Aphrodite Mosaic from Düzce Konuralp Museum

Yıl 2024, Sayı: 17, 1 - 11, 04.11.2024

Güzin Bilir

https://doi.org/10.26658/jmr.1564653

Öz

The subject of the study is the mosaic panel depicting Aphrodite, which is in the main warehouse of the museum with inventory number 1913 in Düzce Konuralp Museum. The mosaic panel in question was planned to be smuggled from Syria to a different country by historical artifact smugglers, and was caught within the borders of Türkiye. It was taken to Konuralp Museum by confiscation in 2015. In the depiction on the mosaic panel, there is Aphrodite standing half-naked, and behind her is a clothed figure of Eros with Charis, one of Aphrodite’s assistants.
In the study, firstly, the mosaics depicting Aphrodite in the literature were examined and it was observed that they were generally scenes depicting myths of the goddess such as “Her Birth”, “Beauty Contest” and “Adonis/Ares Aphrodite Relationship”. The Aphrodite-Ares Mosaic, which is one of the rare mosaic depictions featuring Aphrodite and the Charites together and is exhibited in the Shahba Museum today, attracts attention. Konuralp Aphrodite Mosaic and Shahba Aphrodite-Ares Mosaic were compared in terms of iconography and iconology, and similarities were determined. In this context, it has been revealed that the mosaic examined in the study is of Syrian (As-Suwayda-Shahba) origin, dating back to the 4th century.

Anahtar Kelimeler

Mosaic, Aphrodite, Charit, Konuralp, Shahba

Düzce Konuralp Müzesi’nden Aphrodite Mozaiği

Öz

Çalışmanın konusunu, Düzce Konuralp Müzesi’nde 1913 nolu envanter numarası ile müzenin ana deposunda bulunan Aphrodite’nin betimlendiği mozaik pano oluşturmaktadır. Bahsi geçen mozaik panonun tarihi eser kaçakçıları tarafından Suriye’den farklı bir ülkeye kaçırılması planlanmış, Türkiye sınırları içerisinde yakalanmıştır. 2015 yılında müsadere yoluyla Konuralp Müzesi’ne alınmıştır. Mozaik panodaki betimde ayakta yarı çıplak olarak verilmiş Aphrodite ve arkasında giyimli vaziyette, Aphrodite’nin yardımcılarından Kharis’le birlikte Eros figürü yer almaktadır.
Çalışmada, öncelikle literatürdeki Aphrodite betimli mozaikler incelenmiş ve genellikle “Doğuşu”, “Güzellik Yarışması” ve “Adonis/Ares Aphrodite İlişkisi” gibi tanrıçanın mitlerinin yer aldığı sahneler olduğu gözlemlenmiştir. Aphrodite ve Kharitler’in bir arada yer aldığı nadir mozaik betimlemelerinden olan ve günümüzde Shahba Müzesi’nde sergilenen Aphrodite-Ares Mozaiği dikkat çekmektedir. Konuralp Aphrodite Mozaiği ile Shahba Aphrodite-Ares Mozaiği ikonografik ve ikonolojik açıdan karşılaştırılmış, benzerlikler olduğu tespit edilmiştir. Bu bağlamda çalışmada incelenen mozaiğin 4. yüzyıla tarihlenen Suriye (As-Suwayda-Shahba) kökenli olduğu ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Mozaik, Aphrodite, Kharit, Konuralp, Shahba

