BANKA ETKİNLİĞİ VE İNOVASYON İLİŞKİSİNE YÖNELİK BİR PANEL VERİ ANALİZİ

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 1, 1 - 11, 28.06.2022

Pelin Güven

Öz

Son zamanlarda yaşanan bir sağlık krizi olarak Covid-19 pandemisi, finansal sistemin kırılganlıklarının yalnızca finansal krizlerin sonucu olmadığını göstermiştir. Finansal sistemde merkezi bir konuma sahip olan bankacılık sisteminin söz konusu kırılganlıklardan olumsuz etkilenmemek için mevcut etkinlik düzeylerini korumakla yetinmeyerek etkinsizlikleri tespit etmeleri ve verimliliği artırmaları önem kazanmıştır. İnovasyon bankacılık hizmetlerinin yeni teknolojilerle, süreçlerle ve ürünlerle daha etkin bir şekilde sunulmasını sağlaması sebebiyle bankacılık sisteminin bu amaçla kullanabileceği en önemli araçlardan biri olarak ön plana çıkmaktadır. Bu çalışmanın amacı, bankaların etkinlik düzeylerini belirlemek ve banka etkinliğinin inovasyonla ilişkisini incelemektir. Bu amaçla Türkiye’de 2014-2019 yılları arasında faaliyet gösteren 14 bankanın etkinlik düzeyleri parametrik olmayan Veri Zarflama Analizi (VZA) kullanılarak hesaplanmış ve ardından sabit etkiler panel regresyon modeli ile banka etkinliğinin inovasyon değişkenleri tarafından açıklanıp açıklanmadığı analiz edilmiştir. Araştırma bulgularının, örneklemdeki bankaların etkinliğini açıklamada araştırma ve geliştirme temelli inovasyon değişkenlerinin kanıt oluşturmadığını, banka yaşı ve banka büyüklüğünün kanıt oluşturabileceğini göstermesi nedeniyle ve ayrıca, teorik tartışmalar çerçevesinde alanın ampirik araştırmalara açık olduğunu göstermesi nedeniyle önem taşıdığı söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Etkinlik, İnovasyon, Veri Zarflama Analizi (VZA), Mevduat Bankaları, Etkinlik, İnovasyon, Veri Zarflama Analizi (VZA), Mevduat Bankaları

A PANEL DATA ANALYSIS ON THE RELATIONSHIP BETWEEN BANK EFFICIENCY AND INNOVATION

Öz

The recent Covid-19 pandemic as a health crisis has shown that the fragilities of financial system are not the results of financial crises only. In order not to be negatively affected by these fragilities, it has gained importance for the banking system, which has a central position in the financial system, to not only maintain current efficiency levels, but also to detect inefficiencies and increase productivity. Innovation has been coming to the forefront as one of the most important tools that the banking system can use for this purpose because it ensures banking services to be offered more efficiently with new technologies, processes and products. The purpose of this study is to determine the efficiency levels of the banks and to examine the relationship between bank efficiency and innovation. For this purpose, the efficiency levels of 14 banks operating in Turkey between 2014-2019 were calculated using non-parametric Data Envelopment Analysis (DEA), and then whether or not they are explained by the innovation variables in the fixed effects panel regression model was analyzed. It can be said that the research findings are important because they show that research and development-based innovation variables do not provide evidence but bank age and bank size may provide evidence in explaining the efficiency of the banks in the sample, and also because they show that the field is open to empirical research within the framework of theoretical discussions.

