DİJİTAL DÖNÜŞÜM ÇAĞINDA TÜRKİYE’DE E-TİCARET VE İŞ GÜCÜ

Yıl 2024, Cilt: 12 Sayı: 2, 171 - 184, 16.12.2024

Mehmet Mert Türk

Öz

Bu çalışma, Türkiye’de e-ticaretin iş gücü piyasası üzerindeki etkilerini teorik bir çerçevede değerlendirmektedir. E-ticaretin dijitalleşme sürecinde lojistik, dijital pazarlama, yazılım geliştirme ve bilişim güvenliği gibi teknik becerilere dayalı alanlarda istihdam yarattığı ve iş gücü yapısını dönüştürdüğü vurgulanmaktadır. Geleneksel ticaret pratiğine dayalı birçok yapının ortadan kalktığı ya da değişime uğradığı e-ticaret modelinde, dijital altyapı yatırımları ile beceri geliştirme programlarının ekonomik büyüme ve iş gücü piyasalarında önemli olumlu etkiler yaratacak potansiyele sahip olduğu görülmüştür. Araştırmada e-ticaret ve istihdam oranları arasında pozitif bir korelasyon olduğu tespit edilerek, dijital dönüşümün ticaret alanında ülke kalkınma potansiyeline sunacağı katkı ön plana çıkarılmıştır. İstihdam modellerinin ekonomik sistemlere göre yeniden şekillendiği ve nitelikli çalışan kavramının değiştiği bu süreçte, Türkiye’nin genç nüfus potansiyelini dijital dönüşüme tam uyum sağlayarak değerlendirmesi gerektiği ifade edilmektedir. Bununla birlikte, lojistik altyapı eksiklikleri, veri güvenliği endişeleri, müşteri sadakati sorunları ve yüksek iade oranları gibi dezavantajların, e-ticaret sektörünün sürdürülebilir büyümesini sınırlandırdığı ve istihdam olanaklarını daralttığı vurgulanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

E-ticaret, İstihdam, Dijital Dönüşüm

E-COMMERCE AND LABOR IN TÜRKİYE AT THE ERA OF DIGITAL TRANSFORMATION

Öz

This study evaluates the impact of e-commerce on Türkiye’s labor market within a theoretical framework. It highlights how e-commerce has created employment opportunities in logistics, digital marketing, software development, and cybersecurity, transforming workforce structures. In the e-commerce model, where many traditional trade practices have been replaced or transformed, investments in digital infrastructure and skill development programs are seen to have significant potential to positively influence economic growth and labor markets. The study identifies a positive correlation between e-commerce and employment rates, emphasizing the contribution of digital transformation to the country's development potential. As employment models reshape in line with economic systems and the concept of skilled labor evolves, it is stated that Türkiye should leverage its young population by fully aligning with digital transformation. However, challenges such as logistical deficiencies, data security concerns, low customer loyalty, and high return rates limit the sustainable growth of the e-commerce sector and restrict employment opportunities.

