ETKİN DEPO YERLEŞİMİNİN DÜZENLENMESINDE APRIORI ALGORİTMASININ UYGULANMASI

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 2, 128 - 143, 31.12.2023

Burcu Özcan , Aysu Karaman , Yıldız Edanur Yılmaz

https://doi.org/10.46238/jobda.930070

Öz

Büyük veri setlerindeki değerli ve sonucu tahmin edilmeyen bilginin keşfine veri madenciliği denmektedir. Veri madenciliğinin çeşitli ve geniş uygulama alanı bulunmaktadır. Gelişen teknoloji ve ürün çeşitliliğinde ki artış ile birlikte sürdürülebilirliğin sağlanması için firmaların en önemli ihtiyaçları arasına girmiş olan etkin depo yönetimi konusu veri madenciliği ile birlikte ele alınmıştır. Firmanın siparişleri incelenerek dinamik sipariş analizi sonucu sürdürülebilir etkin depo yerleşimi yapılması hedeflenmiştir. Çalışmada ilk olarak veri ve veri madenciliği modelleri incelenmiştir. Daha sonra depo yönetimi ve yerleşimi kavramları üzerinde incelemeler yapılmıştır. Bu incelemeler birlikte kullanılmaya başlanarak boya fabrikası deposuna gelen siparişler doğrultusunda ürünlerin birlikte kullanılma sıklıkları Apriori algoritması ile incelenmiştir. %3 destek, %70 güven düzeyi ideal kabul edilerek Ü7’nin Ü4 ve Ü5'e en yakın konuma yerleştirilmesiyle başlanarak etkin depo yerleşimi gerçekleştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Veri Madenciliği, Depo Yönetimi, Apriori Analizi, Sürdürülebilirlik

APPLICATION OF THE APRIORI ALGORITHM IN ORGANIZING EFFECTIVE WAREHOUSE LAYOUT

Öz

The discovery of valuable and unpredictable information in large data sets is called data mining. Data mining has a wide variety of applications. Effective warehouse management, which has become one of the most important needs of companies in order to ensure sustainability with the increase in developing technology and product diversity, has been discussed together with data mining. By examining the orders of the company, it is aimed to establish a sustainable effective warehouse layout as a result of dynamic order analysis. In the study, firstly, data and data mining models were examined. Afterwards, studies were made on the concepts of warehouse management and layout. And these reviews were started to be used together and the frequency of using the products together in line with the orders coming to the paint factory warehouse was examined with the Apriori algorithm. Effective warehouse placement was carried out by starting with 3% support and 70% confidence level as ideal, and placing Ü7 in the closest position to Ü4 and Ü5.

