Mozaikte Tamamlama: Uygulama Biçimleri ve Koruma Bakış Açısıyla Değerlendirmeler

Yıl 2023, , 521 - 533, 03.11.2023

Yaşar Selçuk Şener

https://doi.org/10.26658/jmr.1377339

Cited By: 1

Öz

Arkeolojik kazılarda ele geçen mozaikler gerek hazırlık katları gerekse tesellatum tabakasında dağılma ve eksiklikleri ile çoğunlukla bozulmaya uğramış halde bulunur.
Kazı çalışmalarıyla ele geçen, tessellatumda eksikleri veya eksik taşıyıcı katları bulunan mozaiklerde tamamlama, diğer etkin koruma uygulamalarıyla birlikte yapılmaktadır. Tamamlamaya yönelik uygulamalar genelde mozaiğin boyut ve büyüklüğünün algılanmasını kolaylaştırmak ve mevcut parçalarının daha sağlam hale getirilmesini sağlamak veya bazen de sadece estetik bütünlük kazandırmak amacıyla yapılmaktadır.
Yönümüzü uygulamalara çevirdiğimizde, genelde korumada kabul edilen uluslararası ilkelere bağlı kalındığı görülür, ancak bazı uygulamalarda koruma amacının dışına taşan, tasarım düzeyine ulaşan, “aşırı” sayılabilecek müdahalelerin de yapıldığı görülmektedir.
Bu çalışmayla mozaiklerde gerçekleştirilmiş tamamlama uygulamaları ele alınmış; koruma alanında üzerinde çok da kapsamlı çalışılmamış olan tamamlama konusuna dikkat çekilmek istenmiş ve uygulamaların irdelenmesine katkı sağlamak amaçlanmıştır. Nitekim antik dönemden günümüze kadar uzanan mozaikteki tamamlama uygulamaları seçilmiş örneklerle irdelenirken, özellikle çağdaş restorasyon uygulamalarına ağırlık verilerek yaklaşım/uygulama türlerinin tanıtılması ve uygulamaların koruma bakış açısından değerlendirilmeleri hedeflenmiştir

Anahtar Kelimeler

Mozaik, koruma, onarım, tamamlama, mozaikte tamamlama

Integrazione in Mosaic: Types of Intervention and Evaluations from a Conservation Perspective

Öz

The mosaics unearthed in the archaeological excavations are mostly found in a deteriorated state, both in the preparation layers and in the tesellatum layer, with their disintegration and deficiencies.
Reintegration of mosaics found after the excavation, which has deficiencies in the tessellatum or missing carrier layers, is carried out together with other effective conservation practices. reintegration are generally made in order to perceive the size and size of the mosaic, to make the existing pieces stronger with the reintegration, or to display only the aesthetic integrity. When we turn our direction to applications; In general, it is seen that adherence to the international principles accepted in protection is observed, but in some applications, it is seen that interventions that go far beyond the concept of protection and that can be considered excessive are made.
This study aims to explain and scrutinize a subject that has not been studied extensively in the field of conservation by addressing the completion practices in mosaics. As a matter of fact, while the reintegration applications in mosaics from the ancient period to the present are examined, it is aimed to introduce contemporary applications by revealing the differences in style and approach and to evaluate them from a conservation point of view.

Anahtar Kelimeler

Mosaic, conservation, restoration, integration, integration in the mosaics

Kaynakça

• Ahunbay 2011 Z. Ahunbay, Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon, İstanbul.
• Anonim 2003 Mosaics In Situ Project Illustrated Glossary Definitions of terms used for the graphic documentation of in situ floor mosaics Developed by the Getty Conservation Institute and the Israel Antiquities Authority December https://www.getty.edu/conservation/publications_resources/pdf_publications/glossary_mosaics_situ.html (Erişim: 26.09.2022).
• Anonim 2013 Illustrated Glossary Technician Training for the Maintenance of In Situ Mosaics, Los Angales. https://www.getty.edu/conservation/publications_resources/pdf_publications/glossaire.html (Erişim: 26.09.2022).
• Şener 2011 Y. Selçuk Şener, “Mozaiklerin Korunmasında Temel Kriterler”, M. Şahin (ed.), 11th International Colloquium on Ancient Mosaics, Bursa, 873-882.
• Şener 2012 Y. Selçuk Şener, “Arkeolojik Alanda Taban Mozaiklerinde Karşılaşılan Bozulmalar”, A. A. Akyol – K. Özdemir (eds.), Türkiye’de Arkeometrinin Ulu Çınarları Prof. Dr. Ay Melek Özer ve Prof. Dr. Şahinde Demirci’ye Armağan, İstanbul, 329-344.
• Şener 2016 Y. Selçuk Şener, “Taş Eser Korumada Tamamlama Uygulamaları: Yöntem ve Uygulama Biçimlerine İlişkin Değerlendirmeler”, P. Ayter - Ş. Demirci (eds), IV. ODTÜ Arkeometri Çalıştayı, Türkiye Arkeolojisi’nde Taş: Arkeolojik ve Arkeometrik Çalışmalar, Prof. Dr. Hayriye Yeter Göksu Onuruna, Ankara, 143-151.