Anahtar Kelimeler

E-commerce, Employment, Digital Transformation

Kaynakça

• Akpunar, E. N. (2017). Türkiye’de Elektronik Dış Ticaretin Gelişimi ve İstihdam İlişkisi. Harran Maarif Dergisi, 2(2), 18-32. doi: 10.22596/2017.0202.18.32.
• Bakos, Y. (2001). The Emerging Landscape for Retail E-Commerce. The Journal of Economic Perspectives, 15(1), 69-80.
• Bankalararası Kart Merkezi. (2024). İnternetten Yapılan Kartlı Ödeme İşlemleri | Bankalararası Kart Merkezi. Geliş tarihi 15 Kasım 2024, gönderen İNTERNETTEN YAPILAN KARTLI ÖDEME İŞLEMLERİ website: https://bkm.com.tr/internetten-yapilan-kartli-odeme-islemleri/
• Barışık, S., & Kasap, A. (2024). E-Ticaretin Ekonomik Boyutunun Değerlendirilmesi: Ab Ve Türkiye Karşılaştırması. ULIC 2024, 136.
• Demirdöğmez, M., Gültekin, N., & Taş, H. Y. (2018). Türkiye’de E-Ticaret Sektörünün Yıllara Göre Gelişimi. OPUS International Journal of Society Researches, 8(15), 2216-2236. doi: 10.26466/opus.453147
• Ecommerce Europe. (2021, Eylül 23). 2021 European E-commerce Report – Light version—Ecommerce Europe. Geliş tarihi 15 Kasım 2024, gönderen https://ecommerce-europe.eu/publication/2021-european-e-commerce-report-light-version/
• EMARKETER. (2022). 2022—Reports, Statistics & Marketing Trends. Geliş tarihi 15 Kasım 2024, gönderen EMARKETER website: https://www.emarketer.com/topics/category/2022
• Erboy, N. (2014). E-DIŞ TİCARET VE GİRİŞİMCİLİK ÜZERİNE ETKİLERİ. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD), 5(8), 50-61. doi: 10.20990/aacd.83929
• Guttman, R. H., Moukas, A. G., & Maes, P. (1998). Agent-mediated electronic commerce: A survey. The Knowledge Engineering Review, 13(2), 147-159. doi: 10.1017/S0269888998002082
• Hajli, D. N. (2014). The role of social support on relationship quality and social commerce. Technological Forecasting & Social Change, 2014(87), 17-27. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.techfore.2014.05.012
• Hoffman, D. L., & Novak, T. P. (1996). Marketing in Hypermedia Computer-Mediated Environments: Conceptual Foundations. Journal of Marketing, 60(3), 50-68. doi: 10.2307/1251841
• International Labour Organization (ILO)). (2023). The leading source of labour statistics. Geliş tarihi 15 Kasım 2024, gönderen ILOSTAT website: https://ilostat.ilo.org/
• Irmak, E. (2023). ULUSLARARASI TİCARETTE DİJİTALLEŞME: E-TİCARET KAPSAMINDA E-İHRACAT. The Journal of Social Science, 7(14), 180-200. doi: 10.30520/tjsosci.1357354
• Kayahan, L., & Hepaktan, C. E. (2016). Türkiye’de Elektronik Ticaret Hacmini Etkileyen Faktörlere İlişkin Var Analizi (2005-2015). Ardahan Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(4), 159-190.
• Laudon, K. C., & Traver, C. G. (2021). E-commerce 2020-2021: Business, technology, society (Sixteenth). Pearson. Geliş tarihi gönderen https://thuvienso.hoasen.edu.vn/handle/123456789/12669
• Leiner, B. M., Cerf, V. G., Clark, D. D., Kahn, R. E., Kleinrock, L., Lynch, D. C., … Wolf, S. (1999, Ocak 23). A Brief History of the Internet (Versiyon 1). Versiyon 1. arXiv. doi: 10.48550/arXiv.cs/9901011
• Molla, A., & Licker, P. S. (2005). Perceived E-Readiness Factors in E-Commerce Adoption: An Empirical Investigation in a Developing Country. International Journal of Electronic Commerce, 10(1), 83-110.
• Niu, B., & Zhao, J. (2023). E-Commerce Industry: A Comprehensive Analysis of its Competitive Advantages. Highlights in Business, Economics and Management, 15, 93-98. doi: 10.54097/hbem.v15i.9322
• Organisation for Economic Co-operation and Development. (2022, Temmuz 12). Measuring financial consumer detriment in e-commerce. Geliş tarihi 15 Kasım 2024, gönderen OECD website: https://www.oecd.org/en/publications/measuring-financial-consumer-detriment-in-e-commerce_4055c40e-en.html
• Poonam, & Saini, S. K. (2024). Study on E-Commerce Growth and Impact on Indian Economic Development. RESEARCH REVIEW International Journal of Multidisciplinary, 9(8), 57-64. doi: 10.31305/rrijm.2024.v09.n08.007
• Statista. (2022). Topic: E-commerce in Turkey. Geliş tarihi 15 Kasım 2024, gönderen E-commerce in Turkey—Statistics & facts website: https://www.statista.com/topics/9411/e-commerce-in-turkey/
• T.C. Ticaret Bakanlığı. (2024). Dijital Ticaret Tanım ve Kavramlar. Geliş tarihi 15 Kasım 2024, gönderen Dijital Ticaret Tanım ve Kavramlar website: https://ticaret.gov.tr/hizmet-ticareti/elektronik-ticaret/dijital-ticaret-tanim-ve-kavramlar
• Turban, E., Outland, J., King, D., Lee, J., Liang, T.-P., & Turban, D. (2018). Electronic Commerce 2018: A Managerial and Social Networks Perspective. doi: 10.1007/978-3-319-58715-8
• TÜBİSAD (Bilişim Sanayicileri Derneği). (2023). TÜBİSAD Raporlar. Geliş tarihi 15 Kasım 2024, gönderen Dijitalleşme Yolunda Türkiye Raporu website: https://www.tubisad.org.tr/tr/bilgi-bankasi/sunumlar-liste/TUBISAD-Raporlar/40/0/0
• Türkiye İstatistik Kurumu. (2023). Hanehalkı Bilişim Teknolojileri (BT) Kullanım Araştırması, 2023 [TÜİK]. Geliş tarihi 15 Kasım 2024, gönderen https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-%28BT%29-Kullanim-Arastirmasi-2023-49407
• Ulusoy, A., Demirel, S., & Özbilge, G. (2023). DİJİTAL ÖDEME SİSTEMLERİNİN FİNANSAL KURUMLARIN ERİŞİM VE DERİNLİĞİNE ETKİSİ: TÜRK BANKACILIK SEKTÖRÜNDEN KANITLAR. Akademik Hassasiyetler, 10(23), 584-607. doi: 10.58884/akademik-hassasiyetler.1309343
• UN Trade and Development (UNCTAD). (2021). Digital Economy Report 2021 (Sy 2021/2). Geliş tarihi gönderen https://unctad.org/system/files/official-document/der2021_en.pdf
• United States Census Bureau. (2024). Monthly Retail Trade—Quarterly Retail E-Commerce Sales Report. Geliş tarihi 15 Kasım 2024, gönderen https://www.census.gov/retail/ecommerce.html
• World Economic Forum. (2023). The Future of Jobs Report 2023. Geliş tarihi 16 Kasım 2024, gönderen World Economic Forum website: https://www.weforum.org/publications/the-future-of-jobs-report-2023/digest/
• World Trade Organization. (2024). WTO Annual Report 2024. Geliş tarihi 15 Kasım 2024, gönderen https://www.wto.org/english/res_e/publications_e/anrep24_e.htm