Determination of coastal areas of recreational activities in the city of Trabzon

Yıl 2016, Cilt: 66 Sayı: 2, 483 - 496, 01.07.2016

Buket Özdemir Işık , Öner Demirel

https://doi.org/10.17099/jffiu.54846

Öz

Determination of coastal areas of recreational activities in the city of Trabzon

Abstract: The size of the areal use in planning allows for increase in recreational diversity. When considered that recreational needs are the times that people spend to make use of their spare time, it is obvious that the decisions taken based on the user will lead the planner to more accurate planning targets. While determining the recreational planning decisions, decisions should be evaluated in an integrated approach and in accordance with the requests and demands of users. This study aimed at taking planning decisions required for the recreational connections which are on the coast and for the improvement of people's social life between the coastal city and coastal users. Within the study, the diversity of Trabzon coastal area in terms of recreational activity based on measurement and observation was revealed. In the study, subclasses determined for Trabzon coast were formed by sticking to CORINE classification system, and the coast was divided into 9 sections considering the size and clarity of the area. In CBS environment, each section was digitized according to separate layers and areas with ArcCIS program in terms of recreational area usages. As a result of the study, it was revealed that the diversity of activity was more intense in sections where areal use was more intense depending on the size of the area.

Keywords: Recreation, coastal recreation, recreation planning, recreational activity, coastal city

Trabzon kenti'nde kıyı rekreasyonel etkinlik alanlarının belirlenmesi

Özet: Planlamalarda alansal kullanımların büyüklüğü, rekreasyonel çeşitliliğin artmasına olanak sağlamaktadır. Rekreasyonel ihtiyaçların kişilerin boş zamanlarını geçirdikleri vakitler olduğu düşünüldüğünde, kullanıcıya bağlı alınan kararların planlamacıyı daha doğru planlama hedeflerine götüreceği ortadadır. Rekreasyonel planlama kararları belirlenirken kararlar bütüncül bir yaklaşım içersinde, kullanıcıların istek ve talepleri doğrultusunda değerlendirilmelidir. Bu araştırma, kıyıda ihtiyaç duyulan ve insanların sosyal yaşamlarını arttırmaya yönelik olarak kıyı kenti ve kıyı kullanıcıları arasındaki rekreasyonel bağlantılar için gerekli olan planlama kararlarının alınmasını amaçlamıştır. Araştırma kapsamında, ölçüm ve gözleme dayalı Trabzon kıyı alanının rekreasyonel etkinlik açısından çeşitliliği ortaya koyulmuştur. Çalışmada CORINE sınıflantırma sistemine bağlı kalınarak, Trabzon kıyısı için belirlenen alt sınıflar oluşturulmuş, alanın büyüklüğü ve anlaşılırlığı düşünülerek kıyı 9 bölüme ayrılmıştır. CBS  ortamında her bir bölüm rekreasyonel alan kullanımları açısından ArcCIS programı ile ayrı katmanlara ve alanlara göre sayısallaştırılmıştır. Çalışmanın sonucunda, alansal kullanımların daha fazla olduğu bölümlerde alan büyüklüğüne bağlı olarak etkinlik çeşitliliğininde daha fazla olduğu sonucu ortaya çıkmıştır.

Anahtar kelimeler: Rekreasyon, kıyı rekreasyonu, rekreasyonel planlama, rekreasyonel etkinlik, kıyı kenti

Received (Geliş): 04.10.2015 - Revised (Düzeltme): 09.11.2015 -   Accepted (Kabul): 10.11.2015

Cite (Atıf): Özdemir Işık, B., Demirel, Ö., 2016. Determination of coastal areas of recreational activities in the city of Trabzon. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University 66(2): 483-496. DOI: 10.17099/jffiu.54846

