Bankacılık Sektöründe Regülasyonlar ve 2000-2018 Dönemi Türk Bankacılık Sektörü Regülasyon Endeksi

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 2, 60 - 80, 06.07.2020

Feyza Erşin Meta , İbrahim Tokatlıoğlu , Ozan Eruygur

Öz

Finansal sistem içerisinde önemli bir paya sahip olan bankacılık sektörü, regülasyonların yoğun olarak gerçekleştirildiği bir sektör olarak faaliyet göstermektedir. Ülkelerin iktisadi sistemlerinde ekonomik büyüme ve kalkınmayı da destekleyen önemli finansal aracı kuruluşlar olan bankalar ve bankacılık sektörü ampirik analizlerin de odak noktası olmaktadır. Bu doğrultuda çalışmamızın amacı, bankacılık sektöründe uygulanan düzenleme ve önlemler dikkate alınarak Türk bankacılık sektörüne yönelik bir regülasyon endeksi oluşturmaktır. Literatürde Türk bankacılık sektörü regülasyon endeksi adı altında yapılan ilk çalışma olan ve 0-1 arasında değerler alan “Bankacılık Sektörü Regülasyon Endeksi (BRI)” ile endeks değerinin 0’a yaklaşması regülasyon yoğunluğunun azalması, 1’e yaklaşması da regülasyon yoğunluğunun artması anlamına gelmektedir. 2000-2018 dönemi Türk bankacılık sektörü için oluşturulan BRI sonuçlarına göre regülasyonların yoğunluğu genel olarak bir artış trendi izlese de dönemlik kırılma ve sıçramalar gözlenmektedir. Endeksin sıçrama ve düşüş dönemleri, döviz kuru ve enflasyon etkisi kapsamında Türkiye ekonomisinin konjonktürel yapısı ile de paralellik göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Regülasyon, Finansal Regülasyon, bankacılık sektörü regülasyonları, türk bankacılık sektörü, regülasyon endeksi

Regulations in the Banking Sector and Turkish Banking Sector Regulation Index for the 2000-2018 Period

Öz

The banking sector, has an important share in the financial system, operates as a sector in which regulations are intensely realized. Banks and the banking sector, which are important financial intermediaries that also support economic growth and development in the economic systems of countries, are also the focus of empirical analysis. In this regard, the purpose of our study is to create a regulation index for the Turkish banking sector by taking into account the regulations and measures applied in the banking sector. The “Banking Sector Regulation Index (BRI)” which is the first study under the name of the Turkish banking sector regulation index in the literatüre takes values from 0 to 1. Approaching the index value to 0 means that the regulation density decreases and approaching to 1 means the regulation density increases. According to the results of BRI created for the Turkish banking sector in the period 2000-2018, periodic breaks and leaps are observed although the intensity of regulations generally follows an increasing trend. Under the influence of exchange rate and inflation, the index bounce and drop periods is in line with the cyclical nature of the Turkey's economy.

Anahtar Kelimeler

Regulation, Financial Regulation, Banking Sector Regulations, Turkish Banking Sector, Regulation Index

