AŞÇILIK PROGRAMI İLE GASTRONOMİ BÖLÜMÜNDE OKUYAN KADIN ÖĞRENCİLERİN AŞÇILIK MESLEĞİNE YÖNELİK TUTUMLARI: AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 2, 141 - 156, 31.12.2019

Hatice Yılmaz , Fatih Çemrek

Öz

Bu araştırmanın amacı, Afyon Kocatepe Üniversitesi Afyon Meslek Yüksekokulu (AMYO) Aşçılık programı ile Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümünde öğrenim gören kadın öğrencilerin “Aşçılık Mesleği” hakkındaki tutumlarının belirlenmesidir. Bu amaçla, öncelikle meslek kavramı ve aşçılık mesleği hakkında genel bilgiler verilmiş ve bireylerin mesleki tutumları hakkında literatür taraması yapılmıştır. Afyon Kocatepe Üniversitesi AMYO Aşçılık Programı ile Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümünde öğrenim gören kadın öğrencilerin Aşçılık Mesleği hakkındaki tutumlarını belirlemek için Üstüner (2006) tarafından öğretmenlik mesleğine yönelik geliştirilen tutum ölçeğinden yararlanılarak hazırlanan bir anket uygulanmıştır. Anket formunun ilk bölümü öğrencilerin demografik özelliklerini belirlemek amacıyla oluşturulan 7 adet demografik sorudan, ikinci bölümü ise kadın öğrencilerin mesleğe yönelik tutumları ile ilgili 37 adet ifadeden oluşmaktadır. Bu çalışmada anketin uygulandığı öğrencilerin tamamı soyut evreni oluşturduğundan, 2018-2019 öğretim yılında AMYO Aşçılık Programı ile Gastronomi Bölümünde öğrenim gören kadın öğrencilerin tamamı örneklemi oluşturmaktadır. Çalışmada sözü edilen anket, 2018-2019 öğretim yılında bahar yarıyılının final sınav dönemi içinde ve Afyon Meslek Yüksek Okulu Aşçılık Programı ile Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümünde öğrenim gören ve sınavlara katılan 179 kadın öğrenciye uygulanmıştır. Çalışmada verilerin analizi için faktör analizi, t-testi ve ANOVA kullanılmıştır. Analizler sonucu 4 yıllık aşçılık eğitimi alan kadın öğrencilerle 2 yıllık aşçılık eğitim alan kadın öğrencilerin mesleğe karşı tutumları arasında, anlamlı farklılıklar olduğu belirlenmiştir. Yine öğrencilerin staj durumunu tamamlayıp-tamamlamama bakımından, mezun oldukları lise türüne göre ve not ortalamaları gruplarına göre anlamlı farklılıklar bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Meslek, Aşçılık Mesleği, Kadın Öğrenci, Tutum

