SORUMLU HEMŞİRELERİN HASTA MERKEZLİ BAKIM YETKİNLİKLERİNİN BELİRLENMESİ

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 2, 96 - 102, 30.06.2023

Fatma Hastaoğlu , Yudum Bulut , Mukadder Mollaoğlu

https://doi.org/10.57224/jhpr.1219030

Öz

Amaç: Bu çalışma ile sorumlu hemşirelerin hasta merkezli bakım yetkinliklerini değerlendirmek amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Araştırma tanımlayıcı desende planlanmıştır. Araştırmanın evreni, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesi (n=55 )ile Sivas Numune Hastanesinde (n=38) görev yapan toplam 93 sorumlu hemşirelerden oluşmaktadır. Örneklemini ise, çalışmaya katılmaya gönüllü, iletişime açık, sorumlu hemşire olarak görev yapan 73 sorumlu hemşire oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında, literatür doğrultusunda hazırlanan ve katılımcıların sosyo-demografik özelliklerini belirlemeyi amaçlayan Değerlendirme Formu ve Hasta Merkezli Bakım Yetkinliği Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın uygulanabilmesi için gereken izinler alınmış olup, online anket uygulama yöntemiyle çalışma tamamlanmıştır.
Bulgular: Araştırmaya katılan katılımcıların büyük çoğunluğu (%47.9) 35-44 yaş arasında, kadın (%79.5), Evli (%76.7) ve lisans mezunu (%64.4) hemşirelerden oluşmaktadır. Ölçekten alınan toplam puan 72.35 ± 7.03 olarak belirlenmiş ve cinsiyet ile medeni durumun, hemşirelerdeki hasta merkezli bakım yetkinliğini anlamlı biçimde etkilediği belirlenmiştir. Bununla birlikte, sorumlu hemşirelerin hizmet içi eğitim alma durumları ve öğrenim düzeyleri de hasta merkezli bakım yetkinliklerini istatistiksel yönden anlamlı biçimde etkileyen faktörlerdendir.
Sonuç: Hasta merkezli bakım yetkinliği, özellikle son yıllarda bakım kavramları içerisinde sıklıkla yer bulan önemli bir başlıktır. Öğrenim düzeyi lisansüstü olan sorumlu hemşirelerin hem hasta merkezli bakım yetkinlikleri hem de alt boyut puan ortalamaları yüksek olduğu görülmüştür. Ayrıca hizmetiçi eğitimin, hasta merkezli yaklaşımı önemli ölçüde etkilediği ve tekrarlı hizmetiçi eğitimlerle, sorumlu hemşirelerdeki hasta merkezli bakım yetkinliğinin artırılabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

hasta merkezli bakım, hemşire, sorumlu, Patient-Centered Care

DETERMINATION OF PATIENT-CENTERED CARE COMPETENCES OF RESPONSIBLE NURSES

Öz

Aim: The aim of this study was to evaluate the patient-centered care competencies of responsible nurses.
Materials and Methods: The research was planned in a descriptive design. The universe of the research consists of 93 nurses working in Sivas Cumhuriyet University Practice and Research Hospital (n=55) and Sivas Numune Hospital (n=38). The sample consisted of 73 nurses in charge who volunteered to participate in the study, were open to communication, and worked as the responsible nurse. The Evaluation Form and the Patient-Centered Care Competency Scale, which were prepared in line with the literature and aimed to determine the socio-demographic characteristics of the participants, were used to collect the data. Necessary permissions were obtained for the implementation of the research, and the study was completed with the online survey method.
Results: The majority of the participants (47.9%) who participated in the study consisted of nurses between the ages of 35-44, female (79.5%), married (76.7%) and undergraduate (64.4%). The total score obtained from the scale was determined as 72.35 ± 7.03, and it was determined that gender and marital status significantly affected the patient-centered care competence of nurses. In addition, in-service training and education levels of responsible nurses are among the factors that affect patient-centered care competencies in a statistically significant way.
Conclusion: Patient-centered care competence is an important topic that has been frequently included in the concepts of care, especially in recent years. It was observed that both the patient-centered care competencies and the sub-dimension mean scores of the responsible nurses with a postgraduate education level were high. In addition, it is thought that in-service training significantly affects the patient-centered approach and patient-centered care competence of responsible nurses can be increased with repeated in-service trainings.

