TAWARRUQ MARKET IN TURKEY IN ACCORDANCE WITH THE PRINCIPLES OF INTEREST-FREE BANKING: PRODUCT SPECIALIZATION EXCHANGE

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 1, 17 - 47, 30.06.2018

Fatih Kazancı

Öz

Participation
banks in Turkey use the “tawarruq” method to restructure their uncollectible
receivables and the “commodity murabahah” method, which is a kind of tawarruq,
to manage their liquidity. All participation banks to perform these operations
use the London Metal Exchange (LME). The realization of tawarruq transactions
through a commodity or metal exchange to be established in Turkey has been
discussed in recent years. This article is about whether the product
specialization stock exchange planned to be established in 2018 can contribute
to Turkish participation banking and how it should work with a model if it is
used in tawarruq and commodity murabahah transactions.

Anahtar Kelimeler

Tawarruq Commodity Murabahah, Product Specialization Exchange, Electronic Product Certificate

TÜRKİYE'DE FAİZSİZ BANKACILIK PRENSİPLERİNE UYGUN TEVERRUK PAZARI: ÜRÜN İHTİSAS BORSASI

Öz

Türkiye’deki katılım bankaları, tahsil edemedikleri alacaklarını yeniden
yapılandırmak için “teverruk” yöntemi ve likiditelerini yönetmek amacıyla da
bir teverruk çeşidi olan “emtia murabahası” (commodity murabaha) yöntemini
kullanmaktadırlar. Bu işlemleri gerçekleştirmek için tüm katılım bankaları
Londra Metal Borsası (LME) üzerinden emtia alım satımı gerçekleştirirler.
Türkiye’de kurulacak olan bir emtia veya metal borsası üzerinden teverruk
işlemlerinin gerçekleştirilmesi ise son yıllarda tartışılmaktadır. 2018 yılı
içerisinde kurulması planlanan Ürün İhtisas Borsası’nın Türkiye katılım
bankacılığına bu konuda katkı sağlayıp sağlayamayacağı ve bu borsanın teverruk
ve emtia murabahası işlemlerinde kullanılması durumunda nasıl bir modelle
çalışması gerektiği bu makalenin konusudur.

Anahtar Kelimeler

Teverruk, Commodity Murabaha, Ürün İhtisas Borsası

Kaynakça

• Accointing and Auditing Organization for Islamic Financial Institutions (AAOIFI) (2012), Faizsiz Bankacılık Standartları, Türkiye Katılım Bankaları Birliği, Yayın No:2, İstanbul.
• Bayındır, Servet (2015), “Fıkhi ve İktisadi Açıdan İslami Finans (Para ve Sermaye Piyasaları)”, Süleymaniye Vakfı Yayınları – 2015, Yayın No.21, İmak Ofset Basım Yayın, İstanbul.
• Bayındır, Servet (2005), “İslam Hukuku Pencerisinden Faizsiz Bankacılık”, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005.
• Burtan Doğan, Bahar (2010), “Ticaret Borsacılığının Dünyada ve Türkiye’deki Gelişim Süreçlerine Genel Bir Bakış”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt:24, Sayı:1, 2010.
• Dusuki, A.Wajdi (2010), “Can Bursa Malaysia’s Suq Al-Sıla (Commodity Murabahah House) Resolve The Controversy Over Tawarruq”, International Shariah Research Academy for Islamic Finance, Research Paper No:10/2010.
• Mızrak, Gürbüz (2008), “Ürün İhtisas Borsacılığı Sisteminde Lisanslı Depoculuğun Yeri”, Ordu Ticaret Borsası, Mart 2008.
• Noor, A. Mohd (2010), “A Review of Commodity Murabahah Transaction As Offered By Bursa Malaysia; A Critical Analysis From Fıqh Perspective”, Department of Fıqh and Usül Fıqh Kulliyah of Islamic Revealed Knowledge and Heritage Inernational Islamic University of Malaya.
• Othman, M.Badri (2016), “Impact of Financial Innovations on Islamic Finance: The Case of Bursa Suq Al-Sıla and Islamic Services Act 2013, 4th ASEAN International Conference on Islamic Finance (AICIF 2016).
• Köprü, M. Fatih (16 Ağustos 2015) Lisanslı Depoculuk ve Elektronik Ürün Senedi, Vergide Gündem, Ekonomist sh.60. Yurtoğlu, B. İlter (2015), “Ürün Senedinin Tarım Sektörünün Finansmanındaki Rolü”, Yüksek Lisans Tezi, T.C. Başkent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bankacılık ve Finans Anabilim Dalı, Ankara, 2015
• Gümrük ve Ticaret Bakanlığı (2017), “Lisanslı Depoculuk Sisteminde Ürün Senedi”, http://www.msmeturkey.com/fileadmin/msme/upload/pdf/T.C._G%C3%BCmr%C3%BCk_ve_Ticaret_Bakanligi_Dursun_Coskuncelebi-Urun_Senedi_Karsiligi_Finansman_Programi.pdf, 01.10.2017
• İzmir Ticaret Borsası (2017), İzmir Ticaret Borsası Broşürü, 01.10.2017, http://itb.org.tr/Sayfa/17-itb-brosur LME Holdings Limited. (2017). The Role of The London Metal Exchange. 01.10.2017 https://www.lme.com/About/Corporate-structure/Share-structure
• MKK (Merkezi Kayıt Kuruluşu) (2017), “Elektronik Ürün Senedi Esasları”. https://www.mkk.com.tr/file/Genel-Mektuplar-Dosyalari/Gm628-Ek-1, 01.10.2017
• Resmi Gazete (2011), “Elektronik Ürün Senedi Yönetmeliği” Sayı: 28110, Yayın Tarihi:12.11.2011, 01.10.2017, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/11/20111112-12.htm
• Resmi Gazete (2017), “ Ürün İhtisas Borsasının Kuruluş, Faaliyet, İşleyiş ve Denetim Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik”, Sayı: 30150 Yayın Tarihi: 10.08.2017, 01.10.2017, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/08/20170810-2.htm
• Takasbank (2017), Elektronik Ürün Senetleri, 01.10.2017, https://www.takasbank.com.tr/tr/Sayfalar/ELUS-.aspx