Teverruk ve Muhasebe Süreci

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: Özel Sayı, 52 - 62, 30.12.2021

Harun Kısacık

Öz

Teverruk, vadeli satın alınan bir varlığın satıcısı haricinde üçüncü bir tarafa peşin satılması suretiyle nakit temin edilmesi olarak tanımlanmaktadır. Teverruk İslam âlimleri arasında tartışmalı bir konudur. Teverruka zor durumda olan kişi ya da kurumların nakit teminlerinde faizden kaçınmalarını sağlamak amacıyla izin verilmektedir. Teverruk yöntemine zorunluluk haricinde başvurulmaması bunun yerine mudârebe, müşâreke, murâbaha vb. katılım finans ürünleri ile fon ihtiyacının karşılanması yoluna gidilmesi önerilmektedir. Katılım bankaları tarafından teverruk yöntemlerinden sadece organize teverruk yöntemi kullanılmaktadır. Aynı zamanda katılım bankaları tarafından teverruk yöntemine ağırlıklı olarak borcunu vadesinde ödeyemeyen müşterilerin borçlarının yapılandırması amacı ile başvurulmaktadır. Çalışmada teverruk kavramından kısaca bahsedilerek katılım bankaları tarafından uygulanan teverruk yöntemi ele alınacak ve katılım bankalarına öneriler geliştirilecektedir. Çalışmanın uygulama kısmında katılım bankası ve bir işletme arasında kurgulanan teverruk uygulaması örneği çözümlenerek teverrukun muhasebe süreci ortaya konmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Teverruk, Muhasebe, Katılım Finans

Destekleyen Kurum

Çalışma Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Uluslararası İslam Ekonomisi, Finansı ve Bankacılığı Sempozyumunda özet bildiri olarak sunulmuştur.

Tawarruq and Accounting Process

Öz

Tawarruq is defined as obtaining cash by selling an asset purchased on credit to a third party other than the seller. Tawarruq is a controversial issue among Islamic scholars. Tawarruq is permitted in order to ensure that individuals or institutions with cash shortages avoid interest during the cash provision stages. It is recommended not to apply the tawarruq method except for the necessity, instead to meet the fund needs with participation finance products such as mudarabah, musharakah, murabahah. Organized tawarruq method is the only tawarruk method that is used by participation banks. At the same time, the tawarruq method is mainly used by participation banks to restructure the debts of customers who cannot pay their debts on time. In the study, by briefly mentioning the concept of tawarruq, the method applied by participation banks will be discussed and suggestions will be made for participation banks. In the application part of the study, the example of tawarruq application, which is built between a participation bank and a company, will be analyzed and the accounting process of tawarruq will be tried to be revealed.

Anahtar Kelimeler

Tawarruq, Accounting, Participation Finance

Kaynakça

• Ahmed, E. R., Yahaya, S., & Harashid, M. (2012). Shubuhat on Matter of Bai’alinah and Tawarruq. International Journal of Business and Technopreneurship, 2(1), 85-101.
• Ayub, M. (2017). İslami Finansı Anlamak. Çev. Ed. Suna Akten Çürük ve Raif Parlakkaya. İstanbul: İktisat Yayınları.
• Bayındır, S. (2015). Fıkhi ve İktisadi Açıdan İslami Finans (Para ve Sermaye Piyasaları). İstanbul: Süleymaniye Vakfı Yayınları.
• Cebeci, İ. (2019). Teverruk. İslam Ansiklopedisi Ek-2. Cilt (ss. 594-595). Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
• Çakır, M. (2018). İslam Hukuku Açısından Teverruk İşlemleri. Doktora Tezi. Ankara: Yıldırım Beyazıt Üniversitesi.
• Çemberlitaş, İ. (2019). AAOIFI ve UFRS’ye Göre Teverruk Uygulaması, Muhasebeleştirilmesi ve Raporlanması. Doktora Tezi. Malatya: İnönü Üniversitesi.
• Çetmi, D. (2018). İslam Hukukunda Teverruk Ve Günümüz Uygulaması. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
• Erdem, M. & Tatlı, H. (2020). Teorik ve Pratik Bakımdan Dünya’da ve Türkiye’de İslami Finans. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Faizsiz Finans Standartları (FFS). Türkiye Katılım Bankaları Birliği. İstanbul, 2018.
• Hatipoğlu, M. (2019). Dünyada ve Türkiye’de İslami Finans Araştırma ve İnceleme. Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Hayat, Z. & Aksu, E. (2020). Katılım Finans Kurumlarında Repo Alternatifleri. Tasavvur: Tekirdağ İlahiyat Dergisi, 6(2), 1189-1236.
• Ismon, N. Y. B. (2012). Legality of Tawarruq in Islamic Finance. Tazkia Islamic Finance and Business Review, 7(1), 81-108.
• Kazancı, F. (2018). Türkiye’de Faizsiz Bankacılık Prensiplerine Uygun Teverruk Pazarı: Ürün İhtisas Borsası. İslam Ekonomisi ve Finansı Dergisi, 4(1), 17-47.
• Roslan, M. F., Bamahriz, O., Muneeza, A., Chu, J., Mustapha, Z., & Ahmad, M. Z. (2020). Application of Tawarruq in Islamic Banking in Malaysia: Towards Smart Tawarruq. International Journal of Management and Applied Research, 7(2), 99-114.
• Samar, M. (2019). İslami Finans Ürünlerinde Akitlerin Birleştirilmesi. İstanbul: Hikmetevi Yayınları.
• Sancar, M. A. (2019). Türkiye’de Teverruk Ve Yeniden Yapılandırmada Teverruka Alternatif Bir Ürün Olarak Yeniden Yapılandırma Tekafül Fonu. İslam Ekonomisi ve Finansı Dergisi, 5(2), 169-195.
• Shinsuke, N. (2017). İslam İktisat Tarihine Eleştirel Bir Bakış: Kurulumu, Dönüşümü Ve Yeni Anlayışlar. Çev. Sercan Karadoğan. İslam İktisat Düşüncesi: Birikim ve Yönelim (ss. 165-198). İstanbul: Maruf Vakfı Yayınları.
• TKBB Danışma Kurulu Standartları. Türkiye Katılım Bankaları Birliği. İstanbul, 2021.
• Turay, F. (2019). Finansal Açıdan İslâm Borçlar Hukuku (İslâmi Finans Teorisi). İstanbul: Ensar Neşriyat Tic. A.Ş.
• Yanpar, A. (2015). İslami Finans İlkeler, Araçlar ve Kurumlar. İstanbul: Scala Yayıncılık.
• Yurttadur, M. & Yıldız, İ. (2017). Faizsiz Finans. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.