Anahtar Kelimeler

Data mining, Warehouse management, Apriori Analysis, Sustainability

Kaynakça

• Akçay, M.A. (2013). Dünya Değerler Anket Verilerinin Veri Madenciliği Yöntemiyle İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Aydın Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Arslan, E. (2008). EMG İşaretlerinin İncelenmesi ve Veri Madenciliği Uygulaması. Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Ay, D. (2009). Veri Madenciliği ve Apriori Algoritması ile Süpermarket Analizi. Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Ayberkin, D. ve Özen, Ü. (2019). Apriori Algoritmasının Kullanılmasına Yönelik Bir Yazılım Tasarımı ve Uygulaması: İşkur Verilerinin Değerlendirilmesi Üzerine Bir Örnek Çalışma. Dijital Çağda İşletmecilik Dergisi, 2(2), s. 95-102.
• Aytaç, M.B. (2013). Doğrudan Pazarlama Aracı Olarak Tele Pazarlama İçin Veri Madenciliği Çözümleri: Banka Müşterileri Üzerine Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Bilişim Enstitüsü, Ankara.
• Bal, B.M. (2020). Kurumsal Kaynak Planlama Yazılımı Seçimi İçin Analitik Hiyerarşik Proses ve Apriori Algoritması Uygulanması. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Bayraktar, D., Bolat, H.B., Fakı, B.M. ve Çelikkol, S.G. (2011). Depo Süreçlerinde Performans Ölçümü ve Değerlendirmesi İçin Bir Model Önerisi. XI. Üretim Araştırmaları Sempozyumu.
• Cömert, S.E. ve Yener F. (2016). Bir Gıda Firması İçin Bulanık Analitik Hiyerarşi Prosesi ile Depo Yeri Seçimi. Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2(2), s.161-177.
• Çataloluk, H. (2012). Gerçek Tıbbi Veriler Üzerinde Veri Madenciliği Yöntemlerini Kullanarak Hastalık Teşhisi. Yüksek Lisans Tezi. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bilecik.
• Çetin, M. (2009). Bir Üretim İşletmesinde Veri Madenciliği Uygulaması. Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Dayıoğlu, E.G. (2017). Modüler Depo Yönetiminde A* Temelli Yeni Bir Algoritma Önerisi. Yüksek Lisans Tezi. Pamukkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Dede, B. ve Çengel Ö. (2019). Lojistik Hizmetlerde Etkin Depo Yönetimi Analizi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(37), s.341-352.
• Demir, E. ve Dinçer, S.E. (2020). Üretim Sektöründe Veri Madenciliği Uygulamaları. Anadolu Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi (İŞFAD), 2(1), s. 1-12.
• Denizli, Z. (2019). Veri Madenciliği Modelleri ve Örnek Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Erdoğan, Ş.Z. (2004). Veri Madenciliği ve Veri Madenciliğinde Kullanılan K-Means Algoritmasının Veri Tabanında Uygulanması. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Fakı, B.M. (2015). Veri Madenciliği Yöntemlerini Kullanarak Anemi Sınıflandırılmasına Yönelik Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Gergin, R.E. ve Peder, İ. (2019). Depo Yeri Seçiminde Kullanılan Başarı Faktörleri ve Yöntemler Üzerine Bir Literatür Araştırması. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 25(9), s.1062-1070.
• Gönülol, S. (2009). Gezgin Satıcı Problemi İçin Veri Madenciliği Tabanlı Sezgisel Bir Yaklaşım. Yüksek Lisans Tezi. Kocaeli Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kocaeli.
• Güler, E. (2006). Depo Yönetiminde Bilgi Teknolojileri Kullanımı. Yüksek Lisans Tezi. Kocaeli Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kocaeli.
• Gülmez, B. (2016). Yapay Sinir Ağlarının Yeni Metasezgisel Algoritmalar ile Eğitimi ve Veri Madenciliğinde Sınıflandırma Alanında Kullanımı. Yüksek Lisans Tezi. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kayseri.
• Gündüz, S. (2017). Veri Madenciliğinde Kullanılan Birliktelik Analizi ve Market Sepet Analizi: Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Hopbaoğlu, F. (2009). Tedarik Zincirlerde ve Lojistik Süreçlerde Depo Tasarımı ve Depo Yönetimi: Kozmetik Sektöründe Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Karakış, I. (2014). Dağıtım Merkezi Depolarına İlişkin Hiyerarşik Depo Tasarım Metodolojisi ve Konvansiyonel/Otomatik Depo Karar Problemine İlişkin Analitik Bir Model. Doktora Tezi. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Karasu, B. ve Doğan, O. (2020). Birliktelik Kuralları Madenciliği ve İlginçlik Ölçümleri: Bir Vaka Çalışması. Dijital Çağda İşletmecilik Dergisi, 3(2), s.94-107.