Kaynakça

• Aca, Zeynep, Burak Faik Emirgil ve Özlem Işığıçok (2013), “Türkiye’de İş ve Meslek Danışmanlarının Mesleki Algıları Üzerine Nitel Bir Araştırma”, I. Uluslararası İş ve Meslek Danışmanlığı Kongresi (Ankara), Bildiriler Kitabı, ss.149-157
• Anadolu Üniversitesi, http://abp.anadolu.edu.tr/tr/program/programProfili/1576/8, erişim: 01.11.2018
• Anadolu Üniversitesi, https://www.anadolu.edu.tr/acikogretim/turkiye programlari/acikogretim-fakultesi-onlisans-programlari-2-yillik/ascilik, erişim: 01.11.2018.
• Ansiklomedia, https://www.ansiklomedia.com/ascilik-nedir-ascilik-belgesi-nasil-alinir/, erişim: 01.11.2018
• Aslim, Serap Tüfekçi (2013), “İlköğretim Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının Değerlendirilmesi”, Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi Sayı: 32, S.65-81
• Aydın, Rafet ve Gülseren Sağlam, “Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının Belirlenmesi”, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi Bahar 2012, 10(2), ss. 257-294
• Baysal, Ayşe Can, “Sosyal Psikolojide Tutumlar”, https://arastirmax.com/tr/system/files/dergiler/2057/makaleler/10/1/arastirmax-sosyal-psikolojide-tutumlar.pdf, erişim: 25.20.2018
• Birdir, Kemal ve Reha Kılıçhan (2014), “Mutfak Şeflerinin Mesleki Eğitim Düzeyleri ve Yaşadıkları Eğitim Problemlerinin Tespitine Yönelik Bir Çalışma”, 14. Ulusal Turizm Kongresi Bildiriler Kitabı (05-08 Aralık 2013, Kayseri), ss. 615-635
• Çapri, Burhan ve Öner Çelikkaleli (2008), “Öğretmen Adaylarının Öğretmenliğe İlişkin Tutum Ve Mesleki Yeterlik İnançlarının Cinsiyet, Program Ve Fakültelerine Göre İncelenmesi”, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 15, ss:33–53
• Çelik, Muhabbet ve Semra Akar Şahingöz (2018), “İş Yaşamında Cinsiyet Ayrımcılığı: Kadın Aşçılar Örneği”, Journal of Tourism and Gastronomy Studies 6, Special Issue3, ss.370-383
• Çemrek, Fatih ve Hatice Yılmaz (2010), “Turizm ve Otel İşletmeciliği İle Aşçılık Programı Öğrencilerinin “Uygulamalı Mutfak Dersleri” Hakkında Tutum ve Düşüncelerini Ölçmeye Yönelik Bir Uygulama”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. Cilt:12, Sayı:2, Aralık, ss. 203-220
• Çetin, Şaban (2006) “Öğretmenlik Mesleği Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi (Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması)”, Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi Sayı:18, ss.28-37
• Denk, Erkan ve Koşar, Abdulkadir (2017), “Otel Mutfak Çalışanları Mesleki Eğitim Seviyeleri Ve Kariyer Hedeflerinin Ölçülmesi: Kış Koridoru Analizi”, Yorum-Yönetim-Yöntem Uluslararası Yönetim-Ekonomi Ve Felsefe Dergisi, Cilt: 5 Sayı: 1 ss: 55-83
• Ensari, M. Şebnem ve Hazal K. Alay (2017), “Meslek Seçimini Etkileyen Faktörlerin Demografik Değişkenler İle İlişkisinin Araştırılması: İstanbul İlinde Bir Uygulama”, Humanitas, 5 (10), ss. 409-422
• Gülşen, Celal ve Seyratlı, Esra (2014), “Formasyon Eğitimi Alan Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları”, Eğitim Ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, Ağustos 2014 Cilt:3 Sayı:3, ss. 14-25
• Harbalıoğlu, Melda ve İpek ÜNAL (2014). “Aşçılık Programı Öğrencilerinin Mesleki Tutumlarının Belirlenmesi: Ön Lisans Düzeyinde Bir Uygulama”, Turizm Akademik Dergisi, 1 (1), ss. 55-65
• İnce, Şengül (2016), “Şeflerin Savaşı: Profesyonel Mutfaklarda Erkek Ve Kadın Şefler”, Hacettepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Kültürel Çalışmalar Dergisi, 3 (2), ss.409-435
• Kahraman, A.Burak, Nihan Ozansoy Tunçdemir ve Ayşegül Özcan (2015), “Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Hemşirelik Bölümünde Öğrenim Gören Erkek Öğrencilerin Mesleğe Yönelik Algıları”, Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, Cilt 18, Sayı 2, Ss.108-144
• Karadağ, Aişe (2002). “Meslek Olarak Hemşirelik”, Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, Cilt 5, Sayı 2, ss.1-8
• Karagülle, Başak (2007). “Türkiye’de İşsizliğe Bir Çözüm Önerisi Olarak Türkiye İş Kurumu’nun İş Danışmanlığı Hizmetleri”, Uzmanlık Tezi, T.C. Çalışma Ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü, Ankara
• Kariyernet, https://www.kariyer.net/pozisyonlar/asci/nedir, erişim: 13.11.2019
• Kırılmış, Şenay (2017). “Aday Öğretmenlerin, Öğretmenlik Mesleğine Karşı Tutumları (Denizli İli Örneği)”, Tezsiz Yüksek Lisans Projesi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması Ve Ekonomisi Bilim Dalı , Tezsiz Yüksek Lisans Programı (İ.Ö.)
• Korkmaz, Fatoş (2011). “Meslekleşme ve Ülkemizde Hemşirelik”, Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi, ss.59-67
