Giresun İlindeki Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi Hastalarının Klinik ve Epidemiyolojik Özellikleri

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 3, 229 - 234, 30.09.2025

Sinan Çetin , Ahmet Melih Şahin

https://doi.org/10.36516/jocass.1706341

Öz

Amaç: Kırım-Kongo kanamalı ateşi (KKKA), ülkemizde endemik olarak görülen ve mortalite ile sonuçlanabilen bir hastalıktır. Bu çalışmada, ilimizdeki KKKA olgularının klinik ve epidemiyolojik özellikleri incelenmesi amaçlanmıştır.
Materyal ve Metot: İlimizde 2021-2024 yılları arasında tanı alan 92 erişkin KKKA olgusu retrospektif olarak incelenmiştir. Bu hastaların demografik, klinik ve laboratuvar verileri ile hastalığın coğrafi ve mevsimsel dağılımı incelenmiştir.
Bulgular: KKKA tanısı alan 92 hastanın yaş ortalaması 52.7±14.9 idi. Hastaların %53.3’ü erkekti. Hastaların büyük çoğunluğunda kene teması öyküsü, çiftçilik ve hayvancılık öyküleri mevcuttu. Halsizlik, ateş ve kas-eklem ağrısı en sık şikayetlerdi. Sıklık sırasına göre Şebinkarahisar, Alucra ve Çamoluk ilçelerinden olgular olduğu belirlendi. Nisan ayında başvuruların başladığı ve yıl içinde dağılımının Ağustos ayında sonlandığı görüldü. Olguların çoğunluğunun Mayıs, Haziran ve Temmuz aylarında başvurduğu belirlendi. Tüm hastalar içerisinde üç hastada (%3.3) mortalite gelişti.
Sonuç: Giresun ilinde KKKA olguları, özellikle kırsal bölgelerde yaşayan ve tarımsal faaliyetlerle uğraşan bireylerde yoğunlaşmakta olup, hastalık belirgin bir mevsimsel dağılım göstermektedir. Bölgedeki vaka yoğunluğu, halk sağlığı önlemlerinin bu ilçelerde yoğunlaştırılması gerektiğini ortaya koymaktadır. Çalışma bulguları, KKKA’nın bölgesel yayılımını anlamada ve koruyucu stratejilerin geliştirilmesinde katkı sağlayabilir.

Anahtar Kelimeler

Epidemiyoloji , Giresun , Kırım-Kongo kanamalı ateşi

Clinical and Epidemiologic Features of Crimean-Congo Hemorrhagic Fever Patients in Giresun Province

Öz

Aim: Crimean-Congo hemorrhagic fever (CCHF) is an endemic disease in our country that can result in mortality. This study aimed to investigate the clinical and epidemiological characteristics of CCHF cases in our province.
Methods: A retrospective analysis was conducted on 92 adult CCHF cases diagnosed in our province between 2021 and 2024. The demographic, clinical, and laboratory data of these patients were evaluated, along with the geographical and seasonal distribution of the disease.
Results: The mean age of the 92 patients diagnosed with CCHF was 52.7±14.9 years. Of the patients, 53.3% were male. The vast majority had a history of tick exposure, farming, or animal husbandry. The most common symptoms were fatigue, fever, and muscle-joint pain. The majority of the cases were reported from the districts of Şebinkarahisar, Alucra, and Çamoluk, in that order. Cases began to appear in April, with distribution throughout the year ending in August. Most cases were admitted in May, June, and July. Mortality occurred in 3 patients (3.3%).
Conclusion: CCHF cases in Giresun Province are predominantly seen in individuals living in rural areas and engaged in agricultural activities, with a marked seasonal distribution. The concentration of cases in specific districts indicates the need to intensify public health measures in these areas. The findings of this study may contribute to understanding the regional spread of CCHF and to the development of preventive strategies.

Anahtar Kelimeler

Crimean-Congo hemorrhagic fever , epidemiology , Giresun

Etik Beyan

The study was approved by our institution's Ethics Committee with the decision number and date 16.04.2025/22.

