Ortaokul Beden Eğitimi Ders Programindaki Kazanimlarin Yenilenmiş Bloom Taksonomisine Göre Değerlendirilmesi

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 1, 33 - 46, 30.12.2018

Sinan Uğraş , Hakan Aral

Öz

Bu çalışma ile 2013 yılında değişen
ve ardından 2017 yılında ise revize edilen ortaokul beden eğitimi ve spor dersi
programının, yenilenen Bloom taksonomisine göre bilişsel kazanımlarının
incelenmesi amaçlanmıştır. Nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi
kullanılmıştır.  Araştırmanın verilerini
5. Sınıf 31, 6. Sınıf 31, 7. Sınıf 30 ve 8. Sınıf 30 olarak toplam 122 kazanım
ifadesi oluşturmaktadır. Analizler sonucu tespit edilen 48 bilişsel kazanım
araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. 48 bilişsel
kazanım, bilgi ve bilişsel boyut süreçlerine uygunluğuna göre yerleştirilerek
frekansları ve yüzdeleri hesaplanmıştır. Miles ve
Huberman’ın (1994) “Güvenirlik=Görüş Birliği/(Görüş Birliği+Görüş Ayrılığı)”
formülüne göre olarak hesaplanmıştır. Güvenilirlik katsayısı 0.93 olarak
hesaplanmıştır. 122 kazanım ifadesinin 48’i
bilişsel, 37 kazanım psikomotor ve yine 37 kazanım duyuşsal kazanım olarak tespit
edilmiştir. Bilgi boyutu içerisinde olgular bilgisi frekansı 4,
kavramlar bilgisi frekansı 15, işlemler bilgisi frekansı 24 ve biliş ötesi
boyutunun frekansı ise 5 olarak tespit edilmiştir. Kazanımların bilişsel süreç
boyutunda hatırlama frekansı 5, anlama frekansı 12, uygulama frekansı 10,
analiz frekansı 7, değerlendirme frekansı 7 ve oluşturma frekansı ise 7 olarak
ortaya çıkmıştır. Bilgi boyutunda işlemler bilgisi 24 sonra sırasıyla
kavramlar 15, biliş ötesi 5 ve olgular bilgisi 4 gelmektedir. Bilişsel
süreç boyutunda en fazla kazanım anlama 12, sonra sırasıyla uygulama 10,
analiz, değerlendirme, oluşturma 7 ve hatırlama 5 olduğu sonucu
bulunmuştur. Bilgi boyutunda en fazla işlemler boyutunda kazanım olduğu,
bilişsel süreç boyutunda ise en fazla anlama basamağında kazanım olduğu
sonucuna varılmıştır. Programın kazanımlarının sade, anlaşılır ve yapılandırmacı
yaklaşıma göre yazıldığı ifade edilebilir.

