Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Mobil Uygulamaları Kullanımlarının İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 1, 14 - 27, 24.06.2020

Uğur Özbay Sedef Canbazoğlu Bilici

Öz

Bu araştırmanın temel amacı, fen bilimleri öğretmenlerinin mobil uygulamaları kullanımlarını incelemektir. Karma yöntem araştırması desenlerinden yakınsayan paralel desenin kullanıldığı araştırmanın örneklemini 215 fen bilimleri öğretmeni, çalışma grubunu ise yedi fen bilimleri öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmanın nicel verileri Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Mobil Uygulamaları Kullanımlarını Değerlendirme Anketi (FEMUKDA) ile nitel verileri ise yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Araştırmanın nicel verilerinin analizi betimsel istatistik, nitel verilerin analizinde ise içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda fen bilimleri öğretmenlerinin günlük hayatlarında sosyal medya ve anlık iletişimi sağlayan mobil uygulamaları kullandıkları, benzer şekilde eğitim-öğretim sürecinde de sosyal medya uygulamalarından yararlandıkları tespit edilmiştir. FEMUKDA’yı cevaplandıran öğretmenlerin yarısından fazlasının dijital hikaye oluşturma, sınıf yönetimi, kodlama ve bilimsel ölçüm yapan araçların mobil uygulamalarını hiç kullanmadıkları ortaya çıkmıştır. Ancak daha önce eğitimde teknoloji entegrasyonu konusunda eğitim alan katılımcıların, fene özgü mobil uygulamaları eğitim-öğretim sürecinde farklı aşamalarda kullandıkları belirlenmiştir. Ayrıca fen bilimleri öğretmenlerinin mobil uygulamaları seçerken en çok dersin kazanımlarına uygunluğuna dikkat ettikleri, internet erişim imkanı ve öğrencilerin mobil cihazlarının olmaması gibi faktörlerin ise öğretmenlerin mobil uygulamaların kullanımını engelleyen faktörler arasında olduğu tespit edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgu ve sonuçlar doğrultusunda fen bilimleri öğretmenlerinin mobil uygulamaları etkili kullanımına yönelik çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Fen eğitimi, Mobil uygulamalar, Teknoloji Entegrasyonu

