Ortaokul Öğrencilerinin Sosyal Beceri, Fiziksel Aktivite ve Akademik Başarı Özelliklerinin İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 2, 30 - 41, 29.08.2021

Ali Kara Mehmet Şahin

Öz

Bu araştırmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin sosyal beceri, fiziksel aktivite ve akademik başarı özelliklerinin yaş, cinsiyet
ve BKİ göre incelenmesidir. Çalışmaya 6, 7. ve 8. Sınıf çocuklarının eğitim aldıkları bir ortaokulda, 6. sınıftan; 54 kız, 79
erkek, 7. sınıftan; 53 kız, 51 erkek, 8. sınıftan; 18 kız, 83 erkek olmak üzere tipik gelişime sahip olan, fiziksel aktiviteye
katılımda sağlık sorunu bulunmayan ve ebeveyn tarafından onam formu imzalanmış toplam 338 çocuk katılmıştır.
Katılımcıların demografik özelliklerine ilişkin betimsel istatistikler için frekans ve yüzde analizi yapılmıştır. Ölçekler ve alt
boyutlarının minimum, maksimum, ortalama ve standart sapma değerleri belirlenmiştir. Çocuklar için fiziksel aktivite ölçeği,
çocuklarda sosyal beceri değerlendirme ölçeği ve akademik başarı ölçeği için çarpıklık ve basıklık değerleri ve Shapiro-Wilk
(Normal Uygunluk Testi) uygulanmıştır. Ayrıca fiziksel aktivite ve sosyal beceri ölçeğinin güvenilirlik analizi için Chronbach
alfa değerleri hesaplanmıştır. Cinsiyete göre karşılaştırılmalarda T-testi, sınıflara göre karşılaştırılmalarda tek yönlü varyans
analizi (One-Way ANOVA), BKI göre ise Kruskal-Wallis analizi uygulanmıştır. Akademik başarı, fiziksel aktivite, sosyal
beceri ve alt boyutlarının arasındaki ilişkiye yönelik Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon analizi yapılmıştır. Araştırmanın
sonucunda katılımcıların sosyal becerilerinin cinsiyetlerine göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık gösterdiği (p<0,05),
buna karşın akademik başarıları, fiziksel aktivitelerinin cinsiyetlerine göre anlamlı bir farklılık göstermediği bulunmuştur
(p>0,05). Sınıf düzeylerine göre katılımcıların fiziksel aktiviteleri ve sosyal becerileri istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık
gösterirken (p<0,05), akademik başarıları anlamlı bir farklılık göstermemiştir (p>0,05). BKI sınıf düzeyleri ile akademik başarı
arasında ise anlamlı bir farklılık olduğu (p<0,05) saptanmıştır. Fiziksel aktivite ve sosyal beceriler arasında pozitif yönlü, zayıf
bir ilişki bulunmuştur (p<0,01).