Kaynakça

• 1.World Health Organization. Crimean-Congo haemorrhagic fever [Internet]. Geneva: World Health Organization; 2025 [cited 2025 Apr 26]. Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/crimean-congo-haemorrhagic-fever.
• 2.Ergönül Ö. Kırım-Kongo kanamalı ateşi ve ülkemiz için önemi. Klimik Derg. 2019;32(3):221.
• 3.Al-Abri SS, Abaidani IA, Fazlalipour M, Mostafavi E, Leblebicioglu H, Pshenichnaya N, et al. Current status of Crimean-Congo haemorrhagic fever in the World Health Organization Eastern Mediterranean Region: issues, challenges, and future directions. Int J Infect Dis. 2017;58:82-9. [Crossref]
• 4.Centers for Disease Control and Prevention. Crimean-Congo hemorrhagic fever [Internet]. Atlanta: Centers for Disease Control and Prevention; 2025 [cited 2025 Apr 28]. Available from: https://www.cdc.gov/crimean-congo-hemorrhagic/about/.
• 5.Shahhosseini N, Wong G, Babuadze G, Camp JV, Ergonul O, Kobinger GP, et al. Crimean-Congo hemorrhagic fever virus in Asia, Africa and Europe. Microorganisms. 2021;9(9):1907. [Crossref]
• 6.Yilmaz GR, Buzgan T, Irmak H, Safran A, Uzun R, Cevik MA, et al. The epidemiology of Crimean-Congo hemorrhagic fever in Turkey, 2002-2007. Int J Infect Dis. 2009;13(3):380-6. [Crossref]
• 7.Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı. Kırım-Kongo kanamalı ateşi [Internet]. Ankara: Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı; 2025 [cited 2025 Apr 30]. Available from: https://hsgm.saglik.gov.tr/media/attachments/2025/03/20/kkka-sunum-hekimlere-yonelik_2025.pdf.
• 8.Igan H, Hanci H. The six-year prevalence of Crimean-Congo hemorrhagic fever (CCHF) in Erzurum, Turkey. J Vector Borne Dis. 2025;62(1):102-6. [Crossref]
• 9.Karakecili F, Cikman A, Aydin M, Binay UD, Kesik OA, Ozden K. Evaluation of epidemiological, clinical, and laboratory characteristics and mortality rate of patients with Crimean-Congo hemorrhagic fever in the northeast region of Turkey. J Vector Borne Dis. 2018;55(3):215-21. [Crossref]
• 10.İnci A. Kırım-Kongo kanamalı ateşinin prevalansı ve coğrafi, iklimsel ve kene yoğunluğuyla ilgili faktörlerin önemi. Klimik Derg. 2015;28(2):68-71.
• 11.Alkan-Çeviker S, Günal Ö, Kılıç SS. Kırım-Kongo kanamalı ateşi olgularının retrospektif analizi. Klimik Derg. 2019;32(3):275-80. [Crossref]
• 12.Duran A, Küçükbayrak A, Ocak T, Hakyemez İN, Taş T, Mengeloğlu FZ, et al. Evaluation of patients with Crimean-Congo hemorrhagic fever in Bolu, Turkey. Afr Health Sci. 2013;13(2):233-42. [Crossref]
• 13.Günaydın N, Aydın K, Yılmaz G, Çaylan R, Koksal I. Crimean-Congo hemorrhagic fever cases in the eastern Black Sea Region of Turkey: demographic, geographic, climatic, and clinical characteristics. Turk J Med Sci. 2010;40(6):829-34. [Crossref]
• 14.Şahin AM, Ataş E, Çetin S. Crimean-Congo hemorrhagic fever: strategies for diagnosis at initial admission. Braz J Infect Dis. 2025;29(2):104516. [Crossref]
