EFFECTS OF GLOBALIZATION ON THE TRANSFORMATION OF NATION-STATE IDEAS

Yıl 2024, Cilt: 12 Sayı: 2, 159 - 170, 16.12.2024

Halil İbrahim Geylani

Öz

Nation-states filled the political and administrative void created by the collapse of empires after World War I. Global imperialism is very effective in the dissolution of empires and the formation of nation-states. The effect of globalization in the transformation process of nation-states has been decisive in many areas, especially economy and politics. II. After World War II, nation-states turned to global integration through supranational organizations at the expense of compromising their sovereignty due to security concerns. The financial recession of the 1970s was overcome by the implementation of neo-liberal policies. As a result of capital accumulation, the world has faced "Ultra Capitalist Globalization" in the last quarter century. Global capital has a decisive role in the September 11 attack, the Covid-19 epidemic and the digital transformation after the epidemic. In this transformation process, nation-states preferred the implementation of global policies to their local policies due to the power of global capital. Global capital pressure has reached levels that threaten nation-state sovereignty in the last quarter century.
This study II. It aims to draw attention to the effects of the phenomenon of globalization on nation-state sovereignty, based on the hypothesis that global capital, which has reached "Ultra Capitalist Global" power in the last quarter century, starting from World War II, hinders nation-state sovereignty. The scope of our study is II. It is limited to the period after World War II and the economic, political and digital global transformations in the last quarter century. In our study, the method of examining secondary sources with qualitative research techniques was used.

Anahtar Kelimeler

Globalization, Imperialism, Nation-State, International organizations

Etik Beyan

Yukarıda bilgileri yer almakta olan çalışmamın nitel araştırma teknikleriyle, betimsel analiz, ikincil kaynakların doküman incelemesi ve döküman taranması yoluyla hazırlanması sebebiyle etik kurul izni gerektirmeyen çalışmalar arasında yer aldığını beyan ederim.

Teşekkür

Makale hazırlık sürecinde yardımlarını benden esirgemeyen Dr. Öğr. Üyesi M. Zakir SARIKAYA hocama teşekkür ederim.

ULUS-DEVLET DÜŞÜNCESİNİN DÖNÜŞÜMÜNDE KÜRESELLEŞMENİN ETKİLERİ

Öz

I. Dünya Savaşı sonrasında imparatorlukların yıkılmasıyla oluşan siyasi ve idari boşluğu ulus-devletler doldurmuştur. Küresel emperyalizmin imparatorlukların çözülmesinde ve ulus-devlet oluşumundaki etkisi oldukça fazladır. Ulus-devletlerin dönüşüm sürecinde küreselleşme etkisi ekonomi ve siyaset başta olmak üzere pek çok alanda belirleyici olmuştur. II. Dünya Savaşı sonrasında ulus-devletler güvenlik endişesiyle egemenliklerinden taviz verme pahasına uluslarüstü kuruluşlar yoluyla küresel bütünleşmeye yönelmiştir. 1970’li yıllardaki finansal durgunluk neo-liberal politikaların hayata geçirilmesiyle atlatılmıştır. Sermaye yığılması sonucu dünya son çeyrek yüzyılda “Ultra Kapitalist Küreselleşme” ile karşı karşıya kalmıştır. 11 Eylül saldırısı, Covıd-19 salgını ve salgın sonrasındaki dijital dönüşüm üzerinde küresel sermayenin belirleyici rolü bulunmaktadır. Bu dönüşüm sürecinde ulus-devletler küresel sermayenin gücü nedeniyle küresel politikaların uygulanmasını yerel politikalarına tercih etmiştir. Küresel sermaye baskısı son çeyrek yüzyılda ulus-devlet egemenliğini tehdit eden boyutlara ulaşmıştır.
Bu çalışma II. Dünya Savaşı’ndan başlayarak son çeyrek yüzyıldaki süreçte “Ultra Kapitalist Küresel” güce erişen küresel sermayenin ulus-devlet egemenliğine engel olduğu hipotezinden hareketle, küreselleşme olgusunun ulus-devlet egemenliği üzerindeki etkilerine dikkat çekmeyi amaçlamaktadır. Çalışmamızın kapsamı II. Dünya Savaşı’ndan sonraki dönem ve son çeyrek yüzyıldaki ekonomik, siyasi ve dijital küresel dönüşümler olmak üzere sınırlandırılmıştır. Çalışmamızda ikincil kaynakların nitel araştırma teknikleriyle incelenmesi yöntemi kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Küreselleşme, Emperyalizm, Ulus-Devlet, Uluslararası kuruluşlar.