Anahtar Kelimeler

-

Trabzon kenti'nde kıyı rekreasyonel etkinlik alanlarının belirlenmesi

Öz

Planlamalarda alansal kullanımların büyüklüğü, rekreasyonel çeşitliliğin artmasına olanak sağlamaktadır. Rekreasyonel ihtiyaçların kişilerin boş zamanlarını geçirdikleri vakitler olduğu düşünüldüğünde, kullanıcıya bağlı alınan kararların planlamacıyı daha doğru planlama hedeflerine götüreceği ortadadır. Rekreasyonel planlama kararları belirlenirken kararlar bütüncül bir yaklaşım içerisinde, kullanıcıların istek ve talepleri doğrultusunda değerlendirilmelidir. Bu araştırma, kıyıda ihtiyaç duyulan ve insanların sosyal yaşamlarını arttırmaya yönelik olarak kıyı kenti ve kıyı kullanıcıları arasındaki rekreasyonel bağlantılar için gerekli olan planlama kararlarının alınmasını amaçlamıştır. Araştırma kapsamında, ölçüm ve gözleme dayalı Trabzon kıyı alanının rekreasyonel etkinlik açısından çeşitliliği ortaya koyulmuştur. Çalışmada CORINE sınıflandırma sistemine bağlı kalınarak, Trabzon kıyısı için belirlenen alt sınıflar oluşturulmuş, alanın büyüklüğü ve anlaşılırlığı düşünülerek kıyı 9 bölüme ayrılmıştır. CBS ortamında her bir bölüm rekreasyonel alan kullanımları açısından ArcGIS programı ile ayrı katmanlara ve alanlara göre sayısallaştırılmıştır. Çalışmanın sonucunda, alansal kullanımların daha fazla olduğu bölümlerde alan büyüklüğüne bağlı olarak etkinlik çeşitliliğininde fazla olduğu sonucu ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Rekreasyon, kıyı rekreasyonu, rekreasyonel planlama, rekreasyonel etkinlik, kıyı kenti