• Karlı, H. ve Tanyaş, M. (2020). Lojistik Yönetiminin Dijital Dönüşümü: Akıllı Lojistik Üzerine Sistematik Literatür Haritalaması. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 7(2), s. 613-632.
• Kurt, Ç. ve Erdem, O.A. (2012). Öğrenci Başarısını Etkileyen Faktörlerin Veri Madenciliği Yöntemleriyle İncelenmesi. Politeknik Dergisi, 15(2), s. 111-116.
• Miman, M., Küçük, L., Akırmak, O.O. ve Tatar, Ç. (2014). Artırılmış Gerçeklik ile Depo Sistemleri Tasarımı. III. Ulusal Lojistik ve Tedarik Zinciri Kongresi, 15-17 Mayıs 2014, Trabzon.
• Olcay, D. (2018). Depolama Sistemlerinin Gelişimi: Depo 4.0 Yol Haritası. Yüksek Lisans Tezi. Yaşar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Özcan, C. (2014). Veri Madenciliğinin Güvenlik Uygulama Alanları ve Veri Madenciliği ile Sahtekârlık Analizi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Özçakar, N., Görener, A. ve Arıkan, M.V. (2012). Depolama Sistemlerinde Sipariş Toplama İşlemlerinin Genetik Algoritmalarla Optimizasyonu. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Dergisi, 71, s. 118-144.
• Özekes, S. (2003). Veri Madenciliği Modelleri ve Uygulama Alanları. İstanbul Ticaret Üniversitesi Dergisi, 3, s. 65-82.
• Özyörük, B. ve Ak, S. (2012). Etkin Depo Yerleşiminin Düzenlenmesi İçin Bir Model: Elektronik Firmada Uygulaması. TÜBAV Bilim Dergisi, 5(1), ss.21-29.
• Rencüzoğulları, B. (2019). Veri Madenciliğinde Birliktelik Kuralı ve Hepatit Hastalığı Üzerine Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir Teknik Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Eskişehir.
• Sağnak, M. (2020). Depo Yeri Seçimi: Perakende Sektöründe Melez Çok Kriterli Karar Verme Uygulaması. Journal of Yasar University, 15(59), 615-623.
• Savaş, S., Topaloğlu, N. ve Yılmaz, M. (2012). Veri Madenciliği ve Türkiye’deki Uygulama Örnekleri. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 21, s. 1-23.
• Şahin, Y. (2009). Depo Operasyonlarının Planlanması İçin Genetik Algoritma Esaslı Bir Model. Yüksek Lisans Tezi. Pamukkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Şahin, Y., Kulak, O. (2008). Depo İçi Operasyonların Genetik Algoritmalar ile Yönetilmesi. II. Ulusal Sistem Mühendisliği Kongresi, Denizli.
• Şahin, Y.B., Ekmekçi, S. ve Yürekli, M. (2020). Bir Makine Fabrikasında Yarı Mamul Depolama Sistemi için Etkin Raf Yerleşimi Önerisi. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 18, s. 664-674.
• Şenyiğit, E. ve Yavuz, İ. (2018). Depo Yönetiminde Parti ve Bölge Sipariş Toplama Stratejilerinin Karşılaştırılması. IV. Uluslararası Kafkasya-Orta Asya Dış Ticaret ve Lojistik Kongresi, Aydın.
• Şimşek, U.T. (2006). Veri Madenciliği ve Müşteri İlişkileri Yönetiminde (CRM) Bir Uygulama. Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Tuna, G., Tunçel, G. (2012). Depo Yönetiminde Sipariş Toplama Sistemleri: Bir Literatür Araştırması. DEÜ Mühendislik Fakültesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 14(42), s.15-31.
• Tunç, S., Kutlu, B., Zincidi, A. ve Atmaca, E. (2008). Depo Sisteminde Sipariş Toplama Sürecinin İyileştirilmesi. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 2, s. 357-364.
• Turan, G. (2006). Depo Sistemleri ve Tasarımı. Yüksek Lisans Tezi. Kocaeli Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kocaeli.
• Yalçın, N., Güngör, E. ve Yurtay, N. (2013). Apriori Algoritması ile Teknik Seçmeli Ders Seçim Analizi. Ulusal Eğitim ve Teknolojileri Sempozyumu, Konya.
• Yılmaz, B., Dağdeviren, M. ve Akçayol, M.A. (2011). Hızlı Tüketim Malları Depo Yeri Seçimi Problemi İçin Genetik Algoritma ile Bir Çözüm. XI. Üretim Araştırmaları Sempozyumu.