Silvicultural evaluations on maritime pine (Pinus pinaster Aiton) plantations in Istanbul

Yıl 2016, Cilt: 66 Sayı: 2, 391 - 409, 01.07.2016

Safa Balekoğlu , Aytekin Ertaş

https://doi.org/10.17099/jffiu.83735

Öz

Silvicultural evaluations on maritime pine (Pinus pinaster Aiton) plantations in Istanbul

Abstract: Industrial plantations have substantially reduced the pressure on natural forests. There are approximately 80.000 hectares of industrial plantations, established with fast growing coniferous species, 77.000 hectares of which are maritime pine plantations in Turkey. Furthermore, approximately 16.000 hectares of maritime pine plantations, which amount to about 20 percent of all maritime pine plantations in Turkey, occur in Istanbul. The aim of this study is to determine the growth pattern of maritime pine plantations located in Anatolian and European Istanbul: Kanlıca, Beykoz, Sultanbeyli and Şile-Sahilköy; and Bahçeköy-Bentler, Arnavutköy and Terkos-Durusu respectively. Specifically, the study examined individual trees within the above-mentioned sites to determine the first thinning age of the plantations. In addition, some specific silvicultural suggestions were offered for the plantations. The minimum and maximum recorded values for the trees’ age, DBH, height and stem volume were found in the range of 22-50 years, 26.6-46.8 cm, 14.0-23.0 m and 0.5150-1.8560 m3 respectively. In order to take advantage of the fast growing attributes of maritime pine which was found to grow fast within first 10 years, the first thinning should commence at the age of 11-12 years; thereafter, the second thinning should commence at the age of 18-20 years; finally, the final cut should be performed when the plantation is approximately 30 years of age. If rotation age is considered 40 years, the third thinning should commence at the age of 30 years.

Keywords: Growth-increment pattern, fast growing species, industrial plantation, thinning age, live crown ratio.

İstanbul Bölgesi’ndeki sahilçamı (Pinus pinaster Aiton) plantasyonlarının silvikültürel yönden incelenmesi

Özet: Odun hammaddesi talebinin, hızlı gelişen türlerle oluşturulan plantasyonlardan karşılanması doğal ormanlarımız üzerindeki baskıyı da azaltacaktır. Türkiye genelinde 80 bin hektarı aşan hızlı gelişen iğne yapraklı tür plantasyonlarının yaklaşık 77 bin hektarı sahilçamı plantasyonlarından oluşmaktadır. Bunun yaklaşık 16 bin hektarı (%20) ise İstanbul Bölgesi’nde bulunmaktadır. Bu çalışmada Anadolu (Kanlıca, Beykoz, Sultanbeyli ve Şile-Sahilköy) ve Avrupa (Bahçeköy-Bentler, Arnavutköy ve Terkos-Durusu) yakasında yer alan farklı bonitetlerdeki sahilçamı plantasyonlarının büyüme performanslarının tek ağaç bazında belirlenmesi ve ilk aralama yaşının saptanması amaçlanmıştır. Ayrıca örnek alanlarda uygulanacak özel silvikültürel tedbirler için önerilerde bulunulmuştur. Örnek ağaçların yaş, göğüs çapı (cm), boy (m) ve gövde hacimleri sırasıyla 22-50; 26,6-46,8 cm; 14,0-23,0 m ve 0,5150-1,8560 m3 arasında değişmektedir. Sahilçamında tespit edilen ilk 10 yıllık hızlı büyüme enerjisinden faydalanmak için ilk aralama yaşının 11-12. yaş, 18-20. yaşlarda ikinci bir aralama (kalan ağaçların %25-30’unun çıkartılması) uygulanarak 30. yaşta son kesimlerin yapılması önerilebilir. İdare müddeti 40 yıl olması durumunda ise; 30. yaşta üçüncü aralamadan sonra 40. yaşta son kesim yapılabilir.

Anahtar Kelimeler: Artım-büyüme ilişkileri, hızlı gelişen tür, endüstriyel plantasyonlar, aralama yaşı, canlı tepe oranı.

Received (Geliş): 08.08.2015 - Revised (Düzeltme): 21.08.2015 -   Accepted (Kabul): 22.08.2015

Cite (Atıf): Balekoğlu, S., Ertaş, A., 2016. Silvicultural evaluations on maritime pine (Pinus pinaster Aiton) plantations in Istanbul. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University 66(2): 391-409. DOI: 10.17099/jffiu.83735

Anahtar Kelimeler

-

İstanbul Bölgesi’ndeki Sahilçamı (Pinus pinaster) plantasyonlarının silvikültürel yönden incelenmesi