Kaynakça

• Acar, M. (2002). Ekonomik Siyasal ve Sosyal Kültürel Boyutlarıyla Küreselleşme: Tehdit mi Fırsat mı? Liberal Düşünce Dergisi, 7, 25-26.
• Adaş, E.B. & Erbay B. (2022). Yapay Zekâ Sosyolojisi Üzerine Bir Değerlendirme. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21 (1), 326-337.
• Ak, R. & Bingül, B. A. & Türk, A. (2022). Covid-19 ve Derinleşen Yoksulluk. Giresun Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 8 (2): 74-91
• Alağaş, S. (2018). Küreselleşme ve Ulus-Devlet İlişkisinin Yerelleşme ve Bölgeleşme Üzerine Etkileri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Niğde.
• Atlı, A. (2020). Covid-19 Küreselleşmenin Sonunu Mu Getirecek? Covid-19 Sonrası Küresel Sistem: Eski Sorunlar (Ed.U. Ulutaş). T.C. Dışişleri Bakanlığı Stratejik Araştırmalar Merkezi. SAM Yayınları. Ankara.
• Bauman, Z. (2012). Küreselleşme-Toplumsal Sonuçları (A.Yılmaz, Çev.). Ayrıntı Yay. İstanbul.
• Bhusal, M. K. (2020). The World After Covid-19: An Opportunity for a New Beginning. International Journal of Scientific and Research Publications, 10 (5), 735-741.
• Braudel, F. (2004). Maddi Uygarlık: Mübadele Oyunları (M. A. Kılıçbay, Çev.). İmge Yayınları. Ankara.
• Cengiz, O. (2021). Kapitalizm, Küreselleşme ve Covid-19 Sonrası Yeni Dünya Düzeni, Uluslararası Politik Araştırmalar Dergisi, 7 (2), 35-57.
• Çetin, N. B. (2008). Siyasi Küreselleşme Bağlamında Ulus-Devlet Tartışmaları. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları, 7 (1), 177-182.
• Dokuzoğlu, S. & Tüm, K. (2022). Küresel Salgının Maliye Politikalarına Etkisi: Türkiye Üzerine Değerlendirmeler. Çukurova Üniversitesi. S.B.E. Dergisi, 31 (1), 105-120.
• Dowd. D. (2006). Kapitalizm ve Kapitalizmin İktisadı Eleştirel Bir Tarih (C. Gerçek, Çev.). Yordam Kitap. İstanbul.
• Emre, Y. (2013). “Karl Kautsky ve Ultra-Emperyalizm Kuramının Düşündürdükleri: Sosyal Demokrasi ve Uluslararası İlişkiler”, Uluslararası İlişkiler, Cilt 10, Sayı 39 (Güz 2013), s. 45-69.
• Ertekin, B. A. (2004). Saldırı Planı. IQ Kültür Sanat Yay. İstanbul.
• Ferro, M. (2002). Fetihlerden Bağımsızlık Hareketlerine Sömürgecilik Tarihi: 13. Yüzyıl20. Yüzyıl (M. Cedden, Çev.). İmge Kitabevi. Ankara.
• Garaudy, R. (1992). Entegrizm, Kültürel İntihar (K. B. Çileçöp, Çev.). Pınar Yay. İst.
• Gelekçi, C. (2003). Küreselleşme ve Milli Kültür (Yayımlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
• Gill, S. (1991). American Hegemony and the Trilateral Commision. Cambridge University Press. Göktürk, E. D. (1996). Dünden Yarına Yurttaşlık: 21. Yüzyılda Yurttaşlık, Ulusal Devlet ve Küreselleşme. SAV Yayınları. İstanbul.
• Hablemitoğlu, Ş. (2004). Küreselleşme: Düşlerden Gerçeklere. Toplumsal Dönüşüm Yayınları. Ankara.
• Harvey, D. (2003). Post modernliğin Durumu (S, Savran, Çev.). Metis Yay. İst.
• Heywood, A. (2011). Siyasi İdeolojiler (A. K. Bayram, Ö. Tüfekçi, H. İnaç, S. Akın, B. Kalkan, Çev.). Adres Yayınları. Ankara.
• Hobsbawm, E. J. (2005). Devrim Çağı: 1789-1848. Dost Kitapevi. Ankara.
• Hobsbawm, E. J. (2008). Sanayi ve İmparatorluk. Dost Kitapevi. Ankara.
• İplikçi, A. (2017). Kolonyalizm ve Emperyalizm Üzerine Bir Değerlendirme. Journal Of Graudate School of Social Sciences, 21 (4), 1527-1540.
• İrge, F. N. (2005). Gelişmiş Kapitalizm Eşliğinde Yeni Sömürgecilik. Trakya Üniversitesi. Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (1), 59-88.
