Öz
Küreselleşme
olgusunun etkisini giderek arttırdığı günümüzde ülkeler birbirlerine daha çok
bağımlı hale gelerek birbirlerinden etkilenmeye başlamıştır. Küreselleşme
sonunda ülkelerdeki gelişmelerin anında takip edilebildiği, hızlı değişimlerin
yaşandığı ve bu değişimlerin diğer ülkelere çok hızlı bir şekilde yayıldığı da
görülebilmektedir. Bu bağlamda alınan dış borçlar da küreselleşmenin etkisi,
krizler ve diğer etmenler sonucunda döviz kurunun negatif etkilerine maruz
kalmaktadır. Az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler gerek iç gerekse dış
sorunların çözümünde diğer ülkelerden borç alma yolunu tercih etmişlerdir. Bu
borçlanmaların ana nedenlerinden biri de kalkınma hedefine ulaşabilmektir.
Ülkemiz de gelişmekte olan ülkelerin başvurduğu gibi dış borçlanmaya
başvurmuştur. Fakat gelişmekte olan ülkelerde yabancı para cinsinden borçlanma
devalüasyona neden olabilmekte ve bunun sonucunda da döviz kuru riski
doğmaktadır. Döviz kuru hareketlerinin Türkiye’nin Dış Borç Stoku üzerine
etkisinin analiz edildiği bu çalışmada 2005:1(Ocak) - 2017:6(Haziran) dönemine
ait üç aylık veriler kullanılarak toplam 50 çeyrek dönem baz alınmıştır. Döviz
kurundaki hareketlerin Türkiye’nin Dış Borç stoku üzerindeki etkisi Granger
nedensellik analizi ile araştırılmış ve Granger nedensellik etkisinin olmadığı
görülmüştür. Fakat Döviz Kurunun Net Dış Borç Stoku/GSMH üzerinde Granger
nedensellik etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Döviz kuru ile Net Dış Borç
Stoku ve Döviz Kuru ile Net Dış Borç Stoku/GSMH arasında uzun dönemli bir
ilişki tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akyüz, M.(1987). Ansiklopedik Ekonomi Sözlüğü. İstanbul: Dünya.Aysu, Y. (2011), 1980 Sonrası Türkiye’nin Dış Borç Sorunu ve Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi, Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.Bal, H. (2001). Uluslararası Finansman, Dış Borç Yönetimi ve Türkiye. İstanbul: Türkiye Bankalar Birliği Yayınları. Derdiyok, T.(1993). Türkiye’de Dış Borç Yönetimi. Ankara: HDTM Araştırma ve İnceleme Dizisi.Dibo, M. (2009). Dış Borçlanma ve Finansal Kriz İlişkisi Bağlamında Türkiye’deki Krizlerin Analizi (1994-2001), Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.Eğilmez, M.(2002). Ekonomi Politikası, İstanbul, OM Yayınları.Erdoğan, N. (1993). Uluslararası işletmelerde mali risk ve yönetimi & çağdaş finansman teknikleri” AnkaraEvgin, T. (2000). “Dünden Bugüne Dış Borçlarımız”, Ekonomik Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Araştırma-İnceleme Dizisi, 26, Ankara.İnce, M. (2001). Devlet Borçları ve Türkiye, Ankara: Başak Ofset.Mutluay, A. H., & Turaboğlu, T. T. (2013). Döviz kuru değişimlerinin firma performansına etkileri: Türkiye Örneği. BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, 7(1).Karluk, R.(2002). Türkiye Ekonomisi. İstanbul: Beta.Kocaoğlu, F. (2005). 1990 sonrası Türkiye`de dış borç sorunu, dış borçların sürdürülebilirliği ve dış borç yönetimi, Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.Seyidoğlu, H.(2009). Uluslararası İktisat: Teori, Politika ve Uygulama. İstanbul: Güzem.Ulusoy, A. (2004).Devlet Borçlanması, Trabzon: Üç yol.Yurt, E. (1993). 1980 Sonrasında Türkiye’nin Dış Borçlanmasında Ülke Risklerindeki Gelişmeler, Banka ve Ekonomik Yorumlar, 1-2.
Öz
Today, as the phenomenon of globalization increases
its influence, countries become more dependent on each other and become
influenced by each other. In the process of globalization, it can be seen that
the developments in the countries can be followed instantly, rapid changes are
experienced and these changes spread very rapidly to other countries. Foreign debt received in this context is
exposed to negative effects of exchange rate as a result of globalization,
crises and other factors. The underdeveloped and developing countries have
preferred to borrow from other countries in solving both internal and external
problems. One of the main reasons for these borrowing is to reach the
development target. Our country resorted to external borrowing as developing
countries do. However, borrowing in foreign currencies in developing countries
can cause devaluation, which in turn leads to exchange rate risks. In this
study, which analyzed the effects of exchange rate movements on Turkey's
external debt stock, using data quarterly data for the period of 2005: 1
(January) - 2017: 6 (June), a total of 50 quarters was based on. The impact of
currency movements in the exchange rate on Turkey's external debt stock was
investigated by Granger causality analysis and it was found that there was no
Granger causality effect. However, it was established that there is the Granger
causality effect on Net Foreign Debt Stock / GNP of the Foreign Exchange Rate.
A long-run relationship between exchange rate and net foreign debt stock
exchange rate and net foreign debt stock / GNP was found.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akyüz, M.(1987). Ansiklopedik Ekonomi Sözlüğü. İstanbul: Dünya.Aysu, Y. (2011), 1980 Sonrası Türkiye’nin Dış Borç Sorunu ve Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi, Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.Bal, H. (2001). Uluslararası Finansman, Dış Borç Yönetimi ve Türkiye. İstanbul: Türkiye Bankalar Birliği Yayınları. Derdiyok, T.(1993). Türkiye’de Dış Borç Yönetimi. Ankara: HDTM Araştırma ve İnceleme Dizisi.Dibo, M. (2009). Dış Borçlanma ve Finansal Kriz İlişkisi Bağlamında Türkiye’deki Krizlerin Analizi (1994-2001), Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.Eğilmez, M.(2002). Ekonomi Politikası, İstanbul, OM Yayınları.Erdoğan, N. (1993). Uluslararası işletmelerde mali risk ve yönetimi & çağdaş finansman teknikleri” AnkaraEvgin, T. (2000). “Dünden Bugüne Dış Borçlarımız”, Ekonomik Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Araştırma-İnceleme Dizisi, 26, Ankara.İnce, M. (2001). Devlet Borçları ve Türkiye, Ankara: Başak Ofset.Mutluay, A. H., & Turaboğlu, T. T. (2013). Döviz kuru değişimlerinin firma performansına etkileri: Türkiye Örneği. BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, 7(1).Karluk, R.(2002). Türkiye Ekonomisi. İstanbul: Beta.Kocaoğlu, F. (2005). 1990 sonrası Türkiye`de dış borç sorunu, dış borçların sürdürülebilirliği ve dış borç yönetimi, Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.Seyidoğlu, H.(2009). Uluslararası İktisat: Teori, Politika ve Uygulama. İstanbul: Güzem.Ulusoy, A. (2004).Devlet Borçlanması, Trabzon: Üç yol.Yurt, E. (1993). 1980 Sonrasında Türkiye’nin Dış Borçlanmasında Ülke Risklerindeki Gelişmeler, Banka ve Ekonomik Yorumlar, 1-2.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Temmuz 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 5 Sayı: 2 |