permütasyon testleri kullanıldığında 6 gösterge değerinin tamamı, modifiye edilmiş permütasyon testi kullanıldığında ise sadece sıcaklık ve ışık ortalama gösterge değerleri bölgedeki 8 orman toplumu için istatistiksel olarak farklılık göstermiştir. Nispeten daha dar alanlarda yayılış gösteren Pinus sylvestris ve Quercus petraea orman toplumları, örtme derecelerine göre ağırlıklandırılmış verinin kullanılmasıyla sıcaklık ve karasallık gösterge değerleriyle daha fazla korelasyon göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Ellenberg gösterge değerleri, ekoloji, bitki sosyolojisi, vejetasyon analizi, yetişme ortamı

Kaynakça

• Diekmann, M., 2003. Species indicator values as an important tool in applied plant ecology–a review. Basic and Applied Ecology 4: 493-506.
• Dzwonko, Z., 2001. Assessment of light and soil conditions in ancient and recent woodlands by Ellenberg indicator values. Journal of Applied Ecology 38(5): 942-951.
• Ellenberg, H., 1979. Zeigerwerte der Gefässpflanzen Mitteleuropas [Indicator values of Central European vascular plants]. Scripta Geobotanica 9: 1–121. German.
• Ellenberg, H., Weber, H.E., Düll, R., Wirth, V., Werner, W., Paulißen, D., 1992. Zeigerwerte von pflanzen in Mitteleuropa. Scripta Geobotanica 18: 3–258.
• Godefroid, S., Dana, E. D. 2007. Can Ellenberg's indicator values for Mediterranean plants be used outside their region of definition? Journal of Biogeography 34: 62-68.
• Günay, T., Küçük, M., 2007. Yetişme ortamı etüt-envanteri ve haritacılığı üzerine bir çalışma, Zonguldak Orman Bölge Müdürlüğü, Yenice Orman İşletme Şefliği Örneği, Çevre ve Orman Bakanlığı, Yayın Dairesi Başkanlığı, Yayın no:312.
• Ellenberg H., Weber H.E., Düll R., Wirth W., Werner W., Paulissen D., 1992. Zeigerwerte von Pflanzen in Mitteleuropa. Ed. 2. Scripta Geobotanica 18: 1-258.
• Hawkes, J. C., Pyatt, D.G., White, I.M.S., 1997. Using Ellenberg indicator values to assess soil quality in British forests from ground vegetation: a pilot study. Journal of Applied Ecology 375-387.
• Hennekens, S.M., Schaminée, J.H., 2001. TURBOVEG, a comprehensive data base management system for vegetation data. Journal of Vegetation Science 12: 589-591.
• Hill, M. O., Carey, P.D., 1997. Prediction of yield in the Rothamsted Park Grass Experiment by Ellenberg indicator values. Journal of Vegetation Science 8: 579-586.
• Hill, M.O., Roy, D.B., Mountford, J.O., Bunce, R.G., 2000. Extending Ellenberg's indicator values to a new area: an algorithmic approach. Journal of applied Ecology, 37: 3-15.
• Jean-Claude, G., Eva, K., 2003. Comparison of indicator values of forest understory plant species in Western Carpathians (Slovakia) and Vosges Mountains (France). Forest Ecology and Management 182: 1-11.
• Kavgacı, A., 2007. Demirköy-İğneada Longos Ormanları ve Çevresinin Bitki Toplumları ve Kuruluş Özellikleri. Doktora tezi, İstanbul Üniversitesi.
• Kavgacı, A., Özalp, G., 2006. Ekosistem yönetiminde bitki sosyolojisinin yeri ve önemi. Batı Akdeniz Ormancılık Araştırma Müdürlüğü Dergisi.
• Kavgacı, A., Čarni, A., 2008. İğneada (Kırklareli) kumul vejetasyonunda bitkilerin ekolojik gösterge değerleri üzerine bir araştırma. Batı Akdeniz Ormancılık Araştırma Müdürlüğü Dergisi 9(2): 47-63.
• Kavgacı, A., Čarni A., Tecimen, B., Özalp, G., 2011. Diversity of floodplain forests in the Igneada region (NW ThraceTurkey). Hacquetia 10(1): 73-93.
• Kavgacı, A., Čarni A., Tecimen, B., Özalp, G., 2010. Diversity and ecological differantiation of oak forests in NW Thrace (Turkey). Archieves of Biological Sciences 62(3): 705-718.
• Kent, M., Coker, P., 1992. Vegetation description and analysis: a practical approach. John Wiley & Sons, Chichester, England. Klaus, V.H., Kleinebecker, T., Boch, S., Müller, J., Socher, S. A., Prati, D.,
• Fischer, M., Hölzel, N., 2012. NIRS meets Ellenberg's indicator values: Prediction of moisture and nitrogen values of agricultural grassland vegetation by means of near-infrared spectral characteristics. Ecological Indicators 14(1): 82-86.
• Özalp, G., 1989. Çitdere (Yenice-Zonguldak) Bölgesindeki Orman Toplumları ve Silvikültürel Değerlendirilmesi. İ.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi.
• Özalp, G., 1992. Çitdere (Yenice-Zonguldak) bölgesindeki orman toplumları ve silvikültürel değerlendirmesi. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University 42(A2): 119-157.
• Pignatti, S., 2005. Valori di bioindicazione delle piante vascolari della flora d’Italia. Braun-Blanquetia 39: 1–97.
• Schaffers, A.P., Sýkora, K.V., 2000. Reliability of Ellenberg indicator values for moisture, nitrogen and soil reaction: a comparison with field measurements. Journal of Vegetation Science 11: 225-244.
• Schulze, E.D., Beck, E., Müller-Hohenstein, K., 2002. Pflanzenökologie. Spektrum Akademischer Verlag Heidelberg. Schwabe, A., Kratochwil, A., Pignatti, S., 2007. Plant indicator values of a high-phytodiversity country (Italy) and their evidence, exemplified for model areas with climatic gradients in the southern inner Alps. Flora-Morphology, Distribution, Functional Ecology of Plants 202: 339-349.
• Sürmen, B., Kutbay, H.G., Kılıç DD., Hüseyinova R., Kılınç M. 2014. Ellenberg’s indicator values for soil nitrogen concentration and pH in selected swampforests in the Central Black Sea region of Turkey. Turkish Journal of Botany, 38: 883-895.
• Ter Braak, C., Smilauer, P., 2002. Canoco for Windows version 4.5. Biometris–Plant Research International, Wageningen.
• Ter Braak, C.J., Gremmen, N.J., 1987. Ecological amplitudes of plant species and the internal consistency of Ellenberg's indicator values for moisture. Vegetatio 69(1-3): 79-87.
• Tichý, L., 2002. JUICE, software for vegetation classification. Journal of Vegetation Science 13(3): 451-453.
• Tichý, L., Jason, H., 2006. Juice program for management, analysis and classification of ecological data. Brno: http://www.sci.muni.cz/botany/juice, 98 s. 1. verze. Wamelink, G., Goedhart, P. W., Van Dobben, H.F., Berendse, F., 2005.
• Plant species as predictors of soil pH: Replacing expert judgement with measurements. Journal of Vegetation Science 16: 461-470.
• Zelený, D., Schaffers, A.P., 2012. Too good to be true: pitfalls of using mean Ellenberg indicator values in vegetation analyses. Journal of Vegetation Science 23: 419-43