Bitcoin ve Altcoin’ler Arasındaki İlişkinin Granger Nedensellik Testi ile Analizi

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 1, 233 - 247, 29.06.2021

Yeşim Kubar , Yasemin Toprak

Öz

Dijital (kripto) para birimi olarak ifade edilen Bitcoin ve Bitcoin’in popülerliği sonucu ortaya çıkan Altcoinler (alternatif kripto para birimleri) geleneksel para birimlerine alternatif olarak geliştirilmişlerdir. İkame olarak türetilen Altcoinler, Bitcoin tarafından sunulamayan bazı özellikleri ile piyasada var olmaktadırlar. Günümüzde dijital para birimlerinin sayısı 2000’nin üzerindedir. Rakip hiçbir dijital para Bitcoin’in büyüklüğüne ulaşamamıştır. Dijital paralar piyasasındaki, fiyat dalgalanmaları çok yüksek olduğu için riskli yatırım araçlarıdır ancak yüksek kazanç gibi avantajları nedeniyle yatırımcıların ilgi odağı olmaktadırlar. Bu nedenle dijital piyasada yatırım yapanlar Bitcoin ile önde gelen Altcoinlerin birbiriyle olan ilişkilerini de yakından takip etmektedirler.
Bu çalışmanın amacı, Bitcoin ile piyasa büyüklüklerine göre ilk 10 içerisinde yer alan ve veri dönemine ulaşılabilen Altcoinler arasındaki ilişkileri analiz etmektir. Bu amaçla çalışma kapsamında 21.08.2020-07.01.2021 dönemini kapsayan Bitcoin ile birlikte Ethereum, Tether, Ripple, Litecoin, Cardano, Polkadot, Bitcoin Cash, Stellar ve Chainlink’e ait dolar cinsinden günlük kapanış fiyatları kullanılmıştır. Kripto paralar arasındaki ilişki Granger Nedensellik Testi ile analiz edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kripto Para, Bitcoin, Johansen Eşbütünleşme Testi, Granger Nedensellik Testi

Analysis of the Relationship Between Bitcoin and Altcoins with Granger Causality Test

Öz

Altcoins (alternative crypto currencies), which emerged as a result of the popularity of Bitcoin and Bitcoin, which are expressed as digital (crypto) currencies, have been developed as an alternative to traditional currencies. Altcoins derived as substitutes exist in the market for some features that cannot be offered by Bitcoin. Today, the number of digital currencies is over 2000. No competitive digital currency has reached the size of Bitcoin. Since the price fluctuations in the digital currency market are very high, they are risky investment tools, but they are the center of attention of investors due to their advantages such as high earnings. For this reason, those who invest in the digital market closely follow the relationship between Bitcoin and leading Altcoins.
The purpose of this study is to analyze the relationships between Bitcoin and Altcoins, which are among the top 10 according to market sizes and can reach the data period. For this purpose, the daily closing prices in dollar terms of Ethereum, Tether, Ripple, Litecoin, Cardano, Polkadot, Bitcoin Cash, Stellar and Chainlink were used within the scope of the study. The relationship between cryptocurrencies has been analyzed with the Granger Causality Test.

