HABERDE GİZLİ KAMERA KULLANIMININ ETİK DEĞERLENDİRMESİ; KANAL D - ARENA PROGRAMI ÖRNEĞİYLE

Yıl 2020, , 1 - 12, 31.01.2020

Engin Çağlak

https://doi.org/10.26809/joa.5.001

Öz

Günlük yaşamda önemli bir yeri olan haber, toplumun bireyleri için vazgeçilmez nitelikte bir unsurdur. Habersiz yaşamak mümkün değildir ve insanların temel haklarından birisi de haber alabilmektir. Gazetecilik mesleği de her meslekte olduğu gibi ahlaki değerlere ve çerçeveye sahiptir. Haber yapan gazeteciler de özellikle araştırmacı gazeteciler de çalışma yöntemleri açısından eleştirilmektedir. Etik ve hukuk açısından tartışma yaratan bu yöntemlerin başında gizli çekimler gelmektedir.
Çalışmanın amacı “Araştırmacı Gazetecilik” yapan bazı gazeteciler ve programcılar, haber toplama yöntemleri açısından eleştirilmektedir. Bu eleştiriler etik değerler çerçevesinde araştırılacaktır. Çalışmanın önemi ise habercilere getirilen eleştirilerin haklı ve haksız tarafları objektif bakış açısıyla ortaya çıkarmaya çalışılacaktır. Makalede yöntem olarak, literatür taraması, Kanal D “Arena” programı arşiv taraması ve mülakat tercih edilmiştir. Çalışmanın evreni ve sınırlılıkları ise haber alma yöntemlerinden gizli kamera kullanımı ve “Arena” programı ile çerçevelendirilmiştir. Magazin programları veya kişisel çıkarlar için yapılan gizli çekimler çalışmamızın dışında tutulmuştur. Sonuç olarak profesyonel gazeteciler kamu yararı gözettikleri her haberde çalışma yöntemleri olarak eleştirilmekle birlikte çoğu zaman ödüllendirilmektedirler.

Anahtar Kelimeler

Etik, Haber, Gizli Kamera, Kamu Yararı, Gazetecilik

ETHICAL EVALUATION OF USING HIDDEN CAMERA IN NEWS; CHANNEL D - WITH ARENA PROGRAM EXAMPLE

Öz

News, which has an important place in daily life, is an indispensable element for the members of society. It is not possible to live unannounced and one of the fundamental rights of people is to receive news. The profession of journalism has moral values and framework as in every profession. Journalists, especially journalists, are criticized for their working methods. Confidential filming is one of the leading methods of discussion in terms of ethics and law.
The aim of the study Some journalists and programmers engaged in “Investigative Journalism” are criticized in terms of news gathering methods. These criticisms will be investigated within the framework of ethical values. The importance of the study will be tried to reveal the rightful and unjust sides of the criticisms brought to the journalists with an objective point of view. In this article, literature search, Channel D “Arena arşiv archive archive search and interview were preferred. The universe and limitations of the study are framed by using hidden camera and haber Arena ”program. Secret programs for magazine programs or personal interests are excluded from our study. As a result, professional journalists have been criticized as methods of working in every news that they consider the public interest, but are often rewarded.

Anahtar Kelimeler

Ethics, News, Hidden Camera, Public Interest, Journalism

Kaynakça

• BELSEY, A. (1998) Mahremiyet, Aleniyet, Siyaset, Medya ve Gazetecilikte Etik Sorunlar, Nurçay Türkoğlu (Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• BELSEY, A. & CHADWICK, R. (1998) Medya ve Gazetecilikte Etik Sorunlar, Nurçay Türkoğlu (Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• BÜLBÜL, A. R. (2001) İletişim ve Etik, İstanbul: Nobel Yayınları.
• ÇAĞLAK, E. (2006) Basın Etiği Kapsamında Gizli Kamera Kullanımı ve Haberciliğin Arena Programı Örneği ile İrdelenmesi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi.
• ERMAN, S. & ÖZEK, Ç. (2000) Açıklamalı Basın Kanunu ve İlgili Mevzuat, İstanbul: Alfa Yayını.
• GİRGİN, A. (2000) Yazılı Basında Haber ve Habercilik Etik’i, İstanbul: İnkılâp Yayınevi.
• GİRGİN, A. (2002) Haber Yazmak, İstanbul: Der Yayınları.
• HATEMİ, H. (1976) Basın Ahlakı, İstanbul: Çığır Yayınları.
• İÇEL, K. (1990) Kitle Haberleşme Hukuku, İstanbul: Beta Yayınları.
• JEANNENEY, J-N. (1998) Başlangıçtan Günümüze Medya Tarihi, Esra Atuk (Çev.), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• O'NEILL, J. (1998) Piyasada Gazetecilik Yapmak, Medya ve Gazetecilikte Etik Sorunlar, Nurçay Türkoğlu (Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• ÖZEK, Ç. (1978) Türk Basın Hukuku, İstanbul: Çığır Yayınları.
• TOKGÖZ, O. (1994) Temel Gazetecilik, Ankara: İmge Yayınları.
• İRVAN, S. (2001) Gizli Kamera, TRT Radyo Televizyon Dergisi, Sayı 142, Ankara, Mart.
• NEBİOĞLU, Z. (1986) “Basının Sorumlulukları", Özgür Bir Toplumda Basının Görevi, Hürriyet Vakfi Eğitim Yayınları, No: 9, İstanbul.
• ÖZER, Ö. (2012) Alternatif Medya Alternatif Gazetecilik, Konya: Literatürk Yayınları.
• ÖZEK, Ç. (1983) “Basında Haber Verme Hakkının Sınırları” Basın ve Basının Karşılaştığı Hukuki Sorunlar, Hürriyet Vakfı Eğitim Yayınları, No: 3, İstanbul.
• PFAFF, W.(1986) “Basının Değişen Görünümünde Dünya ve Siyasal Gruplarla İlişkiler", Özgür Bir Toplumda Basının Görevi, Hürriyet Vakfı Eğitim Yayınları, No: 9, İstanbul.
• KARABIYIK, S. (2001) Basın Etiği Kapsamında Gizli Kamera Kullanımı ve Habercilik, G.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• RTÜK Kanun, Yönetmelik ve Tebliğler Yayını, Ankara, 1996.
• METİN, F. http://www.goldenlifegazetesi.com/Ozel-Hayatin-Ihlali-ve-Gizli-Kameralar--yazisi-44.html Erişim Tarihi: 3.8.2019
• URL 1, http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5237.pdf, Erişim Tarihi; 5.8.2019