Anahtar Kelimeler

Patient-Centered Care, Nurses, responsible

Kaynakça

• 1. Moira S. Towards a global definition of patientcentredcare. BMJ 2001; 322:444.https://doi.org/10.1136/bmj.322.7284.444
• 2. Goldfarb M, Gulati M. A cardiology Fel-low’s guide to patient-centeredcare. Jour-nal of the American College of Cardiology 2017; 69(23):2871–2874. Doı: 10.1016/J.Jacc.2017.05.001
• 3. Bokhour BG, Fix GM, Mueller NM, Barker AM, Lavela SL, Hill JN, Solomon JL, Lu-kas CV. How can he tran alth care organi-zation simplement patient-centered care? Examining a large-scale cultural sforma-tion. BMC Health Serv Res 2018; 18(1):168. doi:10.1186/s12913-018-2949-5
• 4. Reynolds A. Patient-centered Care. Radio-logic Technology 2009; (81), 2: 133-147.
• 5. Hwang J, Kim WS, Chin JH. Patient parti-cipation in patient safety and ıts relations-hips with nurses' patient-centered care competency, team work, and safety cli-mate. Asian Nursing Research 2019; 13(2):130-136. https://doi.org/10.1016/j.anr.2019.03.001
• 6. Richards T, Coulter A, Wicks P. Time To Deliver Patient Centred Care. The BMJ 2015; 350, 1-2. https://doi.org/10.1136/bmj.h530.
• 7. Epstein RM, Fiscella K, Lesser CS, Stange KC. Why the nation needs a policy push on patient-centered health care. Health Aff (Millwood). 2010; 29(8):1489–1495.Abstract/FREE Full TextGoogle Scholar
• 8. Epsteın RM. "The Science of Patient-Centered Care." Journal of Family Practice 49, no. 9, 2000: 805. Gale Academic One-File (accessed December 14, 2022). https://link.gale.com/apps/doc/A66664680/AONE?u=anon~5af73cdc&sid=googleScholar&xid=bb42c174.
• 9. Sidani S. Effects of patient-centered care on patient outcomes: An evaluation. Re-search and Theory for Nursing Practice 2008; 22, 24–37.
• 10. Epstein RM, Street RL Jr.. Patient-Centered Communication in Cancer Care: Promoting Healing and Reducing Suffe-ring. Bethesda, MD: National Cancer Insti-tute, NIH; 2007.Google Scholar
• 11. Şahin G. & İğde, Artıran, F.A. Hasta Mer-kezli Bakım-Ortak Karar Alma Süreci ve Kalite. Turkiye Klinikleri J Fam Med-Special Topics 2014; 5(3), 38-43.
• 12. Ogden K, Barr J. & Greenfield, D. Determi-ning Requirements For Patientcentred Ca-re: A Participatory Concept Mapping Study. BMC Health Services Research 2017; 17(780), 1-11.
• 13. Hwang HJ. Development andtesting of a patient-centred care competency scale for hospital nurses. International Journal of Nursing Practice 2015; 21(1):43-51. https://doi.org/10.1111/ijn.12220
• 14. Arslanoğlu A, Kırılmaz H. Hasta merkezli bakım yetkinliği (HMBY) ölçeğinin Türk-çe’ye uyarlanması. Sağlık Akademisyen-leri Dergisi 2019; 6(2), 158-166. http://dergipark.gov.tr/sagakaderg
• 15. Bakır N, Demir C. Hemşirelerin Hasta Merkezli Bakım Yetkinliği ve Bütüncül Hemşirelik Yeterliliği. Cumhuriyet Üniv. Sağ. Bil. Enst. Dergisi 2020; (5)3: 109-117
• 16. LuAnn W, Cha-Chi F, Win M, Donna E. Assessing patient-centered care: one app-roach to health disparities education. Jo-urnal of General Internal Medicine 2010; 25(2):86-90. https://dx.doi.org/10.1007%2Fs11606-010-1273-5
• 17. Flinkman M, Leino-Kilpi H, Numminen O, Jeon Y, Kuokkanen L, Meretoja R. Nurse competence scale: a systematic and psyc-hometric review. Journal of Advanced Nursing 2016; 73(5):1035-1050. https://doi.org/10.1111/jan.13183
• 18. Kebapçı A, Akyolcu N. Acil birimlerde ça-lışan hemşirelerde çalışma ortamının tü-kenmişlik düzeylerine etkisi. Türkiye Acil Tıp Dergisi - Tr J Emerg Med 2011; 11(2):59-67.
• 19. Miller D, Gray SC, Kuluski K, Cott C. Pati-ent-centered care and patient-reported measures: Let’s look before weleap. Pati-ent 2015; 8(4):293-299. https://doi.org/10.1007/s40271-014-0095-7
• 20. Sundqvist AS, Nilsson U, Holmefur M, Anderzén-Carlsson A. “Promoting Person-Centred Care in the Perioperative Set-tingthrough Patient Advocacy: An Obser-vational Study”. Journal of Clinical Nur-sing. 27/11-12 (2018): 2403-2415.