The Relationship Between Activity Level and Disease Self-Management of Patients with Type 2 Diabetes

Yıl 2024, Cilt: 3 Sayı: 3, 128 - 141, 31.12.2024

Gizem Nur Katı , Asude Güney , Hilal Türkben Polat , Gülden Basit , Yusuf Bayar

https://doi.org/10.5281/zenodo.14576543

Öz

Aim : The aim of this study was to determine the relationship between the level of activity and disease self-management of patients with type 2 diabetes.
Materials and Methods: The sample of the descriptive and correlational study consisted of 197 patients with type 2 diabetes who applied to the endocrinology outpatient clinic and diabetes education unit of a hospital in Central Anatolia between January and April 2024. Data were collected using the Patient Descriptive Information Form, Patient Activity Level Measurement Tool (PAM) and Chronic Disease Self-Management Scale (CDMSS).
Results: The mean total score of PAM was 62.29±17.32 and the mean total score of CDMSS was 65.44±8.34. A moderately significant positive correlation was found between PAM and CDMSS total mean scores of patients with type 2 diabetes (r: 0.553, p<0.001). According to the PAM levels of the patients, the mean scores of the CDMSS and its sub-dimensions differed.
Conclusion: In the study, it was found that the level of activity (Level 3) and disease self-management of patients with Type 2 diabetes were high. As the disease activity level of individuals increases, their disease self-management increases.

Anahtar Kelimeler

Type 2 Diabetes, Patient Activity, Self-Management

Etik Beyan

Ethics committee permission (Date: 06.12.2023, Decision No: 2023/609) was obtained from the Health Sciences Scientific Research Ethics Committee of a university and the necessary application permission (Date: 22.12.2023, E-14567952-900-444212) was obtained from the chief physician of the relevant hospital to conduct the study.

Destekleyen Kurum

No institution or organization supported the study. No financial support was received for this research.

Proje Numarası

YOK

Teşekkür

We would like to thank the participants who participated in the research.

Tip 2 Diyabetli Hastaların Aktiflik Düzeyi ile Hastalık Öz Yönetimleri Arasındaki İlişki

Öz

Amaç: Bu araştırmanın amacı Tip 2 diyabetli hastaların aktiflik düzeyi ile hastalık öz yönetimleri arasındaki ilişkinin belirlenmesidir.
Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı tipte yapılan araştırmanın örneklemini İç Anadolu bölgesinde yer alan bir hastanesinin endokrinoloji polikliniğine ve diyabet eğitim birimine Ocak-Nisan 2024 tarihleri arasında başvuran Tip 2 diyabeti olan 197 hasta oluşturmuştur. Veriler, Hasta Tanıtıcı Bilgi Formu, Hasta Aktiflik Düzeyi Ölçüm Aracı (PAM) ve Kronik Hastalık Öz Yönetim Ölçeği (KHÖYÖ) ile toplanmıştır.
Bulgular: Katılımcıların PAM toplam puan ortalaması 62,29±17,32 ve KHÖYÖ toplam puan ortalaması 65,44±8,34’ tür. Tip 2 diyabetli hastaların PAM ile KHÖYÖ toplam puan ortalamaları arasında pozitif yönlü orta düzeyde anlamlı ilişki saptanmıştır(r: 0.553, p<0.001). Hastaların PAM düzeylerine göre KHÖYÖ ve alt boyutlarına ilişkin ortalamaları farklılaşmaktadır.
Sonuç:Araştırmada Tip 2 diyabetli hastaların aktiflik düzeyinin (Düzey 3) ve hastalık öz yönetimlerinin yüksek olduğu bulunmuştur. Bireylerin hastalık aktiflik düzeyi arttıkça hastalık öz yönetimleride artmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Tip 2 Diyabet, Hasta Aktifliği, Öz Yönetim

Etik Beyan

Araştırmanın yapılabilmesi için bir üniversitenin Sağlık Bilimleri Bilimsel Araştırmalar Etik Kurulu’ndan etik kurul izni (Tarih:06.12.2023, Karar No: 2023/609) ve çalışmanın gerçekleşebilmesi için ilgili hastanenin başhekimliğinden gerekli uygulama izni (Tarih: 22.12.2023, E-14567952-900-444212) alınmıştır.

Destekleyen Kurum

Çalışmayı destekleyen herhangi bir kurum veya kuruluş bulunmamaktadır. Bu araştırma için finansal destek alınmamıştır.

Proje Numarası

YOK

Teşekkür

Araştırmaya katılan katılımcılara teşekkür ederiz.