Öz

Odun hammaddesi talebinin, hızlı gelişen türlerle oluşturulan plantasyonlardan karşılanması doğal ormanlarımız üzerindeki baskıyı da azaltacaktır. Türkiye genelinde 80 bin hektarı aşan hızlı gelişen iğne yapraklı tür plantasyonlarının yaklaşık 77 bin hektarı sahilçamı plantasyonlarından oluşmaktadır. Bunun yaklaşık 16 bin hektarı (%20) ise İstanbul Bölgesi’nde bulunmaktadır. Bu çalışmada, Anadolu (Kanlıca, Beykoz, Sultanbeyli ve Şile-Sahilköy) ve Avrupa (Bahçeköy-Bentler, Arnavutköy ve Terkos-Durusu) yakasındaki sahilçamı plantasyonlarının silvikültürel özelliklerinin saptanması ve büyüme performanslarının tek ağaç bazında belirlenmesi amaçlanmıştır. Örnek alanlar için uygulanacak özel silvikültürel tedbirlerin belirlenmesi için bireylerin canlı tepe oranları (TO) hesaplanmış ve TO ≤ 0,30; 0,31-0,40 ve 41 ≤ TO’ ya göre kategorize edilmiştir. Örnek ağaçların yaş, göğüs çapı (cm), boy (m) ve gövde hacimleri sırasıyla 22-50; 26,6-46,8 cm; 14,0-23,0 m ve 0,5150-1,8560 m3 arasında değişmektedir. Yapılan gövde analizi sonuçlarına göre; Kanlıca, Sultanbeyli, Şile-Sahilköy, Terkos-Durusu ve Arnavutköy’deki örnek ağaçların ortalama göğüs yüksekliğine 4 yaşında ulaştığı tespit edilmiştir. Öte yandan Beykoz ve Bahçeköy-Bentler bölgelerindeki örnek ağaçların ise, ortalama göğüs yüksekliğine 3 senede ulaştığı belirlenmiştir. Buna göre bu alanlarda gençlik bakım önlemleri 3-4. yaşlarda bitirilebilir. Sahilçamında tespit edilen ilk 10 yıllık hızlı büyüme enerjisinden faydalanmak için, 11-12. yaşlarda ilk aralama, 18-20. yaşlarda ikinci bir aralama (kalan ağaçların % 25-30’unun çıkartılması) uygulanarak, 30. yaşta son kesimlerin yapılması önerilebilir. İdare müddeti 40 yıl olması durumunda ise; 30. yaşta üçüncü aralamadan sonra 40. yaşta son kesim yapılabilir.

Anahtar Kelimeler

Artım-büyüme ilişkileri, hızlı gelişen tür, endüstriyel plantasyonlar, aralama yaşı, canlı tepe oranı