Anahtar Kelimeler

Crypto Money, Bitcoin, Johnson Cointegration Test, Granger Causality Test

Kaynakça

• Ağan, B., & Aydın, Ü. (2018). Kripto Para Birimlerinin Küresel Etkileri: Asimetrik Nedensellik Analizi. Uluslararası Katılımlı 22. Finans Sempozyumunda sunulan bildiri, Mersin, Türkiye, 797-816 Ekim 2018.
• Akçalı, B., Y., & Şişmanoğlu, E. (2019). Kripto Para Birimleri Arasındaki İlişkinin Toda-Yamamoto Nedensellik Testi ile Analizi. Ekev Akademi Dergisi, 23(78), 99-122.
• Aksoy, E., Teker, T., Mazak, M., & Kocabıyık, T. (2020). Kripto paralar ve Fiyat İlişkileri Üzerine Bir Analiz: Toda-Yamamoto Nedensellik Analizi ile Bir İnceleme. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (37), 110-129.
• Akel, V. (2015). Kırılgan Beşli Ülkelerinin Hisse Senedi Piyasaları Arasındaki Eşbütünleşme Analizi”. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 11(24), 75-96.
• Ateş, B (2016). Kripto Para Birimleri, Bitcoin ve Muhasebesi. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,7 (1), 349- 366.
• Alpago, H. (2018). Bitcoin’den Selfcoin’e Kripto Para. Uluslararası Bilimsel Araştırma Dergisi, 3(2), 411-428.
• Atik, M., Köse, Y., Yılmaz, B., & Sağlam, F. (2015). Kripto para: Bitcoin ve Döviz Kurları Üzerine Etkileri, Bartın Üniversitesi Dergisi, 6(11), 247-261.
• Bilgi Teknolojileri Ve İletişim Kurumu (t.y). (Erişim: 28.01.2021), https://www.btk.gov.tr/uploads/pages/arastirma-raporlari/kripto-para-raporu-5f11dfe709c25.pdf
• Bozkurt, E., & Altıner, A. (2018). Doğrusal ve Doğrusal Olmayan Birim Kök Testleriyle Türkiye’de İşsizlik Histerisinin Tespiti. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 167-180.
• Bouoiyour, J., Selmi, R. & Tiwari, A. K. (2015). Is Bitcoin Business Income in Speculative Foolery? New Ideas Through an Improved Frequency Domain Analysis. Annals of Financial Economics, 10(1), 1-23.
• Ceylan, M. E. (2019). Bitcoin Ekonomisi: Kripto Para Bitcoin’in Finans Sektörü İçindeki Yeri. Yüksek Lisans Tezi. Batman: Batman Üniversitesi.
• Cengiz, K. (2018). En Popüler Kripto Para Birimi: Bitcoin. Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 1(2), 87-100.
• Ciaian, P., & Rajcaniova, M. (2018). Virtual Relationships: Short-and Long-Run Evidence from Bitcoin and Altcoin Markets. Journal of International Financial Markets, Institutions and Money, 52, 173-195.
• Cheung, A., Roca, E., & Su, J. J. (2015). Crypto-Currency Bubbles: An Application of the Phillips–Shi–Yu (2013) Methodology on Mt. Gox Bitcoin Prices. Applied Economics, 47(23), 2348-2358.
• Çakın M. (2019). Kripto Paralar; Bitcoin, Döviz Kurları ve Alternatif Kripto Paralar Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Dere, Y. (2019). Kripto Para Birimi Bitcoin ile Ekonomik Göstergeler Arasındaki İlişkinin Ekonometrik Bir Analizi. Yüksek Lisans Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Dyhrberg, A.H. (2016). Bitcoin, Gold and the Dollar–A GARCH Volatility Analysis. Finance Research Letters, 16, 85-92.
• Dere, Y. (2019). Kripto Para Birimi Bitcoin ile Ekonomik Göstergeler Arasındaki İlişkinin Ekonometrik Bir Analizi. Yüksek Lisans Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Dickey, D. A., & Fuller, W. A. (1981). Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit Root. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 49(4), 1057-1072.
• Gönül, C. (2019). Kripto Para Birimlerinin Ekonomik Göstergelere Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Kütahya: Kütahya Dumlupınar Üniversitesi.
• Gujarati, D.N. (1999). Temel Ekonometri. Ümit Şenesen ve Gülay Günlük Şenesen (Çev.). İstanbul: Literatür Yayıncılık.
• Johansen, S., & Juselius, K. (1990). Maximum Likelihood Estimation and Inference on Cointegration—With Appucations to the Demand for Money. Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 52(2), 169-210.
• Karaağaç, G. A., & Altınırmak, S. (2018). En Yüksek Piyasa Değerine Sahip on Kripto Paranın Birbirleriyle Etkileşimi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (79), 123-138.
• Kaplanhan, F. (2018). Kripto Paranın Türk Mevzuatı Açısından Değerlendirilmesi “Bitcoin Örneği”. Vergi Sorunları Dergisi, 353, 105-123.
• Kartal, C., & Yağlı, B. (2021). Bitcoin ile Türkiye ve BRICS Ülkeleri Borsa Endeksleri Arasındaki Eşbütünleşme İlişkisi. Pearson Journal of Social Sciences & Humanities, 6(11), 21-34.
• Koy, A., Yaman, M., & Mete, S. (2021). Kripto Paraların Volatilite Modelinde ABD Borsa Endekslerinin Yeri: Bitcoin Üzerine Bir Uygulama. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 13(24), 159-170.
• Mert, M., & Çağlar, A. E. (2019). Ewiews ve Gauss Uygulamalı Zaman Serileri Analizi. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Philips, P. C., & Perron, P. (1988). Testing for a Unit Root in Time Series Regression. Biometrica, 75(2), 335-346.
• Tan, D.G. (2019). Kripto Para Piyasaları: Bitcoin ve Altcoin Analizi. Yüksek Lisans Tezi. Kütahya: Kütahya Dumlupınar Üniversitesi.
• Polat, M., & Tuncel, F.B. (2020). Borsa İstanbul ve Kripto Paralar Arasında Saklı Eşbütünleşme İlişkisi. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar (654), 119-137.
• Şak, N. (2021), Kripto Paralar Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Hatemi-J Asimetrik Nedensellik Analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 12(29), 149-175.
• Tan, D.G. (2019). Kripto Para Piyasaları: Bitcoin ve Altcoin Analizi. Yüksek Lisans Tezi. Kütahya: Kütahya Dumlupınar Üniversitesi.
• Tüm Kripto Paralar. (t.y). (Erişim: 08.01.2021), https://tr.investing.com/crypto/chainlink/historical-data
• Wandhöfer, Ruth (2017). The future of digital retail payments in Europe: A Place for Digital Cash, Journal of Payments Strategy & Systems, 11(3), 248-258.
• Yeni Başlayanlar İçin 12 Maddelik Kripto Para Başlangıç Rehberi (t.y). (Erişim: 26.01.2021), https://coin-turk.com/yeni-baslayanlar-icin-13-maddelik-bitcoin-rehberi
• Zivot, E., & Andrews D. (1992). Further Evidence on The Great Grash. The Oil-Price Shock, and The Unit-Root Hypothesis. Journal Of Business and Economic Statistics, 10(3), 251-270.