• K. Kautsky, Seçilmiş Politik Yazılar, Hatrick Goode (der.), çev. Celal A. Kanat, İstanbul, Kavram Yayınlan, 1990 Kanat, B. & Ayyıldız, N.A. (2022). Covıd-19 Küresel Salgın ve Dijital Dönüşümün İnsan Kaynakları Uygulamaları Üzerine Yansımalarını Açığa Çıkarmaya Yönelik Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, 27 (2), 185-213.
• Karaca, M. (2022). 11 Eylül Sonrası Değişen Güvenlik Paradigmaları Işığında Nato’nun Dönüşümü ve Türkiye’ye Etkileri. Başkent Üniversitesi. AB ve Uluslararası İlişkiler Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi.
• Karadeli, C. (2005). Küreselleşme ve Alternatif Küreselleşme. Phoenix Yay. Ankara.
• Karadeniz, A, G. (2019). Küreselleşmenin Araçları: IMF ve Dünya Bankası Neden Kuruldular, Politikaları Nasıl Değişti, Küreselleşmeyi Nasıl Etkilediler? Ankara Üniversitesi, S.B.E. Uluslararası Siyaset. Yüksek Lisans Tezi. Ankara
• Kavas, A. (2003). Afrika’da Fransız Sömürgeciliği. Sömürgecilik Hareketlerinde Fransa ve Anadolu’da Fransız-Ermeni İşbirliği Bildiri Kitabı. Fırat Üniversitesi Yayınları, Elazığ.
• Kazgan, G. (2017). Tanzimat’tan 21. Yüzyıla Türkiye Ekonomisi. İstanbul Bilgi Üniv. Yayınları. İstanbul. Kızılçelik, S. (2002). Kapitalizmin Diasporası Olarak Küreselleşme. Eğitim Araş. Dergisi, 6, 12-33.
• Konak, N. (2011). Ekonomik Küreselleşme ve Ulus-Devlet: Kuramsal Yaklaşımlar. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Dergisi, 28 (1), 149- 164.
• Loomba, A. (2000). Kolonyalizm/Postkolonyalizm (Çev. M. Küçük.). Ayrıntı Yay. İstanbul. Macit, M. H. & Torun, Y. (2014). Siyaset Felsefesi Sözlüğü. Orion Kitabevi. Ankara.
• Marangoz, M. & Kırlı, E. Ö. (2021). Covıd-19 Pandemi Sürecinin Farklı Alanlarda Dijitalleşmeye Etkileri. Hitit Ekonomi ve Politika Dergisi, 1 (1), 54-68.
• Muz, F.N. & Kılınç A. & Önsüz, M.F. (2020). Covıd-19 Pandemisinde Yapay Zekânın Kullanımı. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi, 5 (Covıd-19) Özel Sayısı, 178-183.
• Nalbantoğlu, C.B. (2021). Covıd-19 Sürecinin Dijital Dönüşüme Etkileri. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 7(4) 13-18.
• Olsson, İ. A. (2007). The Changing Nature and Role of Soft Law in International Economic Law and Regulation: From State-Centric to Globalist Paradigm. UK: Kent Law School.
• Özpek, B. B. (2012). En Uzun On Yıl: 11 Eylül Sonrası Ortadoğu. Ortadoğu Etütleri Dergisi, 3(2), 183-216.
• Öztürk, Ö. (2006). Emperyalizm Kuramları ve Sermayenin Uluslararasılaşması. Praksis Der. S.15 (271-309).
• Pierson, C. (2000). Modern Devlet (D. Hattatoğlu, Çev.). Çivi Yazıları Yay. İstanbul.
• Qaddura, N. (2023). Artıfıcıal Intellıgence-The Future Of Economy And Employment. Okan Üniversitesi. S.B.E. Yüksek Lisans Tezi.
• Sennett, R. (2010). Kamusal İnsanın Çöküşü (Serpil D. & A. Yılmaz, Çev.). Ayrıntı Yayınları. İstanbul.
• Soros, G. (2003). Küreselleşme Üzerine (M. Keçik, Çev.). İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. İstanbul.
• Stiglitz, E. J. (2002). Küreselleşme: Büyük Hayal Kırıklığı. Plan B Yay. İstanbul.
• Stratton, J. (2002). Siberalan ve Kültürün Küreselleşmesi. Cogito, 30, 80-100.
• Şahin, K. (2009). Küreselleşme Tartışmaları Işığında Ulus-Devlet. Yeniyüzyıl Yay. İst.
• Şenses, M. (2019). İmparatorluk ve Ulus-Devlet. Liberal Düşünce Der. 24 (95), 87-98.
• Yeldan. E. (2001). Küreselleşme Sürecinde Türkiye Ekonomisi Bölüşüm, Birikim ve Büyüme. İletişim Yayınları. İstanbul.