Anahtar Kelimeler

Efficiency, Innovation, Data Envelopment Analysis (DEA), Deposit Banks, Efficiency, Innovation, Data Envelopment Analysis (DEA), Deposit Banks

Kaynakça

• Akhisar, İ., Tunay, K. B. ve Tunay, N. (2015). The Effects of Innovations on Bank Performance: The Case of Electronic Banking Services. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 195(2015), 369-375. 10.1016/j.sbspro.2015.06.336
• Altunöz, U. (2019). Türkiye’de Bankacılık Sektörünün Etkinliğinin Bulanık Veri Zarflama Analizi (BVZA) ile Tahmini. SADAB 4th International Social Research and Behavioral Sciences Symposium (ss. 796-814), Antalya, 19-22 Ekim 2019.
• Aygen, S. (2006). İşletmelerde Yenilik Yönetimi Sürecinde Örgüt Yapılarında ve Hizmet Tasarımlarında Yaşanan Dönüşümler: Antalya İli Beş Yıldızlı Konaklama İşletmelerinde Ampirik Bir Araştırma ve Hizmet Tasarımı Önerisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Konya.
• Balcı, E. (2020). Bankacılıkta Veri Zarflama Analizi ve Malmquist Endeksi Yaklaşımı ile Etkinlik ve Verimlilik Analizi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. T.C. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
• Bektaş, H. (2013). Türk Bankacılık Sektöründe Etkinlik Analizi. Sosyoekonomi, 1, 277-294.
• Belke, A., Haskamp, U. ve Setzer, R. (2016). Regional Bank Efficiency and Its Effect on Regional Growth in “Normal” and “Bad” Times. Economic Modelling, 58(November), 413-426. http://dx.doi.org/10.1016/j.econmod.2015.12.020
• Beridze, J. ve Anbar, A. (2019). Gürcistan Bankacılık Sektöründe Etkinlik Analizi: Veri Zarflama Analizi Uygulaması. Business and Management Studies: An International Journal, 7(2), 1076-1096. http://dx.doi.org/10.15295/bmij.v7i2.1127
• Bolat, İ. ve Metin, M. (2019). Türkiye’deki Katılım Bankalarının Finansal Etkinliklerinin Karşılaştırılması Üzerine Bir Araştırma. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(31), 349-380. https://dx.doi.org/10.14520/adyusbd.497871
• Bossone B. ve Lee, J. K. (2004). In Finance, Size Matters: The "Systemic Scale Economies" Hypothesis. MF Staff Papers, 51(1), 19-46. https://www.jstor.org/stable/30035861 .38 on Fri, 01 Apr 2
• Cava, P. B., Salgada, A. P. J. ve Branco, A. M. F. (2016). Evaluation of Bank Efficiency In Brazil: A DEA Approach. RAM, Revista de Administração Mackenzie, 17(4), 62-84. https://doi.org/10.1590/1678-69712016/administracao.v17n4p61-83
• Çarıkçı, O. ve Akbulut, F. (2020). Türk Bankacılık Sektörünün Veri Zarflama Analizi ile Etkinliğinin Ölçülmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(1), 215-226. https://doi.org/10.20491/isarder.2020.838
• Esmer, Y., Ulusoy, T. ve Dayı, F. (2020). Innovation in Participation Banks: a Review on Turkey. Turkish Studies – Economy, 15(1), 167-184. https://dx.doi.org/10.29228/TurkishStudies.37827
• Gaganis, C. İ., Liakadi, A., Doumpos, M. ve Zopounidis, C. (2009). Estimating and Analyzing the Efficiency and Productivity of Bank Branches Evidence from Greece. Managerial Finance, 35(2), 202-218. 10.1108/03074350910923518
• Hasan, I., Koetter, M. ve Wedow, M. (2009). Regional Growth and Finance in Europe: Is There a Quality Effect of Bank Efficiency? Journal of Banking & Finance, 33, 1446–1453. 10.1016/j.jbankfin.2009.02.018
• İsgenderov, R. (2021). Azerbaycan Bankacılık Sisteminin Performans Analizi: Veri Zarflama Yöntemi Uygulaması. Yayınlanmamış Doktora Tezi. T.C. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Manisa.