Kaynakça

• Aksoy, C.O., 2006. Kent Plajları ve Tasarım Kriterlerinin İrdelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. DOI: 10.1501/0003197
• Akten, M., Akten, S., 2011. Rekreasyon Potansiyellerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Model Yaklaşımı: Gülez Yöntemi. Ulusal Sarıgöl İlçesi ve Değerleri Sempozyumu, 17-19 Şubat, Sarıgöl,Manisa.
• Altınöz, Ö., Tırıl, A., Arslan, Ö.M., 2014. Hamsilos Tabiat Parkı'nın rekreasyon potansiyelini belirlemeye yönelik bir araştırma. Journal of Recreation and Tourism Research 1(1): 20-38.
• Anonim, 2007. Sport, Recreation and Physical Activity Participation Among New Zealand Adults. Key Results of the 2007/08 Active New Zealand Survey, www.sparc.org.nz.
• Ateşoğlu, A., 2016. Havza çalışmalarında kullanılan CORINE 2006 arazi sınıflandırma verilerinin doğruluğunun araştırılması. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University 66(1): 173-183. DOI: 10.17099/jffiu.21070
• Atik, M., 2012. Environmental protection in coastal recreation sites in Antalya, Turkey. Coastal Management 38(6): 598-616. DOI:10.1080/08920753.2010.519433
• Bayer, M.Z., 1992. Turizme Giriş. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Yayını No:253, İstanbul.
• Breen, A., Rigby, D., 1994. Waterfronts: Cities Reclaim Their Edge. McGraw-Hill, New York.
• Burton, C.A., Bucher, R.D., 1974. Recreation for Today's Society. Frentice-Hall. Inc., Englewood Cliffs, New Jersey.
• Clay, G.R., Daniel T.C., 2000. Scenic Landscape Assesssment: The Effects Of Land Management Jurisdiction On Public Perception Of Scenic Beauty. Landscape and Urban Planning 49(1-2): 1–13. DOI: 10.1016/S0169- 2046(00)00055-4
• Demirel, Ö., 1997. Çoruh Havzası (Yusufeli Kesimi) Doğal ve Kültürel Kaynak Değerlerinin Turizm ve Rekreasyon Potansiyeli Açısından Değerlendirilmesi Üzerine Bir Araştırma. Doktora Tezi, K.T.Ü, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Farrell. P., Lundegren, H.M., 1999. The Process of Recreation Programming Theory and Technique. 3td Ed., Venture Publish, Cato Ave.
• Gehl, J., 1987. Life Between Buildings: Using Public Spaces. Van Nostrand Reinhold, New York.
• Gül, A., Özgüner H., Akten, M., Küçük, V. 2004. Gölcük Gölü ve Çevresi Peyzaj Planlama ve Tasarım Projesi. SDÜ, Bilimsel Araştırma Yönetim Birimi Alt Yapı Projesi No:2002/2, Isparta,
• Gülez, S., 1979. Doğu Karadeniz Kıyı Şeridinde Rekreasyon Potansiyelinin Saptanması Ve Değerlendirilmesi. Doktora Tezi, K.T.Ü, Orman Fakültesi, Peyzaj Mimarlığı Bölümü, Trabzon.
• Günaydın, M., 2011, KTÜ Kanuni yerleşkesi (Trabzon)'ndeki Öğrencilerin Spor ve Rekreasyon İhtiyaçlarının Saptanması ve Gelişimine Yönelik Yaklaşımların İrdelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, KTÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Hacıoğlu, N., Gökdeniz, A. ve Dinç, Y., 2003. Boş Zaman ve Rekreasyon Yönetimi. Detay Yayıncılık, Ankara.
• Hall C.M., Page, S.J., 2006. The Geography of Tourism and Recreation. Routledge, New York.
• Hansen, A.S., 2013. On outdoor recreation in Swedish coastal and marine areas. Working Papers in Human Geography. Department of Economyand Society, Göteborgs Universitet.
• Howard, P., Thompson, I., Waterton, E., 2013. The Routledge Companion to Landscape Studies. Routledge.
• İncedayı,D., 2006. Kültür Politikası ve Kıyılar. Mimar.İst Dergisi 16(19): 38-44.
• Kılıçaslan, Ç., 2006, İkinci konutların deniz kıyılarına etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi (1A): 147-156.
• Koçan, N., Ateş, O., 2011. Effect of structuring the visual aspects of coastal landscape: Bartin-Inkumu example reviews. Gümüşhane University Journal of Science and Technology Institute 1(1): 54-56.
• Kurar, İ., Baltacı, F., 2015.Halkın boş zaman değerlendirme alışkanlıkları: Alanya Örneği. International Journal of Science Culture and Sport Special Issue 2, DOI 10.14486/IJSCS177.
• Lier, H.N., Taylor, P.D., 1993. New Challenges in Recreation and Tourism Planning. Developments in Landscape Management and Urban Planning. Elsevier Science & Technology Books, Philadelphia.
• Martinez, M.L., Intralawan, A., Vazquez, G., Perez-Maqueo, O., Sutton, P., Landgtrave, R., 2007. The coasts of our world: Ecological, economic and social importance. Ecological Economics 63(2-3): 254-272. DOI:10.1016/j.ecolecon.2006.10.022
• Mirzeoğlu, N., 2011. Spor Bilimlerine Giriş. Spor Yayınevi. Ankara. Mull, R., Bayless, K.G., Jamieson, L.M., 2005. Recreational Sport Management. Human Kinetics - Champaign, IL.
• Mumcu, S., 2009. Açık Mekanlarda Davranış Konumları: Oturma Davranışının Değişiminin İncelenmesi. Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Özdemir Işık, B., Demirel,Ö., 2014. Kıyı kullanıcılarının kıyı alanı rekreasyon planlama kararları üzerindeki etkisi: Trabzon kıyı bandı örneği. İnönü University Journal of Art and Design 4(10): 1-11. DOI: 10.16950/std.45450
• Özkan, M.B., 1981. Kıyı Rekreasyonu Değerlendirme Ölçütleri ve Bunlara İlişkin Yöntemin Kuzey Ege Kıyılarında Uygulanması Üzerinde Araştırmalar. Doktora Tezi, Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Sağcan, M., 1986. Rekreasyon ve Turizm. Cumhuriyet Basım Evi, İzmir. Sağlık, A., Kelkit, A., 2014. Çanakkale Kent Halkının Rekreasyonel Eğilim ve Taleplerinin Belirlenmesi. COMU Journal of Agriculture Faculty. 2 (1): 27–36.
• Sevil, T., Yıldırım Şimşek, K., Katırcı, H., Çelik, V.O., Çeliksoy, M.A., 2012. Boş Zaman ve Rekreasyon Yönetimi, TC Anadolu Üniversitesi Yayını No.2497, Açıköğretim Fakültesi Yayını No:1468.
• Şahbaz, R.P., Altınay, M., 2015. Evaluation of Recreational Activities of National Parks in Turkey. Journal of Tourism and Gastronomy Studies 3(3): 125-135.
• Torkildsen, G., 2002, Leisure and Recreation Management,. Fourth Edition, Routledge, London.
• Toy, S.,Yılmaz, S., 2010. Artvin İlindeki İklim Şartlarının Turizm ve Rekreasyon Aktiviteleri Açısından Uygunluğunun Değerlendirilmesi. Üçüncü Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi. 20-22 Mayıs, Bartın, (4): 1513-1522.
• Tseh, W., Bennett, J., Caputo, J.L., Morgan, D.W., 2002. Comparison Between Preferred and Energetically Optimal Transition Speeds in Adolescents. European Journal Applied Physiology 88 (1-2):117-121. DOI: 10.1007/s00421- 002-0698-x
• Tülek, B., Barış, M.E., 2014. Kent içi ve yakın çevresindeki su kıyısı rekreasyon alanlarının ekolojik kriterler açısından değerlendirilmesi: Mavi Göl örneği. Journal of Agriculture Faculty of Uludağ University 28:(2): 13-26.
• Tütüncü, Ö., Aydın, İ., Küçükusta, D., Avcı, N.,Taş, İ., 2011. Üniversite Öğrencilerinin Rekreasyon Faaliyetlerine Katı- lımını Etkileyen Unsurların Analizi. Spor Bilimleri Dergisi 22(2): 69–83.
• Vejre, H., Jensen, F.S., Thorsen, B.J., 2010. Demonstrating the importance of intangible ecosystem services from Periurban landscapes. Ecological Complexity 7: 338–348. DOI: 10.1016/j.ecocom.2009.09.005