TÜRKİYE’ DE SOSYAL BELEDİYECİLİĞİN UYGULANMASINI ZORLAŞTIRAN NEDENLER

Yıl 2018, Cilt: 6 Sayı: 2, 54 - 66, 24.11.2018

Çağatay Alan

Öz

Yerel yönetimlerin önemli politikaları arasında yer alan sosyal belediyecilik konusu küreselleşme, yönetim ve yönetişim sürecine bağlı olarak tüm dünyada ve Türkiye’de günümüzde adından daha fazla söz ettiren bir konu olmaktadır. Sosyal belediyecilik, belediyeleri sadece alt yapı çalışmaları yapan bir kurum olarak görmeyen, belediye sınırları içinde yaşayan insanların sosyo-kültürel birikimlerine katkı sağlayan ve bu konuda belediyelere yeni görev ve sorumluluklar yükleyen sosyal boyutu daha güçlü bir kavram olarak literatürde ve uygulamada kendine yer bulan bir kavram olarak görülmektedir. Ancak sosyal belediyecilik tüm bu gelişmelere rağmen yöneticilerin olumsuz ve tutarsız tutumu, merkez ile yerel idare arasında sosyal politikaların uygulanmasında eş güdümün yeteri düzeyde olmayışı, partizanlık ve kayırmacılık gibi olumsuz etkenler, katılım ve yönetişimin yetersizliği, planlama ve projeksiyon eksikliği ve kaynak yetersizliği gibi nedenlerden dolayı istenilen düzeyde değildir. 

Bu çalışmanın amacı Türkiye’de yerel yönetim birimlerinin sosyal belediyecilik alanında güçlü ve zayıf yönlerini tespit etmek, belediyeler tarafından gerçekleştirilen sosyal belediyecilik faaliyetlerini geliştirme ve daha iyi bir düzeye getirme çabalarında yardımcı olmak ve bu alanda çalışma yürüten araştırıcılara katkı sağlamaktır. Bu kapsamda öncelikle çalışmada Türkiye’de sosyal belediyecilik konusu kavramsal olarak ele alınacak, ardından belediyelerin neden sosyal belediyecilik çalışmalarına yöneldikleri aktarılacak ve sosyal belediyeciliğin başarısız olma nedenleri, kapsamdaki sorunlar ele alınacak ve sosyal belediyeciliğin geleceği tartışılacaktır. Aynı zamanda bu sorunların giderilmesi adına çözüm önerilerine yer verilecektir.

Anahtar Kelimeler

Yerel Yönetimler, Sosyal Devlet, Belediyeler, Sosyal Belediyecilik, Değişim

REASONS THAT MAKE THE PRACTICE OF SOCIAL MUNICIPALISM DIFFICULT IN TURKEY

Öz

Partaking among the important policies of the local
governments, the issue of social municipalism, depending on the globalization,
management and governance has made its mark both in Turkey and all over the
world. Social municipalism is seen as a socially strong concept that takes part
in the literature and in practice in the way that not only does it regard the
municipalities as the institutions which are for just infrastructure works but
also they contribute to the cultural richness of the people living within the
boundaries of the municipalities and assigning new duties and responsibilities
for them. However, despite all these improvements, social municipalism is not
at the desired rate as a result of the administrators’ negative and
inconsistent attitudes, lack of coordination between the central and local in
the implementation of social policies, negative factors such as partizanship
and favoritisim, lack of participation and governance, lack of planning,
projection and source

He aim of this study is to identify the strong and weak
sides of local governmental units in Turkey in the field of social
municipalisim and help them make these practices better and contribute to the
researchers studying in this field.

Anahtar Kelimeler

Local Governments, Social State, Municipalities, Social Municipalities, Change.