• Kaya, T. (2015). Çok Amaçlı Dinamik Etkinlik Ölçümü ve Etkinliğe Etki Eden Faktörler: ÇA-DVZA Modeli ve Türkiye Bankacılık Sektörü Uygulaması. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
• Khan, M. A. ve Tariq, Y. B. (2017). The Impact of Corporate Governance on the Technical Efficiency of Banks in Pakistan. The IUP Journal of Corporate Governance, 16(4), 7-30.
• Kulaksızoğlu, E. Ş. (2010). Veri Zarflama Analizi ve Çapraz Etkinlik. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• Lotto, J. (2019). Evaluation of Factors Influencing Bank Operating Efficiency in Tanzanian Banking Sector. Cogent Economics & Finance, 7(1), 1-14. 10.1080/23322039.2019.1664192
• Minh, N. K., Long, G. T. ve Hung, N. V. (2013). Efficiency and Super-Efficiency of Commercial Banks in Vietnam: Performances and Determinants. Asia-Pacific Journal of Operational Research, 30(1), 1250047 (19 pages). 10.1142/S0217595912500479
• Ngo, T. ve Le, T. (2019). Capital Market Development and Bank Efficiency: A Cross-Country Analysis. International Journal of Managerial Finance, 15(4), 478-491. 10.1108/IJMF-02-2018-0048
• Nkem, I. S. ve Akujinma, A. F. (2017). Financial Innovation and Efficiency on the Banking Sub-sector: The Case of Deposit Money Banks and Selected Instruments of Electronic Banking (2006 - 2014). Asian Journal of Economics, Business and Accounting, 2(1), 1-12. 10.9734/AJEBA/2017/29981
• Novak, M. ve Hsu, S. Y. (2020). Efficiency of Banks in Croatia. Economic Insights – Trends and Challenges, 9(4), 25-33. Accessed 8 Apr. 2022. https://upg-bulletin-se.ro/wp-content/uploads/2020/12/3.Novak_Hsu.pdf
• Öksüzkaya, M. ve Atan, M. (2017). Türk Bankacılık Sektörünün Etkinliğinin Bulanık Veri Zarflama Analizi ile Ölçülmesi. International Journal of Economic and Administrative Studies, 18, 355-378.
• Özbey, N. ve Akan, Y. (2021). Türkiye’deki Mevduat Bankaları Üzerine VZA Araştırma Yöntemi ile Etkinlik Analizi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(4), 1641-1658.
• Özdağoğlu, A., Yakut, E. ve Bahar, S. (2017). Performance Evaluation of Turkish Banking Sector with Data Envelopment Analysis Using Entropic Weights. İşletme Fakültesi Dergisi, 18(1), 1-28. 10.24889/ifede.320037
• Özdemir A. ve Demireli, E. (2013). Ağırlık Kısıtlı Veri Zarflama Analizi ile Mevduat Bankalarının Etkinlik Ölçümüne Yönelik Bir Uygulama. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 9(19), 215-238. http://dx.doi.org/10.11122/ijmeb.2013.9.19.473
• Özel, N. G., Şahin, İ. E. ve Göral, R. (2017). Türk Bankacılık Sektöründe Etkinlik ve Verimlilik Analizinin Veri Zarflama Yöntemi ile İncelenmesi: 2013- 2015 Dönemi Uygulaması. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 17(30. Yıl Özel Sayısı), 85-100.
• Pham, T. P., Popesko, B., Quddus, A. ve Nguyen, N. T. K. (2021). Innovation and Bank Efficiency in Vietnam and Pakistan. Scientific Papers of the University of Pardubice, Series D: Faculty of Economics and Administration, 29(2), 1184. https://doi.org/10.46585/sp29021184
• Prakash, N., Singh, S. ve Sharma, S. (2021). Technological Diffusion, Banking Efficiency and Solow’s Paradox: A Frontier-Based Parametric and Non-Parametric Analysis. Structural Change and Economic Dynamics, 58, 534-551.
• Rashid, H. U., Zobair, A. M., Chowdhury, A. I. ve Islam, A. (2020). Corporate Governance and Banks’ Productivity: Evidence from the Banking Industry in Bangladesh. Business Research, 13, 615-637. https://doi.org/10.1007/s40685-020-00109-x
