Ortaokul Öğrencilerinin Beden Eğitimi ve Spor Dersine Yönelik Tutumları ile Okula Yönelik Tutumları Arasındaki İlişki

Yıl 2022, , 98 - 108, 31.12.2022

İsmail Gökhan , Ali Culha , Özlem Timur

https://doi.org/10.55142/jogser.1207910

Öz

Bu araştırmada, ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi ve spor dersine yönelik tutumları ile okula yönelik tutumları arasındaki ilişkinin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Araştırmanın verileri nicel yöntemlerle elde edilmiştir. 451 ortaokul öğrencisi araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Araştırmada Güllü ve Güçlü (2009) tarafından geliştirillen beden eğitimi ve spor dersine yönelik tutum ölçeği ile Alıcı (2013) tarafından geliştirilmiş okula yönelik tutum ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada aritmetik ortalama, standart sapma, frekans ve yüzde gibi betimsel istatistikler; t-testi, tek yönlü varyans analizi ve korelasyon testleri kullanılmıştır. Araştırmada ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi ve spor dersine yönelik tutumlarının yüksek düzeyde, okula yönelik tutumlarının orta düzeyde olduğu ortaya çıkmıştır. Öte yandan araştırmada beden eğitimi ve spor dersine yönelik tutumlarının cinsiyet, sınıf, egzersiz veya spor yapma değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık göstermediği, sporla ilgilenme değişkenine göre ise anlamlı farklılaştığı belirlenmiştir. Okula yönelik tutumlarının da cinsiyet, sınıf, sporla ilgilenme, egzersiz veya spor yapma değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık göstermediği belirlenmiştir. Son olarak ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi ve spor dersine yönelik tutumları ile okula yönelik tutumları arasında anlamlı bir ilişki ortaya çıkmamıştır. Araştırma bulguları çerçevesinde araştırmacılara yönelik daha büyük örneklem gruplarında ve farklı eğitim kademelerinde bu iki tutumu inceleyen araştırmaların yapılması önerilebilir. Uygulayıcılara yönelik ise öğrencilerin okula yönelik olumlu tutumları arttırabilecek, okulu daha fazla sevip benimseyecekleri okul yapılarını oluşturabilecek çalışmaların yapılması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Beden Eğitimi ve Spor, Okul, Öğrenci, Tutum