Kaynakça

• IDF (International Diabetes Federation) IDF Diabetes Atlas. (İnternet) 2021. (Erişim Tarihi:12 Ocak 2024). https://diabetesatlas.org/
• Valentine WJ, Norrbacka K, Boye KS. Utilities for Complications Associated with Type 2 Diabetes: A Review of the Literature. Advances in Therapy.2024;41(7):2655-2681. doi:10.1007/s12325-024-02878-x
• Koşar C, Büyükkaya Besen D. Kronik hastalıklarda hasta aktifliği: kavram analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 2015;8(1): 45–51.
• Hibbard JH, Greene J. What the evidence shows about patient activation: better health outcomes and care experiences; fewer data on costs. Health Aff (Millwood). 2013;32(2):207-214. doi:10.1377/hlthaff.2012.1061
• Hibbard JH, Stockard J, Mahoney ER, Tusler M. Development of the Patient Activation Measure (PAM): conceptualizing and measuring activation in patients and consumers. Health Services Research. 2004;39(4 Pt 1):1005-1026. doi:10.1111/j.1475-6773.2004.00269.x
• Uyunmaz BÇ, Besen DB. Patient activity and lifestyle change in ındividuals with diabetes: a descriptive research. Turkiye Klinikleri Journal of Internal Medicine.2023;8(2):39-49. doi: 10.5336/intermed.2022-94507
• Barlow J, Wright C, Sheasby J, Turner A, Hainsworth J. Self-management approaches for people with chronic conditions: a review. Patient Educ Couns. 2002;48(2):177-187. doi:10.1016/s0738-3991(02)00032-0
• Chatterjee S, Davies MJ, Heller S, Speight J, Snoek FJ, Khunti K. Diabetes structured self-management education programmes: a narrative review and current innovations. Lancet Diabetes Endocrinol. 2018;6(2):130-142. doi:10.1016/S2213-8587(17)30239-5
• Bozkaya DN. Gök Metin Z. Tip 2 diyabette semptom durumu, öz yönetim ve bakım bağımlılığı arasındaki ilişkiye genel bakış. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2023;10(2): 186–193. doi:10.31125/hunhemsire.1205649
• Yao J, Wang H, Yin X, Yin J, Guo X, Sun Q. The association between self-efficacy and self-management behaviors among Chinese patients with type 2 diabetes. PLoS One. 2019;14(11):e0224869. doi:10.1371/journal.pone.0224869
• Aytemur M, İnkaya B. Diabetes Mellituslu Bireylerde Diyabet Komplikasyon Risk Algısının ve Diyabet Öz Yönetim Becerilerinin İncelenmesi. Türkiye Diyabet ve Obezite Dergisi. 2022;6(2):121-30.
• Ji L, Su Q, Feng B, et al. Glycemic control and self-monitoring of blood glucose in Chinese patients with type 2 diabetes on insulin: Baseline results from the COMPASS study. Diabetes Res Clin Pract. 2016; 112:82-87. doi:10.1016/j.diabres.2015.08.005
• Lin K, Park C, Li M, et al. Effects of depression, diabetes distress, diabetes self-efficacy, and diabetes self-management on glycemic control among Chinese population with type 2 diabetes mellitus. Diabetes Res Clin Pract. 2017; 131:179-186. doi:10.1016/j.diabres.2017. 03.013
• Ji M, Ren D, Gary-Webb TL, Dunbar-Jacob J, Erlen JA. Characterizing a Sample of Chinese Patients With Type 2 Diabetes and Selected Health Outcomes. Diabetes Educ. 2019;45(1):105-115. doi:10.1177/0145721718811561
• Hosseinzadeh H, Verma I, Gopaldasani V. Patient activation and Type 2 diabetes mellitus self-management: a systematic review and meta-analysis. Aust J Prim Health. 2020;26(6):431-442. doi:10.1071/PY19204
• Sacks RM, Greene J, Hibbard J, Overton V, Parrotta CD. Does patient activation predict the course of type 2 diabetes? A longitudinal study. Patient Educ Couns. 2017;100(7):1268-1275. doi:10.1016/j.pec.2017.01.014
• Regeer H, van Empelen P, Bilo HJG, de Koning EJP, Huisman SD. Change is possible: How increased patient activation is associated with favorable changes in well-being, self-management and health outcomes among people with type 2 diabetes mellitus: A prospective longitudinal study. Patient Educ Couns. 2022;105(4):821-827. doi:10.1016/j.pec.2021.07.014