• 15.Qaderi S, Mardani M, Shah A, Shah J, Bazgir N, Sayad B, et al. Crimean-Congo hemorrhagic fever (CCHF) in Afghanistan: a retrospective single center study. Int J Infect Dis. 2021;103:323-8. [Crossref]
• 16.Ahmed A, Ali Y, Salim B, Dietrich I, Zinsstag J. Epidemics of Crimean-Congo hemorrhagic fever (CCHF) in Sudan between 2010 and 2020. Microorganisms. 2022;10(5):928. [Crossref]
• 17.Rasikh AS, Aram MM, Noory AT. Clinical and epidemiological characteristics of 30 fatal cases of Crimean-Congo hemorrhagic fever in Kabul, Afghanistan: a retrospective observational study. Infect Drug Resist. 2023;16:3469-76. [Crossref]
• 18.Karaşahin Ö, Karaşahin EF. Kırım Kongo kanamalı ateşi hastalarında kanama risk skoru. Mikrobiyol Bul. 2021;55(3):327-41. [Crossref]
• 19.Çetin S, Şahin AM. Can we predict bleeding at admission in Crimean-Congo hemorrhagic fever? J Infect Chemother. 2025;31(1):102451. [Crossref]
• 20.Gozdas HT. Evaluation of Crimean-Congo hemorrhagic fever suspected cases admitted to a secondary care hospital in Kastamonu, Turkey between 2014-2017. Afr Health Sci. 2019;19(1):1433-40. [Crossref]
• 21.Bastug A, Kayaaslan B, Kazancioglu S, But A, Ascioglu S, Yetkin MA, et al. Crimean-Congo hemorrhagic fever: prognostic factors and the association of leukocyte counts with mortality. Jpn J Infect Dis. 2016;69(1):51-5. [Crossref]
• 22.Tavşan Ö, Duygu F, Kaya T. Endemik bir bölgede Kasım ayında görülen Kırım-Kongo kanamalı ateşi olgusu. Klimik Derg. 2012;25(3):130-2.
• 23.Gul S, Ozturk DB, Kisa U, Kara A, Sahin G. Procalcitonin level and its predictive effect on mortality in Crimean-Congo hemorrhagic fever patients. Jpn J Infect Dis. 2015;68(6):511-3. [Crossref]
• 24.Sahak MN, Arifi F, Saeedzai SA. Descriptive epidemiology of Crimean-Congo hemorrhagic fever (CCHF) in Afghanistan: reported cases to national surveillance system, 2016-2018. Int J Infect Dis. 2019;88:135-40. [Crossref]
• 25.Balinandi S, Whitmer S, Mulei S, Nyakarahuka L, Tumusiime A, Kyondo J, et al. Clinical and molecular epidemiology of Crimean-Congo hemorrhagic fever in humans in Uganda, 2013-2019. Am J Trop Med Hyg. 2021;106(1):88-98. [Crossref] 26.Al-Abri SS, Hewson R, Al-Kindi H, Al -Abaidani I, Al-Jardani A, Al-Maani A, et al. Clinical and molecular epidemiology of Crimean-Congo hemorrhagic fever in Oman. PLoS Negl Trop Dis. 2019;13(4):e0007100. [Crossref]
• 27.Akinci E, Bodur H, Sunbul M, Leblebicioglu H. Prognostic factors, pathophysiology and novel biomarkers in Crimean-Congo hemorrhagic fever. Antiviral Res. 2016;132:233-43. [Crossref]
• 28.Kazancioğlu S, Akinci E, Baştuğ A, Tuna N, Bodur H. Does the course of laboratory parameters help us to predict the outcome of CCHF? Turk J Med Sci. 2016;46(2):328-34. [Crossref]
• 29.Tasdelen Fisgin N, Tanyel E, Doganci L, Tulek N. Risk factors for fatality in patients with Crimean-Congo haemorrhagic fever. Trop Doct. 2009;39(3):158-60. [Crossref]
• 30.Cevik MA, Erbay A, Bodur H, Gülderen E, Baştuğ A, Kubar A, et al. Viral load as a predictor of outcome in Crimean-Congo hemorrhagic fever. Clin Infect Dis. 2007;45(7):e96-100. [Crossref]