Kaynakça

• Ateş, H. (2009), “Sosyal Belediyecilik”, Çevre Dergisi, Cilt: 16, Sayı: 49. s. 88-95. Aydın, H., Gündüz, V. (2010), Çocuk Güvenliğinin Sağlanmasında Yerel Yönetimlerin Rolü: “Taş Atan Çocuklar” Sorunu, Türk İdaresi Dergisi, Sayı 468, Eylül, s. 9-32.Aydın, H., (2011), “Yerel Yönetimlerin Sosyal Sorumlulukları Çerçevesinde Çöküntü Bölgesi ve Suç İlişkisi”, Beklenen Mahalli İdareler Dergisi, Ekim 2011, ss.56-66.Aydınlı, H. İ., (2004), Sosyo-Ekonomik Dönüşüm Sürecinde Belediyeler, Ankara, Nobel Yayın Dağıtım.Aysan F, (2007), “Belediyelerin Üstlendikleri Yeni Rol: Sosyal Belediyecilik” Sosyal Politikalar Dergisi, Sayı: 2, ss. 26-29.Bayındırlık ve İskan Bakanlığı (2009), Kentleşme Şurası, Kentsel Yoksulluk Göç ve Sosyal Politikalar Komisyonu Raporu, Ankara, Nisan. Çiçek, E. (2012), Türkiye’de Belediyelerin Sosyal Yardım ve Sosyal Hizmet Politikaları: Batı Akdeniz Örneği, Türkiye Belediyeler Birliği Yayınları, Ankara.Çöpoğlu, M. (2011), Sosyal Belediyecilik, Türkiye Belediyeler Birliği İller ve Belediyeler Dergisi, Sayı 756, s. 62-71. Çöpoğlu, M. (2014), Sosyal Belediyecilik ve Sorunları, Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 5, Cilt2, s. 223-247 Doğan, A. E. (2007), Eğreti Kamusallık, Kayseri Örneğinde İslamcı Belediyecilik. İstanbul: İletişim Yayınları. Dursun, D. (1998), “Türkiye’de Yerel Yönetimlerin Doğuşu ve Siyasi/İdari Gelişme” içinde Türkiye’de Yönetim Geleneği, (Ed.) Dursun D.-Al, H., İstanbul, İlke Yayıncılık, ss. 93-104.Erder, S. (2004), Yerel politikanın Yükselişi, İstanbul Büyükşehir Deneyimi 1984-2004. İlhan Tekeli İçin Armağan Yazılar. Selim İlkin, Orhan Silier, Murat Güvenç. (Ed.) Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.Erder, S.-İncioğlu, N., (2008), Türkiye’de Yerel Politikanın Yükselişi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Örneği, 1984-2004, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.Ersöz, H. Y., (2005), “Sosyal Politika- Refah Devleti - Yerel Yönetimler İlişkisi”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, Cilt: 55, Sayı: 1, ss. 759-775.Ersöz, H. Y., (2009), “Türkiye’de Belediyelerin Sosyal Politika Alanındaki Rolü ve Yeni Belediyecilik Anlayışının Esasları”, Kamuda Sosyal Politika Dergisi, Yıl: 3, Sayı: 9, ss. 38-47Ersöz, H. Y., (2009), “Sosyal Politikalarda Yerelleşme”, Çerçeve Dergisi, Yıl: 16, Sayı: 49, ss. 80-87.Eryılmaz, B., (1998), “Belediyelerin Sosyal Görevleri”, İstanbullu Dergisi, Yıl: 1, Sayı: 3, ss. 20-21.Eryılmaz, B., (2007), “Sosyal Politikalar”, (Kapak Soruşturması) Sosyal Politikalar Dergisi, Sayı: 2, ss. 80-82.Güler, B. A., (1997), “Küreselleşme ve Yerelleşme: Yerel Altyapı Sektörü”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 3, ss. 62-77.John, P., (2001), Local Governance in Western Europe, London, Sage Publications.Karataş, K., (2001), “Belediyelerin Sosyal Görevleri: Belediyeler ve Sosyal Hizmetler”, içinde İnsani Gelişme ve Sosyal Hizmet, Prof. Dr. Nesrin Koşar’a Armağan, Karataş, K.-Arıkan, Ç. (Ed.), Ankara, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksekokulu Yayını, ss.214-226.Kaya, N. (2012), “Yerel Yönetimlerde Sosyal Bütçe; Erzurum Büyükşehir Belediyesi Sosyal Bütçesinin Değerlendirilmesi”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 26, Sayı: 2. s. 157-169.Kesgin, B. (2008), Yoksulluğa Yerel Müdahale “Sosyal Belediyecilik” Karşılaştırmasında Eminönü ve Beşiktaş Belediyeleri Örnekleri”, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), İstanbul.Keleş, S. (2008) Türkiye’de Sosyal Belediyecilik Uygulamaları ve Ankara Büyükşehir Belediyesi Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.Kılıçarslan, F. (2010) “Sosyal Belediyecilik Nasıl Olmalı…” (http://www.beypazarihabertv.com/Fatih-Kilicarslan/83/SOSYALBELEDiYECiLiK-NASIL-OLMALI, 22.07.2018).Koray, M. ve Temiz, H. E. (2014). Merkezi Yönetimle İlişkiler, Kısıtlar ve Harcamalar Çerçevesinde Sosyal Belediyecilik ve Dört Büyükşehir Belediyesi Açısından Uygulamalar. Çalışma ve Toplum. 