• Kurnaz, Alper, Kurnaz, Hande Akyurt ve Kılıç, Burhan (2013), Ön Lisans Düzeyinde Eğitim Alan Aşçılık Programı Öğrencilerinin Mesleki Tutumlarının Belirlenmesi. 14. Ulusal Turizm Kongresi Bildiriler Kitabı (05-08 Aralık 2013, Kayseri), ss. 574-594
• Kurnaz, Alper, Kurnaz, Hande Akyurt ve Kılıç, Burhan (2014), Ön Lisans Düzeyinde Eğitim Alan Aşçılık Programı Öğrencilerinin Mesleki Tutumlarının Belirlenmesi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 32, ss. 41-61
• MEB, http://metefankara.meb.gov.tr/baglantilar/05_mesbil/rehberlik/ogrenciler.pdf, erişim: 16.10.2018
• MEB,http://megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller_pdf/Meslek%20Ahlak%C4%B1%20ve%20Ahilik.pdf, erişim: 03.10.2018
• MEB,https://hbogm.meb.gov.tr/modulerprogramlar/programlar/yiyecek_icecek_hizmetleri/asci.pdf, erişim: 01.11.2018
• Meslekler, https://meslekler.org/meslekler/ascilik.html, erişim: 25.10.2018
• Meslekler, https://meslektr.com/yiyecek-icecek-hizmetleri/asci/asci-calisma-alanlari-ve-is-bulma-olanaklari.html, erişim: 01.11.2018
• Meslektr, https://meslektr.com/yiyecek-icecek-hizmetleri/asci/asci-meslek-elemanlarinda-aranan-ozellikler.html, erişim: 01.11.2018
• Özkan, Zeynep Kızılcık, Seher Ünver, İlker Murat Avcıbaşı, Remziye Semerci, Ümmü Yıldız-Fındık (2017), “Bir Grup Hemşirelik Öğrencisinin Mesleğe Yönelik İmaj Algısı”, Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 19(1), ss. 38-47
• Özmen, Dilek ve Aynur Çetinkaya (2016), “Hemşirelik Son Sınıf Öğrencilerinin Mesleki Algılarına Yönelik Nitel Bir Çalışma” Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 18 (1), ss.40-52
• Özpancar, Nurhan, Aydın, Nursel ve Akansel, Neriman (2008), “Hemşirelik 1. Sınıf Öğrencilerinin Hemşirelik Mesleği İle İlgili Görüşlerinin Belirlenmesi”, C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12(3), ss. 9-17
• Sarıtaş, Seyhan Çıtlık, Derin, Neslihan ve Serdar Sarıtaş (2014), “Hemşirelik Öğrencilerinde Mesleki İmaj Algısının Meslekte Kalma Niyeti Üzerine Etkisi”, İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(1), ss. 29-32
• Şahin, Tuba ve Adem Arman (2014), “Ön Lisans Seviyesinde Aşçılık Eğitimini Tercih Etme Nedenlerinin Değerlendirilmesi”, Akademik Bakış Dergisi, Sayı 41, http://www.akademikbakis.org. Erişim: 03.11.2018
• Şişman, Mehmet ve M. Bahaddin Acat (2003), “Öğretmenlik Uygulaması Çalışmalarının Öğretmenlik Mesleğinin Algılanmasındaki Etkisi”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 13, Sayı: 1, Sayfa: 235-250
• Taşdan, Murat (2012), “Turkish Primary School Teachers’ Perception Of Personal And Occupational Efficacy”, Procedia - Social and Behavioral Sciences, 47, ss. 987 – 1001
• TDK, http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&kelime=MESLEK, erişim: 29.09.2018
• TDK, http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_yanlis&view=yanlis&kelimez=14, erişim: 03.11.2018
• Tedmem (Türk Eğitim Derneği), Öğretmen Gözüyle Öğretmenlik Mesleği, Rapor Dizisi: 3, http://portal.ted.org.tr/yayinlar/ogretmen_gozuyle_ogretmenlik_meslegi.pdf, erişim: 03.10.2019
• Ulusal Mesleki Bilgi Sistemi, http://mbs.meb.gov.tr/, erişim: 16.10.2018
• Üniversite Rehberi, https://www.universiterehberi.org/2017/12/gastronomi-ve-mutfak-sanatlar.html, erişim: 01.11.2018
• Üstüner Mehmet (2006), “Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutum Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, Issue 45, pp. 109-127
• Vurucu, Fuat (2010). “Meslek Lisesi Öğrencilerinin Meslek Seçimi Yeterliliği Ve Meslek Seçimini Etkileyen Faktörler”, Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Yönetimi ve Denetimi Yüksek Lisans Programı
• Yalçın, Oxana Monolova Ve Bahar Özgen (2017), “Okul Öncesi Öğretmenliği Bölümü Öğrencilerinin Mesleğe Yönelik Tutumlarının Ve Öz Güven Düzeylerinin İncelenmesi (KKTC)”, Eğitim Kuram Ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, Cilt 3, Sayı 3, Ss.63-80
• Yıldız, Banu (2013), Lisans Düzeyinde Turizm Eğitimi Alan Öğrencilerin Sektörde Çalışmaya Yönelik Bakış Açıları, 14. Ulusal Turizm Kongresi, Bildiriler Kitabı, ss. 595-614
• Yılmaz, Arif ve Tanrıverdi, Haluk (2017), The Intermediary Role of the Occupational Adjustment in Effects of Future Expectation on Occupation Perception of the Cooks”, Journal of Strategic Research in Social Science , Vol.3, Issue 3, pp. 2-18
• Yılmaz, Arif ve Tanrıverdi, Haluk (2017), Aşçıların Meslek Uyumu ve Meslek Algısı Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma, Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 7, Sayı 2, ss. 621-639
• Zencir, Gülbanu ve Eşer, İsmet (2016), “Hemşirelik Öğrencilerinin Hemşirelik Mesleğine Yönelik Tutumları İle Hemşirelik Tercihi Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 9(2), 30-37