Kaynakça

• Akşit 2003 İ. Akşit, Mitoloji Ege’nin İki Yakasının Öyküsü, İstanbul.
• Al-Miqdâ d 2008 H. Al-Miqdâ d, Al Fü seyfisa’a Al Suriya ve Al mu’tekıdâ t Al diniyye Al Kadime, Şam.
• Balty 1977 J. Ch. Balty, Mosaïques Antiques de Syrie, Brussels, Soledi.
• Balty 1981 J. Ch. Balty “La Mosaï que Antique au Proche-Orient I. Des origines à la Tétrarchie”, Aufestieg und Niedergang der Romischen Welt 12.2, 347-429.
• Balty 1995 J. Ch. Balty, Mosaїques Du Proche-Orient, Paris.
• Balty 1997 J. Ch. Balty, “Les Mosaїque De Shahba – Philippopolis: Chronologie, Ateliers, Commanditaires”, AAS X, 49-61.
• Blázquez 2011 J. M. Blázquez, “Mythology in Mosaics of Zeugma and Hispania. Similarities and Differences”, M. Şahin (ed.), XI. Uluslararası Antik Mozaik Sempozyumu, Bursa, 137-162.
• Blázquez 2015 J. M. Blázquez, “The Myth of Aphrodite and Adonis in Roman Mosaics of Jordan, Arabia, Antioch, Mauretania Tingitana and Hispania”, JMR 8, 1-16.
• Blázquez - Cabrero 2012 J. M. Blázquez - J. Cabrero, “Antioch Mosaics and their Mythological and Artistic Relations with Spanish Mosaics”, JMR 5, 43-57.
• Boulad 2023 S. Boulad, Roma İ mparatorluk Dö nemı̇ Phı̇lı̇ppopolı̇s (Shahba) Mozaı̇klerı̇nı̇n İ konografı̇sı̇, Yayınlanmamış Yü ksek Lisans Tezi, Selçuk Ü niversitesi, Konya.
• Delivorrias 1984 A. Delivorrias “Aphrodite”, LIMC II.1, 2-176.
• Dunbabin 2012 K. M. D. Dunbabin, Mosaics of the Greek and Roman World, Cambridge.
• Erhat 1996 A. Erhat, Mitoloji Sö zlüğü , İstanbul.
• Harrison 1986 E. B. Harrison “Charis, Charites”, LIMC III.1, 191-210.
• Grimal 1997 P. Grimal, Mitoloji Sözlüğü - Yunan ve Roma, S. Tamgüç (çev.), İstanbul.
• Gü ndoğ du 2016 S. Gündoğdu, Bandırma Arkeoloji Mü zesi’ndeki Üç Gü zeller (Kharitler) Adak Kabartması, Yayınlanmamış Yü ksek Lisans Tezi, Atatü rk Ü niversitesi, Erzurum.
• Joudallah 1999 F. Joudallah, Suriya Neb‘u Al Hazâ râ t Tariih ve Coğ râ fiye Ehemm AlMevaki‘i Al eseriyye, Şam.
• Kabaağaç - Alova 1995 S. Kabaağa - E. Alova, Latince Türkçe Sözlük, İstanbul.
• Karaosmanoğlu 2005 M. Karaosmanoğlu, Mitoloji ve Ege’nin Tanrıları, Erzurum.
• Karataş 2020 S. Karataş, “Greek Cults And Theiır Dress-Codes: The Regulations Of Greek Sanctuaries For Clothing, Colour, And Penalties Against Misbehaviour”, REA, T. 122, 445-488.
• Levi 1947 D. Levi, Antioch Mosaic Pavements, Princeton.
• Liddell - Scott 1966 H. G. Liddel - R. Scott, A Greek-English, Oxford.
• Nofel 2010 U. Nofel, Al Muş ahid Al Ustuuriyye Fi Alfuseyfisa’a Al Suriye Khilal Al asr-ı Al Romanii, Şam.
• Önal 2009 M. Önal, A Corpus Zeugma Mosaics, İstanbul.
• Özuslu 2016 E. Özuslu, Aphrodite’nin Doğuşu Moziği. Şehr-i-Ayntab-i-Cihan Gaziantep, Ankara.
• Stewart 1990 A. Stewart, Greek Sculpture I-Text, New Hafen.
• Zayed 2012 M. Zayed, “Diraset Lil Mevzûat Al Ustuuriyye Al Musavvira Alâ Fü seyfisa‘a Mıntıkati Shahba BiSuriya”, Arap Arkeologlar Genel Birliğ i Dergisi 13, 260-320.