HIV ve AIDS Hakkındaki Farkındalık ve Davranış Tutumlarının Değerlendirilmesi: Üniversite Örneği

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 1, 8 - 14, 15.02.2021

Cansu Işık Handan Özcan

Öz

Amaç: Bu çalışma bir kamu üniversitesinin ebelik bölümünde öğrenim gören öğrencilerin, HIV-AIDS hakkındaki farkındalık ve davranış tutumlarını belirlemek amacıyla planlanmıştır.
Yöntem: Tanımlayıcı türde olan araştırmanın örneklemini, 2019-20 öğretim yılında bir kamu üniversitesinin Sağlık Bilimleri Fakültesi 2., 3. ve 4. sınıf Ebelik Bölümü öğrencilerinden araştırmaya katılmayı kabul eden 149 öğrenci oluşturmuştur. Veriler araştırmacılar tarafından literatür doğrultusunda oluşturulan “Kişisel Bilgi Formu”, “HIV Farkındalığına İlişkin Bilgi Düzeyi Formu” ve “HIV ve AIDS’e Yönelik Tutum Formu” kullanılarak toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde ortalama, standart sapma, sayı ve yüzdelik kullanılmıştır.
Bulgular: Örnekleme dahil edilen öğrencilerin yaş ortalamasının 20,93±2,41’dir. Öğrencilerin %48,0’i HIV-AIDS hakkında bilgisinin yeterli olduğunu, %89,7’si bu konudaki bilgilerinin güncellenmesi için eğitim veya seminere ihtiyaç duyduğunu belirtmiştir. Öğrencilerin HIV-AIDS hakkındaki bilgi düzeyleri incelendiğinde büyük çoğunluğu (%39,0) HIV’in aşısı olduğunu belirtmişlerdir. %65,3’ü ART’den haberdar değildir. Öğrencilerin %49,3’ü HIV (+) bireyden kan almanın ve %64,9’u elinde açık yara olmasa bile HIV (+) bireyin kanının eline bulaşmasının kendilerini telaşlandıracağını belirtmişlerdir.
Sonuç: Araştırmamızda ebelik öğrencilerinin bilgi düzeyinin genel olarak kabul edilebilir olmasına rağmen, HIV’in bulaş yolları konusunda yanlış bilgi ve tutumda oldukları görülmüştür. Ebelik öğrencilerinin müfredatlarında HIV ile ilgili güncel ve kanıta dayalı bilgilerin eklenmesi, seminer ve sempozyumların düzenlenmesi, bilgilerin güncellenmesi ve hasta bakım uygulamalarına olumlu katkı sağlaması açısından önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Antiretroviral Tedavi,, Ebelik Öğrencileri,, Eğitim,, Farkındalık,, HIV/AIDS

Kaynakça

• 1. Şengöz G, Pehlivanoğlu F. İnsan Bağışıklık Eksikliği Virüsü/Edinsel İmmün Yetmezlik Sendromu: Dünyada ve Türkiye’de Epidemiyolojik değişimler. Med Bull Haseki 2017; 55: 248-253.
• 2. TC Sağlık Bakanlığı, Türkiye HIV-AIDS Kontrol Programı (2019-2024), Ankara. Erişim Tarihi: 01.09.2020 https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/Bulasici-hastaliklar-db/hastaliklar/HIV-ADS/Tani-Tedavi_Rehberi/HIV_AIDS_Kontrol_Programi.pdf
• 3. UNAIDS Data. (2018). Geneva: Joint United Nations Programme on HIV/AIDS (UNAIDS). Erişim Tarihi: 15.10.2020 https://www.unaids.org/sites/default/files/media_asset/unaids-data-2018_en.pdf 4. TC Sağlık Bakanlığı, Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, Bulaşıcı Hastalıklar Dairesi Başkanlığı, HIV-AIDS İstatistik. Erişim Tarihi: 13.10.2020 https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/bulasici-hastaliklar/hiv-aids/hiv-aids-liste/hiv-aids-istatislik.html
• 5. Del Rio C, Curran JW. Epidemiology and prevention of acquired immunodeficiency syndrome and human immunodeficiency virus infection. In: Bennett JE, Dolin R, Blaser MJ, eds. Mandell, Douglas, and Bennett’s Principles and Practice of Infectious Diseases. 8th ed. Philadelphia: Elsevier Saunders, 2015: 1483-502.
• 6. Savaş N. HIV/AIDS (İnsan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü/Edinilmiş Bağışıklık Eksikliği Sendromu). Türkiye Klinikleri J Public Health-Special Topics, 2015; 1(3): 29-36.
• 7. Korten V. Türkiye’de HIV infeksiyonu prevalansı ve kardiyovasküler açıdan önemi. Turk Kardiyol Dern Ars, 2017; 45: 113-117.
• 8. Kaya S. HIV İnfeksiyonunun Önlenmesi. Türkiye Klinikleri-Special Topics 2016; 9:108-112.
• 9. World Health Organization (WHO). Essentıal Preventıon And Care Interventıons For Adults And Adolescents Lıvıng Wıth Hıv In Resource-Lımıted Settıngs, 2008. Erişim Tarihi: 15.10.2020 https://www.who.int/hiv/pub/prev_care/OMS_EPP_AFF_en.pdf
• 10. World Health Organization (WHO). Preventıon And Treatment Of Hıv And Other Sexually Transmıtted Infectıons Among Men Who Have Sex Wıth Men And Transgender People. Recommendations for a public health approach, 2011. (Erişim Tarihi: 15.10.2020) https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/44619/9789241501750_eng.pdf
• 11. Avcıkurt A.S. Balıkesir Üniversitesi Öğrencilerinin HIV/AIDS Hakkındaki Bilgi ve Tutumlarının Değerlendirilmesi. Balıkesir Health Sciences Journal, 2014; 3(2): 79-86.
• 12. Maimati, N., Shamsuddin, K., Abdurahim, A., Tohti, N., Memet, R. (2010). Knowledge, Attitude And Practice Regarding HIV/AIDS Among University Students In Xinjiang. Global Journal of Health Science,2010; 2(2):51-60.
• 13. Mulu W., Abera B., Yimer M. Knowledge, Attitude And Practices On HIV/AIDS Among Students Of Bahir Dar University. Science Journal of Public Health, 2014; 2(2): 78-86.
• 14. Yılmaz EB, Yüksel A. Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin HIV/AIDS Hakkındaki Bilgi Düzeyleri ve Tutumları. The Journal of Social Science, 2020; 4(7):196-210.
• 15. Dionne B. Key Principles of Antiretroviral PharmacologyInfect Dis Clin North Am. 2019 Sep;33(3):787-805.
• 16. Reddy A, Bommireddy VS, Pachava S, Chandu VC, Yaddanapalli SC, Lodagala A. HIV knowledge, attitude, and practices among nursing students in Guntur city. Journal of NTR University Health Sciences, 2018;7: 162-167.
• 17. Gemeda TT, Gandile AU, Bikamo DS. HIV/AIDS Knowledge, Attitude and Practice among Dilla University Students, Ethiopia. African Journal of Reproductive Health September2017; 21(3):49-61.
• 18. Babaoğlu ÜT, Demir G, Biçer S. Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinin HIV/AIDS Hakkındaki Bilgi Düzeyleri ve Tutumlarının Değerlendirilmesi. Bozok Tıp Derg 2018;8(1):18-24.
• 19. Peate I, Suominen T, Välimäki M, Lohrmann C, Muinonen U. HIV/AIDS and Its Impact on Student Nurses. Nurse EducToday. 2002; 22(6): 492–501.