Kaynakça

• Akalın, G. (2000). Piyasa Ekonomisi Nedir?. Liberal Düşünce, 5 (19), 40-52. Aktan, C. C. (2000). Politik İktisat, İzmir: Anadolu Matbaacılık. Benson, B. L. (2002). Regulatory Disequilibrium and Inefficiency: The Case of Interstate Trucking. The Review of Austrian Economics, 2, 229-255. Chang, H. (1997). The Economics and Politics of Regulation. Cambridge Journal of Economics, 6, 703-728. Çetin, T. (2005). Regülasyon İktisadı Üzerine Farklı Yaklaşımlar. Telekomünikasyon ve Regülasyon Dergisi, 2, 106-123. Çevik, S., Demir, M. (2005). Devletin Düzenleyici Rolü ve Regülasyon Teorileri. Öneri Dergisi, 6 (23), 249-257. Erdem, E. (2014). Para Banka ve Finansal Sistem. (Gözden Geçirilmiş 6. Baskı), Ankara: Detay Yayıncılık. Etzioni, A. (2009). The Capture Theory of Regulations-Revisited. Society, 46 (4), 319-323. Gündoğdu, A. (2017). Türk Bankacılık Sisteminde Düzenleme ve Denetlemenin Etkinliğini Ölçmeye Yönelik Bir Analiz. Sosyoekonomi, 25(34), 33-52. Hertog, J. D. (1999). General Theories of Regulation. Encyclopedia of Law and Economics, 223 – 270. Herring, R. J., Litan, R. E. (1995). Financial Regulation in the Global Economy, The Brookings Institution, Washington D.C. İnternet: Türkiye Bankalar Birliği (TBB), 2000-2018 Yılları Arası Bankalarımız Kitabı. https://www.tbb.org.tr/tr/bankacilik/banka-ve-sektor-bilgileri/istatistiki-raporlar/59 Joskow, P. J. (1998). Regulatory Policies for Reforming Infrastructure Sectors in Developing Countries. Annual World Bank Conference on Development Economics konferansı hazırlanmış tebliğ, Washington, DC, April 20-21. Kane, E. J. (1988), How Market Forces Influence the Structure of Financial Regulation. in Restructuring Banking & Financial Services in America, by Williamson S. Haraf and Rose Marie Kushemider, American Enterprise Institute for Public Policy Research, 343-381. Laios, G. (2014), Macroeconomic Conditions and Bank Funding. Department of Banking and Financial Management, Athens: University of Pıraeus. Llewellyn, D.T. (2000). Some Lessons For Regulation From Recent Bank Crises. Open Economies Review, 11, 69-109. Majone, G. (2003). Regulating Europe. (Second Edition), New York: Taylor & Francis e-Library. Mishkin, F. S. (2004). The Economics of Money, Banking and Financial Markets. Boston: Pearson. Mishkin, F.S. (2011). Para, Bankacılık ve Finansal Piyasalar İktisadı. (8. Baskıdan Çeviri), Akademi Yayıncılık. Müftüoğlu, M. T. (2001). Ekonomi Politikaları Bağlamında Regülasyon. Rekabet Kurumu Regülasyon ve Rekabet Sempozyumu, Ankara, Rekabet Kurumu Yayını, 19-27. OECD. (1995). The OECD Report on Regulatory Reform, Paris. Oğuz, F. (2011). Devlet ve Piyasa: Regülasyon Ekonomisine Giriş, Ankara: Seçkin Yayıncılık. Posner, R. (1974). Theories of Economic Regulation. The Bell Journal of Economics and Management Science, Autumn, 335-358. Seyidoğlu, H. (2002). Ekonomik Terimler Ansiklopedik Sözlük. (Geliştirilmiş 3. Baskı), İstanbul: Güzem Can Yayınları, No 18. Spiller, P. T., Tommasi M. (2003). The Institutional Foundations of Public Policy: A Transactions Approach with Application to Argentina. Journal of Law, Economics and Organization, 19, 281-306. Taşar, M. O. (2009). Finansal Regülasyonlar ve Küresel Kriz Sürecinde Türk Dünyası Bankacılık Sistemlerinin Yeniden Yapılandırılması. Avrasya Etütleri, 36(2), 7-46. Tiryaki, G. (2012). Finansal İstikrar ve Bankacılık Düzenlemeleri (1990-2010 Türkiye Tecrübesi Işığında), TBB, Yayın No 289, İstanbul. Tokatlıoğlu, İ. (2003a). Doğal Tekeller ve Regülasyon. Ekonomik Yaklaşım, 47(14), 143-191. Tokatlıoğlu, İ. (2003b). Bankacılık Sektörünün Regülasyonu-Deregülasyonu ve Sektör Üzerindeki Verimlilik, Karlılık ve Refah Etkileri: Türkiye Üzerine Bir Uygulama. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Uslu, K., Tufaner, M. B. (2015). Regülasyon Teorilerinin Finansal Krizler Üzerindeki Etkileri. International Conference On Eurasian Economies, 398-405. Vittas, D. (1992). Financial Regulation: Changing the Rules of the Game. EDI Development Study, The World Bank, Washington. Yay, T., Yay, G. G., Yılmaz, E. (2004). Finansal Krizler, Finansal Regülasyon ve Türkiye. I.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 30, 101-130. Yay, G. G. (2012). Para ve Finans Teori-Politika, İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.