Anahtar Kelimeler

fiziksel aktivite, sosyal beceri, akademik başarı, BKI

Kaynakça

• Ağbuğa B (2016). Beden eğitimi ve spor öğretmenliği bölüm öğrencilerinin sosyal beceri düzeylerinin incelenmesi. International Journal of Science Culture and Sport, 4(1), 132-138.
• Arslanoğlu C (2010). Spor Yapan ve Spor Yapmayan Ortaöğretim Öğrencilerinin Sosyal Beceri Düzeylerinin Karşılaştırılması (Kars ili örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Bacanlı H, Erdoğan F (2003). Matson çocuklarda sosyal becerileri değerlendirme ölçeğinin (MESSY) Türkçeye uyarlanması. Kuram Ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 3(2), 351-379.
• Baydemir B (2012) İlköğretim II. Kademe Çocuklarında Fiziksel Aktivite Düzeyi, Kendini Fiziksel Tanımlama ve Benlik Saygısı. Yüksek Lisans Tezi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
• Bluechhardt MH, Shephard RI (1995). Using an extracurriculum physical activitiy program to enhance social skills. Journal Of Learning Disabilities, 28(3): 160-169.
• Bouchard C, Blair SN, Haskell W (2006). Physical Activity and Health. USA: Human Kinetics.
• Burrows R, Correa P, Orellana Y, Almagiá A, Lizana P & Ivanovic DS (2014). Physical Activity is Associated with Better Academic Performance in Chilean School-Age Children. Journal of physical activity & health,11(8): 1600-6.
• Busato VV, Prins FJ, Elshout JJ & Hamaker C (2000). Intellectual ability, learning style, personality, achievement motivation and academic success of psychology students in higher education. Personality and Individual Differences, 29(6), 1057–1068. https://doi.org/10.1016/S0191-8869(99)00253-6
• Chamorro-Premuzic T, Furnham A (2003). Personality predicts academic performance: Evidence from two longitudinal university samples. Journal of Research in Personality, 37(4), 319–338. https://doi.org/10.1016/S0092-6566(02)00578-0
• Crocker PR, Bailey DA, Faulkner RA, Kowalski KC & McGrath R (1997). Measuring general levels of physical activity: preliminary evidence for the Physical Activity Questionnaire for Older Children. Med Sci Sports Exerc 29: 1344-1349.
• Çamur C (2013). İşitme engelli öğrencilerden sportif müsabakalarda mücadele edenler ile etmeyenlerin sosyal beceri düzeylerinin karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Çelik A (2017). Devlet okullarında ve özel okullarda öğrenim gören spor yapan ve yapmayan orta öğretim öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Erdim L, Ergün A, Kuğuoğlu S (2018). Reliability and Validity of the Turkish Version of the Physical Activity Questionnaire for Older Children (PAQ-C). Turk J Med Sci 49: 162-169.
• Göde O, Alkan V (1998). Denizli ortaöğretim kurumlarındaki sporcu öğrencilerin derslerindeki ve spor yaşantılarındaki başarılarının karşılaştırılması, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4: 14-21.
• Gökçiçek S (2015). Ortaöğretim kurumlarında spor yapan ve yapmayan öğrencilerin saldırganlık tutumlarının araştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ensitütüsü, Kütahya.
• Güllü S (2017). Üniversite öğrencilerinin sosyal beceri düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası Spor, Egzersiz ve Antrenman Bilimi Dergisi, 3 (3), 86-92.
• Haskell WL (1994). J.B. Wolffe memorial lecture. Health consequences of physical activity: Understanding and challenges regarding dose-response. Medicine & Science in Sports &Exercise, 26,649-660.
• Hekim M, Yüksel Y (2015) Ortaokul öğrencilerinin beden kitle indeksi ve fiziksel aktivite düzeylerinin yaş, cinsiyet ve spor yapma durumlarına göre incelenmesi. GümüşhaneÜniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(2): 259-269.
• Hillman CH, Casteili DM, Buck SM (2005). Aerobic fitness and neurocognitive function in healthy préadolescent children. Medicine & Science in Sports & Exercise, 37,1967-1974.
• Hillman CH, Erickson KI, Kramer A. (2008). Be smart, exercise your heart: exercise effects on brain and cognition. Nature reviews neuroscience, 9(1):58-65. http://kasaum.ankara.edu.tr/files-/2013/02/ERGe%C5%9FitlikWEB.22.05.14.pdf
