Investigating Primary School Students’ Perceptions about Democracy through Their Drawings

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 1, 76 - 90, 07.05.2019

Ebru Uzunkol , Harika Şükriye Toğrulca

Öz

Main purpose of this study is determining
the democracy perspectives of children via their own drawings. For this aim,
217 students (49.3 % girls, 50.7 % boys) who attend school in Sakarya, Hendek
were included to study. Research data contains the drawing of children about
democracy. As a data gathering tool, a form which has different parts to draw
the pictures and to explain them. Content anaylsis was used to analyze data. In
conclusion of data analysis, it is understood that students see the democracy
as the right to elect and be elected (54.37 %). Apart from this, it is revealed
that perspective of students were listed as justice, freedom, national valus,
game, responsibility, peace/nature and other themes respectively. When it comes
to distribution of the themes depends on the sex, while both boys and girls
drew the similar number of pictures on the themes of the right to elected and
be elected, justice, national values and games, girls drew more pictures than
boys on the themes of freedom and responsibility. If the distribution of the
themes on different class levels is analyzed, 3rd grade students drew more
pictures than any other graders on the theme of the right to elect and be
elected and freedom.

Anahtar Kelimeler

Primary school, democracy, percpective of democracy

İlkokul Öğrencilerinin Demokrasi Algılarının Çizdikleri Resimler Aracılığı ile İncelenmesi

Öz

Bu çalışmanın amacı, ilkokul öğrencilerinin demokrasi algılarının
çizdikleri resimler aracılığı ile belirlenmesidir. Bu amaçla çalışmaya Sakarya
İli Hendek İlçesinde öğrenim görmekte olan 217 (%49.3’ü kız, 50.7’si erkek)
öğrenci dahil edilmiştir.  Araştırma
verilerini öğrencilerin demokrasi ile ilgili çizmiş oldukları resimler
oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak öğrencilerin resim çizecekleri ve
resimlerini açıklayacakları alanlardan oluşan bir form kullanılmıştır. Verilerin
analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Veri analizi sonucunda çalışmaya
katılan öğrencilerin demokrasiyi en çok seçme ve seçilme hakkı (54,37) olarak
algıladıkları sonucuna ulaşılmıştır. Bunun dışında öğrencilerin algılarının
sırasıyla; adalet, özgürlük, milli değerler, oyun, sorumluluk, huzur/doğa ve
diğer temalarına yönelik olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Temaların cinsiyete göre
dağılımı incelendiğinde ise, kızların ve erkeklerin seçme ve seçilme hakkı,
adalet, milli değerler ve oyun temalarına ilişkin benzer sayıda resim
çizdikleri, ancak özgürlük ve sorumluluk temalarına ilişkin kız öğrencilerin
erkek öğrencilerden daha fazla sayıda resim çizdikleri sonucuna ulaşılmıştır.
Sınıf düzeylerine göre temaların dağılımı incelendiğinde ise seçme ve seçilme
hakkı ve özgürlük temalarına yönelik en çok 3. Sınıfların çizim yaptığı
sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