• Roberts, P. W. ve Amit, R. (2003). The Dynamics of Innovative Activity and Competitive Advantage: The Case of Australian Retail Banking, 1981 to 1995. Organization Science, 14(2), 107-122. http://www.jstor.org/stable/4135154. Accessed 3 Apr. 2022.
• Salim, R., Arjomandi, A. ve Seufert, J. H. (2016). Does Corporate Governance Affect Australian Banks’ Performance? Journal of International Financial Markets, Institutions & Money, 43, 113-125. http://dx.doi.org/10.1016/j.intfin.2016.04.006
• Samad, A. (2021). Global Financial Crisis and Islamic Bank Efficiency: Are Efficiencies Stable or Impacted? Evidence from Malaysian Islamic Banks. Journal of Accounting and Finance, 21(2), 96-111. https://doi.org/10.33423/jaf.v21i2.4240
• Sang, N. M. (2022). Impact of the COVID-19 Pandemic on Bank Efficiency in Vietnam. Banks and Bank Systems, 17(1): 13-23. doi:10.21511/bbs.17(1).2022.02
• Şahin, F. ve Özdemir, D. (2020). Ticari Bankaların Etkinliklerinin VZA ve Malmquist TFV Endeksi ile İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 34(4), 1559-1580. https://doi.org/10.16951/atauniiibd.775609
• Scott, S. V., Reenen, J. V. ve Zachariadis, M. (2017). The Long-Term Effect of Digital Innovation on Bank Performance: An Empirical Study of SWIFT Adoption in Financial Services. Research Policy, 46(5), 984-1004. https://doi.org/10.1016/j.respol.2017.03.010
• Soba, M., Erem, I. ve Ceylan, F. (2016). The Impact of Corporate Governance Practices on Bank Efficiency: A Case of Turkey. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(25), 305-322.
• Thaker, K., Charles, V., Pant, A. ve Gherman, T. (2021). A DEA and Random Forest Regression Approach to Studying Bank Efficiency and Corporate Governance. Journal of the Operational Research Society, 1-20. DOI: 10.1080/01605682.2021.1907239
• Uçar, F. (2019). Türkiye’deki Bankaların Etkinlik Analizi VZA ve AHP Uygulaması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Sivas.
• Yağcılar, G. G. ve Kalaycı, Ş. (2020). Türk Bankacılık Sektöründe Net Faiz Marjının Mikro-Belirleyicileri: Küresel Mali Krizin Etkileri. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi, 10(19), 7-34.
• Yay, T., Gürkan Yay G. ve Yılmaz, E. (2004). Finansal Krizler, Finansal Regülasyon ve Türkiye. İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 30, 101-130.
• Yeh, L. T., Chang, D. S. ve Li, H. M. (2022). Developing a Network Data Envelopment Analysis Model to Measure the Efficiency of Banking with the Governance, Innovation, and Operations. Managerial and Decision Economics, 1–12. https://doi.org/10.1002/mde.3568
• Yetiz, F. ve Ergin Ünal, A. (2018). Finansal Yeniliklerin Gelişimi ve Türk Bankacılık Sektörüne Etkileri. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(4), 117-135. iibfdkastamonu.457118
• Yılmaz, A. (2019). Türk Bankacılık Endüstrisinde Etkinlik ve Verimlilik Analizi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Erzurum Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Erzurum.
• Zouari, G. ve Abdelmalek, I. (2020). Financial Innovation, Risk Management, and Bank Performance. Copernican Journal of Finance&Accounting, 9(1), 77–100. http://dx.doi.org/10.12775/ CJFA.2020.004
• Zouari-Hadiji, R. (2021). Financial Innovation Characteristics and Banking Performance: The Mediating Effect of Risk Management. International Journal of Finance&Economics, 1-14. https://doi.org/10.1002/ijfe.2471