Kaynakça

• App Annie (2018). A year in review: Mobile highlights of 2018. 14.01.2020 tarihinde https://www.appannie.com/en/insights/market-data/a-year-in-review-mobile-highlights-of-2018/ adresinden erişilmiştir.
• Ateş, A. (2018). 7. Sınıf fen ve teknoloji dersi “Maddenin tanecikli yapısı ve saf maddeler” konusunda artırılmış gerçeklik teknolojileri kullanılarak oluşturulan öğrenme materyalinin akademik başarıya etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Niğde.
• Bal. A., Baş, A. ve Elibol, M. (2013). Bilgisayar etkileşimli eğitsel mobil fotosentez uygulaması. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu Bildiriler Kitabı (s.179-181). Pegem Yayıncılık: Ankara.
• Baran, E. (2014). A review of research on mobile learning in teacher education. Educational Technology & Society, 17(32), 35-39.
• Bozkurt, A. (2015). Mobil öğrenme: Her zaman, her yerde kesintisiz öğrenme deneyimi. Açık öğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 1(2), 65-81.
• Bozkurt, A. ve Bozkaya, M. (2013). Etkileşimli e-kitap: Dünü, bugünü ve yarını. Akademik Bilişim 2013, Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
• Buluş Kırıkkaya, E. ve Şentürk, M. (2018). Güneş sistemi ve ötesi ünitesinde artırılmış gerçeklik teknolojisi kullanılmasının öğrenci akademik başarısına etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(1), 181-189.
• Creswell, W.J. (2012) . Karma yöntemler (Çev. G. Hacıömeroğlu). S. Demir (Ed.), Nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları araştırma deseni içinde (s.215-260). Eğiten Kitap: Ankara.
• Çakır, H. ve Arslan, İ. (2013). Mobil cihazlar için ders içerik paketinin geliştirilmesi. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 6(3), 24-34.
• Çallı, Ş. (2019). Mobil uygulama destekli öğretimin 5.sınıf öğrencilerinin akademik başarı, tutum, motivasyon ve katılımlarına etkisi: Elektrik konusu. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Çelik, A. (2012). Yabancı dil öğreniminde karekod destekli mobil öğrenme ortamının aktif sözcük öğrenimine etkisi ve öğrenci görüşleri: Mobil sözlük örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Çelik, A. (2013). M-öğrenme tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik analizleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(4), 20-22.
• Çelik, E., Yıldırım, G., Yıldırım, S. ve Karaman, S. (2013). Mobil cihazlarla öğrenim gören lisans öğrencilerinin e-ders içeriklerine ve mobil cihazlara yönelik görüşlerinin belirlenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 11-13.
• Chen, C., & Wang, C. H. (2015). Employing augmented-reality-embedded instruction to disperse the imparities of individual differences in earth science learning. Journal of Science Education and Technology, 24(6), 835–847.
• Deloitte Touche Tohmatsu (2019). Deloitte global mobil kullanıcı anketi. 15.01.2020 tarihinde https://www2.deloitte.com/tr/tr/pages/technology-media-and-telecommunications/articles/TR-GMCS-2019.html adresinden erişilmiştir.
• Demir, K. (2014). Grafik ve animasyon dersindeki mobil öğrenme uygulamalarının öğrencilerin akademik başarılarına ve mobil öğrenmeye yönelik tutumlarına etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Elçiçek, M., Karal, H. (2019). Mobil öğrenmeye ne kadar hazırız? Öğretmen adayları perspektifinden bir inceleme. Journal of Instructional Technologies & Teacher Education, 8(1), 1-9.
• Ferrer, F., Belvís, E., ve Pàmies, J. (2011). Tablet bilgisayarlar, akademik sonuçlar ve eğitim eşitsizlikleri. Bilgisayar ve Eğitim, 56(1), 280-288.
• Gerçek, C. (2019). İskelet ve kas sistemi konularının modellenmesi: Mobil uygulamalar. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 7(1), 226-241.
• Green, L. S., Hechter, R. P., Tysinger, P.D., & Chassereau, K.D. (2014). Mobile app selection for 5th through 12th grade science: The development of the MASS rubric. Computers & Education, 75, 65-71.
• Görgülü Arı, A. ve Sivri Ş.N. (2020). Genel biyoloji dersine yönelik artırılmış gerçeklik teknolojisi ile mobil uygulama tasarımı ve öğrenci görüşlerinin incelenmesi. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 10(1), 257-279.
• İlçi, A. (2014). Investigation of pre-service teachers’ mobile learning readiness levels and mobile learning acceptance levels. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Middle East Technical University, Ankara.
• Karahan, E. ve Canbazoğlu Bilici, S. (2017). QR kodların fen eğitimine entegrasyonu: Öğretmen görüşleri ve öneriler. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED), 11(1), 433-457.
• Kemp, S. (2017). Digital in 2017: Global overview. 10.01.2020 tarihinde https://wearesocial.com/special-reports/digital-in-2017-global-overview adresinden erişilmiştir.
• Kemp, S. (2018). Global digital report. 10.01.2020 tarihinde https://digitalreport.wearesocial.com/ adresinden erişilmiştir. Kemp, S. (2019). Digital in 2019. 01.11.2019 tarihinde https://wearesocial.com/global-digital-report-2019 adresinden erişilmiştir.
• Korucu, A., & Alkan, A. (2011). Differences between m-learning (mobile learning) and e-learning, basic terminology and usage of m-learning in education. Procedia Social and Behavioral Sciences, 15, 1925–1930.
• Mobillike (2014). Madreport dergisi 2014 2.çeyrek raporu. 08.10.2019 tarihinde https://www.slideshare.net/webrazzi/mobilike-madreport-2014-2-ceyrek adresinden erişilmiştir.
• Ozan, Ö. (2013). Bağlantıcı mobil öğrenme ortamlarında yönlendirici destek. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Sağır, F. ve Göksu, H. (2015). Öğretmen adaylarının mobil eğitim uygulamalarına yönelik tutumları. 4. Eğitim Yönetimi Forumu, 44-50.
• Sahin, D., & Yilmaz, R. M. (2020). The effect of augmented reality technology on middle school students’achievents and attitudes towards science education. Computers & Education, 144. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2019.103710.
• Sırakaya, M., Alsancak Sırakaya, D. (2018). Artırılmış gerçekliğin fen eğitiminde kullanımının tutum ve motivasyona etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(3), 887-896.
• Sönmez, V. ve Alacapınar, F. G. (2013). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Sung, Y.T., Chang, K.E., & Liu T.Z. (2016). The effects of integrating mobilde devices with teaching and learning on students’ learning performance: A meta-analysis and research synthesis. Computers & Education, 94, 252-275.
• Timur, B. ve Özdemir, M. (2018). Fen eğitiminde artırılmış gerçeklik ortamlarının kullanımına ilişkin öğretmen görüşleri. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(10), 62-75.
• Uçak, E. (2019). Teaching materials developed using QR code technology in science classes. International Journal of Progressive Education, 15(4), 215-228.
• Yılmaz, Y. (2011). Mobil öğrenmeye yönelik lisansüstü öğrencilerinin ve öğretim elemanlarının farkındalık düzeylerinin araştırılması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Yılmaz, B. ve Canbazoğlu Bilici, S. (2017). QR kodlar ile tasarlanmış güneş sistemi ve ötesi, uzay bilmecesi etkinliği. Anadolu Öğretmen Dergisi, 1(2), 75-82.
• Zengin, M., Şengel, E. ve Özdemir, M. A. (2018). Eğitimde mobil öğrenme üzerine araştırma eğilimleri: Türkiye örneği. Journal of Instructional Technologies & Teacher Education, 7(1), 18-35.
• Zhang, J., Sung, Y.T., Hou, H.T., & Chang, K.E. (2014). The development and evaluation of an augmented reality-based armillary sphere for astronomical observation instruction. Computers&Education, 73, 178–188.