• Hilooğlu S (2009). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin zorbaca davranışlarını yordamada sosyal beceri ve yaşam doyumunun rolü. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Kaymaz E (2016) Devlet ve Özel Okullarda Öğrenim Gören Ortaokul Öğrencilerinin Obezite, Fiziksel Aktivite Düzeyi ve Beslenme Alışkanlıklarının Karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Muğla.
• Komarraju M, Karau SJ, Schmeck RR (2009). Role of the big five personality traits in predicting college students' academic motivation and achievement. Learning and Individual Differences, 19(1), 47–52. https://doi.org/10.1016/j.lindif.2008.07.001.
• Laidra K, Pullmann H, & Allik J (2007). Personality and intelligence as predictors of academic achievement: A cross-sectional study from elementary to secondary school. Personality and Individual Differences, 42(3), 441–451. https://doi.org/10.1016/j.paid.2006.08.001
• Matson JL, Rotatori AF, Helsel WJ (1983). Development Of A Rating Scale to Measure Social Skills in Children: The Matson Evaluation of Social Skills With Youngsters (MESSY). Behavioral Research and Theory, 21(4), 335-340.
• Mendeş E (2011) Puberte (Adolesan) Dönemi Çocuklarda Beslenme Alışkanlıkları ile Fiziksel Aktivite İlişkisinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Gaziantep Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
• Muratlı S (1997). Çocuk ve Spor. Ankara: Kültür Ofset.Myers L, Strikmiller PK, Webber LS & Berenson GS (1996). Physical and sedentary activity in school children grades 5-8: The Bogaiusa heart study. Medicine & Science in Sports & Exercise, 28, 852-859.
• Neyzi O, Günöz H, Furman A, Bundak R, Gökçay G, Darendeliler-Baş F. (2008). Türk Çocuklarında Vücut Ağırlığı, Boy Uzunluğu, Baş Çevresi Ve Vücut Kitle İndeksi Referans Değerleri. Çocuk Sağlığı Ve Hastalıkları Dergisi, 51, 1-14.
• Öztürk YA (2018). Spor Yapan Ve Yapmayan Ortaokul Öğrencilerinin Sosyal Beceri Düzeylerinin Araştırılması (Kütahya İli Örneği). Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Kütahya.
• Pulat-Demir H (2011) Farklı Sosyoekonomik İlköğretim Çocuklarında Beslenme, Fiziksel Aktivitelerin Değerlendirilmesi Ve Obezite Prevalansının Belirlenmesi. Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Reynolds KD, Killen JD, Bryson SW, Maron DJ, Taylor JB, Maccoloy N & Farguhar JW (1990). Psycosocial predictors of physical activity in adolescents. Previous Medicine, 19(5): 541-551
• Sabia JJ (2007). The Effect Of Body Weight On Adolescent Academic Performance. Southern Economic Journal Vol. 73, İssue 4, 871-900.
• Saygılı G, Atay E, Eraslan M & Hekim M (2015). Düzenli Olarak Spor Yapan Ve Yapmayan Öğrencilerin Kişilik Özellikleri İle Akademik Başarıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Kastamonu Eğitim Dergisi 161-170.
• Shephard RJ (1996). Habitual physical activity and academic performance. Nutrition Reviews, 54, S32-S36.
• Sibley BA, Etnier J (2003). The Relationship Between Physical Activity and Cognition in Children: A Meta-Analysis. Pediatric Exercise Science 15(3):243-256. DOI:10.1515/ijsl.2000.143.183
• Süt MA (2014). Ortaöğretim Öğrencilerinin Spor Yapma Düzeylerine Göre Sosyal Beceri Özelliklerinin Karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, On Dokuz Mayıs Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Samsun.
• Taras H (2005). Physical activity and student performance at school. Journal of School Health, 75(6), 214–218Telford RD, Cunningham RB, Fitzgerald R, Olive LS, Prosser L, Jiang X & Telford RM (2012).
• Physical education, obesity, and academic achievement: a 2-year longitudinal investigation of Australian elementary school children. Am J Public Health. 102(2):368-74. doi: 10.2105/AJPH.2011.300220.
• WHO World Healthy Organization (2006). Multicentre Growth Reference Study Group. WHO Child Growth Standards based on length/height, weight and age. Acta Paediatr 450 (Suppl): 76-85.
• Yıldız Y (2015). Spor yapan ve spor yapmayan üniversite öğrencilerinin sosyalleşme ve mutluluk düzeylerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
• Yılmaz S (2013). Spor yapan ve yapmayan ortaöğretim öğrencilerinin empatik eğilimleri ile saldırganlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Ensitüsü, İstanbul.
• Yurttaş H (2016). Spor yapan ve yapmayan üniversite öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.