Anahtar Kelimeler

Beden Eğitimi ve Spor, Program, Bloom

Kaynakça

• Anderson, L. W., & Krathwohl, D. R. (2001). Taxonomy for learning, teaching and assessing: A revision of Bloom's taxonomy of educational objectives. Needham Heights, MA: Allyn & Bacon.
• Anderson, L. W., & Krathwohl, D. R., & diğ. (Eds.) (2010). Öğrenme, öğretim ve değerlendirme ile ilgili bir sınıflama. Bloom’un eğitimin hedefleri ile ilgili sınıflamasının güncelleştirilmiş biçimi. (Çev. D. A. Özçelik). Ankara: Pegem Akademi.
• Ari, A. (2011). Bloom’un Gözden Geçirilmiş Bilişsel Alan Taksonomisinin Türkiye’de ve Uluslararası Alanda Kabul Görme Durumu. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11/2, 767-772.
• Ayvacı, H. Ş., & Türkdoğan, A. (2010). Yeniden yapılandırılan Bloom taksonomisine göre fen ve teknoloji dersi yazılı sorularının incelenmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7(1), 13-25.
• Bloom, B. S. (1956). Taxonomy of educational objectives. Vol. 1: Cognitive domain. New York: McKay, 20-24.
• Bloom, B.S. (1965) Taxonomy of educational objectives: the classification of educational goals. New York: David McKay Company.
• Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40. Doi: 10.3316/QRJ0902027
• Bümen, N. T. (2006). Program geliştirmede bir dönüm noktası: yenilenmiş Bloom taksonomisi. Eğitim ve Bilim, 31(142), 3-14.
• Çelik, F. (2006). Türk eğitim sisteminde hedefler ve hedef belirlemede yeni yönelimler. Burdur Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(11), 1-15.
• Çepni, S. (2009). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş (4. Baskı). Trabzon.
• David R. Krathwohl (2002) A Revision of Bloom's Taxonomy: An Overview, Theory Into Practice, 41:4,212-218, DOI: 10.1207/s15430421tip4104_2
• Demirel, Ö. (2004). Eğitimde program geliştirme.
• Dogan, Y. & Burak, D. (2018). 4. Sinif Fen Bilimleri Dersi Kazanimlarinin Revize Edilmis Bloom Taksonomisine Gore Incelenmesi. Akdeniz Egitim Arastirmalari Dergisi, 12(23), 34-56. doi: 10.29329/mjer.2018.138.3
• Eke, Ö. G. C. (2015). Dalgalar Ünitesindeki Kazanımların Yenilenmiş Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi (4) 2, 345-353
• Eroğlu, D., & Kuzu, T. S. (2014). Türkçe ders kitaplarındaki dilbilgisi kazanımlarının ve sorularının yenilenmiş Bloom taksonomisine göre değerlendirilmesi. Başkent University Journal of Education, 1(1), 72-80.Forehand, M. (2010). Bloom’s taxonomy. Emerging perspectives on learning, teaching, and technology, 41, 47.
• Gazel, A. A., & Erol, H. (2012). İlköğretim 7. sınıf sosyal bilgiler ders programındaki kazanımların taksonomik açıdan değerlendirilmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 5(2), 202-222
• Güllü, M., Arslan, C., Görgüt, İ., & Uğraş, S. (2011). İlköğretim Beden Eğitimi Dersi (1-8. Sınıflar) Öğretim Programı Ve Kılavuzunun İncelenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(Özel).
• Huitt, W. (2009). Bloom et al.'s Taxonomy of the Cognitive Domain. Educational Psychology Interactive. Valdosta, GA: Valdosta State University. http://www.edpsycinteractive.org/topics/cogsys/bloom.html adresinden erişilmiştir (1 Aralık2018).
• Koç, G. (2002). Yapılandırıcı Öğrenme Yaklaşımının Duyuşsal Ve Bilişsel Öğrenme Ürünlerine Etkisi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Doktora Tezi.
• Mecit, Ö. (2006). 7E öğrenme evresi modelinin beşinci sınıf öğrencilerinin eleştirel düşünme yeteneği gelişimine etkisi. Ankara: Ortadoğu Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, (Yayınlanmamış Doktora Tezi).
• Merriam, S. B. (2013) Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber U. İ. B. çev. :Selahattin Turan, Nobel Yayınları, 3.Baskı
• Miller, A. D. (2004). Cogito, ergosum”: applying Bloom’s revised taxonomy within the framework of teaching for understanding to enhance the frequency and quality of students’ opportunities to develop and practice higher-level cognitive processes. Unpublished Doctoral Dissertation. Kalamazoo College, Michigan.
• Miles, M. B., & Huberman A.M (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. (2nd Edition). California: Sage PublicationsÖzdemir, S. M., Altıok, S., & Baki, N. (2015). Bloom’un yenilenmiş taksonomisine göre sosyal bilgiler öğretim programı kazanımlarının incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(3), 363-375.
• Sosniak, L. A. (1994). Bloom's taxonomy. L. W. Anderson (Ed.). Univ. Chicago Press.
• Thomas J. Lasley II (2016). Bloom's taxonomy. Encyclopædia Britannica, inc. [Available online at: https://www.britannica.com/topic/Blooms-taxonomy], Erişim tarihi: 1 Aralık 2018.
• Tuğrul, B. (2002). Bloom’un taksonomik süreçlerine etkileşimci taksonomi açısından bir bakış. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 267-274.
• Tutkun, Ö. F., & Okay, S. (2012). Bloom’un yenilenmiş taksonomisi üzerine genel bir bakış. Sakarya University Journal of Education, 1(3), 14-22.Yıldırım, A ve Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (8.baskı). Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Zorluoğlu, S. L., Kızılaslan, A., & Sözbilir, M. (2016). Ortaöğretim kimya dersi öğretim programı kazanımlarının yapılandırılmış Bloom taksonomisine göre analizi ve değerlendirilmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 10(1).