Kaynakça

• Adıgüzel, A. & Culha, A. (2016). Öğretmenlerin sınıf yönetimi becerilerinin öğrencilerin okula ilişkin tutumlarına etkisi. Elektronik Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(9), 42-52.
• Akandere, M., Özyalvaç, N. T. & Duman, S. (2010). Ortaöğretim öğrencilerinin Beden Eğitimi Dersine Yönelik Tutumları İle Akademik Başarı Motivasyonlarının İncelenmesi Konya Anadolu Lisesi Örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (24), 1-10.
• Alıcı, D. (2013). Okula yönelik tutum ölçeğinin geliştirilmesi: Güvenirlik ve geçerlik çalışması. Eğitim ve Bilim, 38(168).
• Arıkan, G. (2020). Ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi ve spor dersine yönelik tutum ve öz-yeterlik algılarının analizi. World Journal of Education , 10 (6), 14-22.
• Atik, S. ve Özer, N. (2020). Öğretmene olan güven ile öğrencilerin akademik başarıları arasındaki ilişkide okul tutumunun okula yabancılaşma ve okul tükenmişliğinin doğrudan ve dolaylı rolü. Eğitim ve Bilim, 45 (202), 441-458.
• Balyan, M., Balyan, K. Y. & Kiremitçi, O. (2012). Farklı sportif etkinliklerin ilköğretim 2. kademe öğrencilerinin beden eğitimi dersine yönelik tutum, sosyal beceri ve öz yeterlik düzeylerine etkileri. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, 14(2), 196-201.
• Başoğlu, B.(1995). Ankara ili devlet liselerinde görev yapan beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin mesleki sorunları üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2012), Bilimsel araştırma yöntemleri, 13. Baskı. Pegem Akademi.
• Can, A. (2018). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Pegem Akademi.
• Cengiz, Ö., Kılıç, M. A. & Soylu, Y. (2018). Ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi dersine yönelik tutumlarının incelenmesi. Sosyal Bilimler Akademi Dergisi, 1(2), 141-149.
• Cheng, S. T., & Chan, A. C. (2003). The development of a brief measure of school attitude. Educational and Psychological Measurement, 63(6), 1060-1070.
• Coulter, M., McGrane, B., & Woods, C. (2020). ‘PE should be an integral part of each school day’: Parents and their children’s attitudes towards primary physical education. Education, 48(4), 429 445.https://doi.org/10.1080/03004279.2019.1614644
• Cruz, A. B. (2022). Post-primary school students’ attitudes toward physical education and physical activity preferences: philippines’ k-12 program. Asia-Pacific Education Researcher, 31(5),507–517.
• Çelebi, M., & Çopur, K. D. (2019). Öğrencilerin okula yönelik tutumları ile ailenin sosyoekonomik yapısı arasındaki ilişkinin belirlenmesi: Niğde ili örneği. OPUS International Journal of Society Researches, 13(19), 786-814.
• Çelik, Z. & Pulur, A. (2011). Ortaöğretim öğrencilerinin beden eğitimi ve spora ilişkin tutumları. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.
• Gliner, J. A., Morgan, G. A & Leech, N. L. (2015). Araştırmanın tanımları, amaçları ve boyutları (2. Baskıdan çeviri). (S. Turan Çev. Ed, S. Turan ve S. Aylin Bayar Çev.). Nobel.
• Göksel, A. G., & Caz, Ç. (2016). Anadolu Lisesi öğrencilerinin beden eğitimi dersine yönelik tutumlarının incelenmesi. Marmara Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 1(1), 1-9.
• Gülcemal, E. (2019). Okula yönelik tutum ve okul algısının öğrencilerin okulu kırma davranışı ile ilişkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Güllü, M., & Güçlü, M. (2009). Ortaöğretim öğrencileri için beden eğitimi dersi tutum ölçeği geliştirilmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3(2), 138-151.
• İnceoğlu, M. (2010). Tutum, Algı, İletişim. İstanbul: Beykent Üniversitesi Yayınları.
• Keskin, N., Öncü, E. & Küçük, K. S. (2016). Ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi dersine yönelik tutum ve öz-yeterlikleri. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 14(1), 93-107.
• Kılıç, T., & Çimen, P. N. (2018). Ortaokul ve lise öğrencilerinin beden eğitimi ve spor dersine karşı tutumlarının incelenmesi. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 1(1), 1-13.
• Kır, R. (2012). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin beden eğitimi ve spor dersine yönelik tutum ve davranışları. Yayımlanmamış Yükseklisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi.
• Luke, M. D. & Sinclair, G. D. (1991). Gender differences in adolescents' attitudes toward school physical education. Journal of Teaching in Physical Education, 11,31-46.
• McCoach, D.B. (2002). A validation study of the school attitude assessment survey. Measurement & Evaluation in Counseling & Development, 35(2), 66-77. http://doi.org.10.1080/07481756.2002.12069050 Moè, A., Pazzaglia, F., Tressoldi, P. & Toso, C. (2009). Attitude towards school, motivation, emotions, and academic achievement. Educational Psychology: Cognition and Learning, İndividual Differences and Motivation, 259-273.
• Özmutlu, İ., Sivrikaya, A.H., Gürkan, A.C. & Dalkılıç, M. (2013). Ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi ve spor derslerine yönelik tutumlarının incelenmesi (Kars ili örneği). Uluslararası Akademik Araştırma Dergisi , 5 (3), 52-57. http://doi.org.10.7813/2075-4124.2013/5-3/B.9
• Papla, M., Wojdała, G., Rasek, J., Królikowska, P., Starzak, J., & Górna-Łukasik, K. (2019). Attitudes towards physical education lessons in students at different levels of education. Journal of Education, Health and Sport, 9(4), 301-316.
• Shropshire, J., Carroll, B., & Yim, S. (1997). İlkokul çocuklarının beden eğitimine yönelik tutumları: cinsiyet farklılıkları. Avrupa Beden Eğitimi Dergisi, 2 (1), 23-38. https://doi.org/10.1080/1740898970020103
• Silverman, S. & Subramaniam, P. R. (1999). Student attitudes physical education and physical activity: A review of measurement issues and outcomes. Journal of Teaching in Physical Education, 19, 97-125.
• Sivrikaya, Ö., & Kılçık, M. (2018). Farklı illerdeki ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi dersine karşı tutumlarının ölçülmesi. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 9(3), 162-173.
• Stern, M. (2012). Evaluating and promoting positive school attitude in adolescents. Springer Science & Business Media.
• Şeker, H. (2011). Developing a questionnaire on attitude towards school. Learning Environments Research, 14(3), 241-261.
• Turner, R., & Battle, J. (2008). Attitudes, behavıoral. (Ed. W. A. Darity), International social sciences encyclopedia. Farmington Hills: Macmillan Reference.
• Verešová, M., & Mala, D. (2016). Attitude toward school and learning and academic achievement of adolescents. In 7th International Conference on Education and Educational Psychology, Published by Future Academy.
• Zekioğlu, A., Gürsoy, S., Gürsoy, R., & Çamlıyer, H. (2020). Ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi ve spor dersine yönelik tutumları ile öğrenmeye karşı sorumluluk davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Humanistic Perspective, 2(1), 9-17.