• Zhang A, Wang J, Wan X, et al. The mediating effect of self-efficacy on the relationship between diabetes self-management ability and patient activation in older adults with type 2 diabetes. Geriatr Nurs. 2023;51:136-142. doi:10.1016/j.gerinurse.2023.02.017
• Yıldırım Kaptanoğlu A. Sağlık alanında hipotezden teze. 2013. Beşir Kitabevi
• Kosar C, Besen DB. Adaptation of a patient activation measure (PAM) into Turkish: reliability and validity test. Afr Health Sci. 2019;19(1):1811-1820. doi:10.4314/ahs. v19i1. 58
• Ngai SSY, Cheung CK, Ng YH, Tang HY, Ngai HL, Wong KHC. (2020). Development and validation of the chronic illness self-management (CISM) scale: Data from a young patient sample in Hong Kong. Children and Youth Services Review, 114, 105077. doi: 10.1016/j.childyouth.2020.105077
• Öztürk YE, Yeşildal M, Arık Ö, Fidan Y. Kronik hastalık öz yönetim ölçeğinin türkçe geçerlilik güvenilirliği. Journal of Academic Value Studies. 2021;7(3): 375-381.
• Erdoğan S., Nahcivan N., & Esin MN. (2018). Hemşirelikte Araştırma (3rd ed.). Nobel Tıp Kitapevi.
• Equador. The strengthening the reporting of observational studies in epidemiology (STROBE) statement: Guidelines for reporting observational studies. 2019 https://www.equator-network.org/reporting-guidelines/strobe/ Erişim tarihi: 26.09.2024.
• van Vugt HA, Boels AM, de Weerdt I, de Koning EJ, Rutten GE. Patient activation in individuals with type 2 diabetes mellitus: associated factors and the role of insulin. Patient Prefer Adherence. 2018; 13:73-81. doi:10.2147/PPA.S188391
• Su D, Michaud TL, Estabrooks P, et al. Diabetes Management Through Remote Patient Monitoring: The Importance of Patient Activation and Engagement with the Technology. Telemed J E Health. 2019;25(10):952-959. doi:10.1089/tmj.2018.0205
• Tusa N, Kautiainen H, Elfving P, Sinikallio S, Mäntyselkä P. Relationship between patient activation measurement and self-rated health in patients with chronic diseases. BMC Fam Pract. 2020;21(1):225. doi:10.1186/s12875-020-01301-y
• de Leon EB, Campos HLM, Santos NB, Brito FA, Almeida FA. Patient activation levels and socioeconomic factors among the Amazonas population with diabetes: a cross-sectional study. BMC Health Serv Res. 2024;24(1):169. doi:10.1186/s12913-023-10529-0
• Silva-Tinoco R, Cuatecontzi-Xochitiotzi T, De la Torre-Saldaña V, et al. Influence of social determinants, diabetes knowledge, health behaviors, and glycemic control in type 2 diabetes: an analysis from real-world evidence. BMC Endocr Disord. 2020;20(1):130. doi:10.1186/s12902-020-00604-6
• Saygılı Z, Yılmaz A. (2023). Association of chronic disease self-management with health locus of control study on diabetic patients. Ankyra Medical Journal.2023;2(3): 107-113. doi: 10.51271/JTPM-0051
• Bakır GG, Zengin N. Diyabetli bireylerde kronik hastalık öz yönetimi ve etkileyen faktörlerin incelenmesi. Sağlık ve Yaşam Bilimleri Dergisi. 2023;5(1): 9-17.
• Hansen UM, Olesen K, Willaing I. Diabetes stigma and its association with diabetes outcomes: a cross-sectional study of adults with type 1 diabetes. Scand J Public Health. 2020;48(8):855-861. doi:10.1177/1403494819862941
• Arı N, Özdelikara A. Dahiliye kliniklerine başvuran tip 2 diyabet hastalarında aile desteğinin hastalığı kabullenme ve tedavi uyumuna etkisi: Ordu ili örneği. Türkiye Diyabet ve Obezite Dergisi. 2022; 6(1): 39-48. doi:10.25048/tudod.1018441.
• Bandura A, Wessels S. Self-efficacy 1997; (pp. 4-6). Cambridge: Cambridge University Press.
• Koşar Şahin C, Doğan ES, Akan DD, Caydam OD, Pakyüz SÇ. Kronik hastalık yönetiminde bireyin aktif olmasını etkileyen faktörlerin incelenmesi. Izmir Democracy University Health Sciences Journal. 2023; 6(1): 35-51.