42(3): 11-60.Mingione E.-Oberti, M.-Pereirinha, J. (2002), “Cities as Local Systems” in Social Assistance Dynamics in Europe National and Local Poverty Regimes, (Ed.) Saraceno, C., UK, The Policy Press, University of Bristol, pp. 35-80.Naschold, F. (1996), New Frontiers in The Public Sector Management, Trends and Issues in State and Local Government in Europe, Translated By Andrew Watt, Berlin, Walter De Gruyter.Negiz, N. (2011). Sosyal Yardım ve Sosyal Hizmet Faaliyetleri Açısından Isparta Belediyesi: Farkındalık, Yararlanma ve Değerlendirme Açısından Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 16(2): 323-341.OECD, “Fiscal Decentralisation Database”, http://www.oecd.org/tax/federalism/oecdfiscaldecentralisationdatabase.htm, (10.07.2018).Oktay, C. (1983), Yükselen İstemler Karşısında Türk Siyasal Sistemi ve Kamu Bürokrasisi, İÜ SBF Yayını, İstanbul.Ölmez, T. O. (2005), Sosyal Yardım Sistemi İçerisinde Yerel Yönetimlerin Yeri, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.Özgökçeler, S. ve Bıçkı D. (2012). “Kentsel Yoksullukla Savaşım Noktasında Politik Bir Enstrüman: 'Sosyal Belediyecilik'”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar Dergisi, 49 (565).Özkiraz A. ve Şimşek Ü. (2013). Türkiye’de Sosyal Belediyeciliği 1970’lerden Düşünmek. Afro-Avrasya Coğrafyasında Kamu Yönetimi Uygulamaları ve Sorunları Kayfor XI Bildiriler Kitabı. Samsun. 31 Ekim-1 Kasım 2013.Sassen, S, (2005), “The Global City: Introducing a Concept”, Brown Journal of World Affairs, Vol: XI, Issue: 2, pp.27-43.Seyyar, A. ve Demir, O. (2008), Katılımcılık ve Kalkınma Ekseninde Yerel Sosyal Politikalar, Kam Yayınları, İstanbul.Shatkin, G., (2000), "Obstacles to Empowernent: Local Politics and Civil Society in Metropolitan Manila, The Philippines," Urban Studies, Vol: 37, No: 12, pp. 2357-2375.Şen, M. (2011), “Bütüncül Belediyecilik Yaklaşımı Kültürel Belediyeciliğe Giden Yolda Bir Aşama: Sosyal Belediyecilik” http://www.sosyalpolitikalar.com.tr/dergboeluemler/kapak-/kapak-dosyasi/29-buetuencuel-belediyecilik-yaklamkueltuerel-belediyecilie-giden-yolda-bir-aama-sosyal-belediyecilik.html, 05.07.2018.)Tekeli, İ., (1983), “Yerel Yönetimlerde Demokrasi ve Türkiye’de Belediyelerin Gelişimi”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt: 16, Sayı: 2, ss.7-21.Türkiye İstatistik Kurumu, (2018), “Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, 2017”, Haber Bülteni, Sayı:18616, http://www.tuik.gov.tr/HbGetirHTML.do?id=18616, (28.07.2018).Uçaktürk, T. - Uçaktürk, A. - Özkan, M. (2011), Yerel Yönetimlerde Sosyal Sorumluluk Bağlamında Sosyal Belediyecilik: Biga Belediyesi Örneği, http://akademikpersonel.kocaeli.edu.tr/ahmet.ucakturk/bildiri/ahmet.ucakturk11.08.2011_04.20.14bildiri.pdf, 03.04.2017Uğur, A. ve Bostancı M. K. (2016), “Sosyal Harcamaların Yerelleşmesi: Sosyal Belediyecilik Uygulamaların Etkinliği”, Gümüşhane Üniversitesi SBE Dergisi, Cilt 7, Sayı 15, s. 39-59.http://www.aile.gov.tr/data/5404eb05369dc3119090f853/t.c._aile_ve_sosyal_politikalar_bakanligi_ile_turkiye_belediyeler_birligi_arasinda_isbirligi_protokolu.pdfYıldırım, U. ve Göktürk, İ. (2008), “Toplumsal Sorunların Çözümünde Yeni Belediyecilik Anlayışı: Sosyal Belediyecilik Yaklaşımı”, I. Ulusal Yerel Yönetimler Sempozyumu, 23-24 Ekim, Sakarya, Sakarya Üniversitesi, ss. 237-255.Yüksel, F. (2004), Çağdaş Kent Yönetimi ve Yönetici Vizyonu, Ankara, Detay Yayıncılık.Zengin, E. ve Bakurt M. (2014). Yerel Yönetimler ve Yerel Kalkınma. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi. 3(2): 95-124.2017, http://www.hurriyet.com.tr/bakan-sahin-sosyal-hizmetler-belediyelere-devredilecek-22507135 (Erişim Tarihi: 1 Şubat 2017). 2017, https://www.tccb.gov.tr/assets/dosya/ddk29.pdf (Erişim Tarihi: 1 Şubat 2017).