Kaynakça

• Akers, M. K., Kane, M., Zhao, D., Teskey, R. O., Daniels, R. F., 2013. Effects of planting density and cultural intensity on stand and crown attributes of mid-rotation loblolly pine plantations. Forest Ecology and Management 310: 468-475.
• Akgül, S., 2010. Sahilçamının (Pinus pinaster Aiton) Türkiye’deki Gelişimi Üzerine Biyoiklimsel Değerlendirmeler, Thesis (PhD), Fen Bilimleri Enstitüsü, Istanbul University.
• Alvarez Gonzalez, J.G., Rodriguez Soalleiro, R., Vega, G., 1999. Elaboracio´n de un modelo de crecimiento dina´mico para rodales regulares de Pinus pinaster Ait. en Galicia. Sistemas Recursos Forestales 8(2): 319–334.
• Anonim, 2006. Orman varlığımız, T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı. Orman Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara. Anonim, 2012. 2012 yılı orman amenajman planları, Orman Genel Müdürlüğü.
• Balekoğlu, S., 2015. İstanbul Bölgesi’ndeki Sahilçamı (Pinus pinaster Aiton) Plantasyonların Silvikültürel Yönden İncelenmesi, Thesis (MSc), Fen Bilimleri Enstitüsü, Istanbul University.
• Birler, A. S., Doğru, M., Usta, H., Özdal, H., 1977, A preliminary study of early growth in TUR/71/521 project and AGM plantations, FAO: DP/TUR/71/521 working document, 37: 19.
• Birler A.S., Yüksel, Y., 1983. Sahilçamı ağaçlandırma meşcerelerinde hasılat araştırması. Kavak ve Hızlı Gelişen Yabancı Tür Orman Ağaçları Araştırma Enstitüsü Yıllık Bülteni 19: 295-348.
• Birler, A.S., 1995. Ormanlarımızın korunması için endüstriyel plantasyonların önemi. TEMA Vakfı Yayınları, İstanbul.
• Birler, A. S., 2009. Endüstriyel Orman Ağaçlandırmaları. Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi yayınları, Düzce.
• Butcher, T.B., 1977. Impact of moisture relationships on the management of Pinus pinaster plantations in WA, Forest Ecology and Management 1: 97-107.
• Butcher, T.B., 1979. Management of Pinus pinaster plantations on the Swan coastal plain for timber and water yield, Australian Water Resources Council Technical Paper 42.
• Castanheira, P., Oliveira, J., 2014. Land expectation value calculation in pinus pinaster forestry. 21st annual european real estate society conference in Bucharest, Romania.
• Çalışkan, A., Baraky, T., 2004. İstanbul Fatih Ormanı’nın silvikültürel değerlendirilmesi. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University 54(B1): 69-82.
• Da Silva, R.P., Dos Santos, J., Tribuzy, E.S., Chambers, J.Q., Nakamura, S., Higuchi, N., 2002. Diameter increment and growth patterns for individual tree growing in central Amazon, Brazil. Forest Ecology Management 166: 295- 301.
• Dyer, M. E. ve Burkhart, H. E., 1987. Compatible crown ratio and crown height models. Canadian Journal of Forest Research 17: 572-574.
• Ezber, Y., Şen, Ö.L., Kındap, T., Karaca, M., 2007. Climatic effects of urbanization in Istanbul a statistical and modeling analysis. International Journal of Climatology 27: 667–679.
• FAO, 2010. Global forest resources assessment, Main report.
• FAO, 2012. State of the World’s forests, Report.
• FSC, 2012. Strategic review on the future of forest plantations, Forest Stewardship Council (FSC), October 4, Helsinki-Finland.
• Gonzalez-Garcia, S., Dias, A. C., Feijoo, G., Moreira, M. T. ve Arroja, L., 2014. Divergences on the environmental impact associated to the production of maritime pine wood in Europe, French and Portuguese case studies. Science of the Total Environment, 472: 324-337.
• Harrington, T.B., 1997. Silvicultural approaches for thinning southern pines: method, intensity and timing, School of forest resources, Georgia.
• Harrington, T.B., 2001. Silvicultural approaches for thinning southern Pines: Method, intensity and timing, Macon, Georgia Forestry Commission.
• Harris, F., 2007. The Effect of competiton on stand, tree, and wood growth and structure ın subtropical Eucalyptus grandis plantations, Thesis (PhD), Southern Cross University.
• Husch, B., Beers, T.W., Kershaw, J.A. Jr., 2003. Forest Mensuration. 4th ed. Hoboken (NJ), Wiley.
• Kalıpsız, A., 1984. Dendrometri. İ.Ü. Orman Fakültesi Yayın No: 3194-354. Kerr, G., Haufe, J., 2011. A Silvicultural Guide; Thinning Practice. Forestry Commission, Edinburgh.
• Long, J. N., 1985. A practical approach to density managemet. Forestry Chronicle 61: 23-17.
• Niessner, A., 2013. Stem Growth Dynamics of Picea glauca (Moench) Voss in Interior Alaska, Thesis (MSc), Hohnheim University.
• OGM, 2010. Orman Genel Müdürlüğü, 2010-2014 eylem planı, Strateji geliştirme dairesi başkanlığı.
• OGM, 2012. Stratejik plan 2013-2017. Orman Genel Müdürlüğü, İstanbul. Oliver, C.D. ve Larson, B.C., 1996. Forest Stand Dynamics. John willey, Sons, Inc. Update Edition, New York, pp. 519.
• Özcan, B. G., 2003. Sahilçamı (Pinus pinaster Ait.) Ağaçlandırmalarında Artım ve Büyüme, Thesis (PhD), Fen Bilimleri Enstitüsü, Istanbul University.
• Papanastasis, V., Koukoura, Z., Alifragis, D., Makedos, I., 1995. Effects of thinning, fertilisation and sheep grazing on the understory vegetation of Pinus pinaster plantations. Forest Ecology and Management, 77(1): 181-189.
• Rodriguez Soalleiro, R., Alvarez Gonzalez, J.G., Schroöder, J., 2000. Simulation and comparison of silvicultural alternatives for evenaged Pinus pinaster stands in Galicia (Northwestern Spain). Annual Forest Science 57: 747–754.
• Seo, Y. W., Balekoglu, S., Choi, J. K., 2014. Growth pattern analysis by stem analysis of korean white pine (Pinus koraiensis) in the central Northern Region of Korea. Forest Science and Technology 1-7.
• Smith, D. M., Larson, B. C., Kelty, M. J., Ashton, P. M. S., 1997. The Practice of Silviculture. John Wiley, New York, 560, ISBN: 978-0-471-10941-9.
• Şener, G., 2001. Kerpe Araştırma Ormanı Sahilçamı (Pinus Pinaster Ait.) Ağaçlandırmalarında Aralama ve ArtımBüyüme İlişkileri, Thesis (M.Sc), Fen Bilimleri Enstitüsü, Istanbul University.
• Tunçtaner K., Tulukçu, M., Toplu, F., 1985. Türkiye’de endüstriyel ağaçlamalarda kullanılabilecek sahilçamı (Pinus pinaster Aiton) orijinlerinin seçimi üzerine araştırmalar, Kavak ve Hızlı Gelişen Yabancı Tür Orman Ağaçları Araştırma Enstitüsü Yıllık Bülteni, 21: 43-102.
• Ustaoğlu, B., 2012. Comparisons of annual meanprecipitation gridded and station data: An example from Istanbul, Turkey. Marmara Coğrafya Dergisi, 26: 71-81.
• Williams, M., 2003. Deforesting The Earth: From Prehistory to Global Crisis, University of Chicago Press, ISBN: 0- 226-89926-8.
• Zhao, D., Kane, M., Borders, B., 2012. Crown ratio and relative spacing relationships for loblolly pine plantations. Open Journal of Forestry 2(3):107-112.