Türkiye'nin MAAS Platformu İçin Veri ve Ödeme Yöntemi Standardizasyonu

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 2, 286 - 303, 22.10.2024

Nihan Karacameydan İncemehmetoğlu , Kubilay Tuğlu , Özlem Çoşkun , Ömer Mahir İrdam , İsa Avcı , Bahadır Furkan Kınacı

https://doi.org/10.51513/jitsa.1520992

Öz

Gelişen teknoloji ve ulaşıma duyulan ihtiyaçlar, ulaşım sistemlerinde gelişmelere neden olmuştur. Bu gelişmeler daha konforlu, güvenli, verimli ve erişilebilir sistemlere olan ihtiyacı ortaya çıkarmıştır. İlerlemelerin sonucu olarak akıllı ulaşım sistemleri ile ilgili gelişmeler ortaya çıkmış ve anlık izlenebilir ve yönetilebilir sistemler oluşturulmaya başlanmıştır. Ortaya konulan entegrasyon ve uçtan uca tüm seyahatin sağlanması için son yıllarda gelişen Hizmet Olarak Hareketlilik (MaaS) uygulamaları sektöre katkı sağlar duruma gelmiştir. Bu çalışmada, 2. seviye MaaS olarak geliştirilen uygulamanın bilgi edinme, rezervasyon ve ödeme işlemlerinde kullanılan uygulama bilgileri aktarılacaktır. Gerçekleştirilen uygulama şehirlerarası ve şehir içi toplu taşıma; paylaşımlı bisiklet, elektrikli bisiklet (e-bisiklet), elektrikli skuter (e-skuter) ve araç kiralama dahil olmak üzere çeşitli ulaşım seçeneklerini içermek ile birlikte, ilk aşamada 2 pilot şehirde, 10 ulaşım hizmet sağlayıcı ile 9 ulaşım modunda, yaklaşık 2000 toplu taşıma aracı ve yaklaşık 3500 paylaşımlı mikromobilite aracını kapsamaktadır. Ayrıca sistem uygulamaları ile mevcut kullanımda olan veri ve servis standartlarının yeterlilikleri tartışılacaktır. Bu çalışmada, Türkiye’nin ilk yerli ve milli 2. Seviye MaaS uygulaması olması planlanan TRota’da; şehirlerarası ve şehir içi toplu taşıma, paylaşımlı bisiklet ve e-skuter, araç kiralama dahil olmak üzere çeşitli ulaşım modlarını tek bir uygulamada kullanıcılara sunulmaktır. TRota uygulama entegrasyon çalışmasında oluşabilecek riskler için alınan önlemler ve alınması gereken ilave önlemler ayrıntılı olarak verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hizmet Olarak Hareketlilik (MaaS), Veri Standardizasyonu, MaaS Platformu

Kaynakça

• Cruz, C. O., & Sarmento, J. M. (2020). “Mobility as a service” platforms: A critical path towards increasing the sustainability of transportation systems. Sustainability, 12(16), 6368. https://doi.org/10.3390/su12166368.
• International Transport Forum. Mix and MaaS - Data Architecture for Mobility as a Service. Erişim: 13 Şubat 2024. https://www.itf-oecd.org/sites/default/files/docs/mix-maas-mobility-service-final.pdf
• İstanbul Planlama Ajansı, Kent Gündemine Bakış: İstanbul’da Sürdürülebilir Ulaşıma Doğru. Erişim: 27 Şubat 2024, https://ipa.istanbul/wp-content/uploads/2023/11/KENT-GUNDEMI-SURDURULEBILIR-ULASIM-2.pdf.
• Hazan, J., Lang, N., El, H. ve Chraibi, A., Seeking Perpetual Motion with Mobility as a Service. Erişim: 12 Şubat 2024. https://web-assets.bcg.com/img-src/BCG-Seeking-Perpetual-Motion-with-Mobility-as-a-Service-Mar-2019_tcm9-215903.pdf.
• Heikkilä, S., Mobility as a Service - A Proposal for Action for the Public Administration, Case Helsinki”, 2014. Erişim: 16 Şubat 2024, https://urn.fi/URN:NBN:fi:aalto-201405221895
• General Bikeshare Feed Specification (GBFS). Mobility Data. Erişim: 13 Şubat 2024. https://github.com/MobilityData/gbfs/blob/master/gbfs.md
• GTFS Background. Erişim: 31 Ocak 2024. https://gtfs.org/background/
• GTFS, Why Use GTFS?. Erişim: 05 Şubat 2024. https://gtfs.org/
• GTFS Schedule Reference. Erişim: 05 Şubat 2024. https://gtfs.org/schedule/reference/
• Kayikci, Y., & Kabadurmus, O. (2022). Barriers to the adoption of the mobility-as-a-service concept: The case of Istanbul, a large emerging metropolis. Transport policy, 129, 219-236. https://doi.org/10.1016/j.tranpol.2022.10.015.
• Koca, M. (2024). Real-Time Security Risk Assessment From CCTV Using Hand Gesture Recognition. IEEE Access, 12, 84548-84555. https://doi:10.1109/ACCESS.2024.3412930.
• MaaS Alliance. (2017). White Paper ‘Guidelines & Recommendations to create the foundations for a thriving MaaS Ecosystem.
• Macedo, E., Teixeira, J., Gather, M., Hille, C., Will, M. L., Fischer, N., & Bandeira, J. M. (2022). Exploring relevant factors behind a MaaS scheme. Transportation Research Procedia, 62, 607-614. https://doi:10.10162007.05.004.
• McHugh, B. (2013). Pioneering Open Data Standards: The GTFS Story. Beyond Transparency, B. Goldstein ve L. Dyson, Ed., San Francisco: Code for America Press.
• Mobility Data. What is GBFS?. Erişim: 31 Ocak 2024. https://github.com/MobilityData/gbfs
• Sochor, J., Arby, H., Karlsson, I. M., & Sarasini, S. (2018). A topological approach to Mobility as a Service: A proposed tool for understanding requirements and effects, and for aiding the integration of societal goals. Research in Transportation Business & Management, 27, 3-14. doi: 10.1016/j.rtbm.2018.12.003.
• TOMP WG. Blueprint for an Application Programming Interface (API) from Transport Operator to MaaS Provider. Erişim: 05 Şubat 2024. https://github.com/TOMP-WG/TOMP-API/blob/master/documents/201005%20-%20Blueprint%20for%20the%20TOMP-API%E2%80%93Version%20Dragonfly%20(1.0.0).pdf TROTA. TROTA API. https://web.archive.org/web/20240704094102/https://trota.com.tr/trota-api/
• Xu, Y., Yan, X., Sisiopiku, V. P., Merlin, L. A., Xing, F., & Zhao, X. (2020). Micromobility trip origin and destination inference using general bikeshare feed specification (gbfs) data. arXiv preprint arXiv:2010.12006.