İlkokul, demokrasi, demokrasi algısı

Kaynakça

• Apple, M. W., Beane J. A. (1995). Democratic schools. An Ekvalya Publication
• Aydemir, H., Aksoy N. D. (2010). Eğitim fakültesi öğrencilerinin demokratik tutumlarının bazı değişkenlerle ilişkisi: Malatya örneği. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (1).
• Bektaş Öztaşkın Ö., İçen M. (2015). Ortaokul Öğrencilerinin Hoşgörü Eğilimleri ile Demokrasi Algıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Giresun Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, Hüseyin Hüsnü Tekışık Özel Sayısı, 39-56.
• Biesta, G. J. J., (2011). Learning Democracy in School and Society. Rotterdam, Sense Publishers.
• Bilge, M.,(2011). Türkiye’de Demokrasi Kültürü: Siyaset ve Toplum, Türkiye sosyal Araştırmalar Dergisi, 15 (3).
• Creswell, J. W., Hanson, W. E., Clark Plano, V. L., Morales, A. (2007). Qualitative research designs: Selection and implementation. Counseling Psychologist, 35(2), 236-264. https://doi.org/10.1177/0011000006287390.
• Çağlar, A. (2001). 21.Yüzyılda Okulun Değişen Rolü ve Yeni Eğilimlere İlişkin İyimser Bazı Öngörüler, İstanbul: Serdar Yayıncılık.
• Çelikkaya, T. (2013). Ortaokulda Doğrudan Kazandırılacak Değerlerin Vatandaşlık ve Demokrasi Eğitimi Kitabına Yansıma Düzeyleri. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(8).
• Çiftçi, A. S. (2015). İlkokul Öğretmenlerinin Sınıf Yönetim Tarzları ve Demokratik Değerlere İlişkin Görüşleri Arasındaki İlişki, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Dewey, J. (1916), Demokrasi ve Eğitim, İstanbul, Başarı Yayıncılık.
• Duman T., Koç G. ,(2004). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Öğretim Elemanlarının Demokratik Tutum ve Davranışlarına İlişkin Görüşleri, XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz, Malatya.
• Dworkin, A. G., Saha, L. J., Hill, A. N., (2003). Teacher Burnout and Perceptions of a Democratic School Environment, International Education Journal, 4 (2), 108-120.
• Elkatmış, M. (2013). 1998 vatandaşlık ve insan hakları eğitimi programı ile 2010 vatandaşlık ve demokrasi eğitimi programlarının karşılaştırılması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14 (3), 59-74
• Ersoy, A. F. (2016). Vatandaşlık ve Demokrasi Eğitimi Dersine İlişkin Sosyal Bilgiler Öğretmenleri ve Öğrencilerinin Algısı, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 67-83.
• Fidan, N. (1998). Eğitime Giriş, İstanbul: Alkım Yayınevi.
• Gedik, N. (2016). Olgubilim (Fenomoloji). M. Y. Özden ve L.. Durdu (Editörler), Eğitimde üretim tabanlı çalışmalar için nitel araştırma yöntemleri içinde (37-47). Ankara: AnıYayıncılık.
• Gürel, D. (2016). Sınıf ve Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin İlkokul 4. Sınıf İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersine Yönelik Görüşlerinin Karşılıklı Olarak İncelenmesi, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 641-660.
• Hotaman, D. (2010). Demokratik Eğitim: Demokratik Bir Eğitim Programı. Kuramsal Eğitimbilim, 3 (1), 29-42.
• Kalaycı, N., Hayırsever, F. (2014). Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Bağlamında Vatandaşlık ve Demokrasi Eğitimi Ders Kitabına Yönelik Bir İnceleme ve Bu Konuya İlişkin Öğrenci Algılarının Belirlenmesi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri , 14(3), 1-26.
• Kaldırım, E. (2005). İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Demokrasi Algıları, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 143-162.
• Karakütük, K. (2001). Demokratik ve laik eğitim. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Karatekin, K., Elvan, Ö. (2016). 8. Sınıf Öğrencilerinin Demokrasi Kavramına İlişkin Bilişsel Yapıları, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, 1405-1431.
• Karatekin, K., Kuş, Z., Sönmez, Ö. F. (2010). İlköğretim öğrencilerinin demokrasi algıları. e-Journal of New World Sciences Academy Education Sciences, 5 (4), No:1C0215, 1498-1512.
• Kemal, H., Karpat, (2017). Türk Demokrasi Tarihi, İstanbul: Timaş Yayınları.
• Kondu, Z. , Sakar T, (2013). Vatandaşlık ve Demokrasi Eğitimi Dersi Niçin Verilir?, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 3, 49-60.
• Kuş, Z., Çetin, T. (2012). İlköğretim Öğrencilerinin Demokratik Ülke Algısı. Uluslararası Sosyal Bilimler Eğitimi Dergisi, 2(1), 1-29.
• Kuş, Z. Sönmez, Ö.F., Karatekin, K. (5-7 Mayıs, 2011). Okulda yaşam biçimi olarak demokrasi eğitimi, 10. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu, Cilt I Cumhuriyet Üniversitesi-Sivas. 607-612.
• Lansdown, G., Jimerson, S.R., Shahroozi, R. (2014). Children's rights and school psychology: Children's right to participation. Journal of School Psychology, 1, 3-12.
• Lenzi, M., Vieno, A., Sharkey, J., Mayworm, A., Scacchi, L., Pastore, M., Santinello, M. (2014). How School can Teach Civic Engagement Besides Civic Education: The Role of Democratic School Climate. American Journal of Community Psychology, 54, 251–261. http://doi.org/10.1007/s10464-014-9669-8.
• Doğanay, A. (2008). What does democracy mean to 14-year-old Turkish children? A comparison with results of the 1999 IEA Civic Education Study. Research Papers in Education, 25(1), 51-71.
• Maboçoğlu, M. (1999). Demokrasi Eğitimi Nasıl Olmalıdır?, Eğitim ve Bilim, 23(111).
• Mertens, D. M. (2010). Research and Evaluation in Education and Psychology, California: SAGE Publications.
• Miles, M, B., Huberman, A. M. (1994). Qualitative Data Analysis: An Expanded Sourcebook. (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Okutan, M. (2010). Türk Eğitim Sistemi’nde Demokrasi Eğitimi. Uluslararası İnsani Bilimler Dergisi. 7 (1), 938–946.
• Parker W. C., (2003). Teaching Democracy, New York: Teachers College Press
• Sadık, F., Sarı, M. (2012). Çocuk ve demokrasi: İlköğretim öğrencilerinin demokrasi algılarının metaforlar aracılığıyla incelenmesi. Uluslararası Cumhuriyet Eğitim Dergisi, 1(1), 48-62.
• Samancı, O. (2010). Democracy Education in Elementary Schools. The Social Studies, 101, 30-33.
• Sarı, M., Sadık, F. (2011). Öğretmen adaylarının demokrasi algıları (Çukurova Üniversitesi Örneği). Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 1(2), 67-82.
• Şişman, M. (2016), Eğitim Bilimine Giriş, Ankara: Pegem Yayınları
• Şişman, M., Güleş, H., Dönmez, A. (2010). Demokratik bir okul kültürü için yeterlilikler çerçevesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 167-182.
• Trafford, B. (2008). Democratic schools: Towards a definition. In J. Arthur, I. Davies, & C. Hahn (Eds.), The Sage handbook of education for citizenship and democracy (pp. 410–423). London: Sage.
• Wallin, D. (2003). Student Leadership and Democratic Schools: A Case Study. NASSP Bulletin 87(636), 55–78. doi:10.1177/019263650308763606.
• Yağcı, E. (1998). Demokrasi ve Eğitim, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim ve Bilim Dergisi, 22, 15-22.
• Yeşil, R. (2004). İnsan Hakları ve Demokrasi Eğitiminde Yöntem, G.Ü. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 5, 35-41.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.